Uţup Ulil Unuura
wi Markuŧ apiiŧuŋ
Uţup ujuni
Ulibra wi uwo Uţup Ulil Unuura wi Markuŧ apiiŧuŋ. Markuŧ aambi wo naţaşar Yeŧu, aşë bi gakandër na Pawulu, abi lemp kak na Piyeer. Aka pŧiinkna iko yi apiiŧuŋ ţi Piyeer anjaaŋ abi kaţup bañaaŋ iko yi Yeŧu adoluŋ ţi mboş. Apiiŧ wa pa banwooŋ baanwo bayuday, kadiimanaan baka kë na manjoonan Yeŧu awooŋ Abuk Naşibaţi. Markuŧ aţup ţi ulibra wi iko yi Yeŧu adoluŋ na yi ajukanuŋ bañaaŋ, akak aţiiniyaan pkeţul na pnaţa ţi pkeţ pi nul. Yeŧu ajukan bañaaŋ na mnhina, ajeban bamaakal, adook ŋnŧaayi akuţ ado iko iñoŋarënaan. Yeŧu aambi bi pwin biki bakjuuknţënuŋ ţi ulemp, abi bi pjuukëţ, kawul kaţuţul kalukna, bañaaŋ baŧum bahilna babuur. Baweek biki bayuday bapoka adoo do kë bafiŋa. Ñaaŋ andoli ankţaşuŋ Yeŧu awo kabomandër mnhaj, ţi ubaañşaani aluŋ kawo ţi mnlilan. »
Hënk di ifah yi ulibra wi iwooŋ:
1. Yowan Nabatŧaar aţup uko unkluŋ kabi (1.1-8)
2. Batiŧmu bi Yeŧu na jibi Ŧatana akdooŋ na pguura ajuban (1.9-13)
3. Ulemp wi Yeŧu du Galilay (1.14–9.50)
4. Yeŧu apënna Galilay pya Yeruŧalem (10.1-52)
5. Kanëm kabaañşaani ki Yeŧu ţi umundu wi, pwayëş pi bawayşuluŋ na pkeţul (11.1–15.47)
6. Yeŧu anaţa ţi pkeţ (16.1-8)
7. Yeŧu apën awinana ţi kadun ki baţaşarul (16.9-20)
1
Yowan Nabatŧaar aţup uko unkluŋ kabi
(Maci 3.1; Luk 3.1-6,15-18)
Ujuni wi Uţup Ulil Unuura unţiiniyaanuŋ uko wi Yeŧu Kriŧtu Abuk Naşibaţi* Abuk Naşibaţi : Ŋpiiŧ ŋi ŋaanwo ţi ŋlibra ŋloŋ. wii wi. Jibi Naşibaţi aţupuŋ ţi ulibra wi Iŧayi naţuparul apiiŧuŋ:
« Tenan, dluŋ kayil nalempar naan ţi kadunu,
abomanu bgah. Malaki 3.1.
