5
Kag mga Tawong Abang Buynas
(Lukas 6:20-23)
Usang adlaw, tong nakita ni Hesus kag abang ramong tawo, nagtukar Sida sa usang baguntor ag nag-ingkor. Pagkaingkor Nida, nagpayungot sa Ida kag Ida mga manugsunor. Ag nagtuna Sida it pagtudlo sa inra sa pagsiling:
“Abang buynas kag mga nag-aako nak sinra ay
waya it mahihimo kung waya kag bulig it Dios,
dahil kabilang sinra sa mga inghaharian it Dios!
Abang buynas kag mga nalilisor,
dahil aramayan sinra it Dios.
Abang buynas kag mga mapainubuson,
dahil mabaton sinra it tanang ingpromisa it Dios.
Abang buynas kag mga naghahanrom nak
magtuman sa kabubut-on it Dios,
dahil ita-o sa inra it Dios kag inra inghahanrom!
Abang buynas kag mga maluluy-on,
dahil akaluy-an ra sinra it Dios!
Abang buynas kag mga malimpyo it tagipusuon,
dahil makikita ninra kag Dios!
Abang buynas kag mga nagpapatigayon para mag-ado
kag relasyon it inra mga isigkatawo,
dahil abilangon sinrang mga anak it Dios!
10 Abang buynas kag mga gingpapahirapan,
dahil sa inra pagtuman sa kabubut-on it Dios,
kumo sinra ay kabilang sa mga inghaharian it Dios!”
11 “Abang buynas kamo kung dahil sa inro pagsunor sa Ako kamo ay inglilibak it mga tawo, ingpapahirapan, ag ingbibisayahan it waya't kaklaruhan! 12 Ngani, magkinasadya kamo, dahil karako kag inro mababatong premyo sa langit, kumo kag inra inghihimo sa inro ay tuyar ra sa inghimo sa mga propeta it kato!”
Kag Tungor sa Asin ag Iwag
(Markos 4:21-25; 9:50; Lukas 8:16-18; 14:34-35)
13 Nagpadayon si Hesus sa Ida pagtudlo ag nagsiling:
“Kamo nak Ako mga manugsunor ay tuyar sa asin sa kalibutan. Pero kung mawar-an it lasa kag asin, ay pauno pa kali mapapaasin ray liwat? Wayaey kina it puyos, kada ipilak yangey ag adama-damaan it mga tawo.
14 “Kamo ra ay tuyar sa iwag sa kalibutan. Ag tanra-e ninro nak kag syudad nak nakatugrok sa ibabaw it baguntor ay indi maitago. 15 Ag waya ra it nagsusuga it iwag ag ibutang sa irayom it gantangan, kundi ingbubutang sa tamang butangan agor mahahadagan kag tanan nak nasasakupan. 16 Ag tuyar ra, pahadaga kag inro iwag sa atubangan it mga tawo agor makita ninra kag inro maadong buhat ag dayawon kag inro Tatay nak asa langit.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Kasuguan ni Moises
17 Nagsiling pa si Hesus, “Aya ninro giisipang nagpaali Ako para wagiton kag Kasuguan ni Moises ag kag pagtudlo it mga propeta, kundi nagpaali Ako para tuparon kag inra tanang ingsiling. 18 Matuor kaling Ako ingsisiling sa inro, myentras rahina pa kag langit ag duta, ay inding gador mawagit kag pinaka-maisot nak letra o tuldok sa Kasuguan it Dios hastang waya pa natupar kag tanan.
19 “Kada kag tawong magsuway aber sa pinaka-maisot nak kasuguan, ag magtudlo sa iba nak indi gitumanon kina, sida ay magiging pinaka-mababa sa gingharian it Dios. Pero kag magtuman sa kasuguan ag magtudlo sa iba nak tumanon kina ay magiging mataas sa gingharian it Dios. 20 Kada ingsisiling Nako sa inro nak kung indi ninro mayabawan kag kaaduhan it mga Pariseo ag mga Manunudlo it Kasuguan, inding gador kamo makaagom sa gingharian it Dios.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Kahangit
21 Nagsiling pa si Hesus, “Narungganey ninro kag ingsugo sa ato mga ginikanan it katong una pa nak, ‘Indi kamo magpangmatay, ag si-o mang tawo nak magpangmatay ay dapat husgaran ag parusahan.’ 22 Pero kali kag Ako masisiling sa inro. Aber si-o mang tawo kag mahangit sa ida isigkatawo ay ahusgaran ag aparusahan. Ag aber si-o man nak mainsulto sa ida isigkatawo sa pagsiling nak ‘waya ka't puyos!’ ay puyding iakusar sa atubangan it Konseho. Ag aber si-o man nak masiling sa ida isigkatawo nak ‘buang ka!’ kag apagtuan nida ay kayado ruto sa impyerno.
23 “Kada, kung mahalar ikaw sa Dios ruto sa Templo, ag sa oras nak mapayungot ikaw sa altar ay narumruman nimo nak inggwa it tawo nak napayain sa imo, 24 bilinan anay kag imo inughalar sa atubangan it altar ag suuran katong nahangit sa imo, ag magpasag-uli anay kamo bag-o magbalik ag maghalar sa Dios.
