21
Kaw Pol kɨ Jorijaləm tɨ
1 Go kɨyə̰-naa tɨ kɨ ngatɔgɨ je lə njé kaw-naa je kɨ Epəjɨ tɨ, j-al me bato tɨ, ə j-aw njururu dɔ dər tɨ kɨ tɔe nə Kosɨ. Lo ti go tɨ nɨngə, jɨ tḛḛ me ɓe bo tɨ kɨ Rodɨ. J-ɔtɨ Rodɨ tɨ ɓa j-aw ɓe bo tɨ kɨ Patara. 2 J-ɨngə bato kɨ ɨsɨ aw Pənəsi tɨ adɨ j-al me tɨ j-aw sie. 3 Lokɨ j-o dɔ dər Sɨpɨr kɨ kəmje be nɨngə, j-ɨyḛ kɨ dɔ ji gəl je tɨ ə j-ɔr taa kɨ dɔnangɨ Sɨri tɨ. J-aw j-ur nangɨ Tɨr. Lo kɨn tɨ no̰o̰ kɨ a ɔri nḛ je kɨ me bato tɨ nangɨ. 4 J-ɨngə njé ndo je me ɓe tɨ ka kɨn no̰o̰, adɨ j-ɨsɨ səde asɨ ndo sɨri. *NJé ndo je ka kɨn, NDɨl Luwə ɔsɨ-de adɨ əli Pol kadɨ aw Jorijaləm tɨ al. 5 Nə lokɨ dɔkagɨlo ləje asɨ nɨngə, j-ḭ taa, j-un ta rəbɨ ləje. NJé ndo je pətɨ, kɨ nede je, kɨ ngande je dani je bɨtɨ tḛḛi səje gɨdɨ ɓe bo tɨ. Loe tɨ no̰o̰, j-ɔsɨ məkəsɨje nangɨ ta ba tɨ, j-əl ta kɨ Luwə. 6 Go tɨ, lokɨ j-əl-naa ta je kɨ dɔbəy tɨ kɨ kadɨ j-ɨyə̰-n-naa ɓa, j-al me bato tɨ ə əi je təli kɨ ɓe je ləde tɔ. 7 J-ɨndə ngangɨ kaw mba ləje kɨ bato, lo kɨ j-ḭ Tɨr tɨ jɨ re jɨ tḛḛ Toləmayɨsɨ tɨ. Me ɓe bo tɨ kɨn no̰o̰, j-uwə ji ngako̰je je, ɓa j-ɨsɨ səde ndɔ kare. 8 Lo ti dɔ tɨ nɨngə, jɨ re jɨ tḛḛ Səjare tɨ. J-aw me kəy tɨ lə Pɨlɨpɨ kɨ e nje kɨlə mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ, kɨ e mbo̰ dɨje tɨ kɨ sɨri kɨ njé kɨndə kəmde go nḛ majɨ je tɨ lə njé kaw-naa je kɨ Jorijaləm tɨ✡6.5; 8.5. J-ɨsɨ rɔe tɨ no̰o̰. 9 Me kəy tɨ lie, ngan dəne je sɔ kɨ gəri dɨngəm al ɓəy, kɨ əi njé kəl ta je kɨ ta Luwə tɨ ɨsi səm tɨ no̰o̰. 10 J-ɨsɨ me kəy tɨ lə Pɨlɨpɨ ka kɨn jɨ ra ndɔ ngay nga ɓa kadɨ nje kəl ta kɨ ta Luwə tɨ kɨ tɔe nə Agabusɨ ḭ Jude tɨ re ɨngə je no̰o̰✡11.28. 11 NJe kəl ta kɨ ta Luwə tɨ ka kɨn un nda dɔ ɓədɨ lə Pol dɔɔ-n jine je kɨ njane je, nɨngə əl ə nə: «NDɨl Luwə əl ə nə, me ɓe bo tɨ kɨ Jorijaləm, kɨ bo je lə *Jɨpɨ je a dɔɔi ɓa nje nda dɔɔ ɓədɨ kɨn be. Nɨngə a ɨləi-e ji dɨje tɨ kɨ əi Jɨpɨ je al.» 12 Lokɨ j-o ta kɨn nɨngə je kɨ ngako̰je je kɨ Səjare tɨ j-uwə nja Pol, jɨ dəje kadɨ aw Jorijaləm tɨ al. 13 Nə Pol ɨlə-je tɨ ə nə: «Oti kadɨ ɨno̰i adɨ mem gangɨ man. Mi Pol mi ɓasi kadɨ dɨje tɔi-mi par al, nə re ɔjɨ dɔ koy ka, mi ɓasi kadɨ m-oy kɨ mbata tɔ Ɓaɓe Jəju Jorijaləm