Pdiim ploŋ pahuuran du *pndiiş aji :
“Nabomaan bgah bi Ajugun akluŋ kaţëpna,
nadolana ilël iŧool.” Iŧayi 40.3. »
Hënk di di Yowan nabatŧaar apënuŋ awinana du pndiiş aji : « Nawutan pjuban, naţëlëş ŋbida, nado batiŧmu, Naşibaţi aşë pënanan ipekadu. » Bañaaŋ bŧi biki ubeeka wi Yeruŧalem na uŧaak wi Yuda bŧi baya du a, aţup ipekadu yi baka, ado kë babatŧaar baka ţi bdëk bi Yordan. Yowan awohara kamişa ki babomanuŋ na pfaal pi unŧaam wi pnkunkaali aşë tan katël ţi blank ; aji de ŋguul na mnob. Aji ţup kaji : « Ñaaŋ ankmbiiŋ ţi kafeţ naan adëm apelën maakan, kë mëndoo ñoom ñoom kaŋup pfënëşa işapaat. Nji dbatŧaaran na meel, kë ul aşë luŋ kabatŧaaran na Uhaaş wi Naşibaţi. »
Batiŧmu bi Yeŧu
(Maci 3.13-17; Luk 3.21-22)
Wal mënţan waŋ, Yeŧu apënna ubeeka wi Naŧaret du Galilay abi yeenk batiŧmu ţi kañen ki Yowan du bdëk bi Yordan. 10 Wal wi akpënuŋ ţi meel aşë win baţi kë bahaabşaa, kë Uhaaş wi Naşibaţi uşë wala ţi a awo ji ubalab ufaaŧal. 11 Kë pdiim ploŋ paşë pënna baţi aji : « Iwi, iwooŋ Abuk naan, dŋalu maakan, dmaganu. »
Ŧatana ala pguur Yeŧu du pndiiş
(Maci 4.1-11; Luk 4.1-13)
12 Wi uko waŋ uţëpaŋ ţëp, kë Uhaaş wi Naşibaţi uşë ya na Yeŧu du *pndiiş. 13 Awo da ŋnuur iñeen ŋbaakër kë Ŧatana akdo na pguura ado buţaan. Yeŧu awo da ţañ na ŋko ŋi uţeeh, kë ŋwanjuŧ ŋakţënka.
Yeŧu ajun pjukan
14 Wi uko waŋ uţëpuŋ, bamob Yowan, kë Yeŧu aşë ya Galilay aţiiniyaan Uţup Ulil Unuura wi Naşibaţi. 15 Aţiini aji : « Unuur ubani, Pşih pi Naşibaţi pañogi, nawutan pjuban, naţëlëş ŋbida, nakak nafiyaar Uţup Ulil Unuura. »
Yeŧu adu baŧuh babaakër
16 Unuur uloŋ wi Yeŧu akpoşuŋ ţi kabaŋ ki bdëk bi Galilay, aşë win Ŧimoŋ na Andre aţa'ul kë bakfël bridiya du bdëk : bawo baŧuh. 17 Kë Yeŧu aşë ji na baka : « Naţaşaan, dkakanan baŧuh bañaaŋ. » 18 Ţi dko mënţ, kë babi duk duk iridiya yi baka aţaşa.
19 Wi ayaaŋ alow btiişu, awin Yakob na Yowan babuk ñiinţ aloŋ i katim ki Ŧebede, kë bawo ţi bţeem aboman iridiya yi baka. 20 Adu baka ţi dko mënţ, kë baduk Ŧebede aşin baka ţi bţeem na balemparul, aţaşa.
Yeŧu ajukan du Kapernawum abot ajeban ñiinţ i unŧaayi uneejuŋ
(Luk 4.31-37)
21 Yeŧu na baţaşarul baya du ubeeka wi Kapernawum. Ţi *unuur wi pnoorfën wi bayuday kë aşë ya aneej du *katoh kañehanaani ajukan. 22 Bañaaŋ bankŧiinkuluŋ bañoŋar ţi pjukan pi nul, ajukan na pdiim pi naşih, aankdo ji *bajukan bgah bi *Moyiŧ.
23 Wal mënţ, ţi dko di bawooŋ ñiinţ aloŋ i unŧaayi uneejuŋ awo da ; ahuuran aji : 24 « Ay, iwi Yeŧu i Naŧaret we wi ŋkaaruŋ ba? Ibi bi pŧokun i? Dme ñaaŋ i iwooŋ: iwo ñaaŋ nayimanaan i Naşibaţi ayiluŋ. » 25 Kë Yeŧu aşë lëbar na wa aji : « Yompaan mntum, pënan ţi ñiinţ i. » 26 Kë unŧaayi uşë şëŋ şëŋan maakan ñiinţ i uneejuŋ, aşë wuuk pdiim pweek apën ţi a. 27 Bammaaruŋ bŧi bañoŋar fuţ aşë ţiini na baŧënţ baka aji : « We wi? Pjukan phalu pii pi, panwooŋ ji pi naşih! Aji ţiini na ŋnŧaayi ŋaŧiinka! » 28 Ţi dko mënţ, kë katim ki Yeŧu kaşë pënala aniink Galilay.
