17
Pesipesi e Qolaea sari na Tinoni Izireli
1 Varigara sari na tie Pilisitia pa Soko, keke vasileana pa Ziuda, pude varipera gua. Va turui rini sari na dia ipi pa keke vasina pozana Epesi Demimu pa vari korapana Soko meke Azeka. 2 Saula meke sari na tie Izireli si varigara meke va turui sari na dia ipi koasa toqere kapae koasa lolomo pa Ela, vasina si va namanama si arini pude razai sari tie Pilisitia gua. 3 Turu va tokele pa keke toqere sari na tie Pilisitia, meke sari na tie Izireli si pa keke kalina; keke lolomo si koa pa vari korapadi.
4 Keke tie pozana Qolaea sapu mae guana pa vasileana lavata pa Qati, si vura mae koari na tie Pilisitia meke zama pesipesi sa sari na tie Izireli. Tata ṉeta mita ululuna si asa, 5 meke va sagea sa sa poko varipera boronizi sapu mamatana tata ka lima ṉavulu zuapa kilo meke toropae boronizi tugo. 6 Sari nenena ba ta poko hukata boronizi tugo, meke palekia tugo sa si keke hopere boronizi sapu sivaria sa pa avarana. 7 Sa nana hopere si moata gua tugo na koqana sa tigitigisiana lozi*Sa moatana si gua tugo na hudana sa heta., meke sa livolivo aeanana sa si tata ka zuapa kilo sa mamatana. Keke tie varipera sapu ene pa kenuna sa si palekia sa lave tanisa. 8 Turu se Qolaea meke velavela la koari na tie Izireli, “Na sa si tavetia gamu vasina, turu va tokele pude varipera gua? Arau si keke tie Pilisitia, gamu si na nabulu te Saula! Vizatia keke mia tie pude mae varipera koa rau. 9 Be guana ṉiṉira si asa meke va mate au si arau, si kaqu na mia pinausu mo gamu si gami, babe ṉiṉira si rau meke va matea si asa, si kaqu na mami pinausu si gamu. 10 Kamahire si pesipesi gamu rau si gamu na qeto minate pa Izireli. Be guana boka si gamu, si mi vizatia gamu si keke tie pude mae raza au si arau.” 11 Sipu avosia Saula meke sari nana tie varipera sapu gua asa, si tarazuzu beto si arini.
Koa Somana se Devita Koari na Tinoni te Saula
12 Devita si na tuna e Zese, sapu na tie pa tutina e Eparata pa butubutu Ziuda pa Betilihema. Ka vesu tuna koreo se Zese, meke ele barogoso hola tugo si asa. Pa totoso tugo asa si koa baṉara se Saula. 13 Sari ka ṉeta kenudi si somana luli koe Saula la pa vinaripera. Sapu kenuna si e Eliabi, keke pule si e Abinadabi, meke sa vina ṉeta si e Sama. 14 E Devita si na tuna koreo mudina hokara, meke sipu koa somanae koe Saula sari ka ṉeta tamatasi kenudi, 15 si hoke ene gore la koari na tasina meke pule la pa Betilihema se Devita pude kopu ni sari na sipi tanisa tamana.
16 Hoke tepatepa i meke zama va goregore i e Qolaea sari na tie Izireli doduru munumunu na veluvelu koari ka made ṉavulu puta rane.
17 Keke rane, si zama se Zese koe Devita, “Mamu paleki ka manege puta kilo huiti ta kinadi meke ka manege puta bereti, mamu tuturei paleke lani koari na tasimu koasa vasina pu koa ia rini. 18 Mamu paleke lani tugo sari ka manege puta sizi*Sizi sina ginani sapu tavetia rini koasa meleke tanisa qoti. hire koasa palabatu varipera. Hata vurani tugo sari ka ṉeta tasimu meke paleke pule mae sa inavosodi be guana korapa koa valeana si arini. 19 Sa baṉara Saula, sari na tasimu, meke sari doduru tie Izireli si korapa koa pa lolomo pa Ela, meke varipera koari na tie Pilisitia.”
