22
'E³ la²³ ca²³sɨ́n²³te'²³ júu² 'e³ jmii'³¹ rɨ²³sø̱'n²te'²³ Jesús
(Mt. 26:1-5, 14-16; Mr. 14:1-2, 10-11; Jn. 11:45-53)
Ca²³lǿ²³ mɨ³lén² mɨ²juee'³ je² ee'³² dsa³ 'ɨ²³juɨ² 'e³ 'a²³'e³ xa³ xoo'³¹, mɨ²juee'³ 'e³ xi̱i̱n³ pascua. Bi²³ 'ñaa'n²³ dsa³ juɨɨ³ te'²³ jmii³ dsa³ quia̱'² te'²³ dsa³ 'e²³ ley. 'E³ jo̱³ 'no'²te'²³ 'e³ jmii'³¹ rɨ²³jŋɨ'n²³te'²³ Jesús.
'E³ quie'²³ jo̱³ 'í² Satanás dsɨ́² Judas 'i³ sɨ'²³te'²³ Iscariote, jø̱n³ dsa³ gui²³tʉ̱́n³. Ŋóo² Judas i²joon³ te'²³ juii² jmii³ dsa³ quia̱'² te'²³ juii² dsa³ 'láa³ 'i³ 'aa³ 'ñʉ́² gáan³. Ca²³lʉ́³ quia̱'² dsa³ 'í³ 'e³ jua'³ rɨ²³'nɨ́ɨn²³ Jesús quie'²te'²³. Bi²³ 'née²³te'²³ jo̱o̱²³na²³. 'E³ jo̱³ ca²³mi²³'ien³te'²³ júu² 'e³ rɨ²³quí²te'²³ jñiin²³ Judas. Ca²³'íi³ júu² 'ñée² Judas. 'No'² 'e³ jmii'³¹ li²³tɨ́ɨ²³ rɨ²³jɨ̱'n² Jesús quie'² te'²³ dsa³ 'í³ je² 'a²³jia'³ rɨ³ŋɨɨn³¹ dsa³.
'E³ la²³ ca²³e'² Juii³ra² quia̱'² dsa³ quien³²
(Mt. 26:17-29; Mr. 14:12-25; Jn. 13:21-30; 1 Co. 11:23-26)
Ca²³tɨ́³ jmɨ́ɨ² 'e³ ee'³² dsa³ 'ɨ²³juɨ² 'e³ 'a²³'e³ xa³ xoo'³¹. 'E³ quie'²³ jmɨ́ɨ² jo̱³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'e³ jŋɨ'n²³ dsɨɨ³ joo³ te'²³ dsa³ Israel. La²³ mɨ³dxóo³ la'³ cuu'³te'²³ quiée²³ quiee'³² dsɨɨ³ joo³ mɨ²juee'³ pascua. Jesús ca²³xíin²³ Peen²³² quia̱'² Juan. Ca²³sɨ'²³:
―Cu³guín²³na'³ jo̱o̱²³na²³. Cu³mi³tɨ́ɨ²³ra'³ quiée²ra² la²³jɨ³ 'e³ rɨ²quie²ra² mɨ²³'láa²³ pascua.
'E³ jo̱³ ca²³jua'³te'²³ ca²³sɨ'²³te'²³ Jesús:
―¿Jiaa'³¹ 'naan³ sɨ³mi³tɨ́ɨ²³ra'³¹ je² rɨ²quie²ra² mɨ²³'láa²³?
10 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ te'²³ dsa³ 'í³:
―Rɨ²³mi²³jí̱i̱n³ 'nee'²³ jø̱n³ dsa³ 'i³ quie̱³ mɨ²dsuu² 'e³ 'o² jmɨɨ³ mɨ³rɨ³dxi³guín²³na'³ jee²³² juɨɨ³. Guoo³²ra'³ quia̱'n²na'³ dsa³ 'í³ jo̱o̱²³na²³. Rɨ²taa'n³²na'³ xi²ñʉ'¹ je² rɨ²³'í³ 'ñée². 11 Jo̱³ tu³ rɨ²juɨɨ'³¹ra'³ juii² xi²ñʉ'¹: “Jua'³ dsa³ 'e²³ 'e³ 'ee² co̱²³ju'²³ je² rɨ²³e'² mɨ²³'láa²³ pascua quia̱'² dsa³ quien³²”. La'³ rɨ²juɨɨ'³¹ra'³ juii² xi²ñʉ'¹ jo̱o̱²³na²³. 12 Jo̱³ rɨ²³'ée²³ 'nee'²³ co̱o̱³ co̱²³ju'²³ bee'² yʉʉ'³¹ je² dxi²³juɨn³¹ je² mɨ³jmóo²te'²³ dxʉ́²³. Núu²³ cu³mi³tɨ́ɨ²³ra'³ 'e³ rɨ²quie²ra². ―La'³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ Peen²³² quia̱'² Juan.
