13
De Barnabas ambét Solét wakandéng-takandaka wa yémbérén kulé jémbaa yamuké
1 Antiokmba tékwa Jisasna jémbaamba yaalan du ras Gotna yémba kundi kwayéndarén. Ras de du dakwat yakwasnyéndarén Jisasna jémbaaké. Wani dunyanséna yé anga wa: Barnabas, Sol, Simeon déku nak yé Géléndu, Sairini du Lusius, néma du Herotna naawindu Manain.
2 Nakurak apu Antiokmba tékwa Jisasna jémbaamba yaalan du dakwa Néman Duké vékulakate kakému kakapuk yate Néman Duwat waatakundaka Gotna Yaamambi det anga wandén, “Ma wangunu Barnabas ambét Sol wawutén jémbaa yambéru.”
3 Naandéka kakému kakapuk yate Gorét waatakutake bérku maakamba taamba taakate anga wandarén, “Ma yémbénu, Gotna Yaamambi wan jémbaa yamuké.” Naandarén.
Barnabas ambét Sol Jisaské yéku kundi kwayémbérén Saiprus ailanmba
4 Gotna Yaamambi wandéka Barnabas ambét Sol Selusiat yémbérén. Ye sipmba waare Saiprus ailanét yémbérén.
5 Ye Salamismba saambakmbérén. Saambake Gotna kundi kwayémbérén, Judana kundi bulndakwa gaamba. Jon Mak sékét bérale Jisasna jémbaa wa yandén.
6 Barnabas ambét Sol képmaamba ye Saiprusmba tékwa akwi gaayémba yéte Pafosmba saambakmbérén. Ye saambake kus paavé tukwa du nak vémbérén. Déku yé Barjisas wa. Wan Juda du wa. Anga wandén, “Wuné Gotna kundi wa kwayéwutékwa.” Naate wa paapu yandén.
7 Dé Saiprusna néma duwale wa yaréndén. Wani néma duna yé Sergius Paulus wa. Sergius Paulus wan nyaangét pukaakwa du wa. Dé wandéka wa Barnabas ambét Sol yaambéréka bérét anga wandén, “Gotna kundi vékuké mawulé yawutékwa. Wunat ma wambénu wani kundi.” Naandén.
8 Wunga wandéka wani kus paavé yakwa du, Saiprusna néma du Jisaské yékunmba vékulakamuké kalik yate, anga wandén, “Yamba wa. Ménat katik waké béré.” Naandén. Grikna kundimba wani duna yé anga wandarén, “Elimas.”
9-10 Elimas wunga wandéka Gotna Yaamambi Solna mawulémba wulaae apamama yaréndén. Yaréndéka Sol déku nak yé Pol wa, Elimasét vésékte dat anga wandén, “Méné Satanna du wa. Kutakwana néma du Satan ména mawulémba wa téndékwa. Akwi yéku muséké wa kalik yaménéngwa. Papukundi male wa waménéngwa. Kapére mawulé wa vékuté-pékaaménéngwa. Apapu apapu Néman Duna kundi wa yaavan kutménéngwa.
11 Ma véku. Bulaa Néman Du ménat viyaakandékwa. Viyaandu ména méni kiyaakandékwa. Kiyaandu némaamba nyaa yare méné katik véké méné.” Naandén Pol. Wunga wandéka gélé buwi pulak musé gaaye déku méni kuttépéndéka wa Elimasna méni kiyaan. Kiyaandéka wunga yé, wunga yé yatéte du dakwat wandén, déku taambamba kure yéndarénngé.
12 Yandéka Saiprusna néma du Sergius Paulus véte Néman Du Jisasna kundi vékute vatvat naate Jisaské yékunmba vékulakate déku kundiké, “Yi wan wanana wa,” naandén.
Pol ambét Barnabas kundi kwayémbérén Pisidiamba tékwa gaayé Antiokmba
13 Pol déku duwale sékét sipmba waare Pafos taakatake ye Pergamba saambakndarén. Wani gaayé Pamfilia provinsmba wa téndékwa. Saambake Jon Mak dé bét yaasékatake Jerusalemét waambule yéndén.
14 Waambule yéndéka Pol ambét Barnabas Perga taakatake képmaamba Antiokét yémbérén. Wani gaayé Pisidia distrikmba wa téndékwa. Ye wamba téte yaap yaré nyaa bét Juda kundi bulndakwa gaat wulaambérén. Wulaae rambérén.
