Uusu-uusu A Pol Hurula'aa Hunie A
Taetas
?A tei ni e uusue uusu-uusu ienini?
A Pol Hurula'aa nge e uusue uusu-uusu ienini, aana asunge ingeie oto huni ha'a-uuresie mo soihaada'inge aana ta'ena nga leu, na huni lio hilisie mo na'ohai mwane huni lio i sulie mo soihaada'inge ngeena.
?E uusue uusu-uusu ienini hunie kira tei?
A Pol Hurula'aa e uusue uusu-uusu ienini hunie oana, a Taetas. A Taetas ingeie ngaeta mwane aana mo Aapoloa Aaopa nge e hiiwalaimoli aana a Jisas i tehula'ana laeliwalanga a Pol. Aana nga mo maholo a Taetas e lae pe'ie a Pol huni taroha'inie Tataroha Diana, na e ne'ie oto mwane diana nge a Pol e tohungei noruto'o aana. Oto a Pol ko uusu-uusunge'inie aana nga mo henue huni toolea mo uusu-uusu ingeie na huni ha'a-oodohie ngaeta mo ola nge ko lae aaela i laona ngaeta mo soihaada'inge. (Leesie 2 Korinit 7:6-15 na 2 Korinit 8:6-22.)
?Nga taa e rau-reu maholo e uusue uusu-uusu ienini?
A Pol na Taetas kirerue mani esu loko-loko hunie kele maholo o'oru'e aana mala-malau i Krit. Oto a Pol e toli'aasie a Taetas wau i leune huni ha'amangoa mei esunge kire aehotaa, na hunie ke asu mala na'ohai mwane haahie ahutana mo soihaada'inge wau i leune. Oto mai puri a Pol ko uusu-uusu hunie a Taetas lo'u weu, na sa'a mola uusulana uusu-uusu ienini e lae aana halisi e oono aawala mwana lime i purine hutelana a Jisas (65 A.D.). Ahutana mwala aana aalahanga ni Rom kire saie uri mwala ni Krit ikire mo iinoni pu'osasu mola. Kire lalawa ni esu, na kire sai mehiri oto mola tarau, na kire ii'o mola hunie ngaunge. Oto aana tolahana mo Krit e aaela urine, a Taetas e to'o aana mei esunge oto paine huni esuie wau i saada.
?E uusue uusu-uusu ienini huni taa?
A Pol e uusue huni ha'a-a'aila'aa a Taetas, na huni ha'ananaue i sulie lio i sulilana mo soihaada'inge. Uusu-uusu ienini e kara'i sada pe'ie e ro uusu-uusu a Pol Hurula'aa hunie a Timoti, aana ko niie mo ha'a-uusulinge diana hunie nga mwane nge ko lio i sulie mo soihaada'inge. A Pol e ha'ananaue a Taetas i sulie tolahana mo mwane nge kire ko uure huni lio i sulie soihaada'inge. Na e ere no'one i sulie tolahana kira hiiwalaimoli uri kire ke su'uri eeroa mwala ta'e kire ke manata diana mola hunire hailiu.
?Nga taa ni mo pweu ni wala i laona uusu-uusu ienini?
mo na'ohai mwane aana soihaada'inge, asuilana mo ola diana, ha'a-uusulinge to'ohuu
?Nga taa ni ngaeta mo eehu'i tatala i laona uusu-uusu ienini?
Taetas 2:11-12, Taetas 3:3-5
?Nga taa ni mo eehu'i ne'isaenga i laona uusu-uusu ienini?
Mei wala ni saediananga hunie a Taetas
(1:1-4)
Tolahana mo na'ohai mwane aana soihaada'inge ke diana oto liutaa.
(1:5-16)
Mwala aana soihaada'inge ke ii'o aani ha'ama'unge hunire hailiu.
(2:1—3:11)
Mei wala ni saediananga ooreta
(3:12-15)
1
Mei Wala Ni Saediananga
Hunie A Taetas
Saediananga mwaanieu a Pol, huni'o Taetas.
Ineu nga koni-konihe a God na hurula'aa a Jisas Kraes. E uusunge'inieu huni pe'ie hiiwalaimolinge mo iini nge a God e lio hilisire hunie kire ke ne'i iinoni ingeie, na huni ha'a-uusulire i sulie walaimolinge nge kei pe'ire hunie kire ke ii'o maa'i. Aena leune kire ko maa-maa'oohie pe'i noruto'onga to'ohuu hunie maurihe huu nge a God e haiholota'inie hunikie oto waite. Na haiholota'inge ngeena e to'ohuu oto, aana a God e ka'a sai eero ike. Oto aana tohungana maholo hunie, a God a Ha'a-uuritaka e haata'inie Tataroha Diana, na e unue hunieu hunie ne ke taroha'inie Tataroha Diana ngeena hunie ahutana mwala.
