8
Urao Narau Matai Hano Beia Jisas
'Anai 'A'auhia
Na'i muri, 'ia Jisas 'agu 'aariha ro'u 'ari suri'i 'omaa raha mei gere 'omaa na'i Provensi Galili 'anai taroha'iniai Taroha Goro 'iniai heimarungi ana God. Mana waira ta'i tangahuru mana rua Ha'ataari ana'i rau ro'u beia. Ma ro'u ra'i urao na 'ia Jisas 'a taari'i adaro baaniraau, ma ra'i nei na ha'agorohiraau ro'u baani'i daoha. Tara'i nei 'iniraau naasia Meri ni Magdala na 'ia Jisas 'a taariai biu adaro baania, mia Susana, mia Joana, i urao anai sae ra 'unua 'inia Kusa. 'Ia Kusa 'e sae na tatau'aro tanaa Herod 'anai 'omesuri'i mwane toto'ora ana'i. 'Iraaui urao 'isi beiraau tara'i urao ro'u narau wate'i ha'a adaa'i 'anai 'a'auhia Jisas mana rongoiusuri ana'i 'ini'i taha narau 'irisi'i.
Ha'atee Heiha'auu 'Iniai Sae
Na Rarasanga'ini'i Korai Wiit
(Matiu 13:1-9; Mak 4:1-9)
'E ta'i dangi, 'e kae ruruhai inoni baani'i mwane 'omaa he'ete'i hairiu rau boi 'anai bahurongoa Jisas. Mia Jisas 'agu haua tanaraaui ha'atee heiha'auu na o'ani, “'E ta'i 'oha na 'e ta'i sae na hura'a 'anai hasi korai wiit na'i mou ana. Ma na'i 'oha na rarasanga'ini'i kora, ra'i nei nara to'o na'i tara na sae ra buuri'i, mana gere manu ra dio mara ngaa'i. Ra'i kora ra to'o na'i ano hunganai hau. Ma na'i 'oha nara tahi ara'a nagu raongi'i sina, mana kora nara tahi ra mae moi aho'i, suria 'a maamaha i dora ra tahi ei. Ra'i kora ra to'o suri'i dora nara tahi suri'i waroraraki. Naasi na'i 'oha nara tahi ara'a, ra mae aho'i moi suria ni waroraraki ra agu ha'amaesi'i. Ma ra'i nei ra to'o na'i ano goro, mara tahi goro ara'a mara hungu. Mana hungu nara haa'i ra rago di'u'i ro'u wou i siha korai wiit na hasi'i.” Jisas 'agu ha'ahakoai hadahada ana o'ani, “Tei na to'o karinga 'anai rongo 'ai bahurongoa, mai aidangi tarihana.”
Taranai Taha Jisas Na Haa'i
'Ini'i Ha'atee Heiha'auu
(Matiu 13:10-17; Mak 4:10-12)
Miraau na rongoiusuri ana'ia Jisas rau songa'inia 'iniai 'ado'ado 'anai ha'atee heiha'auu na hauasi. 10 Mia Jisas 'agu o'ani 'iniraau, “Na'i na'o, 'ia God ai'a ha'arangasia he'ua i marungiraau nai haai noni ana'i. Me na'i 'ohani 'a ha'ata'inia tana'amou. Mei tanaraaui nei narau ai'a hinihini mau, wai hau'i ha'atee heiha'auu tanaraau. Wai haua o'asi neina rei'uaa narai towa'i 'ome'ome marau bwa'i matai 'ome 'iraraa, ma'uasi rai towa'i bahurongo marau bwa'i aidangisia.”* 8:10 Aisaea 6:9
Jisas 'A Ha'atee Ruhasiai Heiha'auu
'Iniai Sae Na Hasi Korai Wiit
(Matiu 13:18-23; Mak 4:13-20)
11 “Naani 'ana 'ado'ado i ha'atee heiha'auu 'iniai sae na hasi korai wiit: Ni korai wiit, naasi ha'atee ana'ia God. 12 Mana kora na'i tara, naasi 'iraaui nei ra rongo'i ha'atee ana'ia God, mia Saetan 'a boi ma ha'akaku'araau aho'i 'ini'i, dorau gasi hinihini marau tahi. 13 Ni kora na'i hunganai hau, naasi 'iraaui nei ra dau'i ha'i wa'ewa'e i ha'atee ana'ia God. Mara ai'a daa'i orea 'inia na ha'atee ra ai'a ganu dio na'i tahingadaa'i 'onaai hasi'ei ra ai'a ganu i raridi. Tari 'oha raugu siri sadoi'i moi mareho bwara suri'i tahingadaa'i, marau gagata'ini'i hako aho'i mwane ha'atee. 14 Ni kora nara awa suri'i waroraraki, naasi 'iraaui nei rau rongo'i ha'atee ana'ia God ma ai'a orea mana 'adoma'idaa'i ra torakoke 'ini taraani mareho marau 'adoma'i riu 'iniai toto'ora mana mwane hei'irisi anai abe. Tarana naasi, 'a ai'a ta mareho nai goro do'ai hura'a mai baani'i tahingadaa'i. 15 Mana kora na'i ano goro, 'a ura 'iniraaui nei ra rongo'i ha'atee ana'ia God mara nuga ha'agorohi'i suri'i tahingadaa'i nara goro mara odo-odo. Rau dau baabau tarau suri'i ha'atee ana'ia God mana mwane mareho goro ra hura'a mai baani'i tahingadaa'i.”
