10
Setenta gwemimbo'e kwéry-pe omondo Hesu
Upe rire oiporavo Hesu setenta kwimba'e omondo hagwã gwenonderã. Onhe'ẽ mombe'uharã omondo mokõ mokõi tetã tetã-rupi oho hagwã. Arandu nhe'ẽ temitỹgwe kytĩháry rehegwa-rami oiporu omombe'u hagwã íxupe kwéry hekoharã. He'i íxupe kwéry:
—Tuvixa eterei voi kokwe ha temitỹgwe hi'aju va'ekwe heta eterei oĩ. Upéixa ave oĩ heta eterei nohendúi vyteri va'e Nhandejáry nhe'ẽ.
—Ha temitỹgwe kytĩháry ndahetáiry. Ndahetáiry-gwi ojerure kokwe járy-pe ombohetave hagwã ikytĩharã imondo-vy. Upéixa ete peẽ pejerure katu Nhandejáry-pe ombohetave hagwã onhe'ẽ mombe'uharã omosarambi hagwã onhe'ẽ.
—Tapeho, he'i ave íxupe kwéry. —Xe oromondo-ta ãy hembiapo vai va'ety ha-rupi, he'i. —Mymba ra'y jagwarete pa'ũ-my oiko va'e-rami peiko va'erã upe-py. Ani ereraha mba'eve rei nde rupive. Ani ereraha ne mba'e ryru. Nde plata ryru ave, ani ereraha teĩ. Nde py rehegwa ave ani ereraha teĩ. Ne rogwaitĩ ramo tape-rupi, ani joty erepyta teĩ. Eregwahẽ-ma ramo óga-py ereike-ma ramo, ere-ta óga pygwa-pe “Nhandejáry tane mbopy'agwapy porã katu” ere arã óga pygwa-pe. Upe óga pygwa kwéry ojohayhu porã ramo, ipy'agwapy porã va'erã. Ha ndojohayhu porãi ramo upe pygwa kwéry, ojevypa jevy arã nde-vy ne nhe'ẽ. Peteĩ va'e óga-py mate erepyta. Ani erembopopa óga ereho-vy. Ome'ẽ arã ne remi'urã, ne mboy'u ave arã. Ani nde py'amirĩ teĩ erekaru hagwã. Omba'apo va'e-pe ohembi'u me'ẽ voi.
—Tetã ambue-py eregwahẽ ereho-vy ramo, ne mogwahẽ porã ramo terepyta upe-py. Ne rembi'u me'ẽ rire tere'upa mani. Terembogwera hasy va'e upe-py okwa va'e-pe ha teremombe'u mbe'u íxupe kwéry: “Hi'agwĩ-ma pendéhegwi hi'óra Nhandejáry oiko hagwã nhande ruvixarã” ere eremombe'u-vy, he'i Hesu gwemimondorã kwéry-pe.
10-11 Upéi:
—Eregwahẽ ramo tetã ambue-py ha nane mogwahẽ porãi ramo, hape heta-rupi teregwata gwata-vy eremombe'u-vy. Enhe'ẽ hatã atã eremombe'u-vy, “Oĩ xe py-rehe ne retã timbore. Ambovava-ta xe py xe py-gwi ho'apa hagwã ereikwaa tee hagwã Nhandejáry nhe'ẽ nerehenduséiha. Ne mo'agwĩ-ma ra'e ou-vy Nhandejáry nhande ruvixarã, ha nerehenduséi upe xe remimombe'u hesegwa nhe'ẽ. Upéixa-gwi napene arandu porãiry pejejavy-vy” emombe'u íxupe kwéry, he'i. 12 —Anhetegwa ha'e-ta peẽ-my, Nhandejáry ojohu-ta enterovéa-pe hembiapokwe-rehe, ha ombohasa asy-ta ójehe ojerovia e'ỹ va'e-pe. Hekoha vai eterei va'ekwe Sodoma tetã mygwa kwéry. Upéixa-gwi Nhandejáry ombohasa asy va'ekwe íxupe kwéry. Ha ko'ãygwa nohenduséi ramo ne remimombe'u, nohenduséi-gwi ombohasa asy eterei va'erã íxupe kwéry. Sodoma tetã mygwa ohasa asy va'erã, ha upe ne nhe'ẽ xe rehegwa nohenduséi va'e ohasa asyve va'erã.* Gn 19.24-28
Ovy'are'ỹ va'erã Hesu-rehe
(Mt 11.20-24)
