7
Ɓa dásíwá ɲúhṹso ton-sá wɛɛ́ró bìo
(Matiye 8.5-13; Zãn 4.46-54)
Bìo ó o Yeesu bía hɔ̃́n bíoní so ɓúenɓúen á nɔn ɓa zã̀amáa yi vó, ó o wà van ho *Kapɛɛnayuumu. Mu pã̀ahṹ ká ho *Oroomu dásíwá ɲúhṹso ɓúi wi bĩ́n á ton-sá nì-kéní na ó o ɓɛ̀ntĩ́n wa làa sòobɛ́ɛ á lò yí here día mu húmú ɲii wán. Bìo ɓa dásíwá ɲúhṹso mu ɲá a Yeesu bìo, ó o tonkaa ɓa *zúifùwa nì-kĩ́a nùwã yɛn ɓúi le ɓa vaa fìo wo le o ɓuee wɛɛ́ mí ton-sá. Á bán wà van o Yeesu cɔ̃́n á vaá wee ɓónɓóní a ká ɓa à bío làa wo: «O nìi mu na tonkaa wɛn ɓɛ̀ntĩ́n ko lè ũ séeníi, lé bìo ó o wa wa nìpomu. Orɛ́n lé yìa léra mí níi yi á séenía wɛn á sonnáa wa kàránló zĩi.» Ó o Yeesu dɛ̀ɛnía bò làa ba á ɓa wà. Bìo ɓa vaá sùaráa o nìi mu zĩi à bṹn ò o tĩ́n tonkaa mín bɔ̃́nlowà le ɓa lée bío na a yi: «Ɲúhṹso, yí sɛɛ́ ũten ĩ bìo yi. Ũ ɓuenló ĩ zĩi yi lée bìo na á ĩ yí koráa. Lé bṹn bìo yi á ĩ yí heníanáa ĩ sĩi á yí ɓuara ũ cɔ̃́n ĩten. Na le ɲii á ĩ ton-sá pa à wa. Ĩnɛ́n ĩ bɛɛre ɲúnása wi á ĩ wee bè bíoní yi. Á ĩnɛ́n mún wi ɓa ɓúi ɲúhṹ wán, á bán mún wee ɲí ĩ cɔ̃́n. Ĩ le yìa va hen à wón va bĩ́n, ĩ le o ɓúi ɓuen ò o dɛ̀ɛní ɓuen. Ĩ le ĩ ton-sá wé bìo na, ò o dɛ̀ɛní wé mu mí lahó yi.» Bìo ó o Yeesu ɲá hɔ̃́n bíoní so, ó o wó coon o nìi mu bìo yi, ó o yèrèmáa khíi bía lè ɓa zã̀amáa na bò a yi: «Le ĩ bío na mia: O *Isirayɛɛle nìpomu ɓúenɓúen yi á ĩ dĩǹ yí fò mín làa nùpue na sĩidéró miì yú yìa kà yi.» 10 Á ɓa dásíwá ɲúhṹso ɓàn bɔ̃́nlowà bĩnía khíɓon á vaá yú ò o ton-sá mu wan.
O Yeesu vèenía o Naɲɛɛ mahã́a za
11 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu wà wee va ho lóhó ɓúi na ɓa le Naɲɛɛ. Ó o nì-kenínia lè ɓa zã̀amá-kúii bò làa wo. 12 Bìo ó o vaá dɔ̃n ho lóhó ɲii, ó o fò mín làa nùpua ɓúi à ɓa ɓuan mí nì-hío wà vaá nùu. Yìa húrun lée mahã́a ɓúi te mí za kéní. Ho lóhó nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ ló á bò là a hã́a mu. 13 Bìo ó o Ɲúhṹso mɔn o hã́a mu ó o màkárí ɓuan wo yi. Ó o bía làa wo: «Hã́a mu, yí yáa ũ yilera.» 14 Ò o wà vaá ɓó ɓa yi á lá mí níi bò le khã̀are wán á bìa ɓuan o nì-hío dĩ̀n. Ó o Yeesu bía: «Yàrónza, lii hĩ́ní, lé mi bía mu.» 15 Ó o dɛ̀ɛnía lií hĩ́nɔn yòó kará wee bío. Ó o Yeesu hóonía wo yòó dó ɓàn nu níi yi. 16 Á bìa wi bĩ́n ɓúenɓúen zã́na á ɓa wee khòoní le Dónbeenì kà síi: «Yìa kà màhã́ lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro binbirì á wa yú. Le Dónbeenì ló ɓuara á wà ɓueé fení mí nìpomu.» 17 O Yeesu bìo na ó o wó kà dɛ̀ɛnía ɲá ɓa *zúifùwa kɔ̃hṹ ɓúenɓúen yi á dà khíi zon hĩ̀a làa ba ɓó mín yi mún.
