7
Sa Stefen susi nia naofana fikute wane lokoeru
'Urinai na 'inita fataabu ka ledia sa Stefen ma ka fata 'uri, “'Uri ma ru ne kera fai fafi 'oe ana ki, nia mamana ne?”
Sa Stefen olisida ka 'uri, “Wane kwaimani nau ki, ma maa nau ki 'ae, mulu fafurongo nau basi! God ne 'initoa ma ka nikila, nia fatai fuana koko kia sa Abraham kada nia to 'ua 'i Mesopotemia, sui nia fi leka to 'i Haran. God fata 'uri fuana, ‘'Oe tatae fasia na fui wane 'oe, ma na fere 'oe, 'oko leka 'uria na gano ne nau ku saea 'oe kai leka 'uria.’ Jenesis 12:1 Sui nia ka leka fasia lofaa nia 'i Kaldia, ma ka leka to 'i Haran. Ma burina na maa sa Abraham nia mae, God ka sae nia ka 'idu mai 'uria na gano ne mulu to na ana 'i ta'ena, ne kera saea 'i nao ana 'i Kenan. Aia, God nao si kwatea go ta bali ana gano ne fuana sa Abraham, ta bali tu'u boroi fua sae sa Abraham ka to ana 'e nao laugo. Boroi ma God nia eta fatae fua sa Abraham ne nia kai kwatea na gano nai fua gano nia na 'ana, fainia na olitana kwalafa nia. Ma kada God nia eta fatae fuana, sa Abraham nao nia si to 'ua ana ta wele. 'I buri God ka fata 'uri fuana, ‘Na olitamu kai to ana gano ne nao lau gano kera, ma 'i senai kera kai rao 'o'oni. Ma na wane ki kera kai famalagaigaida sulia fai talanga fangali ki. Boroi ma nau ku kwatea kwaekwaee fuana wane ne kera rao fuada ki. Ma 'i buri, na olitamu kera kai sakatafa mai fasia fere nai, ma kera kai fosi nau laona kula ne.’ Eksodas 3:12
“God eta fatae fuana sa Abraham ma ka saea fuana, dia na wane nia ki kera 'ole 'unge, kera alafafia na alangaie nia. Jenesis 17:10-14 Nia ne sa Abraham ka 'ole 'unge ana sa Aesak, fiu maedangi ki 'i burina ne nia futa. 'Urinai laugo, sa Aesak ka 'ole 'unge ana wele nia sa Jakob, ma sa Jakob ka 'ole 'unge ana akwala ma ro wele nia ki ne kera na ne na koko kia ki.
“Sa Josef ne ta wane na ana akwala ma ro wele nai sa Jakob fafutada ki. Na saoana ki tafau lioda kwaifi fuana, ma kera ka foli ana fuana wane ne kera leka 'uria 'i Ijip ki, fua sae nia kai rao 'o'oni 'i senai. Boroi ma God nia to fainia, 10 ma ka tagi sulia laona 'afitaie nia ki. Kada sa Josef nia dao siana na kingi 'i Ijip, God kwatea na saitamarue fuana, ma ka kwai'adomi ana ne kwate ma na kingi ka doria, ma ka alu nia ka gwaungai ana tooa 'i Ijip, ma ka alua nia ka ada laugo sulia na toorue nia ki tafau. 11 Ma kada nai laugo ne na uni fioloe baita ka liu laona lofaa 'i Ijip ma 'i Kenan,* 'I Kenan na sataeru 'ua fuana lofaa 'i Israel. Ada to'ona laugo verse 4-5, ma 7. ne ka kwatea na 'afitaie baita fuana wane ki. Ma kada nai, nia 'afitai 'asiana fuana sa Jakob fainia wele nia ki ka dao to'ona ta fanga. 12 Nia ne kada sa Jakob rongoa ne na fanga 'e 'oro 'i Ijip, nia ka kwatea wele nia ki (ne koko kia ki), kera ka eta leka dao 'i senai. 13 'Urinai ana ruana kada ne kera leka lau mai, sa Josef ka fata madakwa 'ani nia fuana saoana ki ma kera fi ada saitamana. Ma na kingi boroi ka saitamana laugo fui wane sa Josef ne kera to 'i Kenan. 14 Ma sa Josef ka kwate fatae 'uria na maa nia sa Jakob, ma ka sae nia fai na kwalafa nia tafau kera ka leka mai 'uria 'i Ijip. Ma kera na fiu akwala ma lima wane ki. 15 Sa Jakob ka leka 'uria 'i Ijip fainia wele nia ki, ma kera ka to leka kera mae na 'i senai. 16 Kera ka ngalia nonida kera ka faitoli ada 'i Sekem fere laona lofaa 'i Kenan, na gano be sa Abraham folia fasia na kwalafa sa Hamor.
