Jypy'igua kuaxia huvixave rei kuery rekokue oĩa
Jypy'igua kuaxia huvixave rei kuery rekokue oĩa
Huvixa Davi omano rire ta'y Salomão ju oĩ hekovia. “Salomão pe Nhanderuete ome'ẽ avi hi'arandurã, opa mba'e py oikuaa pota ha'e mba'emo oikuaapa rei aguã rami, ye'ẽ rembe rupi ita ku'i ikuaia rami. ... Omombe'u avi três mil ayvu arandua regua, ha'e gui mil e cinco mboraeirã. ... Ha'e ramo ha'e javi regua ou Salomão arandua oenduxe vy” (4.29, 32, 34a). Nhanderuete ombojerovia atyrã Salomão ojapo peteĩ templo iporã vaipa va'e, ouro ha'e overa va'e py onhovãmbaa. Mbovy rei e'ỹ oguereko kavaju ha'e karóxa joe opu'ãa pyguarã. “Ha'e rami vy setecentos kunhague oguereko huvixa rajy meme, ha'e gui trezentos ta'yxy jevy kuery. Ha'e va'e kunhague ma ojapo amboae rami rei ipy'a aguã. Ha'e vy tuja'ive ma jave ta'yxy kuery ombopy'a rerova ete tuuete mboae ramigua kuery re ju ombojerovia aguã. Ha'e ramo opy'a re anhetẽ rupi ve'ỹ oiko Senhor nguuete pe, nguu Davi oikoague rami e'ỹ” (11.3-4).
Salomão omano rire openaague omboja'oa mokoĩ henda py. Kuaray puku-a katy opyta Judá regua, ta'ykue opena aguã. Ha'e rã kuaray ijapu'a'ia katy ma Israel regua opyta, amboae kuery openaa. Ha'e va'e mokoĩve regua joe opu'ã jepi raka'e.
Israel regua re opena raka'e peteĩ huvixa Acabe hery va'e. Ha'e va'e ma Nhanderuete re ndojeroviai ramo ixupe profeta Elias ijayvu, tuuete ramigua Baal pegua sacerdote kuery reve oeko a'ã guive. Aipoe'i heta va'e kuery pe: “Raka'e peve 'rã tu pendepy'a py ndapeikuaai rei pekuapy mokoĩ rupi rei vy? Senhor ae ri Nhanderuete oiko ramo ixupe ete pendekuai. Ha'e'ỹ vy xapy'a rei Baal ri Nhanderuete oiko ramo ixupe pendekuai” he'i (18.21). Ha'e ramo Nhanderuete ombovai vy tata ombou yva gui, opo'akaa oexa uka vy.
1
Davi tuja'i ete jave guare
1 Huvixa Davi tuja'i ete, ha'e heta ma'etỹa oguereko ma ramo ajukue py onhovãmbaa teĩ ijeyro'y ae tema.
2 Ha'e ramo ixupe hembiguai kuery aipoe'i:
— Oreruvixa, tove tojoua peteĩ kunhataĩ'i nerenonde oiko va'erã. Tove ndere topena toikovy, toke avi ndejyva py, ndeyro'y riae e'ỹ aguã — he'i.
3 Ha'e rami vy Israel ha'e javi rupi oeka oje'oivy kunhataĩ'i iporãve va'e. Ha'e vy Suném pygua Abisague hery va'e ojou vy ogueru huvixaa py.
4 Kunhataĩ va'e ma iporã ete va'e. Huvixa re opena oikovy, oipytyvõa rupi oiko teĩ huvixa ma hexe nopena rei.
Adonias huvixarã onhemoĩ uka rivexeague
5 Ha'e gui Davi ra'y Adonias Hagite pi'a va'e ma onhemboyvate rei. Ha'e vy aipoe'i:
— Xee ae 'rã aĩ huvixarã — he'i. Ha'e rami vy ojou karóxa, kavaju áry guarã kuery ha'e cinqüenta avakue henonde rupi onha okuapy aguã.
6 Ha'e rami teĩ tuu ma neĩ peteĩgue ma voi nda'ijayvui ixupe. Neĩ aipo nde'i: “Mba'e re tu guĩ rami reiko?” nde'i. Ha'e ma jaexa rã iporãve va'e avi, Absalão oiko rire oiko va'ekue.* Adonias ma Absalão ryvy (2 Samuel 3.2-5), teĩ ha'e kuery ikuaia re tuu Davi ndoikuaa potai (2 Samuel 14).
