11
Jisas 'A Ha'ausuriraaui Rongoiusuri Ana'i
'Iniai Ha'arahesi
(Matiu 6:9-13; 7:7-11)
'E ta'i dangi 'ia Jisas 'a 'ari ha'arahesi na'i ta'i dora. Na'i 'oha na ha'arahesi hako, 'e rongoiusuri ana na boi ma o'ani 'inia, “Araha, 'oi ha'ausuri'ameu 'anai ha'arahesi 'onaai ha'ausuriraau ana Jon i rongoiusuri ana'i.”
Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “Na'i 'oha moi ha'arahesi moi ha'atee o'ani:
Amameeu,
na atamu 'ai maea.
Na houramu 'ai boi.
Haa tana'ameu i mahoingau 'anai 'ado dangi.
'Oi 'adoma'i nugasi'ameu 'ini'i ora-ora'a amee'i,
'onaai 'adoma'i nugasi'i amee'i nei ra haa'i 'ino bwarasi'ameu.
Ma'oi 'a'auhi'ameu 'anai ura bwarasi'i heiohongi.”
Mia Jisas 'agu hauai mamaani 'anai ha'ausuriraau ro'u 'iniai ha'arahesi. 'A o'ani, “'Onaa tanei 'ini'amou nai 'ari ataha beiai geresae goro amua na'i 'ubutanai rodo 'anai ha'angoni mahoingau. Gasi 'oi o'ani 'inia, ‘Geresae, 'oi hasi waa mai ga'u ta oru huai bredi. 'E geresae agua na boi ha'atau na ataha beiau 'anai mauru na'i ruma agua, magu ai'a mahoingau nai agau 'anai hangania 'inia.’ 'Ariwou mia mo'o na awa siri raronai rumasi 'ai ha'atee hurasi o'ani, ‘'Oi abui ha'ata'aabe, 'au bwane ha'ababauai honohono, minau bei'i gare agu'i meu dadao hako'a 'anai mauru. 'Au bwa'i suruta'e 'anai haua tana'o ta mareho.’
“Wai 'unua tana'amou, rei'uaa na 'iia 'e geresae goro amua, 'iia 'ai 'ageta'i suruta'e 'anai haua tana'o ta mahoingau. Ma'ata 'onaa 'o bwa'i agoheta'i ha'angoni, 'aigui buna suruta'e 'anai hau'i hako tana'o i mareho na'o 'irisi'i.
“Naasi, wai 'unua tana'amou, moi abui agoheta'i ha'angoni. Ma naasi na mareho namoi ha'angonia, 'ia God 'aigui watea tana'amou. Moi abui agoheta'i siba. Ma naasi na mareho namou sibania, moigui sadoia. Moi abui agoheta'i pwepwee. Ma naasi 'ia God 'aigui tahangiai maraaruma tana'amou. 10 'Inia 'iatei nai ha'angonia God 'ini'i taha na 'irisi'i, 'ai hau'i tanaa. Mia tei nai siba, 'ia God 'ai haua tanaai taha na sibania. Mia tei nai pwepwee, 'ia God 'ai tahangia tanaai maraaruma.
11 “'Iatei 'ini'amoui ama, na'i 'oha na gare amua 'ai ha'angoni'o 'inia ta ii'a, 'oi haua tanaa ta mwaa. 12 Ma'ua 'ai ha'angoni popoui kua ma'oi haua tanaa ta suhari. 13 Rei'uaa na'o ta'aa he'ua, me ma'ata 'o 'irara'i taha na goro 'anai haua tana'i gare amu'i. 'Onaa na o'asi, 'a ha'ata'inia goro'a hura'a doni Amamoou ara'ai aro 'ai hauai Hi'ona Maea tanaraaui nei narau ha'angonia.”
Jisas 'A Mena Di'ua Saetan
(Matiu 12:22-30; Mak 3:20-27)
14 'E ta'i 'oha 'ia Jisas 'a taaria hura'a i adaro baaniai sae na baanguu. Na'i 'oha na adarosi 'a hura'a, na saesi 'agu ha-hadahada aho'i. Na'i 'oha na 'iraaui inoni rau 'omesia o'asi, rau kae heimwaota'i di'u. 15 Ma tara'i nei 'iniraau rau 'unua doni mwaeraha adaaui adaro 'ia Saetan,* Saetan: Na'i ha'atee ni Grik ra 'unua Saetan 'inia Belsabul. na hauai menasi tanaa Jisas 'anai taari'i hura'a i adaro.
