17
Ku ja Tesalonikɨt ja̱a̱ꞌy yjanchꞌa̱mbøjktøø
Xjats ku jam chooꞌndøø, jøts ña̱xtøø ma̱ ka̱jp txøøwɨ Anfípolis jøts nayɨdeꞌen Apolonia, majtsk ja ka̱jp ttana̱xtøø jøts jam yja̱ꞌttøø møj ka̱jpjotp midi txøøwꞌa̱jtp Tesalónica, jam wyɨnaty ja tsa̱ptøjk. Wɨnets ja Pablo tyøjkɨdøø ka̱jpxwa̱ꞌkxpɨ jam tsa̱ptøjkjotp, sa̱yɨm ja ttuñ øy ma̱dsoo ma̱ jaty ja wyɨdity, tɨgøøk sama̱nɨ jam tyikꞌɨxpɨjky ja ja̱a̱ꞌy wɨmbooꞌkxɨn xøøw. Yɨdeꞌen ja ojts ttukꞌɨxpiky pønɨ sa̱ ja Dios Teety kyajpxy ojts yikjaadyañ, jøts kuwa̱nɨ myeꞌent ja yiknɨtsokpɨ, jøts kuwa̱nɨ yꞌayoꞌomba̱a̱tt jøts yꞌooꞌkɨmba̱a̱tt, jøts kuwa̱nɨ yjujkpyøkt jadɨgojk. Yɨdeꞌen ɨdøꞌøn ja wya̱ꞌa̱ñ:
―Jadeꞌen ja Jesús yja̱jty midi mee ndukmadøøpy, nay jaꞌ ja Dios Teety kyejxpy yiknɨtsokpɨ.
Ku ja Pablo ja ɨxpøjkɨn jam jadeꞌen tꞌukyikta̱ndøø, wɨnets ja israelɨt ja̱a̱ꞌy wɨna̱a̱gɨn tmɨbøjktøø, jøts ja møøt ñabyøjknɨyɨdøø ja Pablo jøts ja Silas, jøts nayɨdeꞌen namay ja griegɨt ja̱a̱ꞌy pøn ja Dios Teety twɨndsøꞌjkɨdɨp. Nayɨdeꞌen namay ja griegɨt tøꞌøxyøjk tmɨbøjktɨ pøn jam wɨndsøꞌøgɨꞌejttɨp. Wɨnets ja israelɨt ja̱a̱ꞌy nɨdukɨꞌɨyɨ yꞌa̱mbøjktøø pøn jaty ja Pablo kyajpxy yꞌayuujk tkagupøjkxɨdɨp, jaꞌats twa̱a̱muktøø ja kaꞌøybɨ ja̱a̱ꞌy pøn jap nugo wɨdejttɨp ka̱jpjøtpy. Xjats nugo wyɨdejtnɨbøjkɨdøø jøts ja ja̱a̱ꞌy tuꞌuk tuꞌuk tyikꞌa̱mbøjktøø. Wɨnets yja̱ꞌttøø tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy tyøjkjøtpy pøn txøøwꞌa̱jtp Jasón, xjats awa̱ꞌa̱nꞌampy tyøjkɨdøø tøjkjotpy ta̱jpɨ ka̱a̱ꞌpɨ. Ja Pablo jøts ja Silas jaꞌ ɨdøꞌøn jadeꞌen yikꞌɨxaadyɨp jøts tyikpɨdsømwa̱ꞌa̱ndɨ jøts ja tyiknøjkxtɨt mayja̱a̱ꞌy agujkp. Kumɨ kaꞌap ja tpa̱a̱ttɨ jap tøjkjøtpy, wɨnets ja tma̱tstøø ja kudøjk møøt ja myøøtjanchja̱ꞌwɨbɨdɨ, xjats tpawetstøø tpakooꞌtstøø, kudunk wyɨndump tyiknøjkxtøø, xjats ja Pablo jøts ja Silas yikxɨguya̱xtøø, jøts jadeꞌen wya̱ndøø:
―Jaꞌabɨ ja̱a̱ꞌy pøn wɨdejttɨp jøts tukɨꞌɨyɨ ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy tyikwɨnma̱a̱ꞌnmya̱tkøxtɨ, tønɨm ja ya̱ nayɨdeꞌen yja̱ꞌtmɨdɨ, jøts ya̱ꞌa̱t Jasón ja tø tyikja̱ꞌa̱da̱ꞌa̱ky tyøjkjøtpy. Yøꞌøbɨ ja̱a̱ꞌy tukɨꞌɨyɨ yꞌɨxwetswa̱ngøjxtɨp ja møj wɨndsøn César kyutujk midi adøm nga̱jp xnɨtana̱a̱jyamp. Jadeꞌenxɨ wya̱ꞌa̱ndɨ ku ja ja møj wɨndsøn jaduꞌuk pøn txøøwꞌa̱jtp Jesús.