17 “Ma na kada karangi na fuana God ka famamana na fata alangaie ne nia sasia fuana sa Abraham, na wane kulu ki ne kera to 'i Ijip, kera 'oro 'asiana. 18 Ana kada nai, na kingi falu, ne nao si saitamana ta falafala sulia sa Josef, nia safali ka gwaungai ana 'i Ijip. 19 Nia ka sukeda na koko kia ki, ma ka famalagaigaida, ma ka fata totongai fuada, fua kera ka alua wele kera ki 'i maa, fua kera ka saungida. 20 Ma ana kada sa Moses nia futa mai ana, nia na wele sualana lea 'asiana. Ma gaa nia ka ada sulia go sulia olu madame ki laona lume nia. 21 Ma kada kera alua sa Moses 'i maa, na sari na kingi 'i Ijip ngalia, ka sangonia, ma ka ada sulia dia na 'ana wele nia. 22 Wane 'i Ijip ki kera famanata sa Moses ana ru 'oro ne wane saitamaru 'i Ijip ki kera saitamana. Ma nia ka baita na, ma nia ta wane talingai ana fatalana ma na abulolana.
23 “Ma kada sa Moses nia baita mai ka dao ana fai akwala fangali ki, nia manata 'uria kai dao siana wane nia ki ana kwalafa sa Israel. 24 Ma kada nia dao, nia ka ada to'ona te wane Jiu ne wane Ijip nia mala ta'a 'asiana ana. Ma nia leka kau ka 'adomia, ma ka duua ana saungilana wane Ijip nai. 25 Nia ka kwaisae na wane nia ki fulina kera ka saitamana ne God 'e filia nia fuana talailada fasia na famalagaigailada 'i Ijip, boroi ma na wane ki tafau nao kera si saitamana go. 26 Ma ana te maedangi lau, nia ada to'ona ro wane Jiu ki keroa firu, ma nia ka sasi 'uria kwatelana aroaroe safitadaro ma nia ka fata 'uri, ‘Kamoro rongo basi, kamoro na ro wane Israel ki go na. Tala'ana nao moro si firu lau.’ 27 Ma te wane ana keroa ne mala ta'a ana tolana ka suia sa Moses, ka fata 'uri, ‘Sa ti ne alua 'oko gwaungai fuamaro, ma 'oe to ni wane kwaiketoi 'i safitamaro? 28 'Oe doria 'oe saungi nau laugo, dia be 'oe saungia na wane be 'i Ijip 'i roki?’ 29 Kada sa Moses nia rongoa ru nai, nia ka tafi fasia 'i Ijip, ma ka leka to na 'ana 'i Midia, ma nia ka arai na 'i senai, ma na 'afe nia ka fafuta ro welewane ki.
30 “Ma 'i burina ne sa Moses nia to na 'i senai sulia fai akwala fangali ki, na 'ainsel ka fatai fuana laona meamea ana ere ne meafia na 'ai tu'u ne uu karangia toloa 'i Saenae, 'i laona lofaa 'eke'eke ne nao si bobola fuana ta wane ka to ana. 31 Sa Moses ka kwele 'asiana ana ru ne nia ada to'ona, ma ka 'idu karangia kau na 'ai nai, fua sae nia ka ada lea to'ona. Boroi ma nia rongoa lalau lingena God 32 ne 'uri, ‘Nau na God koko 'oe ki, God sa Abraham, sa Aesak, ma sa Jakob.’ Eksodas 3:1-10 Ma sa Moses ka lelebe, ma ka noni'ela ada na kau, sulia nia mau 'asiana. 33 Ma God ka fata 'uri fuana, ‘'Oe lugea tae butu 'oe ki fasia 'aemu, sulia kula ne 'oe uu ana, nia na gano abu. 34 Nau ku ada to'ona na famalagaigaie ta'a 'asiana ne kera sasi ana wane nau ki ne kera to 'i Ijip, ma nau ku rongoa lingena na angilae kera ki. Nia ne nau ku koso mai fuana nau ku lafuda fasia. 'Oe leka na kau 'i Ijip, sulia nau ku fili 'oe na.’
