2
Jmáɨ¹ hi³ ca³lɨ³zian² Jesús Tsá² lɨ́n³ Cristo
(Mateo 1:18-25; Juan 1:14)
Jmɨ́¹jáun², Augusto *tsá² cuá¹lɨ́n³ mɨ³chí¹ cuá³ juú² Roma ca³jmú³ héih³² hi³ la³jɨ́n³² tsá² zian² la³ cun³ hué³² ñí¹ hu²¹ cuo² tsú² tónh³² ñí¹ sí² quioh²¹ dí². La³ñí¹ jéin³² hi³ ca³tónh³² bíh¹ tsú² tsáu² sí² jmɨ́¹jáun², jmáɨ¹ hi³ jmɨ́¹ cuá¹lɨ́n³ jáun² Cirenio ta²¹ hué³² Siria. La³jɨ́n³² tsáu² ca³lɨ³ hniáuh³² tsa³tánh¹ juú² ñí¹ ca³lɨ³zian² tsá²haun³² dí¹hio³ ñú¹deh³, hi³ tsa³tiónh³² sí². Hi³ jáun² bíh¹ cua³han³ Sé³² já¹ juú² Nazaret, juú² hɨ́n¹³ tɨ³ Galilea, hi³ ngau³ tɨ³ juú² jmáɨ² Belén, juú² hɨ́n¹³ tɨ³ Judea, ñí¹ ca³lɨ³zian² hla¹ re²¹ Dá²vi²¹, quí¹ Sé³² lɨ́n³ jan² tsá² ñí¹ má²cú¹ má²ñeh¹ jón²zɨ́h¹ jón²cho¹ hla¹ Dá²vi²¹ hí³. Hi³ jáun² ñéi¹ tsú² juú² Belén, hi³ ca³ñí¹tiónh²¹ sí² cu³tsa³² quionh³ Má²réi³, tsá² jmɨ́¹ má²ná¹lɨ́³ hí³ jáɨ¹³ hi³ jéinh³² tsú² cuo² quionh³. Jmɨ́¹jáun² jmɨ́¹ má²quian² bíh¹ Má²réi³ jon². Jáun² tá¹la³ tiáunh¹ tsú² jáun² já¹ juú² Belén bíh¹, ca³chó³² jmáɨ¹ hi³ lɨ³zian² jon² Má²réi³. Hi³ jáun² ca³lɨ³zian² dún² tsá² ñí¹ jon² tsú², jáun² ca³tsáɨnh³² tsú² tsɨ́¹há², hi³ jáun² ca³tanh² tsú² siáh³ tɨ³ ñeh² hñu³ hmá²mu² pa²¹ rón³² ñéih³ hñú¹³ jáh³, quí¹ tiá² jmɨ́¹ zia³² yáh³ hñú³ ñí¹ jmɨ́¹ lɨ³ jnioh¹³ tsú².
Tsá²cuú² tsá²ta³ Dió³² jnia² jeinh³² tsá² ná¹jmu² hua³hí¹³ já¹ziáh²
Hi³ jáun² né³, ñí¹ náɨ² ñí¹ má²janh² juú² Belén jáun² jmɨ́¹ tiáunh¹ tsá² ná¹jmu² hua³hí¹³ já¹ziáh² joh¹ ta³ já¹niéi². Jáun² cu³diá²jan² ca³jnia³ jan² tsá²cuú² tsá²ta³ Dió³² Juo¹³ dí², hi³ jáun² ca³táɨ³ joh¹ quioh²¹ Dió³² cu³ jéin³ ñí¹ tionh¹ jáun² tsá² hí³; hi³ jáun² né³, tsá² hí³ ca³juénh² lɨ́n³² bíh¹. 10 Tɨ³la³ tsá² ca³jnia³ hí³ ca³juáh³:
―Ha³ lɨ́² juenh³ náh², quí¹ jná¹³ quion¹ cáun² jú¹ chú³², jú¹ chú³² hi³ ca³tɨn¹ la³jɨ́n³² tsáu², hi³ jáun² lɨ³ hiún² lɨ́n³² tsɨ́³ tsú². 11 Quí¹ né³² ca³lɨ³zian² jan² dáɨn² juú²co¹ hla¹ re²¹ Dá²vi²¹, jan² Tsá² liáu³² hnoh², Tsá² lɨ́n³ Cristo Juo¹³ dí². 12 Juanh²¹ jná¹³ ha³ lánh³ rón³² lɨ³ cuóun³² hnoh² dáɨn² hí³: Dáɨn² hí³ chanh²¹ náh² hi³ rá¹tsaɨnh³² tsɨ́¹há², hi³ rá²hún¹ tɨ³ ñeh² hñu³ hmá²mu² quioh²¹ jáh³.
