El Santo Evangelio Según
San Lucas
1
Jabi Jesú ani ca jahuë bo yoati tsi huëstima cabá quënëniquë. Noqui xërëquë xo tsi ja ani ca ja quënëcani quiha. Jesu rabëti bo, toatiyá jisnish cabo, tihi cabá yoani ca ja quënëcaniquë no tsayano iquish na. Jabi ja quënëcani ca tëquë ë tsayarianiquë ëa ri ra. Tsayariaxo tsi jaboqui jatiroha ca rëquë rohari ca jahuë bo yoati tsi quënëbonacasquia ëa ri, Teofiló. Nëca tsi Jesu yoati mi bax quënëcasquia, jabija ca tëquë mi cahëno, mi parahacayamano iquish na. Jia tsi mia ja tiisimacani ca jahuë bo mi cahëyoino ra.
Zacarías qui ángel jonina
Jabi jodioba mai xo tsi chama Herodés yonano tsi quiha tobi arati ibo iniquë, naa Zacarías icanai cato. Abías icanai ca maxo ya tsi quiha ja yonoconiquë arati xobó no. Jabi Elisabet jahuë ahuini janë ini quiha. Jasca, arati ibo bo jahuë ahuini jimi bo ini quiha jato ri. Arati ibo ba chahitaxocobo ja ini quiha. Jabi Zacarías, Elisabet, tihi cabá Dios noirianiquë. Quësotimaxëni ca shinajiaxëni ca ja icani quiha. Jasca, Dios yoba bo tëquë ja nicacani quiha ra. Jasca, baquë yama ja icaniquë rë, tohoyatimaxëni Elisabet ini quëshpi na. Jasca, sirixëni ja icani quiha.
Huësti barí tsi quiha jahuë maxo ya Zacarías iniquë arati xobó no. Arati iboba yonoco aqui ja ini quiha. Toatiyá tsi ja raahacaniquë iboba iti qui jicoti, altar xo tsi incienso mëshati. 10 Jabi incienso mëshajahuano tsi quiha nohiria bo bëhoxhi iniquë cacha. 11 Jatsi Zacarías qui ángel jisiquiniquë, naa Ibo quima jonish cato. Incienso ya ca altar mënëcayá nii ángel ini quiha. 12 Jatsi ángel jisi tsi Zacariás shina-risiquiniquë. Raquëria ja ini quiha.
13 Jatsi,
—Raquëyamana, Zacariás —i ja qui ángel niquë—. Nicahacaquë mi bëhoxhaina ra. Mi bax baquë comaxëhi quiha mi ahui Elisabet ra. Juan ja janëhacaxëti xo. 14 Ja iqui tsi raniriaxëqui mato ra. Jasca, ranixëhi quiha huëstima cabo, ja coquë no. 15 Jasca, Dios bësojó tsi oquë ca joni ixëhi quiha mi baquë. Vino, jënë shapo, tihi cabo ja ayamano. Espíritu Santo rëamëxëhi quiha ja coquë no. 16 Huëstima ca Israél ca nohiria jato Ibo Dios qui jahari bëxëhi quiha. 17 Jasca, Ibo bëbo caxëhi quiha mi baquë, nohiria shomahuahi na. Elías yamaba jabi, jahuë chama, tihi cabo jayaxëhi quiha ja caquë no. Jatsi jahëpa bo, jahëhua bo, jato xocobo, tihi cabo noinamaxëhi quiha. Jasca, nicamisxëni cabo Dios qui bacamaxëhi quiha, mëstëxëni ca jahuë bo jato shinamaxëna. Toca tsi nohiria bo shomahuaxëhi quiha, Ibo johai ca quëshpi na —nëa tsi quiha ángel nëcaniquë Zacarías qui.
18 Jatsi,
—¿Jëniria pi raca ja na? Joni sirixëni xo ëa ra. Sirixëni xo noho ahui ri —i ángel qui Zacarías niquë.
