19
Aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, ajta aꞌɨ́jna ɨ́ Zaqueo
Tɨ́ꞌɨj i Jesús aꞌuun pu aꞌuteájrupi u Jericó. Aꞌuu pu jáꞌitaꞌa auméꞌecaa. Ajta seɨ́j aꞌuun aꞌutéveecaꞌa tɨ ayén ántehuaa tɨjɨ́n Zaqueo. Aꞌii pu aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ tɨ tihuáꞌaijteꞌe aꞌɨ́mej ɨ́ mej huáꞌajiꞌivi ɨ́ mej tíꞌitɨcɨ. Chíjteaani pu púꞌeen aꞌɨ́jna ɨ́ Zaqueo. Aꞌɨ́ɨ pu raseijramɨꞌɨcaꞌa jaꞌatɨ tɨ pɨ́rɨcɨ aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús. Aru capu rɨꞌɨríistacaꞌa aꞌiné jeíhua mú teɨte, ajta iꞌitzapuátuun aꞌɨ́jna ɨ́ Zaqueo. Aꞌɨ́j pu jɨ́n anayeíxɨꞌɨ aꞌutɨéechejraa. Aj pu i antíraa ɨ́ mejchi jetze tɨ ij raaseíj temuaꞌa naa aꞌiné puꞌuri ramuaꞌareerecaꞌa tɨjɨ́n áa pu aꞌireꞌenejsin.
Tɨ́ꞌɨj Jesús aꞌuun eꞌiréꞌene. Aj pu i ájneerecaꞌa ɨ́ cɨyej jetze. Aj pu i ayén tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Zaqueo, patáꞌaj caꞌanacan acájraꞌani. Ayee pu hui tiúꞌujxeꞌeveꞌe nej neꞌuun anúꞌasti íjii neꞌájna aꞌu pe éꞌeche.
Tɨ́ꞌɨj i caꞌanacan acájraa. Aj pu i raꞌancuréꞌeviꞌitɨ temuaꞌa naa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ teɨte, matɨ́ꞌɨj raaseíj, matɨ́ꞌɨj mi autéjhuii mej miyen aꞌij puaꞌa tíꞌixajta tɨjɨ́n:
―Aꞌuu pu aꞌumé tɨ aꞌuun anúꞌasti aꞌu tɨ éꞌeche seɨ́j tɨ aꞌij puaꞌa tiꞌitiújchaꞌɨɨ.
Ajta aꞌɨ́ɨn Zaqueo, á pu aꞌutéechaxɨ. Aj pu i ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨjɨ́n:
―Casiꞌi, nevástaraꞌa, nuꞌuri jáꞌitaꞌa huaꞌutapuaíjveꞌesin aꞌɨ́mej ɨ́ mej caí aꞌij tíꞌijviicuaꞌi, jáꞌitaꞌa ɨ́ nej tíꞌijchaꞌɨɨ. Ayee nu hui neajta rɨni. Tɨ́ puaꞌa necaí jaꞌanáj jaꞌatɨ tiuꞌunáhuaꞌiriꞌi, ayée nu muáacuaca puaꞌaméca raatáꞌasin.
Aj pu i Jesús ayén tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Ijii pu xaa Dios huaꞌirájtuaa aꞌɨ́mej íiye mej che aꞌiné aꞌíjna ɨ́ jaꞌatɨ, aꞌii pu ajta aꞌɨ́ɨn púꞌeen huáacɨxaꞌaraꞌan aꞌɨ́jna ɨ́ Abraham teecan.
10 ’Ayee pu tíꞌeen aꞌiné inee, i nej neajta huáꞌa jetze airáane ɨ́ teɨte, ayée nu hui ꞌeen jɨ́n mú aꞌuvéꞌemej nej ni huaꞌavéꞌehuauni, neajta huaꞌirájtuaani aꞌɨ́mej ɨ́ mej miyen áꞌujujhuaꞌan cu xɨee mej meri áꞌuveti. ―Ayee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ tumin ɨ́ tɨ tamuáamuataꞌa aráꞌase
11 Maúcheꞌe mú tíꞌinamuajracaꞌa ɨ́ teɨte, tɨ́ꞌɨj Jesús seɨ́j niuucari jɨ́n tihuaꞌutáꞌixaa aꞌiné puꞌuri vejliꞌi antenéesimeꞌeca ánti Jerusalén. Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ teɨte, ayée mú tíꞌimuajca tɨjɨ́n puꞌuri tɨ́muaꞌa huataseíjreꞌesin tɨ Dios autéjcheni tɨ tiuꞌutaꞌaíjta íiyen chaanaca japua. 12 Aꞌɨ́j pu jɨ́n ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Ayee pu nuꞌu hui jaꞌanáj tiujuꞌurɨ́j aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ tɨ huáꞌa jetze airáane ɨ́ teɨte ɨ́ mej tíꞌaijtacaꞌa. Tɨꞌɨj jí u aꞌuméꞌe aꞌame seɨ́j chuéjraꞌa japua mej mi meꞌuun yeꞌentíhuauni rey jɨmeꞌe. Tɨ́ꞌɨjtaꞌi nuꞌu uvéꞌenejsin.