13 Ca²³guín²³te'²³ jo̱o̱²³na²³. Ca²³lǿ²³ 'e³ la²³ ca²³jua'³ Jesús 'e³ rɨ²³lí³. 'E³ jo̱³ ca²³mi²³tɨ́ɨ²³te'²³ mɨ²³'láa²³ pascua.
14 Ma²mɨ³tɨ́³ hora jo̱³, ca²³gua³ coo³¹ mesa Jesús quia̱'² dsa³ quien³². 15 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―¡Bi²³ ma²³'nee³ mɨ³la³'náan²³ rɨ²ee'n²³² mɨ²³'láa²³ pascua quia̱'n²³²na¹ 'nee'²³ jén²³ cɨ² 'e³ la²³ rɨ²³jú̱n³na²³! 16 Qui² rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³: 'A²³jia'³ ma²³ rɨ²ee'n²³² mɨ²³'láa²³ pascua la²³huø'n²³ rɨ²ee'n²³² je² rɨ³løn³¹ Dios juii². 'E³ la²³ quie³ra² mɨ²³'láa²³ pascua cɨ'³ la²³ co̱o̱³ ji̱i̱³ ñi³, jmee³ra² lii²³ 'e³ jmii'³¹ rɨ²³láan² dsa³ Dios. La²³jɨ³ 'e³ jmee³ra² lii²³ 'e³ rɨ²³lí³, 'e³ quie'²³ lii²³ 'e³ mɨ³lǿ²³ ma²mɨ³'áa³ 'i'²³ 'e³ rɨ²ee'n²³² co̱'³ je² rɨ³løn³¹ Dios juii² ―ca²³jua'³.
17 'E³ quie'²³ jo̱³ so̱'²³ Jesús co̱o̱³ taza 'e³ 'o² jmɨɨ'³¹ mɨ²jø'² vino. Ca²³ji̱i̱n³ mɨ²'áa² quie'² Dios. 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―Quie̱³ra'³ taza la³. Rɨ²too'³¹ra'³ dxóo² ma²³ ca³juɨ² i²³la³ i²³nɨ³. 18 Qui² rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³: 'A²³jia'³ ma²³ rɨ²uu'n²³² co̱'³ jmɨɨ'³¹ mɨ²jø'² vino la²³huø'n²³ rɨ²³tɨ́²³ 'e³ rɨ²³lín³ Dios juii² dsa³ ―ca²³jua'³.
19 'E³ quie'²³ jo̱³ so̱'²³ 'ɨ²³juɨ² Jesús. Ca²³ji̱i̱n³ mɨ²'áa² quie'² Dios. Ca²³xíin² 'ɨ²³juɨ². Ca²³cuǿø²³ dsa³ quien³². Ca²³jua'³:
―'E³ la³ jmɨn²³ ŋun²³ 'e³ rɨ²cuøn²³² 'e³ rɨ²láan¹na²³ 'nee'²³. La²³nɨ³ cu³lø³¹ rɨ²jmée²quie²³ra'³ 'e³ juo'³ra'³ liin³²na'³ jné².
20 Ca²³lʉ́³ co̱'³ 'e³ la²³ so̱'²³ taza 'e³ 'o² jmɨɨ'³¹ mɨ²jø'² vino ma²mɨ³líi² mɨ³e'²te'²³ mɨ²³'láa²³. Ca²³jua'³:
―Jmɨɨ'³¹ mɨ²jø'² vino 'e³ 'o² taza la³ jmee²³ lii²³ 'e³ mɨ³'ien³ júu² 'mɨɨn³² quiee'³² Dios. Jmɨ²³'øn²³²na¹ 'e³ rɨ²³tʉ̱ʉ̱³ 'e³ rɨ²láan¹na²³ 'nee'²³ rɨ²³jmée²³ quí̱i̱n²³ júu² 'mɨɨn³² jo̱³.
