ARRÜNA URRIA MANITACARRÜ COROBO UITI
SAN MATEO
Arrübama primero pünanaquiti Jesucristo
1
1 Tone nüri bama pünanaquiti Jesucristo tücañe, bama ipiarientetorrti David y arrti Abraham.
2 Arrti Abraham tonenti yaütoti Isaac. Arrti Isaac tonenti yaütoti Jacob. Arrti Jacob tonenti yaütoti Judá, y arrübama yaruquitorrti.
3 Arrti Judá tonenti yaütoti Fares ichepeti Zara. Nipiacütorrüma nürirri Tamar. Arrti Fares tonenti yaütoti Esrom, naqui yaütoti Aram.
4 Arrti Aram tonenti yaütoti Aminadab, naqui yaütoti Naasón. Arrti Naasón tonenti yaütoti Salmón.
5 Arrti Salmón tonenti yaütoti Booz. Nipiacütoti nürirri Rahab. Arrti Booz tonenti yaütoti Obed. Nipiacütoti Obed nürirri Rut. Arrti Obed tonenti yaütoti Isaí.
6 Arrti Isaí tonenti yaütoti yüriaburrü David. Arrti yüriaburrü David posoti aübu nicüpostoti Urías y anati aütorrüma nürirrti Salomón.
7 Arrti Salomón tonenti yaütoti Roboam. Arrti Roboam tonenti yaütoti Abías naqui yaütoti Asa.
8 Arrti Asa tonenti yaütoti Josafat. Arrti Josafat tonenti yaütoti Joram naqui yaütoti Uzías.
9 Arrti Uzías tonenti yaütoti Jotam. Arrti Jotam tonenti yaütoti Acaz. Arrti Acaz tonenti yaütoti Esequías.
10 Arrti Esequías tonenti yaütoti Manasés. Arrti Manasés tonenti yaütoti Amón. Arrti Amón tonenti yaütoti Josías.
11 Arrti Josías tonenti yaütoti Jeconías ichepe bama yaruquitorrti au manu tiemporrü nauquiche süromatü bama israelitarrü au Babilonia presoma ui masortaboca babiloniorrü.
12 Auqui arrti Jeconías tonenti yaütoti Salatiel, naqui yaütoti Zorobabel.
13 Arrti Zorobabel tonenti yaütoti Abiud. Arrti Abiud tonenti yaütoti Eliaquim, naqui yaütoti Azor.
14 Arrti Azor tonenti yaütoti Sadoc. Arrti Sadoc tonenti yaütoti Aquim. Arrti Aquim tonenti yaütoti Eliud.
15 Arrti Eliud tonenti yaütoti Eleazar. Arrti Eleazar tonenti yaütoti Matán. Arrti Matán tonenti yaütoti Jacob.
16 Arrti Jacob tonenti yaütoti José iquiana Mariarrü, nipiacütoti Jesús, naqui Cristo.
17 Abe catorce familiarrü auquiti Abraham hasta arrti yüriaburrü David. Auquiti David hasta numo süromatü au Babilonia abe ito catorce familiarrü. Auqui manu tiemporrü hasta numo anati icu cürrü Cristo abe ito catorce familiarrü.
Anati icu cürrü Jesucristo
18 Sane numo aübo anati icu cürrü Jesucristo: Arrüna nipiacütoti nürirri Mariarrü. Comprometebo apo aübuti taman ñoñünrrü nürirrti José. Chüposopümainqui, pero tanancati ipiaümacarrü icütüpü ui noñemarrti Espíritu Santo.
19 Arrti José champü causane au nisüboriquirrti. Chirranrrtipü uraboiti isucarü genterrü arrüna nipünate au ñaquioncorrti. Sane nauquiche rrantipü aiñocoti Mariarrü anecanatai, tapü cuaso ui macrirrtianuca.