15 Rambéréka wani gaana néma du Gotna nyéngaamba véte Moses talimba viyaatakan apakundi ras véte némaanmba wandén. Watake dé Gotna kundi kwayétan du talimba viyaatakan kundi ras véte némaanmba wandén. Wandéka de néma du ras du nakét wandaka Pol ambét Barnabaské yaae deku kundi anga wandén, “Nana du, du dakwat yéku kundi kwayéké mawulé yate bulaa ma kwayémbénék. Kwayémbénu vékundaru deku mawulé yékun yakandékwa.” Naandén.
16 Wunga wandéka Pol waarape téte taamba kusoréte anga wandén: “Guno, Israel dunyansé, amba rate Gorét waatakukwa nak gaayé du akwi, ma vékungunu.
17 Talimba Israelséna néma du Got wa nana gwaal waaranga maandéka bakamat wandén, déku kundi vékundarénngé. Watake apamama yandéka nana gwaal waaranga maandéka bakamu Israelsé deku gaayé talimba yaasékatake nak gaayét ye Isipmba yaréte wa némaamba yandarén. Yandaka Got apamama yate wa de kure gwaandéndén Isipmba.
18 De kure gwaande kwaaré dumi vétik (40) wa dele randén, du yarékapuk taalémba. Nakurak apu nakurak apu déku kundi vékumuké kalik yandaka wa Got dele rapékandén.
19 Rapékate wandéka de Kenan képmaamba tén néma gaayé taambak kaayék vétikmba (7) tén némaamba du dakwa wa viyaandarén. Viyaatake Israel dunyansé ye deku képmaa kéraae wamba yaréndarén.
20 Némaamba (450) kwaaré wa wamba yaréndarén. Yaréndaka kukmba Got wandéka de néma dunyansé Israel du dakwaké yékunmba véréndarén. Véréndaka kukmba Gotna yémba kundi kwayétan du Samuel dé waak néma du rate Israel du dakwaké yékunmba véréndén.
21 “Kukmba de Israelsé Gorét anga wandarén, ‘Ma waménu néma du nak dé déku kapmang nanéké yékunmba véréndu.’ Wunga wandaka Got wandéka Kisna nyaan Sol deku néma du téndén. Dé Benjaminna kém wa. Kwaaré dumi vétik (40) wa deku néma du téndén.
22 Te Gotna kundi vékukapuk yandéka, Got wakandéngtakandéka wa Devit deku néma du téndén. Got Devirké anga wandén, ‘Jesina nyaan Devirké néma mawulé yawutékwa. Dé wuna kundi vékukandékwa.’ Naandén.
23 Wunga watake kukmba nakapuk anga wandén, ‘Wawutu Israelsat yékun yaké yakwa du yaakandékwa. Yaae Satanna taambamba wa de kéraakandékwa. Yi wan wanana wa.’ Wunga watake kukmba wandéka Devitna gwaal waaranga maandéka bakamu Jisas wa yaan.
24 “Taale baptais kwayétan du Jon akwi Israelsat anga kundi kwayéndén, ‘Guna kapére mawulé ma yaasékangunu wuné Gotna yémba gunat baptais kwayékawutékwa.’ Naandén.
25 Wunga watake déku jémbaa yasékéyakngé yate anga wandén, ‘Wunéké yénga guné wo? Wuné kandé? Wuné néma du yamba yé wa. Nak duké wa kaavéré-ngunéngwa. Wunéké yamba kaavéré-ngunéngwe wa. Ma véku. Wuna kukmba wa yaakandékwa. Dé néma du wa. Wuné baka du a. Baka du téte déku jémbaa yénga pulak yaké wuté?’ Jon wunga wandéka kukmba wa Jisas yaandén.” Naandén Pol.
26 Watake anga wandén, “Wuna dunyansé, Abrahamna gwaal waaranga maandéka bakamu, amba tékwa Gorét waatakukwa nak gaayé du akwi, ma vékungunék. Got nanat yékun yaké yandékwa kundi nanat wa tiyaandén.