Yeŧu ajeban anin ahar Ŧimoŋ
29 Wi bapënaŋ pën ţi *katoh kañehanaani ki bayuday kë Yeŧu aşë gakandër na Yakob na Yowan aya uko bi Ŧimoŋ na Andre. 30 Ñaaţ anin ahar Ŧimoŋ apiinţi, kë uleef uyik na a maakan. Wi Yeŧu abanaŋ ban kë başë ţupa. 31 Yeŧu abi añoga, amëbana ţi kañen, anaţana, kë uleef ubi joobëţ joobëţ na a, kë anaţa awul baka iko ide. 32 Na utaakal, wi unuur ujotuŋ, kë başë ţij Yeŧu bamaakal bŧi na biki ŋnŧaayi ŋaneejuŋ. 33 Ubeeka bŧi uyitiir ţi plëman pi katoh. 34 Ajeban bamaakal bŧi, banŧumi abot apaţ mmaak. Adook kak ŋnŧaayi ŋŧum, aşë wo aandinan ŋa ŋaţup, ţiki aaŋŋal ŋayuuj uko wi awooŋ.
Yeŧu amena apën ţi Kapernawum aşë ñaay na Galilay ajukan
35 Na nfa kub, wi bdëm bahumuŋ nwoo, kë Yeŧu aşë naţa apën. Aya du dko dangaaguŋ añehan Naşibaţi. 36 Ŧimoŋ na biki bagakandëruŋ kë başë pën pla'a. 37 Wi bawinuluŋ aşë ji na a : « Bañaaŋ bŧi bala'u. » 38 Kë aşë ji na baka : « Nabiin ŋya du ŋntanka ŋmpaţi ŋaññoguŋ dko di, dwo i kaţij baka kak Uţup Ulil Unuura : Pţup Uţup Ulil Unuura pakaaŋ kë mbii. » 39 Kë aşë ţëp ţi Galilay bŧi aţup Uţup Ulil Unuura ţi itoh iñehanaani abot adook ŋnŧaayi.
Yeŧu ajeban namaak bdoo
(Maci 8.1-4; Luk 5.12-16)
40 Unuur uloŋ, namaak bdoo aloŋ abi ţi Yeŧu akooţa, aŋup aji na a : « Woli iŋali, ihinan kakakanaan njinţ Ţi bgah bi bayuday, namaak bdoo aţop ţi kadun ki Naşibaţi.. » 41 Yeŧu kë aşë ñagi'a, atar kañen abana aşë ji : « Aa, dŋali, kakan ijinţ. » 42 Ţi dko mënţ kë pmaak pi bdoo papën ţi a kë akak ajinţ. 43 Yeŧu aji na a aţiiş aşë lëbar na a aji : 44 « Wutan kaţup nin ñaaŋ uko unţëpuŋ, ŧaraan iya iwinana du naţeŋan Naşibaţi ibot ido bţeŋan bi Moyiŧ ajakuŋ pa bañow bi nu, kadiimanaan bañaaŋ bŧi kë ijebi. » 45 Kë ul, wi apënaŋ pën aşë jun pţup bañaaŋ bŧi uko undoluluŋ, aniinkan uko unţëpuŋ dko bŧi, kë Yeŧu aando hil ppën kawinana ţi ŋbeeka. Aji pën kaya du dko dangaaguŋ, bañaaŋ başë kapënna dko bŧi kabi ţi a.

*1:1 Abuk Naşibaţi : Ŋpiiŧ ŋi ŋaanwo ţi ŋlibra ŋloŋ.

1:2 Malaki 3.1.

1:3 Iŧayi 40.3.

1:40 Ţi bgah bi bayuday, namaak bdoo aţop ţi kadun ki Naşibaţi.