13 Hi³ jáun² cu³diá²jan² jmɨ́¹ cá¹jnia³ juóun³² lɨ́n³² tsá²cuú² tsá²ta³ Dió³² tsá² já²taunh²¹ hñu³mɨ³cuú², can³² ñí¹ jmɨ́¹ zenh¹ jáun² tsá² jan² hí³, hi³ má²ná¹má²tsú² má²jónh³² Dió³², hi³ má²ná¹juáh²³:
14 “¡Tsá² tionh² hñu³mɨ³cuú² cuɨ́¹ má¹quien² Dió³²,
hi³ tsá² zian² ñí¹ hué²¹ nɨ́² siáh³ cuɨ́¹ tionh² cáun² hi³ re² hi³ tɨn²,
ca³la³ jɨ́n³² tsáu² tanh² Dió³² hó¹ñí¹!”
15 Jmɨ́¹ já¹tanh²¹ jáun² tsá² hí³ hñu³mɨ³cuú² né³, jáun² tsá² jmu² hí³ hua³hí¹³ já¹ziáh² ca³juu³ ca³hlénh³ la³ lá²:
―Ma³tsáu¹³ tɨ³ já¹ juú² Belén, hi³ tsá¹neh²¹ la³ cun³ hi³ má²lɨ³², hi³ má²lɨ́²juáh³ jáun² Dió³² Juo¹³ dí².
16 Jáun² ja³taunh²¹ tsú² cú²hé². Jmɨ́¹ ca³cha³táunh¹ tsú² jáun², ca³chanh²¹ tsú² Má²réi³ quionh³ Sé³² jɨ³ dáɨn² siáh³, hi³ rá²hún¹ tɨ³ ñeh² cáun² hñu³ hmá²mu² quioh²¹ jáh³. 17 Jmɨ́¹ má²lɨ́²jɨ́en³² tsú² jáun² dáɨn² né³, ca³chá³ tsú² la³ cun³ hi³ má²lɨ́²juáh³ jáun² tsá²cuú² tsá²ta³ Dió³² hi³ ca³tɨn¹ dáɨn². 18 Jáun² la³jɨ́n³² tsá² jmɨ́¹ ná¹náɨ³² ca³ja³cáun² tsɨ́³ la³ cun³ jáɨ¹³ hi³ ca³juáh³ jáun² tsá² hí³. 19 Tɨ³la³ Má²réi³ má¹ná¹, ca³hmá³ bíh¹ la³jɨ́³² jáɨ¹³ jáun² hñu³ tsɨ́³, hi³ ca³hnauh² tsú² tsɨ́³ ca³tɨ²¹ hi³ jáun². 20 Hi³ jáun² tsá² jmu² hí³ hua³hí¹³ já¹ziáh² ja³tanh²¹, hi³ má²hí¹má²tsú² má²jónh³² Dió³², hi³ má²hí¹má²quien² tsú² Dió³², quí¹hliá² má²lɨ́²niéi³² tsú² jɨ³ hi³ má²lɨ́²jɨ́e³ tsú² la³ cun³ jáɨ¹³ hi³ má²lɨ́²juáh³ jáun² tsá²cuú² tsá²ta³ Dió³².
Tsa³ma³jnia² tsú² dáɨn² Jesús cuáh³² chín¹
21 Jmɨ́¹ la³ má²jña³ jmáɨ¹ hi³ ca³lɨ³zian² jáun² dáɨn² *ca³tiú³ tsú² chí² láu² hná¹³ ñí¹ zian²; jmɨ́¹jáun² ca³jmú³ tsú² hi³ lɨ³ jmáɨ² dáɨn² Jesús, la³ cun³ hi³ ca³juáh³ jáun² tsá²cuú² tsá²ta³ Dió³² ñí¹con² Má²réi³ la³ cun³ jmɨ́¹ ñeh² bíh¹ hi³ can³ tsú² dáɨn².
