Asʋn Wankláán Ánɩ́
Luka
Lɔ́wanlɩ́n
1
Onumnyampʋ Tiofilo:
Ahá tsɔtsɔɔtsɔ babɔ́ mbɔ́dɩ́ wanlɩ́n tɔ́á ɩlɛba anɩtɔ tswɩ. Bɔwanlɩ́n tɔ́á ahá ámʋ́ʋ́ bʋbʋ ɩnʋ tsú mʋ́ nfiasɩ́, bʋgyi mʋ́ asúmpʋ́ amʋ bowun, dá mʋ́ ɔkan amʋ bɛbláa anɩ pɛ́pɛ́ɛ́pɛ́. Onumnyampʋ Tiofilo, mɩ́ ɛ́ nabɔ́ mbɔ́dɩ́ kwí mʋ́tɔ́ wankláán tsú mʋ́ nfiasɩ́. Mʋ́ sʋ ndekléá nɔ́wanlɩ́n mʋ́ pɛ́pɛ́ɛ́pɛ́ há fʋ́, mɛ́nɩ fɛ́bɩá atɔ́ ámʋ́ʋ́ basúná fʋ́ ámʋ igyi ɔnɔkwalɩ.
Asú Ɔbɔpʋ́ Yohane Kwɩɩ́ Asʋ́n
Brɛ́á Herode dɛ́ iwíe gyí Yudea ɔmátɔ́ á, Bulu igyí ɔhapʋ́ ɔkʋ létsiá, bʋtɛtɩ́ mʋ Sakaria. Otsú Bulu igyí ahapʋ́ ɔpasua kʋá bʋtɛtɩ́ mʋ́ Abiatɔ. Mʋ ka gyí Elisabet, otsú Bulu igyí ɔhapʋ́ Aaron abí-anátɔ́. Mʋa mʋ ka asʋ́n da ɔkpa Bulu ansɩ́tɔ́. Bʋtegyi anɩ Wíe Bulu mbla pʋ́ mʋ nhɩhɩɛ́ fɛ́ɛ́sʋ́ pɛ́pɛ́ɛ́pɛ́. Bʋma obí, tsúfɛ́ Elisabet mégyí ɔtsɩ kwɩ́ɩ́pʋ́. Mʋa mʋ kulu fɛ́ɛ́ bahɩ́ɛ́ dan.
Ɛkɛ ɔkʋ ɩlɔtʋ Sakaria aná ɔpasua ánɩ́ amʋ́ ɔbɛ́ha Bulu igyí. Sakaria lɔ́yɔ ɔbʋ Bulu ansɩ́tɔ́ ɔdɛ mʋ agyʋ́má yɔ. Abi bʋtɔtswɩ pʋlɛ́ ɔhá ánɩ́ obébitíwíe Ɔwankɩ́kpá ɩnʋ yɔ́wa ɔhɩ́ɛ́n ogyá, igyí ahapʋ́ ámʋ amándɩ́ɛ́ ɔnɔ́. Bɔtswɩ a, ileyi Sakariasʋ. 10 Brɛ́á ɔdɛ ɔhɩ́ɛ́n ámʋ ogyá wa á, ɔdɔm ánɩ́ bɔyɔ ɔtswɛ́kpa ɩnʋ fɛ́ɛ́ bʋlɩɩ́ kpankpá bʋdɛ mpáɩ bɔ.