O Yeesu zéenía mí ɓuenló ɲúhṹ nɔn o Zãn Batiisi yi
(Matiye 11.2-6)
18 O Zãn Batiisi nì-kenínia vaá bía bìo wó ɓúenɓúen á nɔn wo yi. Bṹn mɔ́n ó o von ɓa nùwã ɲun ɓúi ɓa tĩ́ahṹ 19 á tonkaa le ɓa vaa tùa o Yeesu yi: «Ũnɛ́n lé yìa á wa ɲá bìo le fo ko ũ ɓuen lée, tàá wa pá ko à wa lòoní nì-veere?» 20 Á bán wà vaá yú a Yeesu á bía nɔn wo yi: «O Zãn Batiisi tonkaa wɛn ũ cɔ̃́n le wa ɓuee tùa foǹ le lé fo lé yìa ko ũ ɓuen lée, tàá wà pa nì-veere?» 21 Á mu wã́a wó se à ɓa ɓueé dɔ̃n ò o lan wee wɛɛ́ ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ na mu vã́mú lè mí sìíwà tò. O mún wee ɲa ɓa cĩ́náwa lén bìa ɓa wi yi, á mún wee hɛ́n ɓa muiiwà yìo à hã mi wéréwéré. 22 Bṹn wéró mɔ́n, ó o màhã́ yèrèmáa wee bío là a Zãn tonkarowà: «Mi lɛ́n vaa zéení bìo mí mɔn làa bìo mí ɲá à na a Zãn yi: Lé ɓa muiiwà yìo wee mi, á ɓa mùamúawà hĩ́nɔn wee varáka, ɓa ɓùeréwà wan, ɓa bekewà ɲikɔ̃nna wee ɲí mu bìo, ɓa nì-hía wee vèe, á le bín-tente wee bue na ɓa nì-khenia yi.* 23 Yìa yí pã́ ĩ bìo ká a tà mu yi se wón ɓànso ɲúhṹ sĩ.»
O Yeesu wee bío o Zãn Batiisi bìo
(Matiye 11.7-11)
24 Bìo ó o Zãn tonkarowà bĩnía wà, ó o Yeesu wã́a wee bío o Zãn mu bìo lè ɓa zã̀amáa kà síi: «Lée webio á mi van vaá lora le dùure yi? Lé ho konkohó na ho pinpiró wee hɛ́ɛ vĩ́nvã lée? Ɓùeé. 25 Á lée webio mi vaá lora? Lée nùpue ɓúi na sĩ̀a hɔ̃̀nbɔ̃̀nɔ̀n le? Hɔ̃́n sĩ̀-sení ɓànsowà so lé ɓa pã̀amá-beera zĩní á ɓa wi yi. 26 Á lé o yɛ́n mi van bìo yi? Lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro lée? Ká mu lé wón se mi tũ̀iá sĩ. O yàá pá po wón, le ĩ bío mu na mia. 27 Orɛ́n lé yìa le Dónbeenì fèra bía bìo mí vɔ̃nna yi: ‹Ĩ ì tonka ĩ tonkaro o ò dí ũ yahó á ɓueé wíoka ũ wɔ̃hṹ.› 28 Le ĩ bío mu na mia: Ɓa nùpua na ho dĩ́míɲá yi ɓúenɓúen á yìa ɲúhṹ wi po a Zãn wón mía. Ɛ̀ɛ ká le *Dónbeenì bɛ́ɛnì zàwa mɔ́n-dí màhã́ pá po a.