22 Jmɨ́¹ ca³tsɨ́n¹³ jáun² jmáɨ¹ hi³ má²lɨ́¹³ lɨ³ jɨn² mí¹ziú¹³ Jesús quionh³ Sé³² ñí¹con² Dió³² la³ cun³ hi³ rá¹juáh³ ñí¹ liei²¹ quioh²¹ hla¹ Moisés, jáun² ca³ñí¹jan² tsú² dáɨn² hí³ já¹ juú² Jerusalén, hi³ ca³ñí¹ma³jnia² tsú² dáɨn² hí³ ñí¹con² Dió³² Juo¹³ dí². 23 La³ jáun² ca³jmú³ tsú² quí¹hliá² liei²¹ quioh²¹ Dió³² Juo¹³ dí² rá¹juáh³ la³ lá²: “Ca³la³ jɨ́n³² tsá²ñuh², tsá² lɨ³zian² la³ñí¹ ca³tɨn¹ ná¹chan¹ ñí¹con² Dió³² Juo¹³ dí²”. 24 Hi³ jáun² bíh¹ ca³ñí¹táunh¹ tsú² ñí¹ jáun² hi³ ca³ñí¹cuen¹³ tsú² jáh³ ñí¹con² Dió³² hi³ ca³tɨn¹ dáɨn² jon², quí¹hliá² liei²¹ quioh²¹ Dió³² Juo¹³ yáh³ dí² rá¹juáh³ hi³ hniáuh³² cuen³ tsú² gon³ jú²pe³² míh¹ ho³lá²dá² gon³ jáɨ² tiáun². 25 Jmɨ́¹jáun² jmɨ́¹ zian² jan² tsá²ñuh² jmáɨ² Sɨ³ñóh³ já¹ juú² Jerusalén. Tsá² hí³ jmɨ́¹ lɨ́n³ jan² tsá² chun¹, hi³ jmɨ́¹ má²tsú² má²jónh³² Dió³², hi³ jmɨ́¹ jan³² tsú² hi³ liáun³ tsá² *Israel. Jmɨ́¹ quionh³ tsú² Jmɨ́²chí³ Chun¹, 26 hi³ jáun² Jmɨ́²chí³ Chun¹ hí³ né³ ca³jmú³ lin¹ ñí¹con² tsú² hi³ tiá² má²jún³ yáh³ tsú² ta³ tiá² má²lɨ́²jɨ́en³² Tsá² lɨ́n¹³ Cristo, Tsá² zen³ hí³ Dió³² Juo¹³ dí². 27 Jáun² Jmɨ́²chí³ Chun¹ hí³ ca³ze³ tsú² tɨ³ hñu³ cuáh³² chín¹; jmɨ́¹jáun² ca³ñí¹jau² jméi² mí¹ziú¹³ dáɨn² Jesús hñu³ cuáh³² chín¹, hi³ tsa³ma³tí³² tsú² la³ cun³ hi³ rá¹juáh³ jáun² liei²¹. 28 Jmɨ́¹jáun² ca³zanh³ Sɨ³ñóh³ dáɨn² hí³, hi³ ca³ma³tsú² ma³jónh³² Dió³², hi³ ca³juáh³ la³ lá²:
29 “Hnú² Juóu³² jná¹³, ta³né³² má²lɨ́¹³ bíh¹ jún³ jná¹³ cáun² hi³ re² hi³ tɨn²,
quí¹ má²lɨ́²ma³tih²¹ bíh¹ hnú² la³ cun³ jáɨ¹³ hi³ ca³jmuh³ hnú² jáun² quiúnh¹ jná¹³,
tsá² lɨ́n³ jná¹³ quian²¹ hnú²;
30 quí¹ má²lɨ́²jɨen¹ bíh¹ jná¹³ cun³quionh³ mɨ́¹ñi³² huen² Tsá² liáu³² jnoh¹,
31 Tsá² ca³cuen²¹ hnú² lá² hi³ ca³tɨn¹ la³jɨ́n³² tsáu².
32 Tsá² lá² bíh¹ lɨ́n¹³ joh¹ hi³ taɨ²¹ ñí¹con² *tsá²cá²jo²¹,
hi³ jmu³ tsú² siáh³ hi³ ma³quien² tsáu² tsá² Israel, tsá² joh² hnú²”.