25 “Ag usa pa, kung inggwa it maakusar sa imo, aregluha nak raan bag-o ka nida ray-on sa korte. Kung indi, aray-on ka nida sa husgado ag ita-o ka nida sa gwardya, ag aprisuhon ka. 26 Ag matuor kaling Ako ingsisiling sa inro. Indi ka kaliwas hanggat waya nimo nababadare kag tanang atraso nimo.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Pagpangawatan
27 Nagsiling pa si Hesus, “Narungganey ra ninro kag kasuguan nak, ‘Indi kamo magpangawatan.’* 28 Pero kali kag Ako masisiling sa inro. Aber si-o mang tawo kag magmuyat nak inggwa't mayaing hanrom sa usang kabade ay pay nahimoy nida kag pagpangawatan sa ida tagipusuon. 29 Kung kag imo tuong mata kag magiging dahilan it imo pagkakasala, yukata ag ipilak, dahil maado pang mawar-an ka it usang parti it imo yawas, kisa kumpleto kang ipilak sa impyerno. 30 Kung kag imo tuong damot kag magiging dahilan it imo pagkakasala, utuya ag ipilak, dahil maado pang mawar-an ka it usang parti it imo yawas, kisa kumpleto kang ipilak sa impyerno.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Pagbuyag it Mag-asawa
(Mateo 19:9; Markos 10:11-12; Lukas 16:18)
31 Nagsiling pa si Hesus, “Nasisiling ra it kato nak kung abuyagan it usang kayake kag ida asawa, dapat nidang taw-an kag ida asawa it Kasuyatan bilang pamatuor it inra pagbinuyagan. 32 Pero kali kag Ako masisiling sa inro, aber si-o mang kayake kag mabuyag sa ida asawa, puyra yang kung nagpangawatan kag kabade nak waya ra it ibang rason, kag kayake kag nakasala. Ag kaling kayake kag nakasala ray liwat dahil sida kag nagtutuy-og sa kabade nak magpangawatan pag mag-asawa ray liwat kaling kabade. Ag aber si-o man kag maasawa diling kabade nak ingbuyagan it ida asawa ay nagpapangawatan ra.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Pagsumpa
33 Nagsiling pa si Hesus, “Narungganey ra ninro kag ingsugo sa ato mga ginikanan it katong una pa nak, ‘Indi ninro igbaliwayaon kag inro ingsumpaan sa Ginoong Dios kundi tumanon kina.’ 34 Pero kali kag Ako masisiling sa inro. Ayang gador kamo gisumpa. Aya gisiling nak saksi nako kag langit, dahil trono kina it Dios. 35 Aya ra gisiling nak saksi nako kag duta, dahil tungtungan kina it Ida mga siki. Aya ra gisiling nak saksi nako kag Herusalem, dahil syudad kina it Makagagahom nak Hari. 36 Ag aya ra gisumpaan kag imo uyo, dahil indi nimo mapaputi o mapaitom miskin usang buhok sa imo uyo. 37 Magsiling yangey ikaw nak ‘Oho’ kung ‘Oho,’ ag ‘Buko’ kung ‘Buko,’ dahil kung inggwa pa it magsubra raha ay haliney kina sa kayainan.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Pagbayos
(Lukas 6:27-36)
38 Nagsiling pa si Hesus, “Narungganey ra ninro kag ingsugo sa ato mga ginikanan it katong una pa nak, ‘Kag kabadaran it nakasala sa imo ay mata sa mata ag ngisi sa ngisi,’§ 39 Pero kali kag Ako masisiling sa inro, aya gibayos sa mga nakasala sa inro. Kung inggwa it matampa sa imo tuong uda, atubangan pa sa ida kag kayudo. 40 Kung iakusar ka para mabaoy kag imo baro, taw-an yangey pati kag imo alimungmong. 41 Ag kung apiliton ka it usang tawo nak pas-anon kag ida raya it usang kilometro, pas-ana kina it ruhang kilometros. 42 Ag kung inggwa it naghahagar sa imo, taw-e, ag aya gipaindi-e kag gustong maghuyam sa imo.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Pagpalangga sa Kaaway
(Lukas 6:27-28,32-36)
43 Nagsiling pa si Hesus, “Narungganey ra ninro kag ingsiling it katong una pa nak, ‘Palangga-a kag imo amigo pero hangite kag imo kaaway.’* 44 Pero kali kag Ako masisiling sa inro, palangga-a kag inro kaaway ag pangamuyuan kag mga nagpapahirap sa inro, 45 pramas abilangon kamong anak it inro Tatay nak asa langit. Ingpapasubat Nida kag adlaw buko yang para sa mga maado kundi para ra sa mga mayain, ag ingpapauyan Nida buko yang para sa mga nagtutuman sa Dios kundi para ra sa mga waya. 46 Kung kag apalanggaon yang ninro ay katong nagpapalangga sa inro, niong premyo kag inro mababaton? Di baga, aber kag mga manugsukot it buhis ag iba pang mga makasal-anan ra ay nagpapalangga sa mga nagpapalangga sa inra? 47 Ag kung sa inro hali yang kamo mapakita it maado, ay ni-o kag inro nahimong mas maado kisa sa iba? Inghihimo ra kina it mga waya gipapati sa Dios. 48 Ngani, kinahangyan nak kag inro pagpalangga ra ay maging pareho sa pagpalangga it inro Tatay sa langit nak waya nak gador it kakuyangan.”
* 5:27 Exo. 20:14. 5:31 Deu. 24:1. 5:33 Lev. 19:12; Bil. 30:2 ag Deu. 23:21. § 5:38 Exo. 2:24; Lev. 24:20 ag Deu. 19:21. * 5:43 Lev. 19:18.