20 Numo anancati ñapensatioti arrüna sane, tamanti ángel auqui napese itusiancanatiyü isucarüti au niposiquirrti, nanti ümoti:
—José, arrücü auqui nesarrti familiarrü David, tapü airruca asuriu Mariarrü acüposübocü, itopiqui arrti maniqui aürrü anati icütüpü, ta ui noñemarrti Espíritu Santo.
21 Arrtü tanati icu cürrü aiña üriboti Jesús. Itopiqui uiti ñana taesüburuma macrirrtianuca eanaqui nomünantü.
22 Nanaiña arrüna pasao sane, nauqui acoco arrümanu nurarrti Tuparrü tücañe turuquiti profetarrü:
23 Arrümanu cupiquirri chisuputaratiquipü ñoñünrrü, anati ñana ipiaümacarrü icütüpü, nürirrti Emanuel.
Auqui besüro arrüna nürirrti nantü: Anati Tuparrü uyarrüpecu.
24 Nauquiche sütopücoti José, isamutenti sane tacana arrüna yacüpucurrti maniqui ángel ümoti. Yasutiuti Mariarrü icüpostoboti.
25 Pero anatiatai ichepe champü causane uiti ümo, cheperrtü tanati icu cürrü maniqui ipiaümacarrü. Numo tanati icu cürrü süro üriboti Jesús.
Yapaseaca bama estudiaboma ñome nostoñeca
2
1 Arrti Jesús anati icu cürrü au manu pueblurrü nürirri Belén, au manu cürrü nürirri Judea, au na cauta nacarrti yüriaburrü Herodes.
Au manu tiemporrü iñataimia au Jerusalén manuma mañoñünca cuamatü auqui tauna ümo tansürü. Arrüma estudiaboma ñome arrüba nostoñeca abe icu napese.
2 Ñanquitioma pünanaqui macrirrtianuca cauta nacarrti maniqui üriatu bama israelitarrü maniqui aübo anati icu cürrü. Namatü:
—Sumarrtai taha arrüna auquiche sobetü arrümanu nocoborese nibiasarurrti. Uirri nauquiche sobetü supanaun ümoti.
3 Nauquiche ipiatenti yüriaburrü Herodes arrüna sane, chümarrtacarrüpatai ümoti. Namanaiña macrirrtianuca au Jerusalén, chümarrtacarrüpataito ümoma.
4 Auqui oberabarama uiti Herodes arrübama üriatu bama sacerdoterrü y arrübama manunecana nüriacarrü nauqui anquirioti pünanaquimia. Cauta ñana anati icu cürrü maniqui Cristo.
5 Arrüma namatü:
—Anati ñana icu cürrü au pueblurrü Belén, auna cürrü Judea, itopiqui ane corobo tücañe uiti maniqui taman profetarrü sane:
6 Nanti Tuparrü:
Arraño bama pohoso au Belén yarusürürrü año eanaqui bama auqui piquiataca puebluca au na cürrü Judea,
itopiqui auqui naubesa pueblurrü anati ñana taman yüriaburrü naqui bacuirarabo itacu niyesa genterrü Isarel.
7 Auqui arrti Herodes anecanatai yatasucurrti ümo manuma mañoñünca cuamatü auqui tauna ümo tansürü nauqui anquirioti pünanaquimia, isane nanenese tücañe arrtaimia manu nocoborese.
8 Nanti ümoma:
—¡Amecosi au Belén apanquisio nurria arrtü tanati icu cürrü maniqui ñaüma! Arrtü tütabücoti aboi, aburasoi isucarüñü nauqui yerotito rranaun ümoti.
9 Arrümanu nocoborese arrtaimia auqui niporrüma, cusürübo aübuma, tochenco onü taman porrü arrümanu cauta anati maniqui ñaüma.
10 Arrümanuma mañoñünca pucünuñama nurria, nauquiche tarrtaimia manu nocoborese ane onü manu taman porrü.
11 Numo süromampo besüro narrtarrüma ümoti maniqui ñaüma, anati ichepe nipiacütoti. Auqui bachesoiyoma esati y manaunuma ümoti. Yaübutama nibiaurirrimia, auqui macumananama ümoti, oro, rroriocorrü y mirra.