Marewa 'Ai Rara Hura'a
(Mak 4:21-25)
16 Mia Jisas 'a o'ani ro'u, “'A bwa'i nei nai suu raita moi 'anai nugaa na'i bahainai rabo'o ma'ua bahainai bwea, 'ai nugaa ma'ata na'i dora ni toki raita 'anai bewaasiraaui inoni nara sirimai na'i ruma. 17 'A o'asi ro'u. Na mwane mareho nara awa bainihu suri'i ha'atee agu'i, raigui ha'ata'i hura'a mau. 18 Naasi moi bahubahu rongo goro suri'i taha namou rongo'i. Suria 'iatei na aidangisi'i mareho nau maani'i ma araisuri'i, 'ia God 'ai a'oia tanaai aidangi na bwane to'oraa. Mia mo'o na 'adoma'inia do 'a aidangisi'i mareho nau maani'i magu ai'a araisuri'i, na gere aidangi na to'oraasi, 'ia God 'ai rahia baania.”
Huudi Nei Ana'ia Jisas
(Matiu 12:46-50; Mak 3:31-35)
19 'Ia inana Jisas miraaui do'orana'i rau 'ariwou 'anai 'omesia, mei suriai rago anai inoni, 'a bwara tanaraaui taha beia na'i ruma na awa iei. 20 Ma'e ta'i sae na o'ani 'inia Jisas, “Inamu miraaui do'oramu'i neiraau hura'asi, maraugu raba re'i'o.”
21 'Ia Jisas 'agu ha'atee o'ani, “Na huunai inagu mana do'oragu'i naasi 'iraaui nei nara bahurongo'i ha'atee ana'ia God marau ha'isuri'i.”
Jisas 'A Ha'apapaku'i Tabaosi
(Matiu 8:23-27; Mak 4:35-41)
22 Ma'e ta'i dangi 'ia Jisas miraaui rongoiusuri ana'i rau ta'e ara'a na'i ora ma ha'atee o'ani 'iniraau, “Gaau magai 'ari nata batarau 'iniai bwera.” Miraaugu tahamora ha'aro'asi 'ari. 23 Na'i 'oha narau 'a'ari mau, 'ia Jisas 'a dadao moi auru ma mauru'a. Raugu 'asu'a ma'e ro'a mana tabaosi raha na to'iraau'a na'i bwerasi, mana ora 'a gaarangi moi maai dodo suria 'a honu 'iniai wai.
24 Miraaui rongoiusuri rau 'ariwou ha'araia Jisas, rau ha'atee o'ani, “Saemaua, Saemaua! Gai dodo'a naani.”
'Ia Jisas 'a suruta'e ara'a ma ha'atee wetewete tanaai ro'a mana tabaosi do rarui papaku. Na'i 'ohasi, na ro'a mana tabaosi raru araisuria, ma biowaa goro aho'i. 25 Mia Jisas 'agu ha'atee o'ani 'iniraaui rongoiusuri ana'i, “'A 'ua? Nahei hinihinimoo'i?”
Miraaugu mamaa'u marau kae heimwaota'i di'u, rau heisonga'i hairiu o'ani, “Romwane, 'e sae he'ua naasi? Na'i 'oha na ha'atee tanaai ro'a mana tabaosi, raru araisuria.”