21 ’'E³ quie'²³ jen³¹na¹ coo³¹ mesa la³ quia̱'n²³²na¹ dsa³ 'i³ rɨ²³'nɨ́ɨn²³ jné². 22 Rɨ²³jú̱n³na²³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³ 'e³ la²³ rɨ³lø³¹ 'i'²³. 'E³ quie'²³, ¡bi²³ juɨɨ³² dsa³ 'i³ rɨ²³'nɨ́ɨn²³ jné²! ―La'³ ca²³jua'³ Jesús.
23 'E³ jo̱³ ca²³lʉ́³ la²³ co̱³quie'² dsa³ quien³².
―¿'I̱i̱² sɨɨ'³¹ rɨ²³jmée²³ la'³ cu²ne²ra²? ―ca²³jua'³te'²³.
'E³ la²³ ca²³sɨ́n²³te'²³ júu² 'e³ 'i̱i̱² sɨɨ'³¹ 'i³ joo'²³ rɨ²³jua'³te'²³ 'e³ gáan³ cɨ²
24 Ca²³sɨ́n²³ júu² miin²³ la²³ co̱³quie'² dsa³ quien³² 'e³ 'i̱i̱² sɨɨ'³¹ miin²³ 'i³ joo'²³ rɨ²³jua'³te'²³ 'i³ gáan³ cɨ². 25 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―Bi²³ la²³dxi³ 'i'²³ reyes quien³² dsa³ jia'³. 'E³ quie'²³ 'née²³ dsa³ 'i³ ta'n² ta² 'e³ rɨ²³sɨ'²³te'²³: Dsa³ 'i³ bi²³ dxʉ́²³ jmoo³². 26 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ 'e³ rɨ²³lí³ la'³ jee²³² quien³²na'³. Cu²jmóo¹ 'i³ gáan³ cɨ² jee²³² quien³²na'³ 'é̱e̱² 'i³ mi'n²³ cɨ². Cu²jmóo¹ 'i³ dxi³ 'i'²³ la²³ jmoo³² mozos 'i³ mi³quin³ uu'n². 27 ¿'I̱i̱² sɨɨ'³¹ 'i³ gáan³ cɨ², lǿn³ dsa³? ¿'A² lǿn³te'²³ 'e³ gáan³ cɨ² dsa³ 'i³ jen³¹ coo³¹ mesa? ¿'A² lǿn³te'²³ 'e³ gáan³ cɨ² dsa³ 'i³ mi³quin³ uu'n²? Dsa³ 'i³ jen³¹ coo³¹ mesa 'i³ gáan³ cɨ², lǿn³te'²³, ¿mɨ³naa'³¹? 'E³ quie'²³ jmeen²³ jné² jee²³² quien³²na'³ la²³ jmee²³ mozo 'i³ mi³quin³ uu'n².
28 ’Miin²³na'³ mɨ³ŋɨ́²ra'³ quia̱'n²na'³ jné² la²³huøø'n³¹ la²³ mɨ³dxi³quié̱n²na²³. 29 'E³ jo̱³ cuøn²³ ju²³bíi²³ quién²na'³ 'e³ la²³ mɨ³cuǿ³ ju²³bíi²³ quián²³ Ñu'n²³ 'e³ dxin²³ 'i'²³. 30 Rɨ²'u'² rɨ²cø'²ra'³ coo³¹ mesa je² rɨ²uu'n²³² rɨ²ee'n²³² je² rɨ²³lín³na²³ juii². Rɨ²ñí²ra'³ sii³¹ gáan³. Rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ xi² xa³ dsoo² quiee'³² la²³jɨ³ gui²³tʉ̱́³ ta'n² dsa³ Israel.