27 Tiyaandéka Jisas det yékun yamuké yaandéka Jerusalemmba tékwa du dakwa deku néma du waak déké yamba vékusékndakwe wa. Akwi yaap yaré nyaa wa vékundarén néma du ras Gotna nyéngaamba véte Gotna yémba kundi kwayétan du viyaatakan kundi véte némaanmba wandaka. Vékute wani kundiké yamba vékusékndakwe wa. Yate wandarén, Jisasét viyaandékndarénngé. Wunga wandaka Gotna yémba kundi kwayétan duna kundi wa sékérékén.
28 “Jisas kapéremusé yamba yandékwe wa. Yandéka dat viyaandékngé wate wa paapu yandén. Paapu yate wa néma du Pailarét wandarén, déku dunyan Jisasét viyaandékndarénngé.
29 Gotna yémba kundi kwayétan du talimba dunyan ras Jisasét kapéremusé yaké yandakwanngé Gotna nyéngaamba wa viyaatakandarén. Viyaatakandaka kukmba Jerusalemmba tékwa du wani akwi musé Jisasét wa yandarén. Ye déku pusaa takwemimba lepékwe kure ye kwaawumba rémndarén.
30 Rémtakandaka Got wandéka wa nakapuk taamale waarapndén.
31 Waarapndéka kukmba dale Galili distrik yaasékatake Jerusalemét yén du dakwa wa dé véndarén késépéri nyaa. Vétake wa bulaa Israel du dakwat kundi kwayéndakwa déké.
32-33 “Ani yéku kundi gunat kwayémuké wa yaatén, guna gaayét. Talimba Got nana gwaal waaranga maandéka bakamat yékun yaké yandékwa kundi wa wandén. Watake bulaa dé nané deku gwaal waaranga maandéka bakamat wa yékun yandén. Dé wandéka Jisas taamale waarapndénmba wa Got wungamba wa nanat yékun yandén. Talimba Gorké waandakwa gwaarésé wa viyaatakandarén Gotna nyéngaamba. Gwaaré namba 2 du nak anga viyaatakandén Jisaské:
Got anga wandén, ‘Méné wuna nyaan wa. Wuné wawutéka bulaa méné wuna nyaan téte néma du wa raménéngwa.’ Naandén Got.
Wunga wandéka wunga viyaatakandén.
34 “Nakurak apu Got wandu Jisas taamale waarapndu déku pusaa biyaawukapuk yaké yakwanngé, wa wandén. Wandéka du nak Gotna nyéngaamba anga viyaatakandén:
Talimba Devirét wa wawutén, dat yékun yawutu yékunmba yaréké yandékwanngé.
Gunat waak yékun yakawutékwa. Yi wan wanana wa.
35 Got wunga wandéka viyaatakandéka nak kundi anga wa kwaakwa:
Méné Got, méné waménu ména yéku duna pusaa katik biyaawuké dé.
36 “Wani kundi nak duké wa wandékwa. Devirké yamba wandékwe wa. Devit yaréte Gotna jémbaa yékunmba wa yandén. Yatake kiyaandéka déku gwaal waaranga maandéka bakamuale dé rémndaka wa déku pusaa biyaawan.
37 Got wandéka wa kiyaan du nak taamale waarapndéka déku pusaa yamba biyaawundékwe wa.
38-39 “Wuna dunyansé, ma véku. Wani du wan Jisas wa. Got Jisasna jémbaat vétake guna kapére mawulé wa yasnyéputindékwa. Wani kundi gunat a kwayétékwa. Guné aana kundi vékute wani muséké yékunmba yénga vékusékngunu. Guné Jisaské yékunmba vékulakangunu, wa dé guna kapére mawulé kururé-kandékwa. Kururéndu yékunmba yarékangunéngwa. Mosesna apakundi vékungunu, wa guna kapére mawulé tépékaa-kandékwa. Téndu yékunmba katik yaréké guné.
40 Wani muséké ma yékunmba vékusékngunu. Jéraawu ma yangunék, Gotna yémba kundi kwayétan du viyaatakan musé gunat yaakapuk yamuké. Got wandéka déku kundi anga wa viyaatakandarén:
41 Guné wasélékngwa du, ma véku. Wuna jémbaa véte vatvat naate wa lambiyak-ngangunéngwa.
Yaréngunéngwa sapak néma jémbaa a yawutékwa.