Oto no ko uusu-uusu weu huni'o, mwela maa'i ineu, na o saie oto uri o ne'i tohungei kaleku to'ohuu aana hiiwalaimolinge ikure e mani sada.
No ko aarea a God Aamaka na a Jisas Kraes a Ha'a-uuritaka uri hahu'ana manata-diananga na hanuelamanga ke ii'o pe'i'o.
Tolahana Mo Na'ohai Mwane Aana Soihaada'inge Ke Diana Oto Liutaa
Iau, kaleku, nou ha'a-oore'o ka'u mola wau i Krit hunie o ke ha'amangoa mo esunge nge kure ka'a ha'amango'i ue, na hunie o ke lio hilisie nga mo mwane hunie kire ke ne'i na'ohai mwane huni lio i sulie mo soihaada'inge i laona mo huilume wau i leune. O ke asuie walu ola ngeena mala nou unu'i oto huni'o. Mo na'ohai mwane ngeena kire ke ii'o oodota'i oto mola. Kire ke su'uri tolarue, na mo kaleda ke hiiwalaimoli to'ohuu aana a Jisas Kraes, na mwaanie mwala kire unue uri mo kaleda ka'a sai tola i suli ike ta'e kire ko deu ta'ewau mola. Mo na'ohai mwane i laona soihaada'inge kire ko lio i sulie mo esunge a God, na aena urinena, nge kire ke ii'o oodota'i tarau. Mwaanie kire lo'o-lo'onga'inire mola maraada, na mwaanie kire sae-saewasu lau-leu, na mwaanie kire inu-inu wei ni mehiri, na mwaanie kire ha'a-ha'a-ere, na mwaanie kire sae-sae haahie to'oha. Ta'e kire ke takuhie mola mo awataa, na kire ke mwa'e-mwa'e mola huni esuie mo ola diana. Kire ke kineta'inie tolahada hunie kire ke asuie mola mo ola oodota'i. Kire ke ii'o maa'i, na kire ke nihisie saeda mwaanie aaelanga. Na kire ke hele huu mola aana tolahai ha'a-uusulinge to'ohuu nge kire toolea oto. Urine nge mo na'ohai mwane ngeena kire ke si melisine ha'a-uusulilana mwala aana tolahai ha'a-uusulinge to'ohuu huni ha'a-a'aila'aa hiiwalaimolinge mwala, na huni ha'a-oodohie mo takalonga mo iini nge kire ko leledie ha'a-uusulinge to'ohuu ngeena.
10 Mo iini hunge si'iri, kire ka'a sare tola i sulie ike tolahai ha'a-uusulinge to'ohuu ngeena, ta'e kire ko ere-ere mwaakule mola pe'i eerolana mwala. Leune e to'ohuu oto liutaa i sulie pulitaa nge kire ko ha'a-uusuli aana uri o ke torihesi'o ha'alaa o sai hele aana maurihe huu. 11 Oto o ke uure honosie mo ha'a-uusuli eero-eero urine mwaanie kire waelie hiiwalaimolinge ngaeta mo iini na mo uluhe ni iinoni ikire. Kire ko lae pe'i ha'a-uusulie mwala mola aana mo ha'a-uusulinge tata'ala ikire mola hunie kire ke to'o-to'o. 12 Na ma'alana ngaeta ha'a-uusuli mo Krit maraada na e te'uri, “Mo Krit, mwala eero-eero to'ohuu oto, na tolahada e tohungei tata'ala. Kire tohungei lalawa, na kire ii'o oto mola hunie ngaunge mala mo poo ni me'esu.” 13 Na aena leune e to'ohuu oto, o ke tohungei ere hiito'o hunire hunie ikire no'one kire ke hiiwalaimoli to'ohuu. 14 Na mwaanie kire lulu i sulie lo'u mo laladonga eero-eero mo Jiu, na mo ha'atolanga ikire, aana kire sere'inie mola walaimolinge.
15 Kire unue uri kie ke ha'ahili-hili mwaanie mo ola oto hunge, ta'e eeronga mola ni ngeena, aana walu ola kire mani diana mola hunie mo iini kire ii'o oodota'i. Ta'e iini nge ko lo'o-lo'onga'inie mola aaelanga hali'ite, ahutana ola kire mani mada'a hunie, aena aana e ka'a hiiwalaimoli ike aana God. Oto iini urine manatana na lo'onga'inge ingeie kire mani aaela mango mola. 16 Ma'alana kire ko unu-unue uri kire saie a God, ta'e tolahada ko si haata'inie mola uri kire ka'a saie ike a God. Oto mo iini urine kire tohungei lio mama'ela i maana God aana kire ko heitohe mola na kire ka'a sai esuie ike nga mei ola diana.