Ku ja tmadoodøø ja ja̱a̱ꞌy møøt ja kudunktøjk, wɨnets nɨdukɨꞌɨyɨ yjanchꞌa̱mbøjktøø. Xjats ja Jasón kuwa̱nɨ tmøøy ja meeñ ja kudunk jøts ja yikmajtstuꞌuttɨt; jøts yiknɨmaadyøø ku kuwa̱nɨ tyimbyɨdsøꞌømdɨt ja Pablo møøt ja Silas jam ka̱jpjotp jawyeen, jaanɨmts ja myeeñ ja jadɨgojk wyɨmbett. Wɨnets jadeꞌen yikmajtstuttøø møøt ja myɨguꞌuk.
Sa̱ yja̱jttøø sa̱ kyubajttøø ja Pablo møøt ja Silas jam Berea
10 Xjats nay jatyɨ koots ja Pablo møøt ja Silas ja myøøtjanchja̱ꞌwɨbɨ kyajxtsooꞌnɨdøø jøts jam ñøjkxtɨ ma̱ ka̱jp txøøwɨ Berea. Ku jam yja̱ꞌttøø wɨnets nay jatyɨ ñøjkxtɨ jam tsa̱ptøjkjotp. 11 Yujyts ja neꞌegɨ yja̱a̱ꞌyꞌa̱ttɨ jaꞌabɨ israelɨt ja̱a̱ꞌdyɨ, kaꞌap ja tyimyjadeꞌenɨdɨ sa̱m jaꞌadɨ pøn jam tsɨnaadyɨp Tesalónica. Chojktɨp ja øy wɨneꞌen tmadoꞌodɨt ja Jesús yꞌøgyajpxy yꞌømyadya̱ꞌa̱ky, jøts ja ejtp wɨnjabom txumɨꞌejxtɨ ja nøky ma̱ ja Dios kyajpxy jap yja̱ꞌa̱yɨ, pønɨ tɨy janch ɨdøꞌøn jaꞌ sa̱ ja Pablo ja ñɨɨꞌmxyɨdɨ. 12 Xjats ja namay tja̱a̱ꞌgyukɨdøø jøts tmɨbøjktøø, jøts nayɨdeꞌen namay ja griegɨt ja̱a̱ꞌy tpabøjktøø pøn anaꞌamdɨp, ja ya̱a̱ꞌy ja tøꞌøxy. 13 Xjats ku ja israelɨt ja̱a̱ꞌy pøn jam tsɨnaadyɨp Tesalónica tnɨja̱ꞌwɨdøø ku wyɨnaty ja Pablo tka̱jpxwaꞌkxy nayɨdeꞌen ja Dios kyajpxy jam Berea, wɨnets ñøjkxtɨ ja israelɨt ja̱a̱ꞌy jam Berea, jøts jamts ja̱a̱ꞌy nugo tyikjotꞌa̱mbøjktøø. 14 Jøts ja Pablo ja janchja̱ꞌwɨbɨdɨ jatyɨ kyajxtsooꞌnɨyøø jøts ja ñijkxy jam mejyꞌa̱m, xjats ja myɨguꞌuk japyɨ tꞌukyikta̱a̱na̱a̱ midi txøøwꞌa̱jttɨp Silas jøts Timoteo. 15 Xjats ja Pablo yikjamyøøtꞌa̱jty jøts tmøødɨdøø jagamba̱a̱t ma̱ ka̱jp txøøwɨ Atenas. Xjats ja Pablo tkajxjɨmbity ja ayuujk jøts ñøjkxtɨt ja Silas møøt ja Timoteo pojyɨꞌɨky, jøts ja jam tmɨnabya̱a̱dɨdɨt ma̱ ja wyɨnaty.