33 Lɨ́¹ ca³ja³cáun² bíh¹ tsɨ́³ jméi² mí¹ziú¹³ Jesús jmɨ́¹ ca³náɨ³² la³jɨ́³² jáɨ¹³ hi³ ca³juáh³ jáun² Sɨ³ñóh³ ca³tɨn¹ dáɨn² hí³. 34 Hi³ jáun² Sɨ³ñóh³ ca³ma³mieh² tsá² hí³, hi³ ca³záɨh³ dí² Má²réi³ mí¹ziú¹³ Jesús:
―Sá¹nɨ́² jɨe³, dáɨn² lá² bíh¹ jmu³ hi³ juóun³² lɨ́n³² tsá² Israel hua³ jlính³, hi³ juóun³² lɨ́n³² tsá² tiá² jmɨ́¹ ná¹pin³ siáh³ nu³ tiánh³. Hi³ lɨ́n¹³ tsú² cáun² li²¹ hi³ juóun³² lɨ́n³² tsáu² tiá² jéi¹³; 35 la³ jáun² bí¹ lɨ́¹³ hi³ lɨ³ lin¹ la³ cun³ hi³ ná¹tioh³ hñu³ tsɨ́³ tsáu² ma³ quin³² ma³ jan³². Hi³ ca³tɨn¹ huen² hnú² siáh³, chau²¹ jmáɨ¹ hi³ lɨ́¹³ honh² hnú² la³jmɨ́¹ lɨ́³ hi³ ja³hɨ́nh¹ nú² quionh³ cáun² mí¹jla².
36 Ja³bí¹ ñí¹ jáun² siáh³ jmɨ́¹ zenh¹ jan² tsá²mɨ³ tsá² jmɨ́¹ lɨ́n³ *tɨ³² jë¹ Dió³², tsá² jmɨ́¹ jmáɨ² mɨ́¹ Hán¹, jon² hla¹ Fanuel, tsá² jón²zɨ́h¹ jón²cho¹ hla¹ Aser. Tsá² hí³ má²lieih²¹ lɨ́n²¹ bíh¹. Tsá¹míh¹ bí¹ tsú² jmɨ́¹ ca³jenh² cuo², hi³ jáun² ca³cuá³ tsú² quiau³ mii² quionh³ ñí²cuo²; 37 jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ca³lɨ³ hnáɨ³ bíh¹ tsú². Tiá² jmɨ́¹ cuá²haɨn³² yáh³ tsú² hñu³ cuáh³² chín¹ jáun², hi³ jmɨ́¹ cuá¹má²tsú² má²jónh³² Dió³² Juo¹³ dí² la³ huá² la³ jma², hi³ cuá¹má²hɨen²¹ hi³ cuá¹liéinh³² siáh³ Dió³²; hi³ jáun² jmɨ́¹jáun² jmɨ́¹ má²hún¹ tsú² quiéinh³ nio² quiú³ tsɨ²¹ quiún³ mii². 38 Jáun² né³, mɨ́¹ Hán¹ hí³ ca³chó³² ñí¹ jmɨ́¹ tionh¹ tsú² jáun², hi³ jáun² ca³ma³tsú² má²jónh³² Dió³²; jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³hléh³ tsú² hi³ ca³tɨn¹ dáɨn² Jesús hí³ ñí¹con² tsá² Israel tionh² ñí¹ jáun², tsá² ná¹jan³² hí³ hi³ liáu³ juú² Jerusalén [ñí¹con² tsá² *romanos].
Ja³tanh²¹ tsú² siáh³ juú² Nazaret
39 Hi³ jáun² jmɨ́¹ má²lɨ́²ma³tí³² tsú² jáun² la³ cun³ hi³ rá¹juáh³ jáun² ñí¹ liei²¹ quioh²¹ Dió³² Juo¹³ dí², ja³tanh²¹ tsú² siáh³ tɨ³ juú²co¹, juú² Nazaret, juú² hɨ́n¹³ tɨ³ Galilea. 40 Hi³ jáun² ca³cuon³ bíh¹ ñú²míh¹ hí³, hi³ tɨ³ lɨ³mí¹ tsá²lɨ³pin³, jɨ³ hi³ tɨ³ lɨ³mí¹ lɨ́²jnia² siáh³ jmɨ́¹ tsɨ́³, hi³ ca³ma³hé² ma³mieh² lɨ́n³² siáh³ Dió³². 2
Ñú²míh¹ Jesús tsó³² hñu³ cuáh³² chín¹