13 Upe rire Hesu omombe'u tetã ambue-rehe.
—Peẽ Corazim tetã mygwa kwéry apomboasy peẽ-my. Pehasa asy ete va'erã. Peẽ Betsaida tetã mygwa kwéry apomboasy peẽ-my. Pehasa asy va'erã. Hexapyrã-rupi xe rembiapo porã meme pene retã-my ajapo-ma pejerovia hagwã mo'ã xe-rehe. Ko'ãixagwa hexapyrã-rupi xe rembiapo porã ramo ra'e Tiro tetã-my, Sidom tetã-my, pya'e voi ojerovia arã araka'e xe-rehe upe pygwa kwéry. Omboasy arã araka'e gwembiapo vaikwe. Gwekohakwe-rupi ivy'are'ỹ va'e ao omonde arã araka'e, ivy'are'ỹ va'e renda-py ogwapy arã araka'e onhehapirõ-ma voi arã araka'e. Tanimbu oipixy arã ójehe araka'e ojekwaa-vy. Ogwerova arã araka'e gwekoha, oiko arã mo'ã araka'e Nhandejáry reko-rupi. Ndaxe rexái-gwi ndojeroviái xe-rehe. Ohexa ramo araka'e, pya'e ogwerova arã gwekoha araka'e. 14 Kente kwéry hembiapo apokwe-rehe ojerereko ramo, hembiapo vai va'e-pe ombohasa asy va'erã Nhandejáry. Upe áry ombohasa asy voi arã Tiro tetã mygwa-pe, Sidom tetã mygwa-pe ave. Ha peẽ-my ombohasa asyve syve va'erã íxugwi upe tetã mygwa kwéry-gwi.* Is 23.1-18; Ez 26.1-28.26; Jl 3.4-8; Am 1.9-10; Zc 9.2-4 15 Peẽ Cafarnaum tetã mygwa napenhembojeupi mo'ãi Nhandejáry renda-py. Ndereho mo'ãi yváy-py. Peẽ-my pene mbogwejy va'erã tatagwasu ogwe e'ỹ va'e-py, anháy renda-py peho va'erã, he'i Hesu omotenonde-vy gwekoha vai-gwi ndogwerovái va'e-pe.* Is 14.13-15
16 Upéi he'i gwemimondorã kwéry-pe:
—Kente ohendu ramo ne nhe'ẽ, xe nhe'ẽ ave ohendu-ma va'erã. Ha nde-rehe ija'e'ỹ va'e, ija'e'ỹ ave arã xe-rehe. Ha xe-rehe ija'e'ỹ va'e, ija'e'ỹ ave arã Nhandejáry xe mbouhare-rehe ave arã. Tereho xe renonde-rupi xe nhe'ẽ eremombe'u hagwã tetã tetã-rupi, he'i.
Hesu ha-py ogwahẽ jevy hemimondo kwéry
17 Ha upéi katu omombe'u mbe'u Hesu nhe'ẽ rire, ou jevy upe setenta hemimondo va'ekwe, Hesu ha-py ogwahẽ jevy ou-vy. Ovy'a ete reheve ogwahẽ jevy omombe'u Hesu-pe:
—Mbo'eháry, ore nhe'ẽ-py osẽsẽmba oje'ói-vy anháy hese omenda va'ekwe-gwi. Nde réry orohenói ramo, ore nhe'ẽ-py osẽmba oje'ói-vy, he'i omombe'u Hesu-pe ovy'a voi.
18 Ha'e katu:
—Ha'e voi. Ahexa-ma kuri anhaygwasu Satanás ho'a-ma yváy-gwi. Overa va'e-rami ho'a va'ekwe.
19 —Pejeapysaka porã katu xe nhe'ẽ-rehe. Xe apombopu'aka-ma opamba'e vai-rehe, anháy-rehe jepe apombopu'aka-ma joty. Ndojehu mo'ãi peẽ-my mba'eve ivai va'e. Erepyrũ ramo mbói-rehe erepyrũ rei va'erã joty. Japeusa-rehe ave erepyrũ rei va'erã joty. Xe nhe'ẽ-py apombopu'aka-ma.
20 —Anháy kwéry ohendu-ma jepe ne nhe'ẽ, ani erevy'a joty teĩ upéa-rehe. Oĩ iporãve va'e nde-vy ne mbovy'a tee hagwã. Oiko-ma peteĩ teĩ pende réry yváy-py. Ohai uka va'ekwe Nhandejáry kwatia-rehe. Peẽ he'ýi tee voi. Upéa-rehe ae voi peẽ pevy'a tee katu peiko-vy.