13 ’Tɨ́ꞌɨj caí xɨ u áꞌume, amuacaícan pu nuꞌu aꞌɨ́mej huatajé ɨ́ mej tíꞌimuarɨꞌe ɨ́ jemin. Tamuáamuataꞌa mú hui aráꞌasecaꞌa. Aj pu i tumin huaꞌutáꞌa seɨj ajta seɨj, tɨ ayén tíꞌijnajche ayén puaꞌamé aꞌachú mej ramuáꞌitɨcɨ huaíca máxcɨraꞌi jɨmeꞌe. Ayee pu nuꞌu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n: “Setáꞌaj seꞌɨ́jna jɨ́n tiraamuáristeꞌen tɨ jaítzeꞌe raamuáꞌitɨn, ajta nenaꞌa caí uvéꞌenen.”
14 ’Mɨ majta meꞌɨ́n ɨ́ tɨ tihuáꞌaijteꞌe, aꞌɨ́ɨ mú nuꞌu hui rájchaꞌɨɨreꞌecaꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi seica huataꞌítecaꞌa mej mi miyen tiraataꞌixaateꞌen yee mej caí raxɨ́ꞌeveꞌe tɨ aꞌɨ́ɨn teꞌenteárute ɨ́ rey jɨmeꞌe.
15 ’Mɨ ajta aꞌɨ́ɨn tiraꞌanteájrupi rey jɨmeꞌe. Ajta nuꞌu uvéꞌene aꞌájna tɨ éꞌeche. Aj pu i huaꞌutajé aꞌɨ́mej ɨ́ tɨ huaꞌutáꞌa ɨ́ tumin tɨ ij ráamuaꞌaree aꞌachú mej caj raamuáꞌitɨ seɨ́j ajta seɨj.
16 ’Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ amuacaí á eꞌiréꞌene, ayée pu nuꞌu hui tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: “Nevástaraꞌa, aꞌɨ́jna ɨ́ tumin múꞌeetzi tɨ aꞌáa, ayée pu yeehui tamuáamuataꞌa puaꞌaméca huamuáꞌitɨ.”
17 ’Ayee pu nuꞌu tiuꞌutaniú aꞌɨ́jna tɨ tíꞌiraꞌaijteꞌe tɨjɨ́n: “Xɨ́ꞌepɨꞌɨn pej huarɨ́j mɨ pej rɨ́ꞌɨ nevaɨreꞌe. Aꞌiné capej tiꞌitɨ́j jɨ́n aꞌutéꞌɨtzee peꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ caí veꞌée, nee nu yeehui tíꞌimuaꞌijcateꞌen patáꞌaj tiuꞌutaꞌaíjta tamuáamuataꞌa puaꞌamecɨé ɨ́ chajtaꞌa jetze.”
18 ’Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ tíꞌivaɨreꞌe tɨ raꞌitéꞌasi, aꞌɨ́ɨ pu ajta á eꞌiréꞌene. Ayee pu nuꞌu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: “Nevástaraꞌa, aꞌɨ́jna ɨ́ tumin, múꞌeetzi tɨ ꞌaꞌáa, anxɨ́vica puaꞌaméca huamuáꞌitɨ.”
19 ’Ajta aꞌɨ́ɨn tɨ tíꞌiraꞌaijteꞌe, ayée pu nuꞌu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: “Ayee nu yeehui tíꞌimuaꞌijcateꞌen patáꞌaj tiuꞌutaꞌaíjta anxɨ́vica puaꞌamecɨé ɨ́ chajtaꞌa.”