'E³ la²³ ca²³jua'³ Jesús 'e³ rɨ²³sɨ'²³ dsa³ Peen²³² 'e³ 'a²³jia'³ cuiin²³
(Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Jn. 13:36-38)
31 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³lʉ́³ co̱'³ Juii³ra². Ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ Peen²³²:
―Muun³², Muun³², mɨ³'ioo³² júu² Satanás 'e³ rɨ²³xíi² rɨ²³ŋɨ́ɨn² 'nee'²³. 'Née²³ 'ñée² 'e³ rɨ²³gua'²³ 'óo²ra'³ la²³ sɨ³gua'²³ la²³jɨ³ 'e³ 'lʉʉ'² 'e³ taa'² jee²³² mɨ³¹cuɨɨ³ trigo. 32 'E³ quie'²³ mɨ³lʉ́n²³ quia̱'n²³²na¹ Dios mɨ³'øn²³na²³ 'nʉ³. Mɨ³juǿøn² 'e³ 'a²³ cu²yáan¹ 'áan² 'e³ sɨ³táan³nu³. 'E³ jo̱³ mɨ³rɨ³liin²³ co̱'³ 'áan² 'e³ la²³ mɨ³yáan²³ ca³dxa³, rɨ²jméen² 'e³ 'uee'n³ cɨ² dsɨ́² te'²³ já̱a̱n².
33 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Muun³². Ca²³sɨ'²³ Jesús:
―Juiin²³, dxʉ́²³ dsɨn²³ 'e³ ñiin²³ i²³ñí² quia̱'n²³²na¹ 'nʉ³. Dxʉ́²³ dsɨn²³, juø'n³ quie'²³ rɨ²³jú̱n³na²³ quia̱'n²³²na¹ 'nʉ³.
34 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús:
―Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nʉ³, Peen²³²: 'Uøø²³ 'e³ rɨ³nɨ²³, 'e³ 'íi² rɨ²³tǿ² 'nɨɨ'², rɨ²juɨɨ'n³¹ dsa³ 'nɨ³ taa'² 'e³ 'a²³jia'³ cuiin²³nu³ jné². ―La'³ cu³lø³¹ ca²³sɨ'²³ Peen²³².
'E³ la²³ sɨ³lí³ mɨ³lén² 'e³ rɨ²³dxi²³quié̱n² Jesús
35 Co̱'³ cɨ'²³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ te'²³ dsa³ quien³²:
―Mɨ²jo̱³ ma²ca¹sɨ́ɨn¹na²³ 'nee'²³, ca²³juǿøn²na²³ 'nee'²³ 'e³ 'a²³jia'³ rɨ²có̱²ra'³ paa²i² 'e³ rɨ³pee'²³ cuu², 'e³ 'a²³jia'³ rɨ²có̱²ra'³ morral, 'e³ líi² la²³'nɨɨ'n³¹ co̱o̱³ dsa'n² loo³ 'e³ rɨ³'éen³na'³. ¿'A² juø'² xa³ 'e³ ca²³jmée³ jloo'² quién²na'³ mɨ²jo̱³?
―'A²³'e³ xa³ sú̱n² 'e³ ca²³jmée³ jloo'² ―ca²³jua'³te'²³.
36 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―'A²³jia'³ ma²³ lǿ² la'³ rɨ³nɨ²³. 'Ne'² rɨ²có̱²ra'³ paa²i² 'e³ rɨ³pee'²³ cuu² xi³nu³ xa³ quién²na'³. 'E³ quie'²³ la'³ morral co̱'³. 'Ne'² rɨ²'nɨ́ɨ²ra'³ 'mɨɨ'³ dxóo³ quien³²na'³ xi³nu³ 'a²³'e³ boo'³¹ xa³ quién²na'³. Jo̱³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²có̱²ra'³ boo'³¹ 'e³ rɨ²³la'n²³na'³ miin²³na'³. 37 Qui² rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³: 'Ne'² rɨ²³jí̱i̱n²³ 'e³ la²³ to̱o̱²³ ji³ 'e³ rɨ²³lí³. La²³la³ cu³lø³¹ to̱o̱²³ ji³ 'e³ 'øn²³: “Dsa³ 'i³ 'a²³jia'³ jmee²³ ca³dsaan³², lǿn³te'²³”. 'E³ jo̱³ 'ne'² rɨ²³jí̱i̱n²³ la²³jɨ³ 'e³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'e³ rɨ²³jí̱i̱n²³.
38 'E³ jo̱³ ca²³jua'³te'²³:
―Juii³ra'³¹, jóo². Xa³ la³ tú̱²³ boo'³¹.
―Mɨ³líi² la²³'nɨɨ'n³¹ nɨ³ ―ca²³jua'³ 'ñée².