Sa̱ yja̱jty sa̱ kyubejty ja Pablo jam Atenas
16 Ɨxam ɨdøꞌøn ja Pablo wyɨnaty tꞌawixy ja Timoteo jøts ja Silas, jøts ja kaꞌap yjanchjotkukɨ ku jap ka̱jpjøtpy tꞌixy janchmay ja awa̱na̱x ja tsa̱maxa̱n midiꞌibɨ ja diosꞌa̱jttɨp. 17 Kumɨ kaꞌ yjotkukɨ, wɨnets jam ñijkxy tsa̱ptøjkjotp, jamts møøt kyajpxy myadya̱a̱jky ja israelɨt ja̱a̱ꞌy, jøts jaꞌ møøt pøn jaty Dios Teety tꞌajotꞌa̱jttɨp, jøts nayɨdeꞌen jabom jabom ja ñijkxy ma̱a̱yjøtpy, japts nayɨdeꞌen møøt kyajpxy myadya̱a̱jky pønɨ pøn jaty jap pyajtpy. 18 Jamts wyɨnaty ja ɨxpiky ja̱a̱ꞌdyɨ wɨna̱a̱gɨn midi yꞌɨxpøjktɨp ja epicureo yꞌɨxpøjkɨn, jøts jam nayɨdeꞌen jaduꞌuk midi yꞌɨxpøjkmɨdɨp ja estoico yꞌɨxpøjkɨn, jaꞌats ojts tpatmadowdɨ ja Pablo ku ja tka̱jpxwaꞌkxy pønɨ pøn ɨdøꞌøn ja Jesúsꞌa̱jtp, jøts ku kuwa̱nɨ ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy wyɨmbettɨt jadɨgojk pøn jaty tø yꞌøøky. Wɨnets ja ɨxpiky ja̱a̱ꞌy wɨna̱a̱gɨn yɨdeꞌen nawya̱jnɨdøø jøts wya̱ndøø:
―¿Ti døꞌøn yø chaachnɨgajpxpy yø ya̱a̱ꞌdyøjk, yikmɨbøjkp ɨdøꞌøn yø tijy ku jadɨnøꞌøn yjanchkajpxy?
Jøts jaduꞌuk tꞌadsojɨmbity:
―Waꞌ yø yja̱wɨ kya̱jpxyøꞌøpy ja wenkpɨ dios yꞌayuujk.
19 Xjats ja Pablo yikwetsøøꞌñ, jøts jam yiknøjkxøø ma̱ ja tjagyaptɨ juntɨ tunda̱a̱jk. Jaꞌ ja et xyøøw Areópago, jamts tyiktøødøø jøts tnɨmaadyøø:
―Jaꞌ øøts nnɨja̱wɨwyampy yø wenk ɨxpøjkɨn midi mmɨmimpy. 20 Wenkts yja̱wɨ xkajpxy, nnɨja̱wɨwyampy øøts ti jadeꞌen tyijpy ku jadeꞌen mwa̱ꞌa̱ñ.
21 Paty ja Pablo yikꞌamɨdøøy jadeꞌen, kumɨ jadeꞌen tukɨꞌɨyɨ ja Atenas ja̱a̱ꞌy yjujkyꞌa̱ttɨ, jøts nayɨdeꞌen pøn jaty jam ja̱ꞌa̱tja̱a̱ꞌyꞌa̱jttɨp, jaꞌ nugo ejtp chøkyꞌa̱jttɨp jøts ña̱nktyuknɨga̱jpxɨdɨt sa̱ ja køꞌøm wyɨnmaydɨ, wɨnets ja jemy ɨxpøjkɨn tpa̱a̱ttɨ jadeꞌen.
22 Wɨnets ja Pablo wya̱ꞌkukɨyɨɨꞌñ jam mayja̱a̱ꞌy agujkp ma̱ jam yjuntɨtundɨ, jøts ja wya̱a̱ñ:
―Meets Atenas ja̱a̱ꞌy ukmadowdɨ, wa̱ꞌa̱ts øts nꞌixy ku meets xjanchwɨndsøꞌøgɨ ja mdiostɨ midi mdiosꞌa̱jttɨp. 23 Kuts øts jam wyɨnaty nꞌetꞌixy ma̱ meets mdios xwɨndsøꞌøgɨ, jamts ø ndayøꞌøbyejty tuꞌuk ja alta̱jr midi jap wyɨnaty ja letrɨ tmøøtꞌa̱jtp midi yɨdeꞌen wa̱mp: “Ja Dios ya̱ꞌa̱t yꞌalta̱jr midi kayiknɨja̱ꞌwɨp.” Øyꞌa̱jtp, jaꞌabɨ dios midi mee mwɨndsøꞌjkɨp jøts kaꞌ xnɨja̱wɨdɨ pønɨ pøn jaꞌ, jaꞌats meets ɨdøꞌøn ya̱m ndukmadøøpy pønɨ pøn jaꞌ.
24 ’Jaꞌabɨ Dios tø tyikꞌøyɨ tukɨꞌɨyɨ tuktsa̱jpꞌagɨda̱ꞌa̱ky, jøts nay jaꞌ tukɨꞌɨyɨ tnɨwɨndsønꞌa̱jtkøjxp waꞌn ttsa̱jpɨ waꞌn tna̱a̱jxɨ. Jøts kaꞌap ja Dios kuwa̱nɨ tuꞌugyɨ chøønɨ tsa̱ptøjkjøtpy midi ja̱a̱ꞌy yikꞌøꞌyɨp, 25 jøts kaꞌ Dios ti tyɨgøyꞌa̱jtxɨ midiꞌibɨ ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy ja moꞌowa̱jnɨyɨp, pø jaꞌaxɨ tukɨꞌɨyɨ xmøøꞌyɨndɨp ja nmøkꞌa̱jtɨn, jøts pønɨ ti jaty ndajujkyꞌa̱jtyɨndɨp.