35 “Sa Moses na wane be wane Israel ki kera noni'ela ana, ma kera ka fata 'uri fuana, ‘Ti ne alua 'oe fua 'oko gwaungai fafi kalu, ma 'oe uu fuana keto lamalu?’ Nia be God ka kwatea mai fua sae ka gwaungai, ma ka lugeda fainia kwai'adomilae fasia na 'ainsel be nia fatai fuana ana 'ai tu'u be na ere 'e meafia. 36 Ma sa Moses ka talaia wane Jiu ki fasia 'i Ijip, ma ka fulia fanadae ki ma ru ni kwelelae ana ki 'i Ijip, ma laona asi ne kera saea ana ‘Asi Meo,’ ma 'i laona lofaa 'eke'eke sulia fai akwala fangali ki. 37 Sa Moses laugo be nia fata 'uri fuana wane Israel ki, ‘God kai kwatea mai te profet siamulu, dia ne nia odu nau mai siamulu, ma nia ta wane ga 'ana, ana wane kamulu ki.’ Diutronomi 18:15, 18 38 Ma sa Moses ka to fainia wane Israel ana okue be laona lofaa 'eke'eke, nia ka to fainia koko kia ki, ma fainia na 'ainsel ne fata fainia 'i gwauna toloa be 'i Saenae. Ma nia ka ngalia na farongoe sulia maurie fasia God fua ka kwatea fuaka.
39 “Boroi ma na koko kia ki, kera 'e noni'ela 'asiana ana rolae sulia sa Moses. Ma kera ka abulo 'ada fasia, ma kera doria 'asiana olilae 'uria 'i Ijip. 40 Kada sa Moses to 'ua gwauna toloa, kera ka fata 'uri fuana sa Eron, ‘'Oe saungainia mai tani nunuiru ne dia tani god fua malu, fua sae kera kai talai kalu. Sulia kalu ulafusia na te ne sasia ma sa Moses, na wane be talai kalu mai fasia 'i Ijip, ka dole mai gwauna toloa lo.’ 41 Ma kera ka saungainia na nunuiru adalae to'ona dia na buluka fuana fosilana 'ada, ma na sungilana afafue ki fuana, ma kera ka sasia na fanga fuana fabaitalana ru ne kera saungainia 'ada talada. 42 Sulia ne kera sasi 'urinai, God ka abulo fasida, ma ka fasida fua kera ka fosia na 'ada na sato, na madame, ma na bubulu ki 'i langi, dia be na profet ki kera kedea ka 'uri,
‘Kamulu wane Israel ki, nao mulu si saungia lau ru mauri kamulu ki, ma na afafue ne mulu ka sasia sulia fai akwala fangali ne ki laona lofaa 'eke'eke, nao mulu si sasia lau fuaku.
43 Na 'o'obe ne mulu ngalia fai kamulu, ru fuana nunuiru Molok.
Mulu ngalia laugo fai kamulu nunuiru dia na bubulu ne kera saea ana Refan, keroa ne nunuiru kamulu saungaida ki fuana fosilada.
Ma sulia ru nai ki, nau ku eresi kamulu kau fasia 'i Israel ka daofa liu 'uria fere 'i Babilon.’ Emos 5:25-27
44 “Na koko kia ki boroi, kera ngalia laugo na 'O'obe Abu God fai kera laona lofaa 'eke'eke. Kera saungainia na 'o'obe Abu ne sulia te ne God saea ma ka fatainia fuana sa Moses. 45 'I burina, na koko kia ki kera ngalia na 'o'obe ne fasia na maa kera ki. Kada kera leka fainia sa Josua, kera ngalia kau na 'o'obe. Kada nai ne God taria wane ki fasia na gano kera, ma na wane Israel ki ka ngalia na fuada. Ma na 'o'obe nai ka to 'i senai, leka ka dao ana kada sa Deved nia kingi. 46 Ma God ka eele fainia sa Deved, ma nia ka gania God ka alamatainia fua nia ka saungainia ta beu fuana God ne sa Jakob fosia. 47 Boroi ma sa Solomon lalau ne saungainia na beu fuana.