tɨ.» 14 Lokɨ j-o kadɨ Pol yətɨ ndune go ta je tɨ kɨ j-əl-e, al, je ka jɨ təl jɨ ta kə̰ə̰ tɔ, ə jɨ təl jɨ dəjɨ kadɨ Luwə ra ndɨgɨ ləne par. 15 Go ndɔ je tɨ kɨ ban wa kɨ jɨ ra dɔnangɨ Səjare tɨ, jɨ ra go rɔje ə j-ɔtɨ j-aw Jorijaləm tɨ. 16 NJé ndo je kɨ madɨ kɨ Səjare tɨ awi səje naa tɨ Jorijaləm tɨ. Lokɨ jɨ tḛḛ Jorijaləm tɨ nɨngə dani je me kəy tɨ kɨ dəw madɨ kɨ tɔe nə Mɨnaso̰, adɨ j-ɨsɨ tɨ. E dəw kɨ Sɨpɨr tɨ. E kɨ kare mbo̰ njé ndo je tɨ kɨ dɔsa̰y. 17 Lokɨ jɨ re jɨ tḛḛ Jorijaləm tɨ, ngako̰je je uwəi-je rɔde tɨ kɨ rɔnəl kɨ ətɨ ɓəl. 18 Lo ti dɔ tɨ, Pol aw səje me kəy tɨ lə Jakɨ. Lo kɨn tɨ ə, j-ɨngə ngatɔgɨ je lə njé kaw-naa je pətɨ, tɨtɨ no̰o̰. 19 Go kuwə ji tɨ kɨ Pol uwə jide nɨngə, ɔr-de poy nḛ je kɨ Luwə ra kɨ mbata gɨn dɨje kɨ əi Jɨpɨ je al, kɨ takul kɨlə lie kɨn, bəre bəre adɨ-de ooi. 20 Go nḛ je tɨ kɨ Pol ɔr-de poye kɨn nɨngə, ɨləi tɔjɨ dɔ Luwə tɨ, ɓa əli Pol əi nə: «NGoko̰je, ɨndə kəmi o, Jɨpɨ je dɨbɨ ba̰y ba̰y ə adi mede Jəju, nə pətɨ uwəi go ndu-kun lə *Mojɨ nga̰. 21 Nɨngə kɨ ɓasɨne kɨn ooi ta dɔi tɨ təkɨ ɨsɨ ɨndo Jɨpɨ pətɨ kɨ ɨsi tə mba je dɔnangɨ je tɨ kɨ rangɨ kadɨ ɨyə̰i go ndu-kun je lə Mojɨ kɔ nɨm, əl-de kadɨ ɨjəi mɔtɨ ngande je al nɨm, taa nḛ jibəl ɓe je lə Jɨpɨ je ka kadɨ uni goe al nɨm tɔ. 22 Adɨ jɨ gɨri dɔ nḛ tɨ kɨ kadɨ jɨ rai, tadɔ a ooi poyi kadɨ ɨre ka par am! 23 Be ə, majɨ kadɨ ɨra nḛ je kɨ j-a j-əli kam. J-aw kɨ dɨje sɔ mbo̰ je tɨ ne kɨ uni mɨndɨde kadɨ n-ɨndəi rɔde ta dangɨ mbata lə Luwə. 24 Majɨ kadɨ ɔr dɨje kɨn goi tɨ, ə ɨra səde nḛ jibəl ɓe kay rɔ dɔ majal tɨ, ə ɨgə dɔde mba kadɨ ngɨsəi dɔde✡18.18. Nɨngə dɨje pətɨ a gəri kadɨ poy ta je pətɨ kɨ ooi ɔjɨ dɔi e ta je kɨ ngom. Tadɔ ḭ wa kɨ dɔi, ɨtəl rɔi go ndo kun je tɨ lə Mojɨ. 25 Kɨ ɔjɨ dɔ dɨje kɨ əi Jɨpɨ je al kɨ adi mede, ndu-kun je kɨ jɨ ndangɨ j-ɨlə-n j-adɨ-de, e kadɨ usoi da kɨ dəw gugɨ-n yo al nɨm, kadɨ usoi məsɨ al nɨm, da kɨ dəw tu mɨnde al nɨm, taa kadɨ sangɨ-naa kɨ go lo kaya tɨ ka goto dande tɨ tɔ✡15.20.» 26 E be ə, lo ti go tɨ nɨngə, Pol aw kɨ dɨje kɨ sɔ ka kɨn, ay rɔne səde, ɓa goto ur natɨ kəy tɨ lə Luwə, ɔjɨ ndɔ kɨ gɨn kay rɔ ləde a gangɨ-n, ə kadɨ dəw kɨ ra dande tɨ a re-n kɨ kadɨ-kare, kadɨ adɨ Luwə.