19 Jatsi angél quëbiniquë:
—Gabriel xo ëa ra. Dios tapaí nii ca ëa xo naa. E raahacaquë mi qui chaniti, chani jia ca mi qui bëti. 20 Jatihuahacaxëhi quiha ë yoahana ra. Noho chani mi chahahuayamaha iqui tsi jaro, chaniti mëtsama ixëqui mia ra, mi baquë coquë rohari —nëa tsi ja qui ángel nëcaniquë.
21 Jabi Zacarías ó pasohi nohiria bo iniquë tsëquëti. Yama a. Yopahi tsi,
—¿Jëniriahax bamahi ni sa? —itsi jaca niquë.
22 Jatsi Zacarías tsëquëniquë. Tsëquëhax tsi quiha nohiria bo qui chaniti mëtsama ja iniquë. Jaro quiha. Jatsi ja tënamëha nori nohiria bá cahëniquë. Japi Zacariás jato qui bëëbëëniquë, chaniti mëtsama ja iqui ca jismaxëna.
23 Jaquirëquë arati xobó tsi ja yonocohai ca xaba jatiquë tsi quiha jahuë xobo qui Zacarías caniquë. 24 Jaquirëquë jahuë ahui Elisabet tohoyaniquë. Jatsi cinco oxë no tsi xobó tsi ja chitëniquë.
25 —Nëca tsi ëa Diós shomahuaquë ra. Jaboqui pi nohiria yahi tsi bërabiyamaxëquia, baquë ë jayaxëhai quëshpi na —i Elisabet niquë.
María qui ángel jonina
26 Oxë huëtsa huinocaquë tsi quiha Diós jahuë ángel Gabriel raaniquë Nazaret icanai ca yaca qui. Jabi Galilea maí tsi naa yaca ini quiha. 27 Jabi Gabriel raahacani quiha María icanai ca yoxajahi qui Dios Chani bëti. Jari bënë yama María ini quiha. Jasca, jahuë bënë ti ca José ini quiha, naa David yamaba chahitaxocobo huësti ca iquiina.
28 Xobo qui jicohax tsi quiha,
—Shoma xo mia ra; yoxa bo huëtsa oquë quiha. Mi bëta xo Ibo ra —i María qui Gabriel niquë.
29 Angel chani nicahax shinati pi Mariá cahëyamaniquë.
—¿Jënihi ni sa? —i ja niquë jahuë shinaná no.
30 Jatsi,
—Raquëyamatsihuë, Mariá —i ángel niquë—. Diós mia shomahuaquë ra. 31 Tohoyaxëqui mia. Baquë comaxëqui mia ra. Comaxo tsi Jesu mi janëno. 32 Jasca, oquëxëhi quiha mi baquë. Dios-diosria Baquë ja quënahacaxëti xo. Jahuë jahëpa David yamaba yonati chama ja qui axëhi quiha Ibo Dios, jahuë nohiria yonati. 33 Jabi Israél ca nohiria yona-yonapaoxëhi quiha. Jatiyamaxëhi quiha ja yonahaina —nëa tsi María qui ángel nëcaniquë.
34 Jatsi ángel Mariá nicaniquë:
—Yoxajahi xo ëa ra. ¿Jënahuariaxo raca baquë ë comana? —iquiina.
35 Jatsi angél quëbiniquë:
—Mi qui joxëhi quiha Espíritu Santo. Tsëmo jascaria tsi mia mapaxëhi quiha Dios chama. Ja quëshpi tsi Dios Baquë jiaxëni ca quënahacaxëti xo mi Baquë, ja coquë no.
36 ‘Mi rëquëmë Elisabet tsayahuë. “Tohoyatimaxëni xo” i nohiria bo paoni quiha mi rëquëmë yoati na. Jama, seis oxë no tsi ja tohoyaquë, sirixëni ja iqui ri. 37 Tsayahuë. Jatihuahacaxëti xo Diós yoahai tëquë. Jatiroha ca ati mëtsa xo ra —nëa tsi quiha María qui ángel nëcaniquë.