'E³ la²³ ca²³lʉ́³ Jesús quia̱'² Dios je² xi̱i̱n³ Getsemaní
(Mt. 26:36-46; Mr. 14:32-42)
39 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³bǿn³ Jesús. Ŋóo² mo'³ Olivos je² to̱'²³ ŋɨ́³. Ca²³guín²³ tu³cɨ̱ɨ̱n³ dsa³ quien³². 40 Ma²ca¹dxóo¹ núu²³, ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―'Ne'² rɨ²lʉ́²ra'³ quia̱'n²na'³ Dios 'e³ la²³ 'a²³jia'³ rɨ²³te'n²³na'³ 'e̱'³ lá³ je² juø'² rɨ²jmée²ra'³ 'e³ xa³ dsoo² quien³²na'³.
41 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³la²³huɨ̱'n³ Jesús la²³'nɨɨ'n³¹ co̱'³ tɨ́² cú̱u̱². Ca²³xii'³ jñi². Ca²³lʉ́³ quia̱'² Dios. 42 Ca²³jua'³:
―Ñu'n², xi³nu³ dxʉ́²³ 'áan², rɨ²cuǿn² júu² 'e³ 'a²³jia'³ rɨ²³jí̱i̱n²³ 'e³ la²³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'e³ rɨ²³jí̱i̱n²³. 'E³ quie'²³ 'a²³ cu²lí³ 'e³ la²³ 'náan²³ 'ñáan²³. Cu²lí³ 'e³ la²³ 'naan³ 'uǿøn²nu³. ―La'³ cu³lø³¹ ca²³lʉ́³ quia̱'² Dios.
43 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³mi²³jnen³ 'ñée² jø̱n³ ángel 'i³ naan³ jí̱i̱n² yʉʉ'³¹ güii³ caan²³ Jesús. Ca²³cuǿ³ ju²³bíi²³ quie'² Jesús. 44 Je² bi²³ dxi³quié̱n² 'ñée², bi²³ cɨ² dxaa'n³¹ dsɨ́² ca²³lʉ́³ quia̱'² Dios. 'E³ jo̱³ bi²³ ca²³'ien³ jmɨ²³dxoo²³². La²³ lǿ² jmɨ³ lǿ² jmɨ²³dxoo²³² 'e³ ca²³'ni'³ 'uǿ²³.
45 Ma²mɨ³líi² mɨ³lʉ́³ quia̱'² Dios, ca²³naa'n²³ co̱'³ Jesús. Ca²³dxe'n² co̱'³ je² nee'n²³² dsa³ quien³². 'E³ quie'²³ rɨ³guɨɨn³te'²³ la²³'nɨɨ'n³¹ 'e³ ŋɨ́³ dsɨ́²te'²³. 46 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ ca²³sɨ'²³ dsa³ quien³²:
―¿'Ee² lǿ² mɨ³guɨɨn³na'³? Naa'n²³na'³. Rɨ²lʉ́²ra'³ quia̱'n²na'³ Dios 'e³ la²³ 'a²³jia'³ rɨ²³te'n²³na'³ 'e̱'³ lá³ je² juø'² rɨ²jmée²ra'³ 'e³ xa³ dsoo² quien³²na'³.
'E³ la²³ sø̱'n²te'²³ Jesús
(Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Jn. 18:2-11)
47 Lʉ²³ quie'²³ la'³ Jesús ma²ca¹dxi¹guín¹ juɨ́ɨn²³ dsa³. Jø̱n³ dsa³ gui²³tʉ̱́n³ 'i³ xi̱i̱n³ Judas, 'i³ cuø²³ jui³¹ quie'²te'²³. Ca²³lǿn²³ mɨ³lén² Judas 'e³ jua'³ rɨ²³cuu'³ ñi² Jesús. 48 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ Judas:
―Judas, ¿'a² te³ rɨ²cu'n² ñin²³? ¿'A² la'³ cu³lø³¹ rɨ²jméen² lii²³ 'e³ 'nɨ́ɨn²³nu³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³?
49 Ca²³la²³quii²³ dsa³ 'i³ quia̱'² Jesús 'e³ jmii'³¹ rɨ²³lí³. 'E³ jo̱³ ca²³jua'³te'²³:
―Juii³ra'³¹, ¿'a² rɨ²cuø²ra'³¹ boo'³¹ quie'²te'²³?
