18
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² mɨ́³ 'nɨ́ɨ³ quia̱'² juez
Ca²³lʉ́³ Jesús co̱o̱³ júu² 'e³ jmee²³ lii²³ 'e³ jmii'³¹ 'nɨɨ'n³¹ 'ne'² rɨ²³lʉ́²³ dsa³ tén³ la²³ quia̱'²te'²³ Dios, 'e³ 'a²³jia'³ 'ne'² 'e³ li²³juɨ'n²³te'²³. Ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ dsa³:
―La²³ cu²ru'³ xa³ co̱o̱³ juɨɨ³ je² xen³ jø̱n³ juez 'i³ 'a²³jia'³ 'ñaa'n²³ Dios. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ 'ñaa'n²³ dsa³ co̱'³. Juɨɨ³ jo̱³ xen³ jø̱n³ mɨ́³ 'nɨ́ɨ³ 'i³ ŋɨ́³ sú̱n² jmɨ́ɨ² la²³ quie'² juez. Jua'³ mɨ́³ 'nɨ́ɨ³: “Rɨ²jméen² co̱²juø'¹ quián²³. Qui² xen³ jø̱n³ dsa³ 'i³ 'née²³ rɨ²³níin³ quia̱'² jné².” Ca²³la²³huǿø³ ca³juɨ² 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ dsɨ́² juez 'e³ rɨ²³jmée²³ quie'². 'E³ quie'²³ cɨ̱ɨ̱n³ cɨ² ca²³jmée³ 'i'²³. Lǿn³ 'ñée²: “'A²³jia'³ 'ñaa'n²³na²³ Dios. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ 'ñaa'n²³na²³ dsa³ co̱'³. 'E³ quie'²³ rɨ²jmeen²³² quián²³ co̱²juø'¹ quie'² mɨ́³ 'nɨ́ɨ³. Qui² bi²³ cuøø²³ jné² u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ². Bi²³ juø'² rɨ²³'uaa'n²³na²³ 'e³ la²³'nɨɨ'n³¹ tén³ guøn³ quián²³, cuøø²³ jné² u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ².”
Ca²³jua'³ Juii³ra²:
―Rɨ²núu²ra'³ jo̱o̱²³na²³ 'e³ jmii'³¹ ca²³jmée³ jø̱n³ juez 'i³ 'a²³jia'³ jmee²³ 'e³ ca³dsaan³². Rɨ²³jmée²³ Dios co̱²juø'¹ quie'² dsa³ quien³² 'i³ ca²³'náan²³ 'i³ ŋɨɨ²³ mɨ²'áa² jmɨ́ɨ²³ 'uøø²³, ¿mɨ³naa'³¹? Bi²³ cɨ² xe̱'n² rɨ²³jmée²³ co̱²juø'¹ Dios. Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³: Co̱'³ la²³ rɨ²³jmée²³ co̱²juø'¹ quie'² dsa³ quien³². 'E³ quie'²³, ¿jmii'³¹ cu³løn³¹ dsa³ mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²³güe'n²³na²³ co̱'³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³? ¿'A² juø'² xen³ quie'²³ dsa³ 'i³ sɨ³táan³ jmɨ́ɨ² jo̱³ cu²ne²ra²?