48 “Boroi ma God ne 'initoa 'asiana, nao si to 'i laona 'o'obe ne wane ki kera saungaida. Dia na profet Aesaea be kedea fatalana God fuana wane Jiu ki ka 'uri,
49 ‘Nau ne nau ku gwaungai mai 'i langi fafia ru ki tafau, ma na molagali ne na kula fuana alulana 'aeku ana.
Nao mulu si bobola fuana ne mulu ka saungainia ta lume ne lea ka dia kula ne nau ku to ana.
Ma nao mulu si bobola fuana ne mulu ka saungainia ta lume ne baita ka bobola fuana nau ku to 'i laona.
50 Sulia nau ne saungainia ru ne ki tafau 'i langi ma laona molagali.’ ” Aesaea 66:1
51 Ma sa Stefen ka fata lau ka 'uri, “Sui boroi 'ana mulu na wane Jiu ki, na maurilamulu ngasi ka dia lalau na wane ne nao si doria rolae sulia God, ma na maurilamulu ka rodoa. Nia ne kwatea ma nao mulu si doria rongolana ma kwairoilae ana fatalana God. Mulu dia na koko kamulu ki, sulia mulu sasi laugo 'uria aburongoe ana Anoeru Abu. 52 Na koko kamulu ki kera famalagaigaia profet ki tafau. Sulia 'i nao mai be kera saungia wane ne 'ainitaloa God ki, ne kera farongo ana lekalana mai na Christ, na wane 'o'olo. Ma ana kada nai, mulu ka kwate nia fuana malimae nia ki, ma mulu ka saungia ka mae. 53 Iu, ma kamulu be ngalia taki God ki be 'ainsel ki kera kwatea mai fua mulu, boroi ma nao mulu si ro go sulia taki nai ki!”
Kera saungia sa Stefen
54 Ma ana kada ne wane fanaonao ki laona okue ne kera rongoa sa Stefen, na manatalada ka ngengela 'asiana, ma kera ka 'ala girigiri ana lifoda, sulia kera guisasu 'asiana. 55 Na Anoeru Abu nia sura na ana sa Stefen, nia ada 'alaa 'uria 'i langi, ma ka ada to'ona God 'initoa ma ka nikila, ma ka ada to'ona laugo sa Jesus nia uu ana bali 'aba 'o'olo ana. 56 Ma sa Stefen ka fata 'uri, “Ada basi! Nau ku ada to'ona fere 'i langi nia 'ifi, ma na Wele nia Wane ka uu 'i bali 'aba 'o'olo ana God!”
57 Ma kada ne wane fanaonao ki kera rongoa ru ne, kera ka bokota na alingada, ma kera ka akwa koko, ma kera ka afururu na fafia. 58 Ma kera ka suilofotainia 'uria 'i maa fasia 'i laona fere, ma kera ka safali 'uilana ana fau ki. Ma wane ne kera 'uia sa Stefen ana fau ki, kera ka lugea na maku gwala kera ki, ma kera ka aluda 'aena te wane fi baita ne satana sa Saul. 59 Ma kada kera 'uia, sa Stefen foa ka 'uri, “Jesus, 'Aofia nau 'ae, 'oe ngalia na mangoku.” 60 Ma nia ka boruru 'i ano, ma ka fata baita ka 'uri, “'Aofia, 'oe manatalugeda fua saungilaku!” Burina ne nia saea ru ne ki tafau, nia ka mae na.

7:3 Jenesis 12:1

7:7 Eksodas 3:12

7:8 Jenesis 17:10-14

*7:11 'I Kenan na sataeru 'ua fuana lofaa 'i Israel. Ada to'ona laugo verse 4-5, ma 7.

7:32 Eksodas 3:1-10

7:37 Diutronomi 18:15, 18

7:43 Emos 5:25-27

7:50 Aesaea 66:1