7
E Isu i Vakamahuria a Vora
(Mateo 8:5-13; Ioanes 4:43-54)
E Isu i vara lobo e huriki, muri i dili o Kapernaum. Na tanga iea, i made vona a ubu na tara na nugumaheto.* A vora na ubu iea i giloa, i popote ge mate. A ubu i ngaru hatekea a vora vona. Na tahuna i longoa e Isu i bele vonga, i rudu e huriki a bakovi dagi na Iuda, ri gi takia e Isu ge valai ge korimulea a vora vona. 4-5 Na tahuna ri bele ne Isu ri nana torea, ri ta maea, “A ubu na tara iea, a bakovi kamumu hateka. I ngaru hateka hita e huriki a Iuda. I haea koea ne mia tara roho na vaponga. I kamumu go koria.”
Lakea e Isu i vano turane ria.
I popote ri gi bele na ruma, lakea a ubu i rudu e huriki a turana ri gi takia e Isu, ri gi ta maea, “Bakovi Dagi, ma ga vakapae ioe. Iau i uka ma a bakovi kamumu go valai na ruma nau. Lakea iau, i uka ma a luhoi ge iau a bakovi kamumu ga valai mai ioe. O taki kunanea a ngava, ge mahuri a vora nau. A lohoka vona bara i bele, a vuhuna iau a longototo e huriki a bakovi dagi nau. E huriki a nugumaheto a matakari ria, ria ranga ri longototo iau. Bara takia a viri tara ge vano, bara i vano kunana. Bara takia ge valai, bara i valai kunana. Bara takia a vora nau ‘o ratea a maki iea,’ bara i rata kunanea.”
Na tahuna e Isu i longoa a ngava iea i turutu, i matagege lakea ne huriki ri muri vona, i taki ria, “A taki mua, i uka ma a pugaia ma tara bakovi o Israel ge luhoi tora hatekea a Vure ge manga a bakovi iea.”
10 Muri e huriki a vinuru ri hamule lakea na ruma. Na tahuna ri bele, ri masia a vora i tavaga pali.
E Isu i Vakamahuri a Riau
11 Muri e Isu i lakea na tanga dagi e Nain. E huriki a murimuri, e huriki a bakovi a ngatavine ala kupo ranga ri laho turana. 12 Na tahuna ri luve tabukoi na poridala na tanga, ni kaloho tala a podana bakovi i mate, a madiva na havuri, ni gi tanu. I kupo e huriki na tanga dagi ri laho turana havuri iea. 13 Na tahuna e Bakovi Dagi i masia a havuri, i dodoa, lakea i takia, “Naha ni tangi.”
14 I laho lokovonga i nugua a moke, ra i tabuli vona a podana riau, lakea e huriki ri kalohoa ri pesi tata. Muri e Isu i ta maea, “Riau, ngane a taki ioe, o pesi rike!” 15  *Lakea a riau i made rike, i vakatubu ni ta. Muri e Isu i tulia, i habi mulea ne kinana.
16  *E huriki lobo ri mangenge, ri kavurikea a Vure. Lakea ri ta maea, “A propet dagi i bele na kurukurune hita. A Vure i valai pali ge tuhori e huriki a ngate vona.” 17 A velengane Isu ni longo na tabeke lobo ne Iudea, na robo tabukoi vonga.
E Ioanes i Rudu a Murimuri Vona Ru Lakea ne Isu
(Mateo 11:1-19)
18 E huriki a murimuri ne Ioanes ri vakalongoa vona a maki lobo e Isu i rata. 19  *Lakea e Ioanes i rudu a vinuru vona ala rua ru gu masia e Bakovi Dagi, ru gu nanea, “Ioe kunana a viri a Vure i taki ge rudu vilia, o mi gi davea a viri tara?”
20-21 Lakea ru vano. Na tahuna ru bele, e Isu i vakamahuri e huriki ri giloa, e huriki i dili ne ria a hanitu, i vakamatapara e huriki a kepa. Ru nanea, “E Ioanes a mari ni vahilolo i rudu maria miri gi nana ioe. Ioe kunana a viri a Vure i takia ge rudu vilia, o mi gi davea a viri tara?”
22  *Lakea e Isu i koli, i ta maea, “Muru hamule, muru vakalongo e Ioanes vona a maki muru matai muru longo: E huriki a kepa ri matapara, e huriki a beu ri laho tabu, e huriki ri tahoka a patala ri matapado, e huriki ri vou ri longo mule tabu, e huriki ri mate ri mahuri mule tabu, a Velenga Kamumu ni vakalongo ne huriki a matasia. 23 E huriki ri matai a maki a rata, pali i uka ma ri koi nau, a Vure bara i rata kamumu ria.”
24 E Isu i ta lobo, lakea a vinuru ne Ioanes ru vano. Muri e Isu i vakalongo e huriki vonga, i ta maea, “Ra viri mu dili maia na tabeke i ngeki, i uka ma ia a bakovi ni ta viliha lae, ge manga a pagana viru i bole lelea a vilu. 25 I uka ma i bagetu na varakia kabakaba. E huriki ri bagetu na varakia kabakaba ri tahoka a mahala i kupo, ri made na ruma hariki. 26  *A viri mu vano mu gu masia a propet. A taki muholi mua, e Ioanes i uka ma ia a propet tavula kunana. 27  *Hosi ni vakalongo muga vona na hinere. A hinere i ta maea,
‘Ga rudua a vinuru nau ge muga vomu,
ge pelekadoa a dalamu.’
28 “A taki mua, i uka tara viri koea na malala ge polomeli ne Ioanes. Pali a viri i manga a bakovi tavula pololilo na harikianga na Vure, i polomeli ne Ioanes.”