50 Xen³ jø̱n³ dsa³ 'i³ quia̱'² Jesús 'i³ ca²³quiu'n² mozo quien³² juii² jmii³ dsa³. Ca²³quiʉ'² lo³guo² jaan²³ 'e³ dxʉ́²³. 51 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Jesús:
―Rɨ²cuǿ²ra'³ júu² 'e³ cu²jmóo¹ quie'²³ 'e³ la²³ jmoo³².
'E³ jo̱³ ca²³co̱o̱²³ Jesús mɨ²lo³guo² dsa³. Ca²³dso'² co̱'³. Ca²³mi²³'láan³ dsa³ 'í³. 52 'E³ jo̱³ ca²³lʉ́³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ te'²³ juii² jmii³ dsa³ quia̱'² te'²³ juii² dsa³ 'láa³ 'i³ 'aa³ 'ñʉ́² gáan³ quia̱'² te'²³ dsa³ mɨ³dxún²³. Qui² i²guín¹te'²³ 'e³ jua'³ rɨ²³sø̱'n²te'²³ 'ñée². Ca²³jua'³:
―¿'A² juø'² lǿn³na'³ 'e³ dsa³ 'i̱i̱³ hua² jné²? Qui² 'e³ xe̱'²ra'³ boo'³¹, xe̱'²ra'³ 'mo³. 53 Qui² la²³jɨ³ jmɨ́ɨ² jen³¹na¹ ñʉ'²³ 'ñʉ́² gáan³ quia̱'n²³²na¹ 'nee'², ¿mɨ³naa'³¹? 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² ca²³xe̱'n²³na'³ jné². 'E³ quie'²³ mɨ³tɨ́³ hora 'e³ rɨ²jmée²ra'³ 'e³ la²³ 'noo³ra'³. Qui² jmee³ra'³ ta² ca³ti³² quia̱'n²na'³ 'i³ 'uee'n³ 'i³ jmee²³ ta² je² li³'o̱o̱³.
'E³ la²³ ca²³jua'³ Peen²³² 'e³ 'a²³jia'³ cuiin²³ Jesús
(Mt. 26:57-58, 69-75; Mr. 14:53-54, 66-72; Jn. 18:12-18, 25-27)
54 'E³ jo̱³ sø̱'n²te'²³ Jesús. Ca²³jøn²³te'²³ quie'² juii² jmii³ dsa³. Huɨ̱́ɨ̱³ tu³cɨ̱ɨ̱n³ Peen²³². 55 Ca²³ji̱i̱'n³ dsa³ ji³ dxoo'³¹ xi²dxi³² je² rɨ³jnɨ³ quie'² juii² jmii³ dsa³. Ca²³gua³te'²³ coo³¹ ji³. Ca²³gua³ Peen²³² jee²³² quiee'³² dsa³. 56 Xen³ jø̱n³ xii'³ mɨ́³ 'i³ rɨ³løn³¹ moza 'i³ ŋǿn² Peen²³² 'e³ la²³ jen³¹ je² cuø²³ jmɨ́ɨ²³ ji³. Ca²³jóon² dxʉ́²³. 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ ca²³'én² Peen²³²:
―Mɨ³ŋɨ́³ dsa³ la³ quia̱'² Jesús, ¿mɨ³naa'³¹?
57 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Peen²³²:
―Mɨ́³, 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² cuiin²³na²³ dsa³ 'i³ 'ǿn²³nu³ nɨ³.
58 'Mɨ́ɨ³ ca²³ji̱i̱³ la'³, xen³ jia'³ cɨ'²³ 'i³ ŋǿn² Peen²³² co̱'³. 'E³ jo̱³ ca²³jua'³:
―Rɨ³løn³¹nu³ jø̱n³ dsa³ quien³² Jesús, ¿mɨ³naa'³¹?
'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Peen²³²:
―'A²³la³ 'í³ jné² xú̱n³.
59 Ma²ca¹ŋɨ́n³ cɨ² co̱o̱³ hora, xen³ jia'³ cɨ'²³ co̱'³ 'i³ ca²³jua'³:
―'E̱'n³ ca³quie̱e̱² mɨ³ŋɨ́³ dsa³ la³ quia̱'² dsa³ 'í³, ¿mɨ³naa'³¹? Qui² rɨ³løn³¹ dsa³ Galilea.