Ovy'a voi oiko-vy Hesu
(Mt 11.25-27; 13.16-17)
21 Ha upéi katu Hesu-pe ombohory ete Nhe'ẽ Marangatu tee va'e. Ovy'a eterei-gwi he'i:
—Oromboete voi katu, oromomba'egwasu ave xe Ru, yváy-py ereiko va'e. Nde ko, yváy Járy voi, nde. Nde ko, yvy Járy ave ko nde. Ne arandu, nde rekoha rehegwa ereikwaa uka gwĩ ne arandu oikwaase va'e-pe. Ha onhemo'aranduseve va'e-pe nderejekwaa uka mo'ãiry nde. Eremokanhy uka ne arandu porã íxugwi. Nonhemo'arandusevegwasúi va'e-pe ae, gwĩ “Mitã-rami ne'írã aikwaapa” he'i ójehe onhemomixĩ-vy va'e-pe erejekwaa uka. Ne remimbota porã-rupi erejapo upéa. Ne arandu tee va'e nde, he'i Nhandejáry-pe omboete-vy.
22 Upéi he'i:
—Xe Ru omoĩ va'ekwe opa va'e xe pogwy-py. Xe mbopu'aka va'ekwe hese kwéry, he'i. —Ha xe kwaapaha ndaipóri. Xe Ru mate xe kwaapaha. Ha ndaipóri ave xe Ru kwaapaha. Xe ae, ta'ýry, xe anho mante aikwaapa íxupe. Aikwaa ukase ramo ambue va'e-pe, ha'e ave oikwaapa va'erã xe Ru-pe, he'i Hesu ojekwaa uka-vy íxupe kwéry.
23 Upéi ojere onhe'ẽ mbegwe hagwã gwemimbo'e kwéry-pe.
—Ovy'a ete va'erã pene rembiexa exa ohexa va'e. 24 Ha'e-ta voi peẽ-my: Yma gware, Nhandejáry nhe'ẽ-py omombe'u va'ety amyrĩ kwéry, mburuvixagwasu amyrĩ kwéry ave oipota eterei mo'ã va'ekwe ohexa pene rembiexa va'e ha ndohexáiry. Xe, Nhandejáry rembiporavo va'e xe rexase eterei mo'ã va'ekwe. Ndaxe rexáiry. Ohenduse eterei mo'ã ave va'ekwe pene remiendu endu va'e ha nohendúiry. Ha peẽ pehendu-gwi pevy'a ete voi peiko-vy, he'i Hesu gwemimbo'e kwéry-pe.
“Kiva'e tipo ahayhu-ta” oporandu Hesu-pe
(Mt 22.34-39; Mc 12.28-31)
25 Upéi peteĩ judeu rekombo'ehaty omonhe'ẽ avyse mo'ã Hesu-pe. Moisés amyrĩ rembihaikwe-rehe omombe'u meme upe va'e ha he'i Hesu-pe:
—Mba'e tipo ajapo-ta opave e'ỹ hagwã xe rekove, mbo'eháry, he'i ombojejavy ukase mo'ã-vy.
26 Ha Hesu katu he'i:
—Moisés amyrĩ ohai va'ekwe kwatia-rehe jaikwaa hagwã Nhandejáry remimombe'ukwe. Nde, eremonhe'ẽ kwatia nhe'ẽ kwaa va'e ereikwaa-ma ra'e eremombe'u jevy hagwã. Mba'e tipo eremonhe'ẽ upe-py? he'i Hesu mbo'eháry-pe oporandu-vy.
27 Upéi upe mbo'eha he'i jevy Hesu-pe:
—“Ejerovia katu Tupã Nhandejáry-rehe. Ehayhu íxupe nde py'apy gwive. Nde koty gwive ave ehayhu íxupe. Ne mandu'a meme hese hayhu-vy. Íxupe ehayhu mbaraete ete porã katu.” Ha “Ehayhu katu nde rapixa kwéry-pe. Nde ae nde rekoha erejehayhuha-rami ehayhu rei katu íxupe kwéry” he'i oikwaa-vy.* Dt 6.5; Lv 19.18
28 —Ere porã —Hesu he'i upe mbo'eha-pe. —Upéixa erejapo ramo nde rekove opave'ỹ va'erã, he'i Hesu íxupe.
29 He'i-ma ramo upe Moisés remimombe'ukwe-rehe mbo'eha onhemboheko porãse mo'ã. Upéixa-gwi oporandu jevy Hesu-pe.
—Kiva'e-rehe he'ise xéhegwi hi'agwĩ va'e? Kiva'e tipo ahayhu-ta? he'i.
30 Upéi Hesu omombe'u íxupe kiva'e jahayhu hagwã ojeporiahuvereko va'e rehegwa nhe'ẽ-rami:
—Peteĩ kwimba'e ogwejy oho-vy Jerusalém tetã-gwi, he'i. —Ohose mo'ã Jericó tetã-my upe judeu va'e. Tape ku'a-rupi hekoha vai va'e oipyhy íxupe. Oipe'a ijao, oinupã íxupe, ogwerahapa imba'e kwéry omondapa íxugwi. Mba'eve ndohejái íxupe. Ogwerahapa imba'e kwéry íxugwi. Ha oinupã eterei-gwi haimete ojuka íxupe. Omano-tama ramo oheja íxupe tape yke-rehe.