11  Bulu-ɔbɔpʋ ɔkʋ lɛ́bɛlɩɩ́ afɔdɩɛ-asubwi ámʋ gyɔpɩsʋ, lɛ́ ɩwɩ ɔwan súná Sakaria. 12 Brɛ́á olowun Bulu-ɔbɔpʋ amʋ a, ɔlɔwan, ifú lowie mʋ ayetɔ. 13 Ɩnʋ Bulu-ɔbɔpʋ amʋ lɛ́bláa mʋ ɔbɛ́ɛ, “Sakaria, mánya ifú! Bulu lanú fʋ́ isú. Fʋ́ ká obénya ɔmɛ́ kwɩ́ɩ́ obi yinhɛ́ há fʋ́. Dɩnka mʋ dá ‘Yohane.’ 14 Obí ánfɩ kwɩɩ́ bɔ́wa mlɩ ɔdwɛ, wá mlɩ ansigyí. Ɩbɔ́wa ahá tsɔtsɔɔtsɔ ɛ́ ansigyí. 15 Tsúfɛ́ kebi ámʋ ɔbɔ́bwɛ ɔha kpɔnkpɔntɩ Bulu ansɩ́tɔ́. Nta bʋhɛ́ kʋkʋ máda mʋ ɔnɔ́ ɛkɛkɛɛkɛ. Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́ ɔbɔ́bʋlá mʋtɔ tsú brɛ́á ɔbʋ mʋ yin ɩwɩtɔ. 16 Ɔbɛ́ha Israelfɔ tsɔtsɔɔtsɔ bɛ́damlí klʋntɔ ba amʋ́ Wíe Bulu wá. 17  Bulu ɔnɔ́sʋ́ ɔtɔɩ́pʋ́Elia túmi pʋ́ mʋ ɔŋɛ́ bétsiá mʋtɔ. Obégya anɩ Wíe nkpá bá. Ɔbɛ́ha abí asɩ́ bɔ́dwɛ amʋ́ abí, ɔbɛ́damlí ahá ánɩ́ bʋtɔkʋ́sʋ́ lɩ́ɩ́ Bulusʋ agywɩɩn, ɩbwɛ fɛ́ yilé abwɛpʋ́ klɛ́, mɛ́nɩ ɔbɛ́la ahá yáɩ́ wankláán há anɩ Wíe.”
18 Sakaria lɛ́fɩtɛ́ Bulu-ɔbɔpʋ amʋ ɔbɛ́ɛ, “Ntɔ nɔ́pʋbɩ́ ánɩ́ asʋ́n ánfɩ ɩbɛ́ba mʋ́tɔ́? Tsúfɛ́ mɩ́a mɩ́ ká anɩlapɔn.”
19 Ɩnʋ Bulu-ɔbɔpʋ amʋ lɛ́bláa mʋ ɔbɛ́ɛ, “Mɩ́ dá gyí Gabriel. Bulu ansɩ́tɔ́ ɔlɩɩ́pʋ́ ngyi. Mʋláwá mɩ́ ɔbɛ́ɛ, mbɛ́bláa fʋ asʋn wankláán ánfɩ. 20 Tsú ndɛ pʋ́ya ɛkɛá asʋ́n ánfɩ ɩbɛ́ba mʋ́tɔ́ á, fɔ́tɔ omúmu, tsúfɛ́ fʋmɔhɔ mɩ́ asʋn blɩ́hɛ́ anfɩ́ ɩbɛ́ba mʋ́ brɛ́tɔ́ anfɩsʋ gyi.”
21 Ɩlɔbwɛ alɩ á, ɩmɔwánkɩ́ ahá ámʋ́ʋ́ bʋlɩɩ́ bʋgyo Sakaria amʋ tɔ́á sʋá alawá ɔpá ɔtswɛ́kpa obutótɔ́ ɩnʋ alɩ. 22 Brɛ́á ɔlɛdalɩ ba a, alatɔ́ omúmu. Mʋ́ sʋ bowun ánɩ́ alawun tɔkʋ obutótɔ́ ɩnʋ. Ɩ́nɩá ɔmɛtálɩ́ tɔ́ɩ́ sʋ á, ɔlɔpʋ mʋ ɩbɩ mʋ́a mʋ nwun bláa amʋ́ asʋ́n.
23 Sakaria létsiá ɔtswɛ́kpa ɩnʋ yɔ́fʋn ɛkɛá ɔlɛha Bulu igyí tá, oleyinkí yɔ́ wóyí. 24 Nkɛ ámʋ ɔma a, Elisabet lénya ɔmɛ́, tsíá ŋáín ɩwɩ alɩɩ tsra anu kɛ́kɛ́. 25 Elisabet lɛ́blɩ́ ɔbɛ́ɛ, “Ɩ́nɩ mɩ́ Wíe Bulu labwɛ́ há mɩ́ nɩ́. Alawun mɩ́ nwɛ, dɩ́nkɩ́ nsʋ́pa lɛ́ mɩ́sʋ́ ahátɔ.”
Yesu Kwɩɩ́ Ɩwɩ Asʋ́n
26 Brɛ́á Elisabet ɔmɛ́ lɔhɔ tsra asie á, Bulu lɔ́wa mʋ ɔbɔpʋ Gabriel wúlu kʋá ɩbʋ Galilea ɔmátɔ́, bʋtɛtɩ́ mʋ́ Nasaret. 27 Bulu lɔ́wa mʋ obitebí ɔkʋá ɔmɔkʋ́dɩ́ oyin wá kɩ, bʋtɛtɩ́ mʋ Maria wá. Alɩ brɛ́ ámʋtɔ bʋdɛpʋ obitebí ámʋ há oyin ɔkʋá bʋtɛtɩ́ mʋ Yosef, ogyi owíe Dawid mʋ na bɛɛ otsía. 28 Bulu-ɔbɔpʋ amʋ lɛ́ba Maria wóyítɔ́ bɛha mʋ itsiá, bláa mʋ ɔbɛ́ɛ, “Bulu lagyi fʋ bʋalɛ, alahɩ́ɛ́ yúlá fʋ́!”