Sae Na Ragoi Adaro Ra Bwaunia
(Matiu 8:28-34; Mak 5:1-20)
26 'Ia Jisas miraaui rongoiusuri ana'i raugu taha wou na'i dora ra 'unua 'iniai Gerasa, na'i nata batarau 'iniai kae bwera i Galili. 27 Na'i 'oha na 'ia Jisas 'a siriwou na'i one, 'a heisadoi beiai sae ni dorasi na ragoi adaro na bwaunia. 'Iia 'a awa ha'i wa'aroko mai orea'a, ma ai'a awa na'i ruma, 'a awa moi suri'i wabwa nara toringi'i ei sae mae. 28-29 'A ragoi 'oha na adaro 'isi ra ha'a-bweubweu'aa. Ma rei'uaa narai ho'osi'i uwana'i mana rimana'i 'ini'i arihau marai nuga'i sae 'anai 'omesuria, 'iia 'ai 'idira'i mosi'i moi arihau, mana adaro 'isi rai ha'a-'usu'usua 'anai 'ari 'anai awa na'i dora mangasara. Hoita, na'i 'oha na 'ome to'oana Jisas, 'a boi ma topiruru auru tanaa. Mia Jisas 'a o'ani, “Adaro, 'oi hura'a baaniai saeni!” Mana saesi 'a awara raha ma o'ani, “Jisas garena God ororiu ara'a, 'o raba 'uaauni? Nau ha'angoni'o, 'oi abui ha'a-mama'aiau!”
30 Mia Jisas 'a songa'iniai saesi o'ani, “'Iatei atamu?”
Mia aramia Jisas o'ani, “Ni atagu 'ia Kae Ruruha.” 'A 'unua o'asi suria 'e kae ruruhai adaro narau bwaunia. 31 Marau ha'anongia wetewetea Jisas do'ai abui ha'a-taariraau 'ari na'i dora ni rongomaata'i 'anai ha'a-mama'airaau.
32 Ma na'i bobonai abaaba gaarangiraau, ra'i mwane boo nara suasua 'isi. Mana adaro 'isi rau bonga'inia Jisas 'anai ha'a-taariraau 'anai siri suri'i boo 'isi. Mia Jisas 'agu ha'awateraau. 33 Na'i 'oha na adaro 'isi ra hura'a baaniai saesi, rau siri suri'i boo 'isi. Mana mwani boo 'isi ra 'eba dio suriai ahana mara rege dio na'i wai mara dodo hako.
34 Na'i 'oha 'iraaui nei nara 'omesuri'i boo 'isi rau 'omesia o'asi, rau 'eba 'ari 'anai taroha'inia tanaraaui inoni na'i 'omaa, mei tanaraaui nei narau awa hura'a wou baaniai 'omaa. 35 Na mwane inoni ra 'ari 'anai 'omesiai taha na to'o. Na'i 'oha narau ataha wou beia Jisas, rau 'omesiai sae na taari'i hura'a baania i adaro 'isi, 'a heheinagu gaarangia Jisas. 'A ho'o bwana aho'i mana aidangina 'a odo-odo aho'i. Na'i 'ohasi na inoni rau mamaa'u hako. 36 Miraaui nei narau 'omesiai maho na hauasi a Jisas, rau taroha'inia hura'a hako tanaraaui noni i he'ua nagu goro aho'i 'inia i saesi. 37 Miraaui saenai dorasi rau 'unua tanaa Jisas do 'ai hura'a baaniai dorasi, 'inia rau mamaa'u raha di'u. Mia Jisas 'a ta'e ara'a na'i ora ma ha'aagau 'anai hano baaniai dorasi.
38 Mana nei na 'ia Jisas 'a taari'i adaro baania, 'a ha'angonia wetewete 'anai hano beia, mia Jisas 'a o'ani 'inia, 39 “Abu, ma'ata 'oi 'ari 'omaa ma'oi taroha'inia tanaraau inoni taha na 'ia God na haua tana'o.”
Naasi 'ia mo'osi 'agu aho'i 'ari 'omaa ma taroha'inia tanaraaui mwane inoni hako i mareho na 'ia Jisas 'a haa'i tanaa.
'E Gare Urao Na Mae
Mana Urao Na Adoiai 'Abu Raha
(Matiu 9:18-26; Mak 5:21-43)
40 Na'i 'oha 'ia Jisas 'a ta'e ataha aho'i mai, 'e kae ruruhai inoni narau ha'amaotoa, suria rau 'iraraa do'iia 'ai aho'i mau mai. 41 Ma'e ta'i 'iniraaui na'otara na'i ruma ni ha'arahesi na'i 'omaasi 'a boi ma topiruru auru tanaa ma bonga'inia do rarui ta'i 'ari na'i ruma ana. Atanai saesi 'ia Jaeras. 42 'Iia 'a bonga'inia Jisas, suria na gare urao ana na harisina 'e ta'i tangahuru mana rua, 'a gaarangi mae maagu naasi'a i ta'i gare urao'a ana.