20 Pana munumunu hokara si veko hola ia e Devita si keke tie pude kopu ni sari na sipi, topue meke paleki sa sari na ginani, gua tugo sapu tozi nia Zese koasa. La kamoa sa sa vasina pu korapa koa ia rini koasa totoso sapu va namanama sari na tie Izireli pude la varipera gua. Velavela nia rini sa kinukili varipera. 21 Sa qeto minate tadi na tie Pilisitia meke sari na tie Izireli si turu pa vari kalina sa lolomo pude varipera gua. 22 Vekoi mo Devita sari na ginani koasa palabatu pu kopu ni sari na likakalae, meke haqala la koasa vasina varipera, la koari na tasina, meke nanasi sa si arini, sapu vegua si arini, gua. 23 Sipu korapa vari vivinei si arini, si vura mae mo se Qolaea sa tie varane ṉiṉirana meke pesipesi i sa sari na tie Izireli sapu hoke gugua tugo sapu tavetia sa doduru rane. Meke avosia Devita si asa. 24 Sipu dogoria ri na tie Izireli se Qolaea, si tarazuzu beto si arini. 25 “Dotu!” hopeke varigue sarini. “Avoso la i tu sari nana zinama ṉoṉovala! Va tatara nia sa baṉara Saula si keke pinia arilaena koasa tie pu kaqu va matea si asa gua, meke kaqu ta poni nia tugo sa sa tuna vineki pude haba ia meke lopu kaqu ta hivae sa tatamana tanisa tamana pude tabara takisi.”
26 Nanasi Devita sari na tie pu turu tata koasa, “Na sa si kaqu vagia sa tie sapu kaqu va matea sa tie Pilisitia hie meke vata rupahia se Izireli koasa kinurekure. Esei sa tie Pilisitia huporona hie zama pesipesia sa qeto minate tanisa Tamasa toana?” 27 Ke tozi nia rini gua sapu kaqu ta evaṉa koa sa tie sapu kaqu va matea se Qolaea.
28 Sipu avosia Eliabi, sa tasina kenuna e Devita, sapu korapa zama koa rina tie si asa, si ta ṉaziri nia sa se Devita meke zama, “Na sa si tavetia goi tani? Esei korapa kopu ni sari na sipi tanisa tamada pa korapa soloso? Na tie vahesi pule nigo si goi. Ta gilana valeana koa rau sa kinaleana pa bulomu! Sapu mae nia goi si pude mae dodogoro mo pa vinaripera gua!”
29 “Na sa si tavete va sea ia rau?” Gua se Devita, “Vegua lopu boka nanasa nia tu rau si keke ninanasa?” 30 Taliri la koa keke tie pule si asa, meke zama kekeṉoṉo gua tugo tatasana, meke doduru totoso nanasi sa, si kekeṉoṉo mo sa inolaṉa tadirini koasa.
31 Avosi ri kaiqa koimata varipera gua pu ele zama ni Devita, ke la tozi nia rini se Saula, meke tioko mae nia sa si asa. 32 Zama se Devita koe Saula, “Baṉara, loke tie si ta hivae pude matagutu nia sa tie Pilisitia hie. Arau si mua nabulu, si kaqu la raza ia gana si asa.”
33 “Lokari,” gua se Saula. “Lopu kaqu boka raza ia goi si asa! Na koburu mo si goi, meke na tie varipera si asa pa doduruna sa nana tinoa!”
34 Meke olaṉa se Devita, “Baṉara, sipu kopu ni rau sari na sipi tanisa tamaqu, totoso sipu mae sa laione babe na bea d meke paleke taloa nia si keke sipi, 35 si hadu luli la ia rau si asa, la raza ia, meke harupia rau sa lami. Meke be taliri pule mae au na laione babe na bea si rau, si hoke tuqe i rau gumidi meke seke va matei. 36 Arau sa mua nabulu si ele va matei sari na laione na bea, ke kaqu tavete gunia tugo rau sa tie Pilisitia huporona hie sapu zama pesipesia sa qeto minate tanisa Tamasa toana. 37 Ele harupau e Zihova koa ri na laione na bea, ke kaqu harupau tugo Sa si rau koasa tie Pilisitia hie.”
Meke olaṉa se Saula, “Leana mo. Mamu la, meke e Zihova si mani koa koa goi.” 38 Vala ni sa koe Devita sari nana poko varipera pude va sagei sa gua: na toropae boronizi, meke na poko raqaraqa varipera boronizi pude lavelave ni sari na aroso. 39 Sopele nia Devita sa magu varipera koasa belete meke belete kapae nia sa koasa poko varipera meke podekia sa pude ene gua ba lopu boka, sina lopu manavasa va sagei sa. Meke zama si asa, “Lopu kaqu boka varipera turaṉi rau sari doduru hire.” Ke va gore beto pani sa si arini. 40 Palekia mo sa sa nana kolu sepati meke pudiki vagi sa sari ka lima patu memehedi koasa leana meke voi sa pa nana huneke. Va namanama vekoa sa sa nana kurukuru paqala, meke ene la tutuvia sa se Qolaea.