26 ’Tuꞌuk ja Dios Teety tpɨkta̱a̱jky adøm nꞌa̱pteetyꞌamøj midi nɨdukɨꞌɨyɨ ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy yꞌa̱pteetyꞌamøjꞌa̱jttɨp. Tø ja ttanɨbɨkta̱a̱gɨ nayɨdeꞌen juunɨ ja kyaꞌaxtɨt, nayɨdeꞌen ja chɨnaadya̱a̱jk tmoꞌot ma̱ jaty ja chøønɨdɨt. 27 Jaꞌagøjxp ja Dios ttuñ jøts ja adøm nwɨnma̱a̱ꞌnmyeeꞌnɨndɨt pønɨ pøn jaꞌ. Øy udya̱ꞌa̱ky nba̱a̱jtɨndɨt, kaꞌ yjagamɨ Dios, wɨngon ja møøt nꞌijtyɨndɨ. 28 Pø Diosxɨ xyikjujkyꞌa̱jtɨndɨp ku nna̱jxɨndɨ ndøjkɨndɨ; pø nayɨdeꞌenxɨ meets mmɨguꞌuk wya̱ꞌa̱ñ wɨna̱a̱gɨn pøn wijtyɨ, ku yɨdeꞌen wya̱ꞌa̱ndɨ ku ja Dios xꞌuꞌnkꞌa̱jtyɨndɨ. 29 Pønɨ janch jadeꞌents jaa ku ja Dios xꞌuꞌnkꞌa̱jtyɨndɨ, kaꞌapts ja Dios jadeꞌen nnajtsja̱ꞌwandɨt jøts ku ja yꞌoorɨ neꞌegɨ, uk pyuxpla̱tɨ neꞌegɨ, uk cha̱a̱dsechɨ sa̱ jaty ja ja̱a̱ꞌy ja køꞌøm wyɨnma̱a̱ꞌñjøtpy tyikpɨdsømdɨ. 30 Dios kaꞌ ja yꞌijty ttunkꞌaty ja ja̱a̱ꞌy kyaꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ pøn tø ña̱xtɨ, jøts ɨxya̱m tukɨꞌɨyɨ tꞌaneꞌemy ja ña̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy øy yjama̱dsowɨ jøts wan tmajtstuꞌuttɨ ja kyaꞌødyunk. 31 Kumɨ tø ja Dios Teety ttanɨbɨkta̱a̱gɨ ti xøøw ti et ja nøjkx ttɨɨdyuñ ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy; jøts tø ja tpɨkta̱ꞌa̱ky ja ejxa̱ꞌa̱n ku ja ojts tyikjujkpyiky jadɨgojk ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús, jøts ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy jadeꞌen ttuknɨja̱wɨ jøts ku døꞌøn ja yjaꞌajɨ pøn ɨdøꞌøn meꞌemp.
32 Xjats ku ja Pablo jadeꞌen ja ayuujk tyikna̱jxy ku ja̱a̱ꞌy yjujkpyiky jadɨgojk ooꞌkpɨ jutjøtpy, wɨnets ja Atenas ja̱a̱ꞌy wɨna̱a̱gɨn yjanchtaxeknɨbøjkɨdøø, jøts jaduꞌuk wɨna̱a̱gɨn ñømdøø:
―Wan jadeꞌeñɨ, ja wyɨnaty jaduꞌukpɨ xøøw xja̱a̱knɨgajpxy.
33 Xjats ja Pablo jadeꞌeñɨ tmajtstuujty. 34 Jamts ja ja̱a̱ꞌy wyɨnaty wɨna̱a̱gɨn pøn tja̱ꞌgyukɨdøø ja ayuujk, jøts ojts tpaduujnɨdɨ ja Jesús yjaꞌ. Jaꞌabɨ ja̱a̱ꞌy nɨduꞌugɨn txøøwꞌa̱jt Dionisio pøn jam wɨndsønꞌa̱jtp ma̱ ja juntɨ tunda̱a̱jk txøøwꞌaty Areópago. Jøts jam nayɨdeꞌen tuꞌuk txøøwꞌaty ja tøꞌøxyøjk Dámaris, jøts jam ja nɨwɨna̱a̱gɨn ja myɨguꞌuk.