2
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a kya ke̱gyabɔɔ ko̱‑ɔ
(Matiyo 9.1–8; Lukas 5.17–26)
1 Amo̱ a waa ŋke ŋnyɔ ko̱‑ɔ, Yeesuu a kiŋŋi yɔ Kapaaniyum maŋ‑nɔ mfe̱ŋ ne̱ o te‑o, ne̱ ɔke̱maa a kyɔ nu mò̱ se̱. 2 Amo̱se̱‑ɔ ase̱sɛ a bo̱ bo̱rɔ mò̱ lɔŋ‑ɔ gya, hare̱e̱ kpa mo̱ŋ lɛɛ ɔ bo̱ kibunogyi‑ro gbaa pɛɛɛ. Ase̱sɛ‑ɔ bwe̱e̱tɔ a ba na bo̱ bo̱ nu ane̱ŋ ne̱ Yeesuu e̱ tɔwe̱ abware̱se̱ŋ‑ɔ ne̱e̱. 3 Saŋ amo̱ abɛɛ ana ko̱ mɔ a so̱rɔ ke̱gyabɔɔ ko̱ baa Yeesuu ase̱ a ɔ kya mò̱. 4 Ase̱sɛ a bo̱rɔ lɔŋ‑ɔ se̱‑ɔ, bo̱ mo̱ŋ nya kpa baa ke̱gyabɔɔ‑ɔ bo̱ bo̱rɔ kibunogyi‑o‑ro yɔ mfe̱ŋ ne̱ Yeesuu bo̱‑ɔ. Bamo̱ a tɛɛ ke̱kyaŋ ne̱ Yeesuu bo̱ ke̱mo̱‑rɔ so̱so̱‑ɔ se̱‑ɔ, ke̱tɔ ne̱ baa waa‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ baa de̱e̱ ne̱e̱, tuwi bɔ ke̱mo̱ so̱so̱. Ne̱ baa taa ke̱gyabɔɔ‑ɔ bo̱ dɔŋŋɔ mò̱ kraŋ se̱ ba ife bo̱ da‑rɔ, ne̱ baa kra ife‑o‑ro yɔwe̱ mò̱‑rɔ kafwe̱e̱ kafwe̱e̱ bo̱ kyo̱ŋwe̱ ke̱kyaŋ‑ɔ‑rɔ yaa bo̱ be̱ya Yeesuu akatɔ‑rɔ. 5 Ane̱ŋ ne̱ baa pee akatɔ baa ke̱gyabɔɔ‑ɔ se̱‑ɔ, Yeesuu a ŋu fe̱yɛ baa kɔɔre̱ mò̱ gyi bwe̱e̱tɔ. Amo̱se̱‑ɔ ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii ke̱gyabɔɔ‑ɔ fe̱yɛ, “Mo̱ nyare̱, mo̱ a taa fo̱ e̱bɔye̱‑ɔ bo̱ ke fo̱.”
6 Yeesuu a tɔwe̱ ane̱ŋ‑ɔ, ne̱ Wuribware̱ mbraa akaapo̱po̱ ne̱ bo̱ te mfe̱ŋ‑ɔ i ŋwiini ba gywii abɛɛ fe̱yɛ, 7 “Ne̱e̱ Wuribware̱ wo̱re̱ e̱ gye̱ ne̱ ɔ taare̱ a ɔ taa e̱bɔye̱ bo̱ ke ase̱sɛ ɛ? Ne̱ e̱me̱ne̱ se̱ ne̱ ɔ sa se̱ŋsa ane̱ŋ fe̱yɛ mò̱ a gye̱ Wuribware̱‑ɔ ne̱e̱? Ɔnyare̱ mɔ a tɔwe̱ abuse̱ŋse̱ŋ.”
8-9 Amo̱ fe̱raa, Yeesuu a kyɔ pini ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ mbraa akaapo̱po̱ amo̱ e̱ tɔwe̱‑ɔ, ne̱ oo bise bamo̱ fe̱yɛ, “Nte̱tɔ i de mo̱ne̱? Ke̱mo̱‑ɔ ke̱mo̱ e̱ bo̱ tɔwe̱ lɔ, fe̱yɛ mo̱ a tɔwe̱ gywii ke̱gyabɔɔ mɔ fe̱yɛ, ‘Mo̱ a taa fo̱ e̱bɔye̱ bo̱ ke fo̱,’ bɛɛɛ fe̱yɛ mo̱ a tɔwe̱ gywii mò̱ ɛ, ‘Ko̱so̱, taa fo̱ kraŋ a fo̱ nare̱’? 10 To, mo̱ e̱ kaapo̱ mo̱ne̱ fe̱yɛ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, de ke̱yaale̱ŋ swe̱e̱re̱ mɔ se̱ a n taare̱ taa ɔke̱maa e̱bɔye̱ bo̱ ke mò̱.” Ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii ke̱gyabɔɔ‑ɔ fe̱yɛ, 11 “Ke̱e̱ ɛ, ko̱so̱, taa fo̱ kraŋ a fo̱ nare̱ yɔ pe̱.” 12 Mfe̱ŋ, na ase̱sɛ‑ɔ pɛɛɛ ye̱re̱ ba de̱e̱re̱, ne̱ ke̱gyabɔɔ‑ɔ a ko̱so̱ taa mò̱ kraŋ nare̱ mò̱ ayaa anyɔ se̱ o yii pe̱. Ne̱ ɔke̱maa ne̱ ɔ bo̱ mfe̱ŋ‑ɔ e̱ye̱e̱ a kpe̱ŋ mò̱, ne̱ bo̱ yɛ, “Ane̱ mo̱ŋ tɛɛ ŋu faanɛɛ a atɔ‑ɔ ako̱ daa.” Ne̱ bamo̱ pɛɛɛ a kyo̱rɔ Wuribware̱.