Na'i 'oha na 'ia Jisas 'a hano 'anai 'ari na'i ruma ana Jaeras, rau ha'asu'isu'ia di'u 'iniai rago anai inoni. 43 Ma'e urao na to'ia i 'abu raha suriai ta'i tangahurui harisi mana rua na awa ro'u na'i 'ohasi. Mana daohasi 'a bwara dona ta sae 'ai ha'agorohia baania. 8:43 Tara'i kopi bwani 'iniai Baebol ra 'unua doni uraosi 'a gaasi'i hakoi ha'a ana'i 'anai horiraaui sae nara bonasiai ha'agorohia. 44 Na uraosi 'a 'ariwou na'i murina Jisas ma karohiai gaonai to'oni tewa ana. Ma na'i 'oha na karohia mau wou, na'i mau i 'ohasi na 'abu 'a papaku.
45 Mia Jisas 'a ha'atee o'ani, “'Ia tei 'ini'amou na karohiau?”
Miraaui noni rau tohe hako, mia Pita 'a ha'atee o'ani, “Araha, 'a bwarai 'iraraa, 'inia na inoni ra rago mara ha'asu'isu'i di'u!”
46 Mia Jisas 'a ha'atee o'ani, “Magu 'e sae na karohiau 'inia 'au arungana do mena agua, 'e sae na goro aho'i 'inia baaniai daoha.” 47 Na'i 'oha na uraosi 'a 'iraraa do 'a bwa'i matai bainihu mwada'u, 'a 'idi'idi 'iniai mamaa'u. 'A boi ma topira'i ruru auru tanaa Jisas. Ma na'i maadaau hako inoni 'a ha'arangasia hura'a i taranai taha nagu karohia 'inia i to'oni ana Jisas, ma taroha'inia tanaraau i hasi goro aho'i ana moi na'i 'ohasi baaniai daoha. 48 Mia Jisas 'a o'ani 'inia, “Ina, na hinihinimu na ha'agorohi'o aho'i. 'Oi 'ariwou dadara'a.”
49 Mau na'i 'oha na 'ia Jisas 'a ha-hadahada mau, 'e sae na ataha mai baaniai ruma ana Jaeras na o'ani, “Jaeras, ni gare amua 'a hako'a. 'Oigu abu 'unua'a i ha'ausurisi 'anai 'ari!”
50 'Oha na 'ia Jisas 'a rongoa o'asi, 'a ha'atee o'ani 'inia Jaeras, “'Oi abui mamaa'u, 'oi hinihini moi mana gare amua 'ai goro aho'i.”
51 Na'i 'oha na ataha wou na'i ruma ana Jaeras, 'agu ai'a 'irisia'a do mwane sae rago rai siri ruma. Naasi 'a waia moia Pita, 'ia Jems mea Jon, mirarua'a i amana mana inanai gare uraosi. 52 Na'i 'ohasi na inoni ra angi mara ago-ago. Mia Jisas 'a ha'atee o'ani 'iniraau, “Moi abui angi, na garesi 'a ai'a mae, 'iia 'a mauru moi.”
53 Na'i 'ohasi na inoni ra da'ata'inia, suria rau 'iraraa doni garesi 'a bwane mae. 54 Mia Jisas 'a siriwou, 'a dau na'i rimana ma ha'atee o'ani, “Garegu, 'oi suruta'e!” 55 Na'i mau 'ohasi mana garesi 'a manawa aho'i ma ura ara'a. Mia Jisas 'a 'unua tanaa amana mia inana do rarui haua tanaa ta mahoingau. 56 Na'i 'ohasi, 'ia amana mana inanai garesi raru kae heimwaota'i di'u. Mia Jisas 'a ha'atee wetewete tanararua do rarui abui taroha'inia'a ro'u tanaa ta sae i marehosi.

*8:10 8:10 Aisaea 6:9

8:43 8:43 Tara'i kopi bwani 'iniai Baebol ra 'unua doni uraosi 'a gaasi'i hakoi ha'a ana'i 'anai horiraaui sae nara bonasiai ha'agorohia.