41 Hi³ jáun² né³, cú² jéin² cú² mii² jmɨ́¹ tɨ³² *Jmɨ́¹hɨ́en¹ bíh¹, tɨ́² tsá²táunh¹ jméi² mí¹ziú¹³ Jesús tɨ³ já¹ juú² Jerusalén. 42 Jáun² né³, jmɨ́¹ ca³tsɨ́n¹³ jáun² quia³tún³ mieh² Jesús, ca³ñí¹jan² tsú² siáh³ já¹ juú² Jerusalén, la³ cun³ qui³ ná¹ngɨ²³ tsú² hi³ tsá²táunh¹ jmáɨ¹ jáun². 43 Jmɨ́¹ ca³tu³² jáun² jmáɨ¹ né³, ja³tanh²¹ bíh¹ tsú² tɨ³ juú²co¹; tɨ³la³ Jesús má¹ná¹, ca³ta³cua¹³ bíh¹ Jerusalén ta³ tiá² ñi³² jméi² mí¹ziú¹³. 44 Jmɨ́¹ hí¹lɨ́n²³ tsú² hi³ cáun² cuá¹jáunh²³ bíh¹ Jesús ja¹ tsáu², hi³ tá¹la³ jáun² né³ ca³jmú³ tsú² cú² jmáɨ¹ juɨ³²; tɨ³la³ jmɨ́¹ ca³hnah² tsú² ñú²míh¹ Jesús ja¹ tsá² jún¹ tsá² raɨnh²¹ jɨ³ ja¹ tsá² má²cuóun³ quionh³ tsú² nɨ́² siáh³, 45 tiá² ca³chanh²¹ yáh³ tsú². Hi³ jáun² já¹taunh²¹ tsú² siáh³ tɨ³ Jerusalén, hi³ ja³hniah² ñú²míh¹ ñí¹ jáun².
46 Jmɨ́¹ la³ má²hnɨ³² jmáɨ¹ jáun² máh³, ca³chanh²¹ tsú² ñú²míh¹ hñu³ cuáh³² chín¹, hi³ cuá¹tón²¹ ja¹ quioh²¹ tɨ³² liei²¹, hi³ cuá¹náɨ³² jáɨ¹³ quioh²¹ tsá² hí³, jɨ³ hi³ cuá¹nga² siáh³. 47 Hi³ jáun² ca³la³ jɨ́n³² tsá² jmɨ́¹ ná¹náɨ³² hí³ jë¹ ñú²míh¹, jmɨ́¹ ná¹tsá²cáun² tsɨ́³ cun³ñí¹ hi³ jlánh¹ re² jmɨ́¹ cuá¹nga² ñú²míh¹ hí³, jɨ³ ca³tɨ²¹ la³jɨ́³² hi³ jmɨ́¹ má²ñi³² nɨ́² siáh³. 48 Jáun² lɨ́¹ ca³lɨn³ bíh¹ jméi² mí¹ziú¹³ jmɨ́¹ ca³jɨ́e³; hi³ jáun² ca³juáh³ mí¹ziú¹³:
―Jón³, ¿he³ láɨh³² la³ nɨ́² lɨ́²jmoh¹ hnú² jnoh¹? Jmɨ́¹ má²hɨ³² lɨ́n³² bíh¹ tsɨn³² jná¹³ quiúnh¹ ná¹ ñeh² nú², hi³ má²lɨ́²hnauh¹³ lɨ́n³² jnoh¹ hnú².
49 Hi³ jáun² Jesús ca³juáh³:
―¿He³ láɨh³² hnauh²³ hnoh² jná¹³? ¿Hí¹ tiá² ñíh¹ hnoh² hi³ ca³tɨn¹ jná¹³ ñi²¹ hñú¹³ Ñuh³²?
50 Tɨ³la³ jméi² mí¹ziú¹³ tsú² tiá² ca³ngɨ¹³ yáh³ hi³ ca³juáh³ jáun² jon².
51 Hi³ jáun² ja³tanh²¹ bíh¹ tsú² quionh³ ñú²míh¹ juú² Nazaret. Hi³ jáun² ñú²míh¹ hí³ jmɨ́¹ tanh² ta²¹ jméi² mí¹ziú¹³; hi³ mí¹ziú¹³ tsú² né³, ca³hmá³ hñu³ tsɨ́³ la³jɨ́³² hi³ má²lɨ³² jáun². 52 Tá¹la³ ca³cuon³ jáun² Jesús, tɨ³ lɨ³mí¹ re² jmɨ́¹ cháunh²³ bíh¹ tsɨ́³, hi³ Dió³² ca³lɨ³ hiún² siáh³ tsɨ́³ ca³tɨn¹ tsú², hi³ ca³lɨ³ hiún² siáh³ tsɨ́³ la³jɨ́n³² tsáu².