16 Ma tara'i nei ra raba ha'imaania Jisas. Ra ha'angonia 'anai haua ta ha'abu'oahu ma dorai 'iraraa do'ia God na hauai mena tanaa. 17 Jisas 'a 'iraraai 'adoma'idaa'i inoni ma o'ani 'iniraau, “'Onaa 'e kantri na 'iraaui inoni rai hei'oi haariraau, na kantrisi 'ai ai'aa. Ma 'onaa na 'e ta'i ruruha na'i ruma ra awa heheihoa'a moi, ni ruruhasi 'ai 'adarara. 18 'I'amou mou 'unua do 'inau 'au taari'i hura'a i adaro 'iniai mena ana Saetan. Me 'onaa 'ia Saetan na haua tanaaui mena 'anai ha'ata'aiai ruruha ana haaria, ni ruruha ana 'ai hako raurau moi. 19 Hoita, ma 'onaa na ga'i ha'a-momori do 'inau taari'i adaro hura'a 'iniai mena ana Saetan, naasi mena ana tei na 'iraaui rongoiusuri amoo'i narau taari'i adaro 'inia? Ni mena ro'u ana Saetan? Ai'a! 'Iraaui rongoiusuri amoo'i rau haua 'onaai haua agua, ma ha'ata'inia do 'i'amou mou taritari'a. 20 Ma 'onaa nau taari'i adaro hura'a 'iniai mena ana God, ma 'a ha'ata'inia doni heimarungi ana God 'a taha'a bei'amou.”
21 Mia Jisas 'a o'ani ro'u, “'Ia Saetan 'a 'onaai sae wetewete nai ha'aagau 'ini'i mwane mareho hehei'oi ana'i 'anai 'omesuriai ruma ana mana mwane toto'ora ana'i, ma 'adoma'inia doni toto'ora ana'i ra awa goro. 22 Ma'ata 'onaa tanei nai wetewete di'ua nai hei'oi beia maai ha'ahehoa, 'iia 'ai waa'i mwane mareho hehei'oi na 'ia mo'osi 'a 'u'uri'i, mai hoai'i bori ana'i beiraaui geresae ana'i.
23 “'Iatei na ai'a aba beiau, 'a ha'imae beiau. Mia tei na ai'a 'a'auhiau 'anai wai'i inoni tanaa God, 'a adara'iniraau inoni baania God.”
Ni Awanganai Adaro
(Matiu 12:43-45)
24 Mia Jisas 'a ha'atee o'ani ro'u, “Na'i 'oha na adaro 'a hura'a baaniai inoni, 'iia 'a hano 'ari suriai dora mangasara 'anai siba dora ni mono. Ma 'onaa na bwa'i sadoia ta dora, 'iia 'aigui o'ani 'inia haaria, ‘Wai aho'i 'ari mawai siri aho'i na'i sae nau hano baania ani.’ 25 Na'i 'oha na aho'i wou 'a re'ia doni tahinganai saesi 'a 'onaai ruma nara tatara 'orima'inia goro mara nuga ha'a-odoodo'i goro i mareho na'i rarona. 26 Na'i 'oha na 'omesia o'asi, 'agu 'ari 'anai waia ro'u mai beia i biu adaro narau ta'aa di'u ro'u wou baania. Na'i 'oha narau siri 'anai mono na'i raronai saesi, ni saesi 'a ta'aa di'u ro'u wou baaniai na'o.”
27 Na'i 'oha na 'ia Jisas 'a maani'i mareho 'isi, 'e urao na'i raronai kae ruruha narau bahurongoa Jisas 'a ha'atee raha ara'a o'ani, “Ha'amwania di'u i urao na ha'ahuta'o, ma ha'asuuhi'o.”
28 Mia Jisas 'agu ha'atee o'ani, “Ha'amomori, ma'ata 'a ha'amwania di'u ro'u woua mo'o na bahurongo'i ha'atee ana'ia God ma ha'isuri'i.”