7 Ha'e rami vy Zeruia pi'a Joabe ha'e sacerdote Abiatar reve jogueroayvu, ha'ea katy ha'e kuery oo vy oipytyvõ aguã re.
8 Ha'e rã sacerdote Zadoque ma Adonias-a katy ndooi, neĩ Joiada ra'y Benaia, profeta Natã, Simei, Reí ha'e Davi rembiguai kuery ipy'a guaxukueve va'e ma voi.
9 Ha'e rire Adonias ma ita Zoelete py oĩa py oo vy ome'ẽ mymba kuery vexa'i, vaka ha'e ikyra ete va'e oapy reve, Rogel katy'i yvu oĩ va'e py. Ha'e katy oenoĩmba avi guyvy kuery huvixa ra'y ikuai va'e, ha'e gui avakue Judá pygua huvixa rembiguai kuery ha'e javive.† Adonias ma ngaru ojapo Nhanderuete peguarã merami teĩ huvixa oĩ aguã rive, tyke'y Absalão ojapoague rami avi (2 Samuel 15.7-12).
10 Ha'e rã profeta Natã ma noenoĩ ukai ae, neĩ Benaia, avakue ipy'a guaxukueve neĩ guyvy Salomão ma voi.
Bate-Seba reve Salomão huvixarã oĩ aguã re Natã ijayvuague
11 Ha'e rami rã Natã aipoe'i Salomão xy Bate-Seba va'e pe:
— Nerendui ri ty'y Hagite pi'a Adonias huvixarã onhemoĩague? Ha'e rami teĩ nhanderuvixa Davi ndoikuaai.
12 Ha'e nunga rupi eju, toromongeta, reikove reve reo jepe aguã, ndepi'a Salomão voi.
13 Tereo, ejexa uka huvixa Davi pe. Ha'e vy aipo're ixupe: “Xeruvixa, reura ma e'ỹ teve xee nerembiguai pe? Mba'eta aipo're va'ekue: ‘Ndepi'a Salomão ae ma oĩ 'rã huvixave xerekovia, xerenda áry ae 'rã oĩ’, 're va'ekue. Mba'e re tu ha'vy Adonias ri huvixarã onhemoĩ?” 're 'rã ixupe.
14 Ha'e gui huvixa reve ndee ndeayvu teri reve ma xee voi avaẽ 'rã nderakykue. Ha'e vy xee ju xeayvu 'rã ndeayvuague rupi — he'i.
15 Ha'e gui Bate-Seba ma opy huvixa oĩa py oo vy ojexa uka ixupe. Huvixa ma tuja'i raxa ma ramo Suném pygua Abisague oĩ avi oipytyvõa rupi.
16 Ha'e gui huvixa renonde py Bate-Seba ojero'a vy oĩ guenapy'ã re. Ha'e ramo oporandu vy
— Mba'e tu reipota? — he'i huvixa.
17 Kunha va'e ombovai:
— Xeruvixa, Senhor Nderuete renonde reura va'ekue xee nerembiguai va'e pe. Ha'e vy aipo're va'ekue: “Ndepi'a Salomão ae ma oĩ 'rã huvixarã xerekovia. Ha'e ae 'rã oguapy xerenda áry”, 're va'ekue.
18 Ha'e rami teĩ aỹ ma Adonias ae onhemoĩ ra'e huvixaverã. Ha'e gui ndee xeruvixa, ndereikuaai teri.
19 Ha'e va'e ma mymba kuery ojuka uka vy ome'ẽ ma vaka ra'y ikyrave va'e ha'e vexa'i oata aguã rami rei e'ỹ. Oenoĩmba avi huvixa kuery ha'e javi, sacerdote Abiatar ha'e xondaro kuery ruvixa Joabe. Ha'e rã ndera'y Salomão ma ha'e noenoĩ ukai.
20 Ha'e rami teĩ xeruvixa, Israel kuery ha'e javi ma ndere meme oma'ẽ okuapy, ndee ae reikuaa uka porãve aguã mava'e ete pa nerenda áry oguapy va'erãa nderekovia huvixarã oĩ aguã.
21 Ha'e rami e'ỹ rã xeruvixa, neramoĩ kueryague rami nenhono porãa rã xee ha'e xepi'a Salomão voi orerereko axya rei 'rã joapo vai va'ety rami rive — he'i.
22 Huvixa reve kunha va'e ijayvu teri reve ovaẽ avi profeta Natã ha'e py.
23 Ha'e ramo huvixa pe omombe'ua vy ixupe aipo'ea:
— Apy ma ko ovaẽ profeta Natã — 'ea ramove ha'e va'e ju ojero'a vy henonde ngova omboja yvy peve.