38 Jatsi Mariá quëbiniquë:
—Ibo yonati xo ëa ra. Jabija xo toa mi yoahana ra —iquiina.
Jatsi ángel jisbayaniquë.
Elisabet qui María shishonina
39 Toatiyá tsi bamahaxma tsi quiha Elisabet yaca qui María caniquë. Jabi jodioba mai maca bo xërëquë ó tsi jahuë yaca ini quiha. 40 Cahëhax Zacarías xobo qui María jiconiquë. Jicoxo tsi quiha Elisabet ja joihuaniquë. 41 Jatsi María joihuahai ca Elisabét nicaquë tsi quiha jahuë xamá ca baquë mohiniquë. Jatsi Espíritu Santó Elisabet chanimaniquë:
42 —Yoxa huëtsa bo oquë tsi mi shomahuahacaquë ra. Shomahuahacaquë mi baquë ri —itsi María qui Elisabet niquë joi pistiama cató no—. 43 E qui shishohi noho Iboba jahëhua joquë pa. Shoma xo ëa ra. 44 Jabi mi joihuahai ca ë nicaquë tsi rani tsi ëa xara ca baquë mohiquë ra. 45 Mi qui angél yoahitaha ca jatihuaxëhi quiha Ibo Dios ra. Raniria xo mia ra, Dios qui mi chitimihai ca quëshpi na —i María qui Elisabet niquë.
46 Jatsi María chaniniquë:
—Oquë xo Dios ra iquia.
47 Noho Xabahamati Ibo Dios tahëhax tsi raniquia.
48 Ea, naa jahuë yonati nori ca ja noiquë ra.
Jaboqui “Shomahuahaca ca tsi xo toa” ixëhi quiha nohiria bo ëa yoati na.
49 Jiaria tsi xo ë qui Chamaxëni cató acana.
Jiaxëni xo jahuë janë ra.
50 Jasca, ja qui aracanaibo noi-noipaohi quiha.
51 Anomaria tsi xo Diós acana jahuë chamá no.
Jamë shinamisxëni cabo,
oquë ca manëcascanaibo,
tihi cabo pacanamahi quiha.
52 Nohiria chama-chamaria bo niahi quiha,
jato oquë ja bënocano.
Noitiria cabo oquëhuahi quiha.
53 Jasca, jahuë jahuë jia bá tsi paxnacanaibo sëyamaxëhi quiha.
Jama, jahuëmishni jayaria cabo mëquëya tsi raaxëhi quiha.
54 Jahuë Israél ca nohiria mëbihi johi quiha,
jato noihi na.
55 Jabi noba rëquëbo yamabo qui ja yoani ca shina-bënoyamahi quiha Dios ra,
“Mato shomahuaxëquia” i Abraham,
jahuë chahitaxocobo,
tihi cabo qui ja ni quëshpi na —nëa tsi quiha María
nëcaniquë.
56 Jatsi tres oxë no tsi quiha Elisabet ya tsi María chitëniquë. Jaquirëquë jahari jahuë xobo qui ja caniquë.
Juan conina
57 Tsëquëniquë Elisabet comati xabaca ra. Jatsi baquë ja comaniquë. 58 Jabi Elisabet Diós shomahuani nori ca jahuë yacatá ca nohiria, jahuë jimibo, tihi cabá nicaniquë. Ja raniyocani quiha jato ri, nicahax na. 59 Jatsi ocho bari huinocaquë tsi quiha jahuë baquë jibirishahi jahuë jimibo bëcaniquë. Jato jodioba jabi quiha. Jatsi jahuë jahëpa janë, naa Zacarías janë baquë qui ja acascaniquë toatiyá no. 60 Jatsi jahuë jahëhuá quëbiniquë:
—Juan ja quënahacaxëti xo ra —iquiina.