Ra Raba 'Omesia Ta Ha'abu'oahu 'Anai
Ha'ata'inia Do 'Ia Jisas Naasi Ha'atahi
(Matiu 12:38-42)
29 'Ia Jisas 'a ha'atee o'ani 'oha nara goni moe'a mai inoni beia, “'I'amou inoni nai 'ohani mou ta'aa di'u. Mou raba 'omesia ta ha'abu'oahu magu 'a bwa'i nei nawai haua tana'amou. 'E ta'i ha'abu'oahu moi namoi re'ia, naasi ha'abu'oahu 'onaaiai nei na to'o tanaa Jona. 30 Ni taha na to'o tanaa Jona 'e ha'ara tanaraaui inoni na'i Ninive do'ia God na ha'ataaria mai. Ma o'asi ro'u, ni taha nai to'o tanaau, i Garei Inoni, 'e ha'ara tana'amou do 'inau 'au boi baania God. 31 Na'i dangi ni hihiiri, ni urao mwaeraha baania Shiba 'ai ura ara'a mai 'unua do 'i'amoui noni na'i 'ohani mou taritari'a mora. 'Inia rei'uaa na awa ha'atau 'ari nata aba 'iniai marewana, me 'iia 'a boi 'anai bahurongo'i mwane ha'ausuringa'i ana'ia Mwaeraha Solomon. Minau wai 'unua tana'amou, 'e nei na ororiu di'ua ro'ua Solomon na ataha'a bei'amou mamou ai'a raba bahurongoa. 32 Na'i dangi ni hihiiri, 'iraaui saeni Ninive rai ura ara'a 'anai 'unua hura'a do 'i'amoui noni 'ohani mou taritari'a mora. 'Inia na'i 'oha na 'ia Jona 'a heitaroha'i tanaraau, 'iraau rau rihosi baani'i ora-ora'a adaa'i. Mawai 'unua tana'amou, 'e nei na ororiu di'ua ro'ua Jona na ataha'a bei'amou, mi'amou ai'a raba rihosi baani'i ora-ora'a amoo'i.”
Ni Ha'ausuringa'i Ana Jisas 'A 'Onaai Raita
(Matiu 5:15; 6:22-23)
33 “'A bwa'i tanei nai suungia ta raita 'anai girua, ma'ua 'ai nugaa na'i bahaina ta rabo'o. Ma'ata 'ai nugaa na'i dora ni toki raita 'anai bewaasiraaui inoni nara sirimai na'i ruma. 34 Ni maamu ra 'onaai raita tanaai abemu. Na'i 'oha na maamu ra goro, na abemu 'a honura'i marewa. Ma 'onaa na maamu ra ta'a'i, na abemu hako 'a honura'i kuhi. 35 'Oi herehere goro, 'o gasi 'adoma'inia do'o awa na'i marewa, me ni kuhita na awa bei'o. 36 'Onaa na tahingamu 'a honu 'iniai marewa ma ai'a kuhi na'iei, i'oe 'oi 'onaai nei na awa na'i dora na bewaasia i raita.”
Jisas 'A Ha'atee Ha'ata'airaaui
Saemaua Adaa'i Jiu
(Matiu 23:1-36; Mak 12:38-40)
37 Na'i 'oha na hadahada hakoa Jisas tanaraaui inoni, 'e Farisei na 'unua do rarui 'ari ngau na'i ruma ana. Na'i 'oha nararu siriwou 'anai heinagu auru 'anai ngau'a, 38 na Farisei 'a heimwaota'i di'u na'i 'oha na 'omesia do'ia Jisas 'a ai'a dorima suriai ringe adaau.
39 Mia Jisas 'a ha'atee o'ani 'inia, “'I'amou Farisei, mou 'onaai sae na wasi ha'a-wadiwadi'i abedi panikeni mana abedi rabo'o, mana rarodi ra do'o'a moi. 'Inia 'omehamoou 'a kae goro na'i maadaaui sae, ma na'i raromamoo'i, naia haaria moi hairaurau mana 'ado'ado ta'a'i. 40 Oru bweu! Mou ai'a 'iraraa do'ia God na hauai abega, ma haua ro'u i raromaga? 'A rabasia do 'irarua hako rarui 'ome goro. 41 Naasi, moi 'adoma'i ororiu 'iniraaui pohara baani'i mwane ringe namou suri'isi, mamoigui wadiwadi hako na'i maana God.