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a te̱e̱ Lewii, ne̱ ɔɔ ba bo̱ gya mò̱ se̱‑ɔ
(Matiyo 9.9–13; Lukas 5.27–32)
13 Ne̱ Yeesuu a kiŋŋi yɔ Galile̱ya ke̱pare̱ dabe̱‑ɔ kɛɛ. Ɔ bo̱ mfe̱ŋ, ne̱ ase̱sɛ biribiri a ba mò̱ ase̱, ne̱ ɔɔ kaapo̱ bamo̱ abware̱se̱ŋ. 14 Mò̱ a kyo̱ŋ ɔ yɔ‑ɔ, ne̱ oo ŋu Alafiyus mò̱ gyi leŋpoo ɔkɔɔre̱po̱ ne̱ ba tee mò̱ ɛ Lewii‑o (ne̱ bo̱ be̱e̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Matiyo‑o), na o te mò̱ leŋpoo kɔɔre̱kpa. Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Ko̱so̱ gya mo̱ se̱.” Mfe̱ŋ ne̱ Lewii a ko̱so̱ me̱raa se̱ gya Yeesuu si.
15 Kamɛɛ‑rɔ ne̱ Yeesuu a yɔ Lewii aye̱ a ɔ ya gyi ateese, ne̱ leŋpoo akɔɔre̱po̱ bwe̱e̱tɔ na ase̱sɛ ne̱ Farisii awuye e̱ te̱e̱ bamo̱ ɛ e̱bɔye̱ awaapo̱‑ɔ naa bo̱ gya Yeesuu si. Ne̱ bamo̱ bwe̱e̱tɔ a ba bo̱ gyi mò̱ aa mò̱ agyase̱po̱‑ɔ ase̱. 16 Wuribware̱ mbraa akaapo̱po̱ ne̱ bo̱ gye̱ Farisii awuye‑o a ŋu fe̱yɛ Yeesuu na leŋpoo akɔɔre̱po̱ na bamo̱ ne̱ ba te̱e̱ ɛ e̱bɔye̱ awaapo̱‑ɔ i gyi‑o, ne̱ baa bise Yeesuu agyase̱po̱‑ɔ fe̱yɛ, “Nte̱tɔ se̱ ne̱ Yeesuu a sa ne̱ mò̱ aa ane̱ŋ a ase̱sɛ amo̱ i gyi abɛɛ ase̱?”
17 Yeesuu a nu ase̱ŋ ne̱ baa bise‑o, ne̱ ɔɔ be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Ɔko̱ ne̱ ɔ lɔ‑ɔ ne̱ ba sa kadwii. N gye̱ ɔko̱ ne̱ ɔ bo̱ alaŋfiya‑o. Amo̱se̱‑ɔ, n gye̱ bamo̱ ne̱ bo̱ mo̱ŋ gye̱ e̱bɔye̱ awaapo̱‑ɔ se̱ ne̱ mo̱ a ba, amaa bamo̱ ne̱ bo̱ gye̱ e̱bɔye̱ awaapo̱‑ɔ se̱ ne̱ mo̱ a ba, na m bo̱ tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ bo̱ nu bamo̱ e̱ye̱e̱ kiŋŋi le̱e̱ bamo̱ e̱bɔye̱‑rɔ.”
Ako̱ŋ ke̱kra ase̱ŋ
(Matiyo 9.14–17; Lukas 5.33–39)
18 Saŋ ko̱ ne̱ Yohanee Osuubɔpo̱ a agyase̱po̱‑ɔ na Farisii awuye ko̱ e̱ kra ako̱ŋ, ne̱ ase̱sɛ ko̱ a bo̱ bise Yeesuu fe̱yɛ, “Ntɔ se̱ ne̱ Yohanee Osuubɔpo̱ a agyase̱po̱‑ɔ na Farisii awuye a agyase̱po̱‑ɔ e̱ kra ako̱ŋ, ne̱ fo̱ fe̱raa fo̱ bo̱mo̱‑ɔ maa kra ako̱ŋ?”