29 Asʋ́n ánfɩ lɛha Maria légyigyáa, ɔlɛfɩtɛ́ mʋ ɩwɩ ɔbɛ́ɛ, “Ngya ntɔ itsiá odu ɔhá ánfɩ lahá mɩ́ alɩ?” 30 Bulu-ɔbɔpʋ amʋ lɛ́bláa mʋ ɔbɛ́ɛ, “Maria, mánya ifú. Bulu lahɩ́ɛ́ yúlá fʋ́! 31 Kɩ, fénya ɔmɛ́ kwɩ́ɩ́ obi yinhɛ́. Dɩnka mʋ dá ‘Yesu.’ 32 Ɔbɔ́bwɛ ɔha yilé. Bɛ́tɩ mʋ Ɔsʋ́sʋ́ʋ́sʋ́ Bulu mʋ Bi. Anɩ Wíe Bulu ɔbɛ́yaɩ́ mʋ mʋ nain Owíe Dawid obíásʋ́. 33 Obégyi iwíe Yakob* Israelfɔ gyí Yakob abí-aná. wóyísʋ́ brɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́. Mʋ iwíegyí mɔ́ɔmɔ ɔnɔ́ ɛkɛkɛɛkɛ.”
34 Maria lɛ́fɩtɛ́ Bulu-ɔbɔpʋ amʋ ɔbɛ́ɛ, “Nkálɩ ɩbɔ́bwɛ asa ɩ́nɩ ɩbɛ́ba mʋ́tɔ́, tsúfɛ́ mmeyín oyin.”
35 Bulu-ɔbɔpʋ amʋ lɛ́lɛ mʋ́ ɔnɔ́ ɔbɛ́ɛ, “Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́ ɔbɛ́ba fʋsʋ. Ɔsʋ́sʋ́ʋ́sʋ́ Bulu ámʋ túmi bóbun fʋsʋ. Ɩ́nɩ sʋ ahá bɛ́tɩ Obi wankɩ́hɛ́ amʋ́ʋ́ fɔ́kwɩɩ́ ámʋ bɛɛ, ‘Bulu mʋ Bi.’ 36 Kɩ, fʋ́ obusuanyin Elisabet kʋ́ráá ɔbá bɔkwɩɩ́ obi yinhɛ́ mʋ tsɩdɛhɛn anfɩtɔ. Ahá bɛɛ, megyí ɔtsɩ kwɩ́ɩ́pʋ́ ogyi, támɛ mʋ ɔmɛ́ lahɔ tsra asie dodo. 37 Tsúfɛ́ tɔtɔ mɔdʋ́n Bulu bwɛ!”
38 Ɩnʋ Maria lɛ́bláa Bulu-ɔbɔpʋ amʋ ɔbɛ́ɛ, “Bulu osúmbi ngyi. Ɩbá mʋ́tɔ́ ha mɩ fɛ́ alɩá fablɩ́.” Ɩnʋ á, Bulu-ɔbɔpʋ amʋ lɛ́natɩ́ sí mʋ.
Maria Lɛ́yɛsɩnáa Elisabet
39 Nkɛ ámʋtɔ á, Maria lɔ́kʋlá atɔ́, wa ɔsa yɔ́ Yudea abʋsʋ wúlu kʋtɔ. 40 Mʋ́ʋ́ olowie Sakaria wóyítɔ́ há Elisabet itsiá. 41 Elisabet lénya nú itsiá ámʋ alɩ́ kebi ámʋ lɛ́kan ɩwɩ mʋ ɩwɩtɔ, Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́ lɔbʋlá mʋtɔ. 42 Ɩnʋ ɔlɔkplʋ́n blɩ́ ɔbɛ́ɛ, “Bulu layúlá fʋ́ atsɩ fɛ́ɛ́tɔ́. Alayúlá fʋ́ ɩwɩtɔ obí ámʋ ɛ́. 43 Iyé! Mɩ́ Wíe mʋ yin onutó lába mɩ́ wá á? Ntogyi sʋ́ Bulu lawá mɩ́ numnyam anfɩ odu? 44 Kɩ, nenyanú fʋ́ itsiá ámʋ alɩ obí ámʋ́ʋ́ ɔbʋ mɩ́ ɩwɩtɔ ámʋ lɛ́kan ɩwɩ ansigyísʋ́. 45 Bulu layúlá fʋ́, tsúfɛ́ fahogyi ánɩ́ tɔ́á alahɩ́ɛ́ há fʋ́ ɩbɛ́ba mʋ́tɔ́.”