Va Kilasia Devita se Qolaea
41 Sa tie Pilisitia si podalae ene zukuru la koe Devita. Sa nana tie paleke lave si ene pa kenuna sa, meke korapa ene tata mae si asa. 42 Meke sipu doṉo valeana la si asa koe Devita, si doṉo va gorea sa si asa, sina na keke koreo vaqurana mo, na tolavaena na doṉo leana si asa. 43 Zama si asa koe Devita, “Na pude vegua sa kolu sana? Balabala ia goi sapu na siki si arau?” Meke vata leve nia sa se Devita koasa nana tamasa. 44 Meke zama si asa, “Mae tu ba goi! Meke kaqu poni nia rau sa tinimu koari na kurukuru tapuru na kurukuru ṉame pude gania.”
45 Olaṉa se Devita, “Mae pude varipera si goi koa rau meke paleke magu, na hopere, ba arau si mae pude varipera koa goi pa pozana e Zihova Tadi na Qeto Minate, sa Tamasa tanisa qeto minate pa Izireli, sapu pesipesia goi. 46 Pa rane ṉinoroi tugo si kaqu veko mae nigo Zihova pa limaqu rau si agoi, meke kaqu va kilasigo rau meke kote kupa pania rau batumu. Meke kaqu poni nia rau koari na kurukuru tapuru na kurukuru ṉame sari na tinidi ri na tie varipera Pilisitia pude gani rini. Meke tiqe kaqu gilania ri doduru tie pa kasia popoa sapu koa nana si keke Tamasa pa Izireli. 47 Meke sari doduru hire si kaqu dogoria sapu e Zihova si lopu okoro nia sa magu varipera babe na hopere pude harupi sari Nana tinoni. Mataqara si Asa pa vinaripera pa Nana ṉiniraṉira telena, meke kaqu veko maeni gamu Sa si gamu doduru pa mami ṉiniraṉira.”
48 Sipu korapa ene la koe Devita se Qolaea, si tuturei haqala ṉoṉo la mo koasa se Devita vasina varipera tadi na tie Pilisitia pude raza ia gua. 49 Keru vagia sa pa nana huneke si keke patu memehena, meke gona nia kurukuru paqala sa se Qolaea. Meke goto pa raena, ke poraka sa herahera batuna, meke hoqa oporapaha nia pa pepeso si asa. 50-51 Haqala la koa sa se Devita, meke turu nana koasa. Lobusu vagia sa sa magu varipera te Qolaea pa nana vovoina, meke kupa pania sa sa batuna meke va matea.*2 Samuela 21:19; 1 Samuela 21:9
Sipu dogoria ri na tie Pilisitia sapu ele mate sa dia tie varane, si govete beto si arini. Meke pa siraṉa gua asa, sapu loke nana magu varipera, ba va kilasia na va matea Devita se Qolaea koa keke kurukuru paqala meke na patu mo.
52 Sari na tie Izireli meke na butubutu Ziuda si kukili meke haqala luli rini si arini, hadu kamo ni tu rini pa Qati meke kamo koasa sasada bara pa Ekoroni. Sari na tie Pilisitia matedi si koa koasa doduruna sa siraṉa sapu la gua pa Saraimi, meke kamo la gua tu pa Qati meke Ekoroni. 53 Sipu pule mae sari na tie Izireli pu hadu lulidi sari na tie Pilisitia si vagi rini sari na dia tiṉitoṉa koari na dia ipi vasina pu ele koa ia rini. 54 Vagia Devita sa batuna Qolaea meke sipu hola soku rane si paleke la nia sa pa Zerusalema, meke kopu ni sa sari na tiṉitoṉa varipera te Qolaea pa nana ipi soti.
Ta Turaṉa La Koe Saula se Devita
55 Sipu dogoria Saula se Devita totoso la raza ia gunia sa se Qolaea, si nanasia sa se Abana, sa koimata pa nana qeto minate, “Abana, tuna esei sia?”
“Lopu hite gilania rau Baṉara,” gua se Abana.
56 “Ego la mamu hata vura nia,” gua se Saula.
57 Ke sipu pule mae se Devita koasa vasina pu koa rini, sipu beto va matea sa se Qolaea, si turaṉa la nia Abana si asa koe Saula. Korapa palepalekia nana tugo sa batuna Qolaea. 58 Meke nanasia Saula si asa, “Koreo vaqura, tuna esei si agoi?”
“Arau si na tuna sa mua nabulu se Zese pa Betilihema,” olaṉa gua se Devita.
*17:7 Sa moatana si gua tugo na hudana sa heta.
*17:18 Sizi sina ginani sapu tavetia rini koasa meleke tanisa qoti.
*17:50-51 2 Samuela 21:19; 1 Samuela 21:9