31 —Upe rire, oime jave tape yke-rehe ou pa'i judeu kwéry ruvixa pa'i va'e. Ohexa-ma ramo omano-tama va'e ohasa rei joty tape yke rovái-rupi oho-vy. Noipytygwõi hasy va'e-pe.
32 —Upéixa ave ojapo pa'i pytygwõha ave. Noipytygwõi omano-tama va'e-pe. Ogwahẽ-ma ramo henda-py, ohexa-ma ramo íxupe oikupe'o hasy va'e-pe oho-vy.
33 —Upéi peteĩ Samaria pygwa va'e ogwahẽ ou-vy tape-rupi. Samaria yvy pygwa judeu kwéry-rehe ija'e'ỹ va'e jepe, ohexa-ma ramo omano-tama va'e-pe, oiporiahuvereko íxupe. 34 Ha'e ae jepe oipytygwõ judeu va'e-pe. Oipohano íxupe. Ikutu hagwe-py omoĩ óleo, omoĩ ave vinho, ombogwera hagwã. Upéi ojokwa ave íxupe ikutu hagwe. Upe rire ohupi gwenda ári ogweraha hagwã ombohupa róga-py. Upe-py onhangareko hese.
35 —Ko'ẽmba-ma ramo, oho mombyry e'ỹ ngatu, upe Samaria pygwa onhomongeta mbohupa róga járy ndive. He'i: “Taha xe tape puku-rupi. Mombyryve aha-ta. Ko, mokõi plata ame'ẽ-ta nde-vy. Enhangareko porã ko hasy va'e-rehe xe rekovia enhangareko porã hese” he'i. “Ereiporupa ramo ko plata hese erenhangareko-gwi, hetave ame'ẽ-ta nde-vy. Agwahẽ jevy ramo hepyve ramo ame'ẽ jevy-ta nde-vy. Enhangareko porã hese xe rekovia” he'i mbohupa róga járy-pe, he'i Hesu arandu rehegwa nhe'ẽ mombe'u-vy.
36 Upéa omombe'u rire, Hesu oporandu mbo'eha-pe:
—Mbohapy ohexa upe haimete omano va'e-pe. Nde-vy ramo kiva'e tipo onhangareko hese ohayhu va'e ramigwa? he'i oporandu íxupe onhemonhe'ẽ-vy.
37 —Upe oiporiahuvereko íxupe va'e, he'i Hesu-pe.
—Upéixa voi, he'i Hesu. —Ha nde, nde ave tekotevẽ ereiporiahuvereko kente kwéry-pe ave, he'i Hesu upe oity vai ukase mo'ã va'e-pe.
Hesu oho Marta kwéry róga-py oipohu-vy
38-39 Hesu, gwemimbo'e kwéry ndive, ogwahẽ oike-vy tetã'i-my. Ogwahẽ-ma ramo opyta Marta róga-py. Ha ikypy'y Maria oime ave hóga-py ogwapy oĩ-vy Hesu ha-py ohendu hagwã inhe'ẽ. Ohenduse eterei inhe'ẽ naimandu'avéi mba'eve-rehe.
40 Ha tykéry katu ojapura pura omba'apo-vy. Hemi'urã heta ojapo-vy oho ou oho ou. Upéi ou Hesu-pe ojapura-vy:
—Nerepena mo'ãi tipo xe-rehe, xe Járy? Xe kypy'y xe reja rei. Naxe pytygwõiry, he'i. —Xe ae ajapopa hagwã nhane remi'urã xe reja ou-vy naxe pytygwõséi para'e, he'i okypy'ýry-rehe. —Ere íxupe xe pytygwõ hagwã, he'i Hesu-pe.
41 Ha Hesu he'i:
—Nahániry, he'i íxupe. —Nde erejapura eterei opamba'e-rehe. Nande py'agwapyvéi-ma, he'i íxupe. 42 —Nanhaikotevẽ mo'ãi heta mba'e-rehe. Peteĩ mate nhaikotevẽve va'e. Ha nde kypy'y katu imandu'a upéa-rehe. Íxupe gwarã opa e'ỹ va'erã-rehe imandu'a, he'i Hesu onhemonhe'ẽ-vy Marta-pe.

*10:12 Gn 19.24-28

*10:14 Is 23.1-18; Ez 26.1-28.26; Jl 3.4-8; Am 1.9-10; Zc 9.2-4

*10:15 Is 14.13-15

*10:27 Dt 6.5; Lv 19.18