61 —Majia. Yama tsi xo mi jimibo xërëquë ó ca toa janë jaya cato ra —i ja qui jaca niquë.
62 Jatsi jato mëquë bá tsi jisti bo ja acacaniquë baquë jahëpa qui. Toca tsi Zacarías ja nicacaniquë:
—¿Jahuë janë mi baquë qui axëhi ni noa ra? —iquiina.
63 Jatsi jahuë mëquënë́ tsi Zacarías bëëbëëhaniquë papi ja qui ja acano. Jatsi, “Jahuë janë tsi xo Juan” i ja quënëni ca ni quiha. Jatsi quiha ja ratëyocaniquë. 64 Jarohapa tsi chaniti mëtsa Zacarías iniquë pa. Chanitsijaniquë. Dios ocahuatsijahua-niquë. 65 Jatsi yacatá ca nohiria bo shina-risiquiniquë jënipijani ca nicahax na. Jatsi Juan coni chani pacanani quiha, jodioba maí ca maca ó ca nohiria bo qui. 66 Nicahax ja shina-shinacaniquë.
—¿Oquë ca ixëhi ni naa baquë sa? —i jaca ni quiha.
Jasca, ja bëta Iboba chama iqui ca ja jiscaniquë.
Jia tsi Dios Zacariás ocahuanina
67 Jabi Espíritu Santo rëamë tsi Juan jahëpa Zacarías iniquë. Jatsi ja qui Diós ani ca chani yoatsijahuaniquë.
68 —Oquë xo Ibo, Israél caba Dios.
Jahuë nohiria mëbihi ja joquë ra,
jocha quima noqui paquëmaxëna.
69 Jabi David yamaba chahitaxocobo noqui raahi quiha,
noqui Xabahamati Ibo-iboria iti.
70 Naama tsi quiha jahuë Chani yoanish cabo Diós chanimani quiha.
71 “Mato qui caxacanaibo quima mato xabahamaxëquia”
i ja ni quiha.
72-73 Jabi noqui shomahuacatsi quiha Dios ra,
naa noba rëquëbo yamabo ja shomahuariani jascaria.
Tobi quiha jato qui ja yoanina,
tobi quiha noba rëquëbo yamaba Abraham qui ja yoanina.
Tihi ca tsi shina-bënoyamahi quiha Dios.
74 Noqui caxacanaibo quima noqui xabahamacatsi quiha ra,
raquëhaxma tsi Dios bax no yonocono iquish na.
75 Ja bësojó tsi jocha yama,
mëstë, tihi tsi no i-ipaoxëti xo,
ja bax yonocohi na —nëa tsi quiha Zacarías nëcaniquë
Dios Chani yoahi na.
76 Jatsi,
—Dios-diosria Chani yoati ibo mi quënahacaxëti xo,
noho baquë.
Ibo bëbo caxëqui mia,
Ibo johai ca quëshpi nohiria bo shomahuahi na.
77 Nohiria xabahamati quinia yoaxëqui mia ra,
“Mato jocha mëbixëqui Dios” i jato quiina.
78 Toca tsi ahi quiha Dios,
noqui noiquí na.
Ja quëshpi tsi mana ca Huëa nori ca noqui raaxëhi quiha,
79 tsëmó cabo,
bënoria ca rësoti basima cabo,
tihi cabo qui huahuaxëti.
Bëpasimati quinia ó tsi noqui rëquëninixëhi quiha —nëa tsi Zacarías
nëcaniquë.
80 Toatiyá tsi Zacarías baquë Juan shinahaniquë. Dios ja noiriani quiha. Shinahacax tsi quiha xabachá tsi Juan racaniquë. Toá tsi ja ini quiha, Dios Chani yoahi canox pari. Jaquirëquë Israél maí ca nohiria bësojó tsi quiha ja jisiquiniquë, naa jahuë yonoco chitahëhuaxëna.