Dɨje uwəi Pol
27 Lokɨ nay ɓasi kadɨ gɨn ndɔ kɨ sɨri gangɨ, *Jɨpɨ je madɨ kɨ ḭḭ dɔnangɨ Aji tɨ, ooi Pol kəy kaw-naa tɨ, suləi kosɨ dɨje dɔe tɨ ə osi sie uwəi-e, 28 nɨngə əli ta kɨ ndude kɨ bo əi nə: «Səi dɨje kɨ *Isɨrayəl, ɨrəi ɔsi gɨn je! Dəw kam ə, e nje ndo dɨje kɨ lo je pətɨ kadɨ ɔsi ta dɨje ləje nɨm, ndu-kun je ləje nɨm taa kəy kaw-naa kɨn nɨm tɔ. Nɨngə kɨ rangɨ ɓəy, re ur kɨ dɨje kɨ ɨjəi mɔtɨde al natɨ kəy tɨ lə Luwə mba kadɨ təl-n lo kɨ ay njay kɨn, lo kɨ to njḛ tɨ.» 29 Əli ta kɨn be, mbata kəte ooi Tɨropɨm, dəw kɨ ɓe bo Epəjɨ tɨ sie me ɓe bo Jorijaləm tɨ. Adɨ gɨri kadɨ re ur sie kəy kaw-naa tɨ. 30 Dɨje awi pɨr pɨr dɔ-naa tɨ me ɓe bo tɨ kɨ Jorijaləm tɨ ba pətɨ. Nɨngə dɨje tḛḛi kɨ lo njo̰ njo̰ ɨsɨ rəi bur bur. Rəi uwəi Pol tḛḛi sie kəy kaw-naa tɨ taga. Nɨngə taji naa tɨ no̰o̰ uwəi ta kəy je uti. 31 Dɨje sangi kadɨ n-tɔli Pol. Nɨngə kəte ɓəy taa kadɨ tɔli-e, poy ta osi mbi kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ kɨ Rom tɨ təkɨ ɓe bo Jorijaləm ba pətɨ a kɨ njane taa. 32 Taji naa tɨ no̰o̰ par ə, ḭ taa ɔy asɨgar je kɨ kɨ bo je kɨ dɔ ɓutɨ asɨgar je tɨ kɨ ɓu, ə a̰y ngɔdɨ kɨ rɔ kosɨ dɨje tɨ. Lokɨ kosɨ dɨje ka kɨn ooi kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ kɨ asɨgar je nɨngə, taai kə̰ə̰ ta kɨndə Pol tɨ. 33 Lokɨ re tḛḛ rɔ kosɨ dɨje tɨ, kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ ka kɨn ɔtɨ ɓasi kɨ rɔ Pol tɨ, un ndune adɨ uwəi-e, ə adɨ dɔɔi-e kɨ kulə gɨndɨ joo. Nɨngə təl dəjɨ ta ə nə: «Na̰ e dɨngəm kam ə? Ə ri ə ra ə?» 34 Nɨngə tur ta to dangɨ dangɨ dan kosɨ dɨje tɨ, ta ləde un go-naa al. Adɨ lo kadɨ kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ ka kɨn oo ta kɨ rɔjetɨ goto. Be ə un ndune kadɨ awi kɨ Pol me ndogɨ bɔr tɨ kɨ ngal, lo kɨsɨ asɨgar je tɨ 35 Lokɨ Pol re tḛḛ rɨgɨ lo njɨyə je tɨ kɨn nɨngə, loe goto adɨ asɨgar je uni-e, tadɔ kosɨ dɨje bətɨrəi-e kɨ wongɨ ngay. 36 Kosɨ dɨje kɨ ɨsi njɨyəi goe tɨ bur bur əli kɨ ndude kɨ boy əi nə: «Adɨ jɨ tɔl-e!»
Pol əl ta ngakone Jɨpɨ je
37 Kəte ɓəy taa kadɨ asɨgar je awi sie me ndogɨ bɔr tɨ kɨ ngal kɨ lo kɨsɨde tɨ, Pol dəjɨ ta kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ ə nə: «A adɨ-m ta rəbɨ kadɨ m-əl-n ta kare a?» Nɨngə kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ ka kɨn dəje ə nə: «Ɨgər kəl ta Gɨrəkɨ ɓətɨ a? 38 M-gər al adɨ m-ɔjɨ m-ə nə ḭ dəw kɨ Ejɨpɨ tɨ kɨ ndɔ kɨ me ndɔ je tɨ kɨ gogɨ ne kɨn, sulə dɨje adɨ rai wongɨ, ə ɔr-de asi dɨje dɨbɨ sɔ kɨ bundungɨ je jide tɨ, ə ur-n wale kɨn.» 39 Ə Pol ə nə: «Jagɨ, mi Jɨpɨ kɨ ɓe bo tɨ kɨ Tarsɨ kɨ dɔnangɨ Sɨlɨsi tɨ, mi dəw kɨ me ɓe ɓo tɨ kɨ tɔe ɓa, ə njai ba ɨyə̰-m adɨ-m m-əl dɨje kɨn ta.» 40 Be ə, kɨ bo kɨ dɔ asɨgar je tɨ ade ta rəbɨ. Pol ḭ a taa dɔ rɨgɨ lo njɨyə tɨ, ɔy jine dəjɨ-n kosɨ dɨje kadɨ uri mbide. Lokɨ lo to jɨjɨji nɨngə, əl-de ta kɨ ta ebɨrə.