29  *Na tahuna e huriki ri longoa a nitane Isu, e huriki a bakovi a ngatavine, turana e huriki a bakovi ni bole a takis, ri ta maea, “I muholi, a Vure i ngarua e Ioanes ge vahilolo mia.” Ri ta mavonga, a vuhuna e Ioanes i vahilolo ria pali. 30  *Pali e huriki a Pariseo, e huriki a mari na vinara, i uka ma ri ramai a ningaru na Vure, ri koi e Ioanes ge vahilolo ria.
31 Muri e Isu i ta maea, “Ga toni virihi ma a ra e huriki na tahuna mona? Ri gi manga a ra? 32 Ri manga e huriki a koma ri made na mada ni vahabi ni vangoli a maki. Ri gale e huriki a koma ranga ri ta maea,
‘Mi vaki a piloli,
pali i uka ma mu raulo.
Mi kalolo a linge na matenga,
pali i uka ma mu tangi.’
33 “A ta maea a vuhuna e Ioanes a mari ni vahilolo, i valai i uka ma i kani a bret, i uka ma i ninu a vain, lakea mu takia ta i dili vona a hanitu. 34  *Pali a Tuna Bakovi i valai i kani i ninu, lakea mu ta maea, ‘Ia a bakovi ni kani ni ninu hateka, i turana bala e huriki a bakovi ni bole a takis, e huriki a bakovi hale.’ 35 Pali e huriki ri ramai a niluhoi kamumu na Vure, ri vakasiri manga a niluhoi kamumu vona i muholi.”
A Ngatavine Hale i Biria e Isu
36 A Pariseo tara i takia e Isu ge kani turana. Lakea e Isu i lokovonga i made na dede. 37  *A ngatavine tara i made na tanga iea, a ngoi. Na tahuna i longoa e Isu i kani turana Pariseo, i vano i konea a ulo ni rata na kedo a alabasta, i vona a nibiri mangisipa. 38 I lakea na ruma na Pariseo, i pasike puru muri tabukoi na vahane Isu i vakatubu ni tangi. I vahilolo a vahane Isu na luhana. Muri i ravu a vahane Isu na vuna, i nguru a vahana, i guru langa na vahana a mangisipa.
39 Na tahuna a Pariseo iea i masia a ngoi i rata maea, i luhoi maea, “Ra bakovi iea, ge ia a propet bara i lohoka vona ra ngatavine i nugua, a ngatavine navai. Ra ngatavine iea a ngatavine hale.”
40 Lakea e Isu i takia, i ta maea, “Simon, a tahoka a ngava ta ga taki ioe vona.”
Lakea e Simon i koli i ta maea, “Mari ni tovo, mo vakalongo iau vona.”
41 Lakea e Isu i ta maea, “A bakovi ala rua ru bole a moni na bakovi i matakari a tava. A bakovi tara i bole a kedo silva i 500. A viri tara i bole a kedo silva i 50. 42 Rua varago ru uka a moni ru gu koli, lakea i taki rua nahea ru gu koli. E rei ne rua ge ngaru hatekea a matakari na tava?”
43 E Simon i koli i ta maea, “Iau a luhoia ra bakovi i kupo a moni i bole, lakea a matakari na tava i takia nahea ge koli.”
Lakea e Isu i takia e Simon, i ta maea, “A nitamu i muholi.”
44 Muri i mata lakea na ngatavine i takia e Simon, “Ra ngatavine iea o masia? Iau a valai na ruma vomu, pali ioe o uka ma o habi nau a naru ga vahilolo a vahagu. Pali a ngatavine iea, i vahilolo a vahagu na luhana, i ravu a vahagu na vuna. 45 Ioe o uka ma o tagui iau, pali ra ngatavine iea i nguru mavonga a vahagu na tahuna i dili koea. 46 Ioe o uka ma o biri a gigu na nibiri, pali a ngatavine iea, i guru langa na vahagu a mangisipa. 47 Pali ngane ga taki ioe, a naro hale vona i kupo, pali iau a puga vuroki, i mavonga i ngaru hateka iau. A viri ni puga vuroki a naro hale kiroko vona, a ningaru vona i kiroko kunana.”
48 Muri e Isu i takia a ngatavine i ta maea, “Iau a puga vuroki a naro hale vomu.”
49 E huriki ri bele palupu na nikani ri vata, ri ta maea, “Ra bakovi iea, ia e rei muholi i puga vuroki a naro hale?”
50  *Lakea e Isu i takia a ngatavine i ta maea, “A puga vuroki a naro hale vomu a vuhuna o luhoi tora iau. O vano na nivalemu.”
* 7:2 A ubu na tara na nugumaheto i matakari e huriki a nugumaheto ala ravulu mule ma murina balaka taku (100). 7:12 A madiva, a koma i uka e tarina, i uka e tukana. Ia kikeri kunana. * 7:15 1Ki 17:23; 2Ki 4:36 * 7:16 Luk 1:68 * 7:19 Sng 40:7; Mal 3:1; Kap 1:8 * 7:22 Ais 35:5-6; 61:1; Luk 4:18 * 7:26 Luk 1:76 * 7:27 Mal 3:1 * 7:29 Luk 3:12 * 7:30 Mat 21:32 * 7:34 Luk 15:2 * 7:37 Mat 26:7; Mrk 14:3; Ion 12:3 7:41 A kedo i silva ne huriki a Iuda ni gale a ‘denari.’ A viri i leho na vik i rua bara i bole a denari i rua. * 7:50 Luk 8:48; 18:42