24 Ha'e vy aipoe'i:
— Xeruvixa, ndee ae ri nhi'ã aipo're va'ekue: “Adonias 'rã huvixa oĩ xee ndaikovevei ma rire, ha'e vy ha'e ae ma 'rã oguapy xerenda áry”, 're ri ty'y?
25 Mba'eta ange ma ha'e ou vy ojuka uka vaka ha'e mymba kuery ikyrakueve va'e, vexa'i kuery oata aguã rami e'ỹ guive. Ha'e vy oenoĩ ukapa huvixa ra'y kuery ha'e javi, xondaro kuery ruvixa ha'e sacerdote Abiatar. Ha'e ramo ha'e kuery oguerovy'a vy okaru ha'e oy'u okuapy henonde py. Ha'e vy ixupe aipoe'i okuapy: “Ha'eve ete ma nhanderuvixave Adonias!” he'i okuapy.
26 Ha'e rã xee nerembiguai aiko va'e ma naxerenoĩ, neĩ sacerdote Zadoque, Joiada ra'y Benaia ha'e ndera'y Salomão ma voi.
27 Xeruvixa, ndee ae ri nhi'ã rejapo uka va'ekue ha'e nunga? Mba'eta nerembiguai kuery pe ndereikuaa ukai teve nderekovia nerenda áry oguapy va'erãa — he'i.
28 Ha'e ramo huvixa Davi ijayvu vy
— Penoĩ ju ha'vy Bate-Seba xea py — he'i. Ha'e rã kunha va'e ma huvixa renonde py ou ju vy ojexa uka ho'amy ixupe.
29 Ha'e ramo huvixa oura reve aipoe'i:
— Anhetẽ ete ajexavaia ha'e javi gui Senhor oikove va'e xerepy va'ekue rery rupi aura vy aipoa'e:
30 Kova'e ára pyve ajapo 'rã ndevy auraague. Mba'eta Senhor Israel kuery Ruete rery rupi aipoa'e va'ekue: “Ndepi'a Salomão ae 'rã oĩ xee naĩvei jave. Ha'e ae ju 'rã oguapy xerenda áry xerekovia”, ha'e va'ekue.
31 Ha'e ramo Bate-Seba ma huvixa renonde py ojero'a vy yvy peve omboja ngova. Ha'e vy aipoe'i:
— Ha'eve ete ma xeruvixa Davi, raka'e rã peve guarã!
Huvixarã Salomão omoĩ okuapyague
32 Ha'e gui ma Davi aipoe'i:
— Penoĩ xea py sacerdote Zadoque, profeta Natã ha'e Joiada ra'y Benaia — he'i ramo ha'e va'e kuery oguerua rã ojexa uka okuapy huvixa pe.
33 Ha'e kuery pe huvixa aipoe'i:
— Peraa ke xee penderuvixa rembiguai kuery, ha'e pejapo xera'y Salomão mburika áry oĩ aguã rami. Ha'e vy peraapa Giom katy.
34 Ha'e py ma profeta Natã reve sacerdote Zadoque omoĩ 'rã huvixarã Israel kuery re opena aguã. Ha'e gui pembopu 'rã mimby guaxu, ha'e vy “Ha'eve ete ma huvixave Salomão!” peje 'rã.
35 Ha'e gui ma peju jevy 'rã hupive. Ha'e rã ha'e ma ou vy oguapy 'rã xerenda áry, xerekovia ha'e ju oĩ aguã, mba'eta xeayvuague rami vy ha'e ae 'rã opena Israel ha'e Judá kuery re — he'i.
36 Ha'e rami rã Joiada ra'y Benaia huvixa ombovai vy aipoe'i:
— Ha'eve va'e. Po rami ae ta'ijayvu avi Senhor xeruvixa Ruete va'e.
37 Xeruvixa, ndere Senhor openaague rami ae topena Salomão re voi. Ha'e rami vy tombopo'aka xeruvixa Davi po'akaa gui eteve voi — he'i.
38 Ha'e gui huvixa pegua xondaro kuery reve oje'oi sacerdote Zadoque, profeta Natã ha'e Joiada ra'y Benaia. Huvixa Davi rymba mburika'i áry ae Salomão omoĩ vy ogueraa okuapy Giom py.
39 Ha'e gui sacerdote Zadoque ma azeite ryru ombojerovia aty gui ogueru va'ekue oupi vy omoĩ Salomão re. Ha'e vy mimby guaxu ombopu rã heta va'e kuery ha'e javi oendu vy ojapukai:
— Ha'eve ete ma huvixa Salomão! — he'i okuapy.