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús júu² quiee'³² dsa³ fariseo quia̱'² 'io'²
Co̱'³ cɨ'²³ ca²³lʉ́³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ 'i³ lǿn³ miin²³ 'e³ bi²³ ca³dsaan³² jmoo³², 'e³ quie'²³ 'i³ lǿn³ 'e³ 'a²³jia'³ 'nee'n³¹ jia'³ cɨ'²³ dsa³. Ca²³lʉ́³ Jesús júu² 'e³ jmee²³ lii²³ 'e³ jmii'³¹ cu³løn³¹te'¹:
10 ―La²³ cu²ru'³ xen³ áan²³ dsa³ 'i³ ca²³guín²³ 'ñʉ́² gáan³ je² mi³gáan³ dsa³ Dios. I²guín¹ 'e³ rɨ²³lʉ́²³te'²³ quia̱'²te'²³ Dios. Dsa³ fariseo jø̱n³. 'Io'² jø̱n³ co̱'³. 11 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³noo³ ca³jné³ dsa³ fariseo. Ca²³lʉ́³ quia̱'² Dios. Ca²³jua'³: “Bi²³ mɨ²'áan²nu³, Dios, 'e³ bi²³ dxún²³na²³. Qui² 'a²³jia'³ lǿn²³na²³ la²³ lǿn²³ jia'³ cɨ'²³ dsa³. Rɨ³løn³¹te'¹ dsa³ 'i̱i̱³. 'A²³jia'³ jmoo³² 'e³ ca³dsaan³². Ta̱a̱'n³ miin²³ quia̱'² jia'³ cɨ'²³ mɨ́³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ lǿn²³na²³ 'ñáan²³ la²³ lǿn²³ 'io'² nɨ³. 12 Qui² jmeen²³ mɨ²³jmɨɨ²³ tú̱²³ taa'² la²³ co̱o̱³ mɨ²guiaa³. Jmeen²³ guiá²³ taa'² la²³jɨ³ 'e³ sɨ³tɨn²³na²³. Cuøøn²³na²³ 'nʉ³ co̱o̱³ taa'² jo̱o̱²³na²³”, ca²³jua'³ dsa³ fariseo. 13 'E³ quie'²³ ca²³noo³ ca³jné³ 'io'². 'A²³jia'³ ma²³ ca²³la²³bii²³ dsɨ́² rɨ²³jóo² yʉʉ'³¹. Ca²³quiʉ̱́ʉ̱³ 'uǿ² 'e³ jua'³ ŋɨ́³ dsɨ́². Ca²³jua'³: “Dios, cu²li³cuu'²³ 'áan² quia̱'n²nu³ jné². Qui² bi²³ bee'² dsoo² xa³ quián²³.” La'³ ca²³jua'³ 'io'². 14 Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³: Lǿn³ Dios 'e³ jmee²³ 'e³ ca³dsaan³² 'io'². 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ lǿn³ 'e³ jmee²³ 'e³ ca³dsaan³² dsa³ fariseo. Qui² 'e³ cɨ² li²³'uǿn²³ dsa³ 'i³ mi³gáan³ 'ñée². 'E³ cɨ² rɨ²³mi²³gáan³te'²³ dsa³ 'i³ mi³'uǿn²³ 'ñée². ―La'³ ca²³jua'³ Jesús.
'E³ la²³ ca²³mi²³jé̱e̱n² xi³yu̱u̱n³ Jesús
(Mt. 19:13-15; Mr. 10:13-16)
15 Co̱'³ cɨ'²³ ca²³jøn²³ dsa³ xi³yu̱u̱n³ quien³² caan²³ Jesús. 'Née²³ dsa³ 'í³ 'e³ rɨ²³dxá²³ guoo³ Jesús ñi'² quiee'³² xi³yu̱u̱n³ quien³². 'E³ jo̱³ ca²³jíi² dsa³ quien³² Jesús ma²ŋó¹te'²³ 'e³ i²jøn²³te'²³ xii'³. 16 'E³ quie'²³ tǿ²³ Jesús. Ca²³tøø³ dsa³ quien³². Ca²³jua'³:
―Cu²ja³guín²³ caan²³na²³ te'²³ xii'³ pii'². 'A²³ rɨ³jníin²na'³ jui³¹ quie'²te'²³. Qui² rɨ³løn³¹ Dios juii² dsa³ 'i³ xen³ la²³ xen³ xii'³ pii'². 17 Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ ju²dsoo³¹: 'A²³jia'³ rɨ²³lín³ Dios juii² dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ sɨ³táan³ quia̱'² Dios la²³ sɨ³táan³ xii'³ pii'² quia̱'² xóo² jmii³.
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ quia̱'² Jesús jø̱n³ xii'³ 'i³ rɨ³løn³¹ dsa³ xoo³²
(Mt. 19:16-30; Mr. 10:17-31)
18 Xen³ jø̱n³ dsa³ 'i³ 'iún² ta² jee²³² quiee'³² dsa³ Israel 'i³ ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ Jesús:
―Dsa³ 'e²³ 'i³ dxún²³, ¿jmii'³¹ 'ne'² rɨ²jmeen²³² 'e³ la²³ rɨ³ji̱'n²³na²³ ca³cuaa³?