Du nak wuna jémbaaké gunat wandu wuna jémbaaké katik yékunmba vékulakaké guné.
Gotna kundi wunga wa viyaatakandarén.” Naandén Pol.
42 Wani kundi watake Pol ambét Barnabas gwaandéké yambéréka de du dakwa bérét anga wandarén, “Nakapuk yare ani yaap yaré nyaa yaandu nakapuk ma waambule yaae wani kundi ras waak nanat nakapuk wambénék.” Naandarén.
43 Wunga watake Gotna kundi bulndakwa gaa yaasékatake gwaandéndarén. Gwaande némaamba Juda du dakwa, némaamba Judana jémbaamba yaalan nak gaayé du dakwa waak, Pol ambét Barnabasale sékét yéndarén. Yéte wa det kundi kwayémbérén, Gotna kundi yékunmba vékute yaasékakapuk yandaru deku mawulé yékun yate apamama ye téndénngé. Wunga yandaru Got det yékun yakandékwa.
44 Yaap yaré nyaa yaandéka wani gaayémba tékwa du dakwa némaamba Néman Duna kundi vékumuké wa yaae jaawuwe randarén.
45 Randaka Juda du ras némaamba du dakwa jaawuwe randaka véte kalik yate wa rakarka yandarén. Yate Pol, déku kundiké waak wa wasélékndarén.
46 Wasélékte dat waarundaka Pol ambét Barnabas apamama yate wup yakapuk yate anga wambérén, “Taale guné Juda du dakwat wa aané Gotna kundi kwayétén. Wan yékun wa. Guné wani kundiké wa kuk kwayéngunéngwa. Kuk kwayéte kulémawulé kéraae yékunmba yarépékamuké wa kalik yangunéngwa. Bulaa aané guné yaasékatake nak gaayé du dakwat Gotna kundi kwayémuké wa yékatékwa.
47 Néman Du aanat wa wakandéngndén, aané nak gaayé du dakwaké yéké yatékwanngé. Talimba wandéka déku nyéngaamba kundi wa viyaatakandarén. Viyaatakate deku mawulémba anga wandarén, ‘Gaan téwaayé vérékte kaaléndu wa du dakwa kurkale vékandakwa.’ Wunga wate Gotna kundi anga viyaatakandarén:
Talimba ménat wa wakandéngwutén, méné vérékte kaalékwa téwaayé pulak yatéménénngé.
Yatéte wuna kundi nak gaayé du dakwat ma kwayéménu vékusékndaru.
Ma kwayéménu akwi képmaamba tékwa du dakwa Satanna taambamba kéraakawutékwa.
Got wunga wandéka wa viyaatakandarén.” Naambérén Pol ambét Barnabas.
48 Wunga wambéréka de wamba tékwa nak gaayé du dakwa mawulé tawulé yandarén. Yate anga wandarén, “Néman Duna kundi wan yéku kundi wa.” Naandarén. Talimba Got wa wakandéngndén, nak gaayé du dakwa ras kulémawulé kéraae yékunmba yarépékandarénngé. Wani du dakwa Jisaské yékunmba vékulakate déku kundiké anga wandarén, “Yi wan wanana wa.”
49 Wani taalémba némaamba du dakwat wa Néman Duna kundi kwayéndarén.
50 Kwayéndaka Juda dunyansé ras wani muséké kalik yate wa Pol ambét Barnabaské kapére kundi bulndarén. Bulte wani gaayéna néma du Gorét waatakukwa nak gaayéna néma taakwat waak wandarén wani muséké. Wandaka bérké kalik yate bérét baasnyé ye yaavan kutndarén. Yaavan kutte wa bérét waarundarén, deku distrik yaasékatake yémbérénngé.
51 Waarundaka bérku mawulémba anga wambérén, “Wani gaayé du dakwa aanat kapéremusé wa yandarén. Wanngé Got yandarén kapéremusé det yakatakandékwa.” Wunga wate wani du dakwa véte wani muséké vékusék-ndarénngé bét bérku maanmba kwaan baawu viyaaputémbérén. Viyaaputétake wani gaayé yaasékatake Aikoniamét yémbérén.
52 Antiokmba tékwa Jisasna du dakwa mawulé tawulé yandarén. Yandaka Gotna Yaamambi deku mawulémba wulaae apamama yandéka wa kurkale yaréndarén.