20 ’Tɨꞌɨj jí seɨ́j á eꞌiréꞌene tɨ tíꞌivaɨreꞌe ɨ́ jemin. Ayee pu nuꞌu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: “Nevástaraꞌa, yeꞌecui yeehui múꞌeetzi tɨ aꞌáa ɨ́ tumin. Ayuu nu jetze raꞌancáajɨꞌɨcɨe cɨ́ɨxuri jetze. Netɨ́ꞌɨj ni yeehui raatéꞌavaata. 21 Ayee nu yeehui huarɨ́j aꞌiné nemuaatátziɨn. Muárɨꞌeri tɨ jaꞌatɨ rɨ́ꞌɨ tiuꞌuteáturan múꞌeetzi jemi. Múꞌee pej raaréꞌeseꞌɨri ɨ́ pej caí tiuꞌutáꞌa. Pajta múꞌee tíꞌitzaꞌanaca aꞌu pej yeehui caí tejéꞌehuasteꞌe.”
22 ’Aj pu nuꞌu i ayén tiuꞌutaniú aꞌɨ́jna tɨ tíꞌiraꞌaijteꞌe tɨjɨ́n: “Nee nu yeehui puaíjtzi muaatáꞌasin neꞌɨ́jna jɨmeꞌe aꞌij pej tiuꞌutaxájtacaꞌa, mɨ pej aꞌij puaꞌa tíꞌivaɨreꞌe. Múꞌee pe rúꞌumuaꞌareerecaꞌa tɨjɨ́n netiꞌáijtaca caꞌanéeri jɨmeꞌe. Neajta raaréꞌeseꞌɨri ɨ́ nej caí tiuꞌutáꞌa. Pajta piyen tíꞌinexa yee netíꞌitzaꞌanaca aꞌu nej caí tejéꞌehuasteꞌe.
23 ’Tɨ́ puaꞌa yeehui piyen tíꞌimuajca, ¿aꞌiné ꞌeen jɨ́n pecaí piyen huarɨ́j pej á yaúutuaa ɨ́ tumin huáꞌa jemi ɨ́ mej tíꞌineꞌɨjte tɨ i aꞌatzu raamuáꞌitɨn? Ayee pepuꞌu jɨ́n huárɨniicheꞌe, nee nu raꞌancuréꞌaniicheꞌen neetzi tɨ neꞌáa, neajta ɨ́ tɨ raamuáꞌitɨ netɨ́ꞌɨj uvéꞌene.”
24 ’Aj pu i ayén tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́mej ɨ́ mej á vejliꞌi aꞌutéꞌuucaꞌa tɨjɨ́n: “Setáꞌaj yeehui ráꞌariꞌi ɨ́ tumin tɨ ruꞌitéꞌaa, sej si raatáꞌan seꞌɨ́jna tɨ tamuáamuataꞌa ruꞌitéꞌaa.”
25 ’Majta aꞌɨ́ɨme, ayée mú nuꞌu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: “Tavastaraꞌa, ¿aꞌiné tɨ i? Amɨ́ pu yeehui ari ruꞌitéꞌaa tamuáamuataꞌa puaꞌaméca ɨ́ tumin.”
26 ’Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n: “Ayee nu yeehui tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Jaꞌatɨ tɨ naꞌa tɨ jeíhua tíꞌijchaꞌɨɨ aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ rɨ́ꞌɨ tiuꞌutévaɨ, jaítzeꞌe pu yeehui tíꞌijcɨꞌɨti aꞌɨ́jna. Ajta jaꞌatɨ tɨ naꞌa tɨ caí tiꞌitɨ́j tíchaꞌɨɨ aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ aꞌij puaꞌa tiuꞌutévaɨ, Dios pu ráꞌariꞌira ɨ́ tɨ cɨ́j caj tíꞌijchaꞌɨɨ. 27 Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej néjchaꞌɨɨreꞌe, majta mej caí raxɨ́ꞌeveꞌecaꞌa nej rey jɨ́n teꞌenteárute nej ni tíhuaꞌutaꞌaíjteꞌen, mé xu yeehui huajeꞌevéꞌeviꞌitɨ́n, seajta huáꞌucuiꞌini íiye vejliꞌi ne jemi.” Ayee pu nuꞌu hui tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ rey.