19 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ 'í³:
―¿'Ee² lǿ² juɨɨ'n³²nu³ jné² 'i³ dxún²³? Jø̱n³ Dios hua² 'i³ dxún²³. 20 Máan³ 'nʉ³ jmii'³¹ lǿ² júu² 'e³ dxi³ 'i'²³ Dios, ¿mɨ³naa'³¹?: “'A²³ rɨ³jmee³ra'³ ñi³ dxa³. 'A²³ rɨ³jmee³ra'³ 'móo². 'A²³ rɨ³jmee³ra'³ 'i̱i̱³. 'A²³ rɨ³júu²ra'³ mɨ³rɨ³lin³na'³ dsa³ ñi³. Rɨ²'óo²ra'³ u²³go³ u²³'iʉʉ²³ quia̱'n²na'³ xoo³ra'³ ñʉ'²ra'³.”
21 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ dsa³ 'í³:
―Jmeen²³ quián²³ cɨ'²³ la²³ pi'n²³²na¹ 'e³ lø³² la'³.
22 Ma²ca¹núu³ Jesús júu² 'e³ ca²³lʉ́³, ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ dsa³ 'í³:
―Xa³ cɨ² co̱o̱³ 'e³ 'íi² quién²nu³. Rɨ²'nɨ́ɨn² la²³jɨ³ 'e³ xa³ quién²nu³. Jñii³¹ 'e³ jo̱³ rɨ²cuøøn³¹ dsa³ taan³. Jo̱³ hua² ñúun³ 'e³ quí̱i̱n²³ ca³quie̱e̱² 'e³ li²³xa³ quién²nu³ yʉʉ'³¹ güii³. Ñe³ jo̱o̱²³na²³. Rɨ²ŋɨ́n² quia̱'n²nu³ jné². ―La'³ ca²³jua'³ Jesús.
23 'E³ quie'²³ ma²ca¹núu³ júu² 'e³ ca²³lʉ́³ Jesús, bi²³ ca²³ŋɨ́³ dsɨ́². Qui² bi²³ ma²³'nee³ ñúun³ la²³jɨ³ 'e³ xa³ quie'². 24 Ma²ŋó¹ Jesús 'e³ bi²³ ŋɨ́³ dsɨ́² dsa³ 'í³, ca²³jua'³:
―¡Bi²³ gáan³ dxíi³ 'e³ rɨ²³lín³ Dios juii² dsa³ xoo³²! 25 Rɨ²³lí³ cɨ² juø'² rɨ²³ŋɨ́n³ roo'³² camello guo² me²³cuu². 'E³ quie'²³ bi²³ gáan³ dxíi³ 'e³ rɨ²³lín³ Dios juii² dsa³ xoo³². ―La'³ ca²³jua'³ Jesús.
26 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ dsa³ 'i³ ca²³núu³ júu² 'e³ ca²³lʉ́³:
―¿'I̱i̱² dsa³ 'i³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²³láan³ jo̱o̱²³na²³?
27 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Jesús:
―Sɨ³lí³ juø'² jmee²³ Dios la²³jɨ³ 'e³ 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² rɨ²³li'²³ juø'² rɨ²³jmóo² dsa³.
28 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³jua'³ Peen²³². Ca²³sɨ'²³ Jesús:
―Ca²³cuaa'n²³²na'³¹ la²³jɨ³ 'e³ xa³ quiée²ra'³¹ 'e³ ŋɨ²ra'³¹ quia̱'n²na'³¹ 'nʉ³.
29 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ ju²dsoo³¹: La²³jɨn³ dsa³ 'i³ mɨ³cuaa'n³ 'ñʉ́², 'i³ mɨ³cuaa'n³ xóo² jmii³, 'i³ mɨ³cuaa'n³ jó̱o̱², 'i³ mɨ³cuaa'n³ mɨ²³quie'², 'i³ mɨ³cuaa'n³ jo̱o̱³¹ 'e³ jua'³ rɨ³løn³¹ Dios juii², 30 ñúun³ cɨ² li²³xa³ quie'² mɨ³¹güii³ la³. Co̱'³ cɨ'²³ rɨ³ji̱'²³ ca³cuaa³ jmɨ́ɨ² 'e³ ja³guín²³. ―La'³ ca²³jua'³ Jesús.