60 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Peen²³²:
―Cu³xi³ 'a²³jia'³ maan²³ jmii'³¹ cu³lø³¹ júu² 'e³ lʉ́n².
Je² lʉ²³ quie'²³ la'³ Peen²³², tǿ²³ 'nɨɨ'². 61 'E³ jo̱³ ca²³ji̱i̱n²³ Juii³ra². Ca²³jóon² Peen²³². Ca²³la²³líi²³ Peen²³² júu² 'e³ ca²³lʉ́³ Juii³ra² ma²ca¹jua'³: “'E³ la²³ 'íi² rɨ²³tǿ² 'nɨɨ'² rɨ³nɨ²³ rɨ²juɨɨ'n³¹ dsa³ 'nɨ³ taa'² 'e³ 'a²³jia'³ cuiin²³nu³ jné²”. 62 'E³ jo̱³ ca²³bǿn³ Peen²³². Bi²³ juɨɨ³² ca²³'o'².
'E³ la²³ ca²³jáa² ca²³ŋɨ́ɨn²te'²³ Jesús
(Mt. 26:67-78; Mr. 14:65)
63 Ca²³jáa² ca²³ŋɨ́ɨn²te'²³ Jesús te'²³ dsa³ 'i³ 'aa³² quie'². Ca²³cuǿ³te'²³ quie'². 64 Ca²³'mée²te'²³ mɨ²ñi². 'E³ jo̱³ ca²³sɨ'²³te'²³:
―Jmee² júu² 'e³ 'i̱i̱² sɨɨ'³¹ mɨ³cuǿ³ quién²nu³ jo̱o̱²³na²³.
65 Ñúun³ cɨ² júu² 'e³ ca²³sɨ'²³te'²³ 'e³ jua'³ 'née²³te'²³ rɨ²³lʉ́n²te'²³ 'ñe'².
'E³ la²³ i²jøn²³te'²³ Jesús xi²ñi² dsa³ 'i³ dxa²³ ta²
(Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Jn. 18:19-24)
66 Ma²ca¹la¹jné¹, ca²³ŋɨɨ'n²³ te'²³ dsa³ mɨ³dxún²³ quien³² dsa³ juɨɨ³, te'²³ juii² jmii³ dsa³ ca³ti³² quia̱'² te'²³ dsa³ 'e²³ ley. 'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³jøn²³te'²³ Jesús caan²³ te'²³ dsa³ 'í³ 'e³ jua'³ rɨ²³dxá²³te'²³ ta² quiee'³². 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ dsa³ 'í³:
67 ―Rɨ²juɨɨ'n³¹nu³ jnee'³¹: ¿'A² Cristo 'i³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'i³ rɨ²³xíin²³ Dios 'nʉ³?
'E³ quie'²³ ca²³jua'³ 'ñée². Ca²³sɨ'²³ dsa³ 'í³:
―'A²³jia'³ rɨ²³sɨ²³táan³na'³, juø'n³ quie'²³ rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³. 68 Juø'n³ quie'²³ xa³ júu² 'e³ rɨ²ŋɨ'n¹na²³ 'nee'²³, 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² rɨ²jmée²ra'³ júu². 'A²³jia'³ jmɨ́ɨ² rɨ²tún¹na'³ jné². 69 'E³ quie'²³ rɨ³nɨ²³ sɨ³li³láa²³ 'e³ jen³¹na¹ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³ jaan²³ 'e³ dxʉ́²³ Dios 'i³ bi²³ 'uee'n³. ―La'³ ca²³jua'³ Jesús.
70 'E³ jo̱³ ca²³jua'³ la²³jɨn³te'²³:
―¿'A² Jo̱o̱³¹ Dios 'nʉ³ jo̱o̱²³na²³?
'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús. Ca²³sɨ'²³ dsa³ 'í³:
―'I³ 'í³ jné². Miin²³na'³ mɨ³jua'²ra'³ la'³.
71 'E³ jo̱³ ca²³jua'³te'²³:
―'A²³jia'³ ma²³ 'ne'² cɨ² dsa³ ñi³, ¿mɨ³naa'³¹? Mɨ³nʉʉ²ra² miin²³na² júu² 'oo² 'ñée² 'e³ bi²³ 'ñe'² lʉ²³.