12 Au manu tobirri arrti Tuparrü nanti ümoma au niposiquirrimia:
—Champürrtü urria arrtü apasücübüca tato au niporrti yüriaburrü Herodes. Sane nauquiche basücübücoma tato besüro uimia au niporrüma auqui quiatarrü cutubiurrü.
Niyesüburrti Jesús au Egipto
13 Nauquiche tüsüroma tato manuma mañoñünca, tamanti ángel itusiancanatiyü isucarüti José auqui niposiquirrti, nanti sane:
—¡Atüsai aiquiarrti maniqui ñaüma aübu nipiacütoti. Acosi au Egipto. Acamanu asiquia cheperrtü surapoi tatito asucarücü! Itopiqui arrti yüriaburrü Herodes rranrrti apacheriuruti naqui ñaüma, nauqui aitabairotiti.
14 Auqui arrti José atüraiti, iquianatiti maniqui ñaüma aübu nipiacütoti au manu tobirri. Besüburuti aübuma au manu cürrü nürirri Egipto.
15 Taha süsioma chepe numo coiñoti maniqui yüriaburrü Herodes. Arrüna sane pasao nauqui acoco arrümanu turapoiticaü Tuparrü tücañe turuquiti taman profetarrü. Nanti sane: “Rraemenca iyoti isaü na ayeti tato auqui Egipto”.
Bacüpuruti yüriaburrü Herodes nauqui ataborimia masiomanca
16 Nauquiche tütusio ümoti yüriaburrü que arrümanuma mañoñünca encañaoma ümoti, chümarrtacarrüpatai ümoti ui nitüborirrti. Sane nauquiche bacüpuruti nauqui ataborimia namanaiña bama mañaümanca au manu pueblurrü Belén y au manu cürrü saimia. Taborioma uimia arrübama aübo aboma icu cürrü, hasta bama tütabe torrü añorrü ümoma. Itopiqui ta tütabe torrü añorrü nipiasaca manu nanenese auche tücañe arrtaimia nocoborese manuma mañoñünca cuamatü auqui tauna ümo tansürü.
17 Sane cocono caüma arrüna corobo uiti profetarrü Jeremías tücañe. Nanti sane:
18 Rabotü taman tosibirri au manu pueblurrü Ramá y fuerte nareocorrü y suchequirri.
Arrümanu areoro ta Raquel, areoro ui nisuchequirri isiu bama aürrü itopiqui chauqui tücoiñoma, chirranrrüpü nauqui anati naqui ipucünumucuta.
19 Nauquiche tücoiñoti yüriaburrü Herodes, tamanti ángel esaquiti Tuparrü itusiancanatiyü isucarüti José au niposiquirrti nauquiche anancatiqui au Egipto, nanti sane ümoti:
20 —Atüsai, aiquiarrti maniqui ñaüma aübu nipiacütoti y acosi tato au cürrü Israel, itopiqui chauqui tücoiñoma manuma rranrrüma aitabairomati naqui ñaüma.
21 Auqui arrti José atüraiti, iquianatiti maniqui ñaüma aübu nipiacütoti. Basücübücoma tato au manu cürrü Israel.
22 Nauquiche tipiatenti José que arrti Arquelao matoconoti itoboti Herodes naqui yaütoti, birrubuti José aüroti tato au Judea. Arrti ángel manitanati ümoti au niposiquirrti, nauqui aürotitü au manu cürrü nürirri Galilea.
23 Nauquiche tiñataimia au Galilea, süromatü avivimia au manu pueblurrü nürirri Nazaret. Arrüna sane pasao nauqui acoco arrüna turapoimia bama profetarrü tücañe, que arrti Jesús tiene que nürirrtito uimia Nazareno.