Maria Bulu Kanfʋ́ Ɩlʋ
46 Ɩnʋ Maria lɔ́wa ɩlʋ ɔbɛ́ɛ,
“Mɩ́ ɔkláa dɛ́ mɩ́ Wíe Bulu kanfʋ́.
47 Mɩ́ Nkpa Ɔhɔ́pʋ Bulu lahá ansɩ́ dɛ mɩ́ gyí.
48 Tsúfɛ́ alakáɩ́n mɩ́ mʋ osúmbi ánɩ́ ɔma tɔtɔ bwɛtɔ́sʋ́, wun mɩ nwɛ.
Tsú séi pʋ́ya a, abí-aná fɛ́ɛ́ bɛ́blɩ́ bɛɛ, Bulu layúlá mɩ́.
49 Bulu Otúmípʋ amʋ labwɛ́ atɔ́ kpɔnkpɔntɩ há mɩ́.
Ɔlɔwankɩ́.
50 Otowun ɩlɩ́n kugyíkʋtɔ
ahá ánɩ́ bʋtenyá mʋ ifú nwɛ.
51 Alapʋ́ mʋ túmi bwɛ́ atɔ́ akpɔnkpɔntɩ,
pʋ́dá ɩwɩ atsupʋ́ nwuntɔ asʋ́n sáɩ́n.
52 Alakplɩ́ awíe mbíásʋ́,
tsú ahá ánɩ́ bʋma tɔtɔ bwɛtɔ́ fʋ́á.
53 Alahá ahiánfɔ bamlí ɩwɩ anyapʋ́,
há ɩwɩ anyapʋ́ banátɩ́ ɩbɩkpan.
54-55 Alakpá mʋ asúmpʋ́ Israelfɔ.
Ɔmɛtan ánɩ́ ɔlɛblɩ́ ɔbɛ́ɛ, mówun anɩ anáin Abraham
mʋa mʋ abí-aná nwɛ brɛ́ fɛ́ɛ́,
fɛ́ alɩá ɔlɛbláa amʋ́.”
Alɩ Maria lɔ́mɔ mʋ ɩlʋ ámʋ ɔnɔ́ nɩ́. 56 Oletsiá Elisabet wá fɛ́ tsra asa asa oleyinkí yɔ́ wóyí.
Asú Ɔbɔpʋ́ Yohane Kwɩɩ́
57 Brɛ́á Elisabet lɔ́bɔkwɩɩ́ á, ɔlɔkwɩɩ́ obi yinhɛ́. 58 Mʋ abusuanfɔ pʋ́ mʋ aba bonu ánɩ́ anɩ Wíe Bulu lahɩ́ɛ́ wun mʋ nwɛ. Mʋ́ sʋ ansɩ́ légyi amʋ́ fɛ́ɛ́.
59 Obí ámʋ lénya ndawɔ́tswɩ́ á, mʋ ɩwɩsʋ ahá bɛba mʋ obuto ɔlɛkpá, abʋtɩn mʋ keté, dɩnka mʋ dá. Tɛkɩ bɛɛ abʋpʋ mʋ sɩ dá Sakaria dɩnka mʋ, 60 támɛ mʋ yin lɛ́bláa amʋ́ ɔbɛ́ɛ, “Ó-o! Mlɩdɩnka mʋ Yohane.”
61 Ahá ámʋ bɛbláa mʋ bɛɛ, “Anɩmɔ́kʋ́nú abʋtɩ fʋ́ obusuanyin ɔkʋkʋ alɩ kɩ.” 62 Ɩnʋ bɔbwɛ mʋ sɩ ɩbɩ, fɩ́tɛ́ mʋ alɩá bʋtɩ́ɩ kebi ámʋ.