'E³ la²³ ca²³jua'³ co̱'³ Jesús 'e³ rɨ²³jú̱n³
(Mt. 20:17-19; Mr. 10:32-34)
31 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³jén²³ ca³jné³ dsa³ gui²³tʉ̱́n³. Ca²³jua'³:
―Sɨ³gui²³²ra² juɨɨ³ Jerusalén, ¿mɨ³naa'³¹? Je² núu²³ rɨ²³jí̱i̱n²³ la²³jɨ³ 'e³ ca²³té̱e̱² ji³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³² 'e³ rɨ²³jí̱i̱n²³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³. 32 Qui² rɨ²³jɨ̱'n²te'²³ jné² quie'² dsa³ jia'³. Rɨ²³jáa² rɨ²³ŋɨ́ɨn²te'²³ jné². Bi²³ u²³'i'²³ rɨ²³jme'²³te'²³ jné². Rɨ²³'ø'n²te'²³ jné². 33 Rɨ²³jmín²te'²³ jné². Rɨ²³jŋɨ'n²³te'²³ jné². 'E³ quie'²³ je² rɨ²³tɨ́²³ 'nɨ³ jmɨ́ɨ² 'e³ la²³ jú̱n²³na²³ rɨ²³ji̱i̱'n²³na²³ co̱'³.
34 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² sɨ³dsaan³² te'²³ dsa³ quien³² júu² 'e³ ca²³lʉ́³. Qui² bi²³ ma²³'nee³ rɨ³jnɨ³, lǿn³te'²³. 'A²³jia'³ ta³nʉ́ʉ²³te'²³ 'e³ la²³ ca²³jua'³.
'E³ la²³ ca²³mi²³'láan³ Jesús jø̱n³ dsa³ tuu² juɨɨ³ Jericó
(Mt. 20:29-34; Mr. 10:46-52)
35 'E³ la²³ ca²³lǿn²³ mɨ³lén² juɨɨ³ Jericó Jesús, jen³¹ coo³¹ jui³¹ jø̱n³ dsa³ tuu² 'i³ ŋɨɨ²³ cuu². 36 Ca²³núu³ 'e³ 'i̱i̱² sɨ³ŋɨ́n³ juɨ́ɨn²³ dsa³. 'E³ jo̱³ ca²³ŋɨ́ɨ³ júu² 'e³ 'ee² júu² xa³. 37 'E³ jo̱³ ca²³sɨ'²³te'²³ dsa³ tuu²:
―Sɨ³ŋɨ́n³ Jesús dsa³ Nazaret.
38 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³lʉ́³ quiʉ̱ʉ̱³ dsa³ tuu². Ca²³jua'³:
―Jesús, dsa³ ju̱u̱n²³ David, cu²li³cuu'²³ 'áan² quia̱'n²nu³ jné².
39 'E³ quie'²³ ca²³jíi² dsa³ 'i³ sɨ³jén². Ca²³sɨ'²³te'²³ 'e³ cu²quín³. 'E³ quie'²³ dsɨ³² cɨ² ca²³lʉ́³ quiʉ̱ʉ̱³. Ca²³jua'³:
―Dsa³ ju̱u̱n²³ David, cu²li³cuu'²³ 'áan² quia̱'n²nu³ jné².
40 'E³ jo̱³ ca²³noo³ Jesús. Ca²³dxi³ 'i'²³ 'e³ sɨ³jen³te'²³ dsa³ tuu². Ma²ca¹lǿn¹ mɨ³lén² dsa³ tuu², ca²³jua'³ Jesús:
41 ―¿Jmii'³¹ cu³lø³¹ 'e³ 'naan³ 'e³ rɨ²jmeen²³² quién²nu³?
'E³ jo̱³ ca²³jua'³ dsa³ tuu²:
―Juiin²³, 'náan²³ 'e³ li²³jnéen²³ 'u².
42 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ tuu²:
―Cu²li³jnen³²nu³ jo̱o̱²³na²³. Sɨ³táan³nu³. 'E³ jo̱³ mɨ³'láan³nu³.
43 Xe̱'n² quie'²³ jo̱³ ca²³la²³jnée²³. 'E³ jo̱³ ca²³qui̱i̱³ Jesús. Ca²³mi²³gáan³ Dios. 'E³ quie'²³ la'³, ca²³mi²³gáan³ Dios la²³jɨn³ dsa³ 'i³ ŋó²³ 'e³ jmii'³¹ ca²³lǿ²³.