Arrti Juan Bautista urapoiti nurarrti Tuparrü eana rroense
3
1 Au manio naneneca tücañe, arrti Juan Bautista cuati au manu rroense Judea, nauqui anunecati.
2 Nanti sane:
—Apiñorroncosaño nauqui urria nausüboriqui, itopiqui tüsaimia tiemporrü nauqui üriaburuti Tuparrü.
3 Arrti profetarrü Isaías turapoiti tücañe. Nanti sane:
Rabotü taman tosibirri eana rroense.
Nantü sane:
“¡Apicoñoco cutubiurrü cümenuti Señor, y apipesünaca nurria!”
4 Naibirrti Juan tücañe niqui manu numuquianrrü camello, nipoñoentorrti taquirrtai. Niyaratarrti pururrü nubasoroca y nuhurrü eanaqui nüunrrü.
5 Cuamatü esati arrübama auqui Jerusalén y auqui manu cürrü Judea y auqui taha saimia manu sapoco nürirri Jordán. Cuamatü onsaperioma arrüna nurarrti.
6 Urapoimia isucarüti Juan nanaiña arrüba nomünantü uimia, ürioma uiti eana turrü au manu sapoco nürirri Jordán.
7 Süromatito esati Juan sürümanama bama fariseorrü y saduceorrü, nauqui ürimia uiti. Auqui nanti ümoma:
—¡Niñupariente noirroboca! ¿Quitipü urapoiche ausucarü nauqui puerurrü aupesübu ñünana cuabotü carrticurrü tütane saimia?
8 Arrtü aurrianca aupesübu, apisamune arrüna urria, na atusi ta apiñorroncosaño ñemanauncurratoe.
9 Tapü abasiquia apapensa que arraño ui na abecatü eanaqui nesarrti familiarrü Abraham champü nümoche apiñorronconaño. Itopiqui arrti Tuparrü puerurrti aisamunenti ipiarienteboti Abraham oboi arrüba canca.
10 Chauqui totoro nurria hacharrü nauqui atüsü ba sueca. Arrüba sueca churriampü nobütarrü botüsüro. Amontonabohio nauqui abü.
11 Arrti Juan nantito sane:
—Ñemanauncurratoe arrüñü rraunimiaca ui turrtai, nauqui atusi que chauqui tapiñorroncocaño. Pero sucanañü ito aume: Anati naqui cuatiqui isiuñü. Arrti maunimianati uiti Espíritu Santo y ui pese. Ane manrrü nüriacarrti rropünanaquiñü, arrüñü chiyaserebiquiapü ni iñeniompü nisapaturrti.
12 Arrti chauqui tacomoraboti nauqui asucüti nesarrti trigo. Arrümanu trigo iñatati peese pünanaqui niyarrirri. Arrümanu niyarrirri amontonabo uiti y tiene que acheti pese ümo. Arrümanu pese champü nitacüru noncorrü. Tapü trigo ahüburu uiti.
Nüriquirrti Jesús
13 Auqui iñataiti Jesús auqui Galilea au manu sapoco nürirri Jordán, auna cauta anancati Juan Bautista. Rranrrti nauqui üriti uiti Juan.
14 Chirranrrtipü baeta Juan aiñaunimianatiti, nanti ümoti Jesús:
—Arrüñü tiene que isüri obi, ¿causane ayetü yesañü nauqui üri sobi?
15 Aiñumuti Jesús, nanti:
—Aiñaunimiasañüantai, itopiqui tiene que uicoco nanaiña arrüna yacüpucurrti Tuparrü. Sane nauquiche arrti Jesús ürioti uiti Juan.
16 Nauquiche tüchauqui nüriquirrti Jesús, süroti tato taiyiritu eanaqui turrü. Au manu rratorrü aurübo napese, auqui asaratitü ümoti Espíritu Santo, cuati onüti tacana naca nututaquimia.
17 Auqui rabotito taman manitacarrü auqui napese, nantü sane:
—Tonenti naqui Isaü, naqui chiyaupü nicuarrti iñemo, tarucu nipucünuncu icuatati.