63 Sakaria lɔ́bwɛ ɩbɩ ɔbɛ́ɛ bʋtsúu tɔkʋ ha mʋ amʋwanlɩn mʋ́ dɩnka mʋ́sʋ́, ɔlɔwanlɩ́n ɔbɛ́ɛ, “Mʋ dá gyí ‘Yohane.’ ” Ilofwie amʋ́ fɛ́ɛ́tɔ́. 64 Ɩnʋnʋ mʋ ɔdandʋ lɛsankɩ́, ɔlɔtɔɩ́ kánfʋ́ Bulu. 65 Ifú lɛkɩtá apíó aba ámʋ fɛ́ɛ́. Alɩ asʋ́n ánfɩ lɛklɛɩ́ wá Yudea abʋsʋ awúlu amʋ fɛ́ɛ́tɔ́. 66 Ɔhagyíɔha ánɩ́ olonu asʋ́n ánfɩ lɛ́fɩtɛ́ mʋ ɩwɩ ɔbɛ́ɛ, “Ntɔ obí kebi ánfɩ ɔbɔ́bwɛ ɛkɛkʋ́?” Tsúfɛ́ ɩlɔwankɩ́ amʋ́ ánɩ́ Bulu ɩbɩ dɩ́n mʋsʋ.
Sakaria Bulu Kanfʋ́ Ɩlʋ
67 Ɩnʋ á, Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́ lɔbʋlá Sakariatɔ, ɔlɔwa asʋ́n ánɩ́ Bulu lapʋ́há mʋ blɩ́ bɩ.
68 Ɔbɛ́ɛ,
“Mlɩha akanfʋ anɩ Wíe Israel Bulu.
Tsúfɛ́ alabɛlɛ mʋ ahá, há anɩlagyi ɩwɩ.
69 Alalɛ́ Ɔhɔ́pʋ Ɔwʋnlɩ́npʋ́ ɔkʋ
tsú mʋ osúmpʋ́ Owíe Dawid abusuantɔ há anɩ.
70 (Fɛ́ alɩá ɔlɛblɩ́ tsʋn mʋ ɔnɔ́sʋ́ atɔɩ́pʋ́ wankɩ́hɛ́ amʋsʋ tswɩ dodoodo.)
71 Ɔbɛ́ɛ, mɛ́lɛ anɩ tsú anɩ alupʋ́
pʋ́ ahá ánɩ́ bʋtamafia anɩ ɩbɩtɔ.
72-73 Ɔbɛ́ɛ, mówun anɩ anáin nwɛ.
Ɔmɛ́ɛtan mʋ ntam wankɩ́hɛ́ amʋ́ʋ́ ɔlɛka há anɩ náin Abraham amʋsʋ.
74 Ɔbɛ́ɛ, mɛ́lɛ anɩ tsú anɩ alupʋ́ ɩbɩtɔ,
mɛ́nɩ abɛ́talɩ́ súm mʋ, anɩméenya adʋ́n ifú.
75 Ɔbɛ́ha abɔ́bwɛ mʋ ahá,
bwɛ́ yilé mʋ ansɩ́sʋ́ anɩ nkpatɔ fɛ́ɛ́.
 
76 Mɩ́ bí, fʋ́ mʋ́ á, ahá bɛ́tɩ fʋ́ bɛɛ, ‘Ɔsʋ́sʋ́ʋ́sʋ́ Bulu ámʋ ɔnɔ́sʋ́ ɔtɔɩ́pʋ́.’
Tsúfɛ́ fégya anɩ Wíe nkpá,
lá ɔkpa há mʋ.
77 Fɛ́bláa mʋ ahá fɛɛ, Bulu ɔbɛ́talɩ́ hɔ amʋ́ nkpa
tsʋn lakpansikíésʋ́.
78 Anɩ Wíe Bulu nwewúun sʋ
Kristo amʋ ɔbɛ́dalɩ fɛ́ owí tsú ɔsʋ́sʋ́ ba anɩ wá.
79 Ɔbɔ́wankɩ́ wʋ́lɩ́ ahá ámʋ́ʋ́ bʋtsie oklúntɔ pʋ́ lowu ɔkpasʋ ámʋ fɛ́ɛ́sʋ́.
Ɔbɛ́kpa anɩ tsʋn iwilwii ɔkpasʋ.”
Ɩ́nɩ Sakaria lɔ́pʋmɔ́ mʋ asʋ́n ɔnɔ́ nɩ́. 80 Kebi ámʋ lɛ́dan, nya Ɔŋɛ́tɔ́ ɔwʋnlɩ́n. Oletsiá dimbísʋ́ alɩɩ yɔ́fʋn ɛkɛá ɔlɛlɛ ɩwɩ ɔwan súná Israelfɔ.

*1:33 Israelfɔ gyí Yakob abí-aná.