19 Ne̱ Yeesuu a be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ne̱ e̱ fa fe̱yɛ saŋ ne̱ ɔko̱ e̱ waare̱e̱‑ɔ, ɔko̱fɔ mò̱ kuri mò̱ nyare̱‑ana e̱ kye̱na ako̱ŋ na ɔ bo̱‑rɔ aaa? Mo̱ŋ kɔɔre̱ gyi. 20 N du ne̱e̱ fe̱yɛ ɔko̱fɔ mò̱ kuri‑o, ne̱ mo̱ agyase̱po̱‑ɔ mɔ du ne̱e̱ fe̱yɛ ɔko̱fɔ mò̱ kuri mò̱ nyare̱‑ana‑ɔ. Ŋke ŋko̱ e̱ ba ne̱ ba lee mo̱ a bo̱ le̱e̱ bamo̱ ase̱, na ŋkee bo̱ kra ako̱ŋ.
21 Ane̱ŋ dɛɛ ne̱ ɔko̱ maa kyaŋ waagya po̱pwɛɛ na ɔ bo̱ taa waagya de̱daa‑rɔ, a le̱e̱ fe̱yɛ ke̱tɔ maa kyee, na o ŋu fe̱yɛ mfe̱ŋ ne̱ ɔɔ taa‑rɔ‑ɔ e̱kɛɛkɛɛ‑ɔ se̱ i wu, na a tuwi‑ro lee waagya po̱pwɛɛ‑ɔ be̱e̱ waa bɔ dabe̱ na ɔ kyɔ ɔgye̱ŋkpɛɛsɛ‑ɔ. 22 Ane̱ŋ dɛɛ ne̱ mo̱ne̱ nyi fe̱yɛ bo̱ de nta ne̱e̱ ba waa praŋto̱wa ne̱ ba ba kabo̱ wo̱re̱ bo̱ waa‑ɔ‑rɔ. Bo̱ de nta po̱pwɛɛ ba waa praŋto̱wa po̱pwɛɛ‑rɔ. Nta po̱pwɛɛ ya lwee praŋto̱wa de̱daa‑rɔ, nta‑ɔ i fwii, na praŋto̱wa‑ɔ bwee nye̱ra, na nta‑ɔ twiiri we̱e̱. Amo̱se̱ se̱‑ɔ bo̱ de nta po̱pwɛɛ ba waa praŋto̱wa po̱pwɛɛ‑rɔ. Amo̱se̱ se̱‑ɔ mo̱ agyase̱po̱‑ɔ maa kra ako̱ŋ.”
Kukyure ŋke ase̱ŋ
(Matiyo 12.1–8; Lukas 6.1–5)
23 Kukyure kake ko̱, ne̱ Yeesuu mò̱ aa mò̱ agyase̱po̱‑ɔ naa ba kyo̱ŋ abwaye adɔɔ ko̱‑rɔ. Bamo̱ a kyo̱ŋ‑ɔ, ne̱ mò̱ agyase̱po̱‑ɔ a le̱e̱ kaase̱ ba gyɛɛ abwaye ako̱, a le̱e̱ fe̱yɛ ako̱ŋ de bamo̱. 24 Ne̱ Farisii awuye ko̱ a bise Yeesuu fe̱yɛ, “Ke̱e̱ ɛ, nte̱tɔ se̱ ne̱ ba gyɛɛ abwaye‑o? Bo̱ mo̱ŋ nyi fe̱yɛ ke̱tɔ ne̱ ba waa‑ɔ gye̱ kusuŋ ne̱e̱ e̱e̱e̱? Ne̱ a kye ane̱ Wuribware̱ mbraa fe̱yɛ ɔko̱ a waa kusuŋ ko̱ kukyure kake.”
25 Ne̱ Yeesuu mɔ a be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ne̱ mo̱ŋ tɛɛ kare̱ abware̱se̱ŋ wo̱re̱‑ɔ ŋu ke̱tɔ ne̱ ane̱ ɔde̱daapo̱ Deefid a waa saŋ ne̱ Abiyatare̱ gye̱ Wuribware̱ ɔlɔŋŋɔpo̱ bre̱sɛ‑ɔ ɔɔɔ? 26 Mo̱ne̱ mo̱ŋ tɛɛ kare̱ fe̱yɛ ako̱ŋ a de Deefid mò̱ aa mò̱ anare̱bɛɛpo̱‑ɔ, oo lwee Wuribware̱ suŋkpa, ne̱ baa sa mò̱ bodobodoo akuri ne̱ baa bo̱ lɔŋŋɔ Wuribware̱‑ɔ, hare̱e̱ ɔɔ saŋ e̱ko̱ sa mò̱ anare̱bɛɛpo̱‑ɔ, na a mo̱ŋ gye̱ mbraa kikye aaa? A le̱e̱ fe̱yɛ ane̱ mbraa yɛ Wuribware̱ alɔŋŋɔpo̱ wo̱re̱ e̱ gye̱ ne̱ bo̱ de kpa fe̱yɛ bo̱ gyi ane̱ŋ a bodobodoo‑o.”
27 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ bo̱ gye̱ kɛɛ fe̱yɛ, “Nyiŋkpasɛ se̱ ne̱ Wuribware̱ a waa kukyure kake‑o, amaa n gye̱ kukyure kake‑o si ne̱ Wuribware̱ a twe̱e̱ nyiŋkpasɛ. 28 Amo̱se̱‑ɔ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, de kukyure kake‑o gbaa e̱le̱ŋ.”