Tɨ́ꞌɨj nuꞌu Jesús aꞌuteáruti u Jerusalén
(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19)
28 Tɨ́ꞌɨj Jesús raatapuáꞌajtacaꞌa tɨ tihuáꞌaꞌixaateꞌen, aj pu i anayeíxɨꞌɨ áꞌuraa. Aj pu aꞌujnéesimeꞌeca ánti Jerusalén. 29-30 Tɨ́ꞌɨj jí aꞌuun vejliꞌi aꞌuréꞌene aꞌujna jáꞌahuaꞌa Betfagé, ajta aꞌujna jáꞌahuaꞌa Betania, chajtaꞌa tɨ aꞌuun aꞌutacáꞌa ájcaꞌi jɨrí jetze tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Aceituunajemi. Aꞌuu pu huaꞌapuaca huataꞌítecaꞌa ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Setáꞌaj seꞌuun aꞌuteárute aꞌájna chajtaꞌa, aꞌɨ́ɨn tɨ éꞌeseijreꞌe ɨ́ juye jetze. Aꞌájna vejliꞌi aꞌu sej aꞌuteáruti, áa xu puuruꞌu éꞌeteuni tɨ aꞌijtápiꞌi, tɨ caí xɨ jaꞌanáj jaꞌatɨ japuan avéꞌeyeijxɨ. Setáꞌaj ráꞌijxɨjta. Seajta yeꞌeráajan. 31 Tɨ́ puaꞌa hui jaꞌatɨ ayén tejáꞌamuaꞌihuaꞌura yee aꞌiné ꞌeen jɨ́n seráꞌijxɨjta, setáꞌaj siyen tiraataꞌixaateꞌen yee tavástaraꞌa pu nuꞌu hui raxɨ́ꞌeveꞌe. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa.
32 Matɨ́ꞌɨj mi meꞌuun u áꞌujuꞌun ɨ́ tɨ huaꞌutaꞌítecaꞌa. Ayee pu teꞌirájraa tɨ́j tihuaꞌutáꞌixaa. 33 Matɨ́ꞌɨj mauj ráꞌijxɨjtajmeꞌecaꞌa ɨ́ puuruꞌu, matɨ́ꞌɨj mi huaꞌuseíj aꞌɨ́ɨme ɨ́ tɨ huáꞌacɨi. Aj mú mi tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné ꞌeen jɨ́n seráꞌijxɨjta mɨ puuruꞌu?
34 Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiuꞌutaniú tɨjɨ́n:
―Tavastaraꞌa pu nuꞌu hui raxɨ́ꞌeveꞌe.
35 Matɨ́ꞌɨj mi yaꞌujáj ɨ́ Jesús jemi. Matɨ́ꞌɨj mi tiúꞌujcɨɨxu tiraꞌitéꞌitate. Aj mú mi raꞌantítuaa meꞌɨ́jna ɨ́ Jesús ɨ́ puuruꞌu jetze. 36 Tɨ́j naꞌa tiuꞌuméꞌecaa ɨ́ Jesús, teɨte mú cɨ́ɨxuri tiuꞌuteváarajyeꞌicaa ɨ́ juye jetze aꞌu tɨ auméꞌecaa.
37 Tɨ́ꞌɨj i aj auméꞌecaa aꞌájna Aceituunajemi, aꞌu tɨ aꞌucaújcɨjmeꞌen. Naímiꞌi ɨ́ mej jamuan huajúꞌucaa, aꞌɨ́ɨ mú autéjhuii mej rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌan ɨ́ Dios meꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej huataújtemuaꞌave aꞌiné jeíhua mú tiuꞌuséij tɨ huápɨꞌɨ tiúꞌujxeꞌeveꞌe. 38 Ayee mú tíꞌixajtacaꞌa tɨjɨ́n:
Rɨ́ꞌɨ pu tiraatáꞌa aꞌɨ́jna tɨ rey jɨmeꞌe tiꞌitéjvee tɨ ajta méꞌe véꞌeme niuucajtzeꞌen ɨ́ tavástaraꞌa, amɨ́jna tɨ Dios raꞌantíhuaꞌu.
Michéꞌe rɨ́ꞌɨ hui tiꞌitechée muáꞌaraꞌani aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej ta japua éꞌeseijreꞌe.
Michéꞌe majta rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌan aꞌɨ́jna tɨ aꞌuun áꞌujca antiɨ́ꞌɨmua.
39 Majta seica ɨ́ fariseos, matɨ́ꞌɨj ráanamuajriꞌi, ayée mú tiraataꞌixaa meꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨjɨ́n:
―Maeestru, huaꞌutáꞌijmɨijriꞌi mej mi caí chaꞌa miyen tíꞌixajta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej á jamuan áꞌujujhuaꞌan.