40 Ha'e gui hakykue oje'oipa vy gaita ombopu reve oguerovy'a ete heravy. Onhendu atã oje'oivy yvy voi omomyĩ rei aguã rami.
Adonias ojeupegua kuery reve onhemondyipa okuapyague
41 Ha'e ramo Adonias ha'e oenoĩ va'ekue okarupa ma rire oendu okuapy. Joabe voi mimby pu oendu vy aipoe'i:
— Mba'e nungarã tu pova'e tetã katy gui hevovo rei va'e onhendu?
42 Ha'e ijayvu teri reve ovaẽ sacerdote Abiatar ra'y Jônatas. Ha'e ramo ixupe Adonias aipoe'i:
— Eike na, mba'eta ndee ma ava ndepy'a guaxu va'e vy mba'emo pyau porã va'e anho 'rã nhi'ã reru orevy — he'i.
43 Ha'e rã Jônatas ombovai vy aipoe'i Adonias pe:
— Ha'e rami 'rãgue py nhanderuvixa Davi ma omoĩ uka ra'e Salomão huvixaverã.
44 Ha'e rami vy hexeve Davi omondouka sacerdote Zadoque, profeta Natã, Joiada ra'y Benaia ha'e ojeupegua xondaro kuery. Ha'e va'e kuery ma omoĩ huvixa rymba mburika'i áry ae.
45 Ha'e vy Giom py sacerdote Zadoque ha'e profeta Natã omoĩ huvixaverã. Ha'e gui oguerovy'a ete reve ojevypa jogueruvy ramo tetã ha'e javi rupi hevovo rei okuapy. Ha'e va'e kuery ae rima ojapukai rã pendu va'e.
46 Ha'e gui Salomão ma huvixa renda áry oguapy ae.
47 Ha'e rami ae avi Davi rembiguai kuery yvatekueve ou okuapy ixupe oxarura. Ha'e vy aipoe'i okuapy: “Nderuete tojapo nderery gui Salomão rery omboetevea aguã rami. Tombopo'akave ndepo'akaa gui eteve”, he'i okuapy ramo huvixa ngupa áry ituia pyve ojero'a.
48 Ha'e rami vy aipoe'i: “Ta'ima'endu'a porãa Senhor Israel kuery Ruete re, mba'eta ange nhandevy ombou xerenda áry oguapy va'erã, xee ae rexa py ma voi aexa va'e”, he'i.
49 Ha'e rami rã Adonias hexeve guarã oenoĩ va'ekue oryryipa reve opu'ãmba vy oje'oipa joa katy e'ỹ-e'ỹ.
Adonias onhemboaxy ukaague
50 Ha'e rã Adonias ma Salomão gui okyje vaipa avi vy opu'ã vy templo py oo, ha'e ojopy oiny altar apy'i ikuai va'e re.‡ Templo py Adonias oike vy altar apy'i ikuai va'e re ojopy onhemboaxy ukaa rupi (Êxodo 21.12-14).
51 Salomão pe aipo'ea:
— Ma'ẽ, Adonias ma ndegui okyje vy oo altar apy'i re ojopy oiny. Ha'e vy aipoe'i: “Aỹ gui huvixa Salomão toura xejuka uka e'ỹ aguã kyxe py, hembiguai aiko rã”, he'i.
52 Ha'e ramo Salomão ombovai:
— Ha'e va'e ma ha'evea rami ri oiko va'e ramo neĩ peteĩ'i hi'a ma voi ndo'ai 'rã yvy py. Ha'e rã hexe nda'evei va'e oĩa jaikuaa ramo omano 'rã — he'i.
53 Ha'e ramo guembiguai kuery Salomão omondouka rã omboguejy okuapy altar gui. Ha'e ramo ha'e ou vy huvixa Salomão renonde py ojero'a. Ha'e rã aipoe'i ixupe:
— Tereo ju ndero katy.
*1:6 Adonias ma Absalão ryvy (2 Samuel 3.2-5), teĩ ha'e kuery ikuaia re tuu Davi ndoikuaa potai (2 Samuel 14).
†1:9 Adonias ma ngaru ojapo Nhanderuete peguarã merami teĩ huvixa oĩ aguã rive, tyke'y Absalão ojapoague rami avi (2 Samuel 15.7-12).
‡1:50 Templo py Adonias oike vy altar apy'i ikuai va'e re ojopy onhemboaxy ukaa rupi (Êxodo 21.12-14).