42 “'Ai ta'aa di'u tana'amoui Farisei. 'Inia rei'uaa namou wate'i tanaa God tangahurudi gere mareho rawa kekerei ta'a'i nara ha'angaugoroi mahoingau, ma'ua tara'i mareho ro'u suri'i mou amoo'i, mi'amou mou ai'a ta'ahia God mamou ai'a hauai here na odo-odo tanaraaui inoni. 'A goro domou wate'i mareho kekerei 'isi tanaa God, me mou ga'i ta'ahia ro'ua God mamou ga'i hauai here na odo-odo tanaraaui noni.
43 “'Ai ta'aa di'u tana'amoui Farisei! 'Inia 'i'amou domoi heinagu moe'a suri'i dora ororiu na'i 'oha mou siri suri'i ruma ni ha'arahesi. Ma na'i 'oha namou 'ari suri'i dora ni maketi, mou 'irisia moe'a dorai ha'atee ha'a-ahaaha'amou.
44 “'Ai ta'aa di'u tana'amou! 'I'amou mou 'onaai hera nara ai'a ha'ara'i, na 'iraaui inoni rau buu suri'i mareho ta'a'i ha'i ai'a 'iraraa.”
45 Ma'e ta'i 'iniraaui Ha'ausuri 'anai Ringe ana'ia Moses na ha'atee o'ani 'inia, “Ha'ausuri, i'oe 'o ha'a-ta'ai'ameu ro'u 'oha na'o 'unu'i mareho 'isi.”
46 Mia Jisas 'agu aramia o'ani, “'Ai ta'aa di'u ro'u tana'amoui Ha'ausuri 'anai Ringe ana'ia Moses! 'Inia 'i'amou mou ha'ausuriraaui inoni 'ini'i taha nara bwara tanaraau 'anai ha'isuri'i, mamougu bwa'i gere 'a'auhiraau moe'a.
47 “'Ai ta'aa di'u tana'amou! Suria 'i'amou mou tau'aro ha'agorohi'i barabaradaa'i rarabea na 'iraaui wauwa amoo'i rau ngahu ha'amaesi'i na'i 'oha bwani. Mou haua o'asi domou ha'ahouraau mamougu ai'a awasuri'i mareho ra 'unu'i. 48 Naasi 'a ha'ata'inia do 'i'amou mou ahu aratara 'iniai heingahu narau haasi. 'Iraau narau ngahu ha'amaesiraau, mi'amou namougu tau'aro ha'agorohi'i barabaradaa'i. 49 Tarana naasi, 'ia God na madoma 'a ha'atee o'ani, ‘'Inau wai ha'a-taariraau 'ari rarabea mana Ha'ataari tanaraaui noni. Ra'i nei rai ngahu ha'amaesiraau, ma ra'i nei rai norata'airaau.’ 50 'Iniai o'asi ana, 'i'amoui inoni na'i 'ohani namoigui dau ha'a-mama'ai 'ini'i rarabea nara ngahu ha'amaesiraau mau mai na'i taraawa'anai marewana, 51 taraawa'a mau na'i 'oha 'ia Kein 'a ngahu ha'amaesia Ebol, tari mai na'i 'oha nara ngahu ha'amaesia Sakaraea na'i ahoaanai dora ni ho'asi mana Ruma Maea ana God. Ha'amomori! Wai 'unua tana'amou, 'i'amoui inoni na'i 'ohani namoigui dau ha'a-mama'ai 'ini'i heingahu nara to'o 'isi.
52 “'Ai ta'aa di'u tana'amoui Ha'ausuri 'anai Ringe ana'ia Moses! 'I'amou mou girua baaniraaui noni i tara 'anai aidangisia God. 'I'amou mou ai'a hano ro'u na'iei, mamougu ha'a-bwarasiraaui nei narau bonasiai hano na'iei.”
53 Mia Jisas 'a hano baaniai dorasi. Ma taraawa'a na'i 'ohasi, 'iraaui Ha'ausuri 'anai Ringe ana'ia Moses mana Farisei rau taraawa'a ura bwarasia Jisas marau songa'inia 'ini'i mwane heisonga'i bwara. 54 Rau bonasia do'ai 'unua ta mareho taritari'a nei narai here ha'ata'aia 'inia.

*11:15 Saetan: Na'i ha'atee ni Grik ra 'unua Saetan 'inia Belsabul.