40 Aj pu i Jesús ayén tiuꞌutaniú tɨjɨ́n:
―Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Tɨ́ puaꞌa aꞌɨ́ɨme mecaí miyen tíꞌixajta, aꞌɨ́ɨ pu hui tetej ayén cheꞌatá naꞌa tiꞌixáata aꞌame caꞌaníjraꞌa jɨmeꞌe. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa.
41 Tɨ́ꞌɨj á vejliꞌi auméꞌecaa u Jerusalén, aj pu i raaseíj ɨ́ chajtaꞌana. Tɨ́ꞌɨj i huaújyeinecaꞌa aꞌɨ́jna jɨmeꞌe. 42 Ayee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa tɨjɨ́n:
―Tɨ́ puaꞌa múꞌeen séjmuaꞌareere, íjii, aꞌíjna xɨcájraꞌa jetze tiꞌitɨ́j tɨ púꞌeen tɨ rɨ́ꞌɨ tejámuaatáꞌasin sej si rɨ́ꞌɨ tiꞌitechée xáꞌaraꞌani ɨ́ Dios jemi. Aru caxu raamuáꞌa. Aꞌɨ́j pu hui jɨ́n ari rúꞌavaa sej si caí raaseíj. 43 Puꞌuri tejaꞌuréꞌenejsin múꞌejmi jemi aꞌájna xɨcájraꞌan jetze mej jetzen amuaaténeꞌusiꞌiteꞌesin aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej amuájchaꞌɨɨreꞌe. Aꞌɨ́ɨ mú hui raꞌatanájsin ɨ́ jaxuꞌu jetze meꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ ɨnaamua mej ráꞌajtaahuacaꞌa. Majta amuaꞌiteánajsin. Majta nainjapua teꞌiteánaxɨꞌɨsin ɨ́ sej jetze huiráacɨꞌɨca.
44 ’Majta, naíjmiꞌica mú hui aꞌantipuáꞌariteꞌe múꞌejmi, majta ɨ́ aꞌamuayaujmuaꞌa, ɨ́ mej meꞌuun aꞌuchéjme aꞌu tɨ jaxuꞌu jɨ́n tejeꞌeréꞌanamiꞌi. Nain mú huatéꞌuuna ɨ́ tetej tɨ rujapua ticaíjme, meꞌɨ́jna jɨmeꞌe sej hui caí ramuaꞌareerecaꞌa jaꞌanáj tɨ Dios huataseíjre múꞌejmi jemi.
Tɨ́ꞌɨj nuꞌu Jesús huaꞌutamuári ɨ́ teɨte u teyujtaꞌa
(Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22)
45 Aj pu i aꞌuun aꞌuteájrupi u teyujtaꞌa. Tɨ́ꞌɨj i aꞌutéjche tɨ huaꞌirámuariteꞌen aꞌɨ́mej ɨ́ mej meꞌuun tíꞌituaá muáꞌayeꞌi. 46 Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Ayee pu téꞌeyuꞌusiꞌi ɨ́ yuꞌuxari jetze yee: “Ayee pu tíꞌivaɨreꞌe ɨ́ nechiꞌi mej mi meꞌuun huatéjniuuni ɨ́ Dios jemi.” Mɨ́ seajta múꞌeen, ayée xu hui raruure tɨ tíꞌivaɨreꞌe tɨ́j teástaꞌa aꞌu mej tzajtaꞌan éꞌeruꞌavaꞌataca ɨ́ nahuaꞌari. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa.
47 Nain xɨcaj tzajtaꞌa pu tihuáꞌamuaꞌatehuaꞌa ɨ́ teɨte u teyujtaꞌa. Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌaijta u teyujtaꞌa, majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌimuaꞌata ɨ́ yuꞌuxari jetze Moisés tɨ raꞌuyúꞌuxacaꞌa, majta ɨ́ mej jaítzeꞌe vivejméꞌen jɨ́n títetateí huáꞌa tzajtaꞌa ɨ́ teɨte, aꞌɨ́ɨ mú tíꞌiteseꞌecaꞌa ɨ́ ru tzajtaꞌa aꞌij mej yeꞌí huárɨni mej mi raajéꞌica. 48 Aru camu aꞌij tirájteu aꞌij mej yeꞌí huárɨni aꞌiné naímiꞌi ɨ́ teɨte, aꞌɨ́ɨ mú rɨ́ꞌɨ tiꞌijnamuajracaa.