(Matiye 11.16-19)
29 «Ɓa nùpua ɓúenɓúen, hàrí ho *lànpó féwá á hĩ́a wee ɓuee ɲí a Zãn cɔ̃́n. Á ɓa tà zũńna le le Dónbeenì bìo bon á ɓa wee ɓuen o cɔ̃́n ò o bátízé ɓa. 30 Ká ɓa *Farizĩɛwa lè ho *làndá bìo zéenílowa bán yí tà bìo le Dónbeenì le mí ì wé è na ɓa yi, á ɓa ɓɛ̀n mún pã́ à Zãn *bátɛ́ɛ̀mù bìo.» 31 Ó o Yeesu bĩnía bía: «Ho zuia nùpua na kà á ĩ dà à tèé lè ɓa yɛ́n? Lé ɓa yɛ́n á ɓa bìo ɓonnáa mín? 32 Ɓa ka lè ɓa háyúwá na lée kará ɓa nùpua fèmínló lahó yi, á wee háaní na mí ninzàwa na zoó le ɓonfónii yi kà:
Wa ɓúa hã sĩ̀a san,
à mi le mi máa lée yo.
Wa bó le yèni,
á mi le mi máa wá.
33 Bìo ó o Zãn Batiisi ɓuara á yí máa dí dĩ́n-poni, á mún yí máa ɲu *dìvɛ̃́n, á mi le o cĩ́ná wi o yi. 34 Á bìo ó o *Nùpue Za ɓɛ̀n ɓuara wee dí, á mún wee ɲu ho dìvɛ̃́n á mi mún yí tà bṹn, à mi wee bío bìo kà: ‹Mi loń! O nìi na kà yí máa wé bìo ɓúi ká mu yínɔń dĩ́nló díró làa ɲa-ɲunló. O lé ɓa *lànpó féwá lè ɓa bè-kora wérowà ɓàn bɔ̃́nlo.› 35 Ɛ̀ɛ ká bìa ɓúenɓúen na mu bè-zũńminì wi yi bìo bon, bán wé è wé mu bè-zũńminì mu ɓàn wárá.»
O bá-fé na bè-kora sɛ́ra día bìo
(Matiye 26.1-13; Zãn 12.1-8)
36 Wizonle ɓúi ó o Farizĩɛ ɓúi von o Yeesu le o ɓuee dí mí zĩi. Ó o Yeesu van á ɓa vaá khónkaa dũmaka wee dí. 37 Hón pã̀ahṹ so yi ò o hã́a ɓúi na á ho lóhó nùpua ɓúenɓúen zũ bá-fénló bìo á ɲá bìo ó o Yeesu wi o nìi mu zĩi, ó o ɓuan mí dɛ̀ɛ ɓúi na yàwá here na sú lè ho ɲiló na sãmu sĩ á ɓuararáa bĩ́n. 38 Bìo ó o ɓueé zon, ó o bánbáa khíi hùerá a Yeesu mɔ́n ò o wee wá, ó o yèn-caa wee lii o Yeesu mu zení wán. Ó o ɲún-vãní lé dìo ó o wee bĩní sùuka làa hã, bṹn mɔ́n ó o wee bĩní yɛ̀ɛ hã ká a kúee ho ɲiló mu hã wán.
39 Á bìo ó o Farizĩɛ na ó o wi zĩi á mɔn mu, ó o wee bío mi yi: «Yìa kà cén lá lée Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro kɛ̃́nkɛ̃́n, ó o lá a zũń o hã́a mu na wee lanláka a zení léeníi, là a bè-wénia.» 40 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Simɔn, ĩ ì bío bìo ɓúi á à na foǹ.» Ó o Simɔn le: «Ɲúhṹso, bío.»
41 Ó o bía làa wo: «Nùpua nùwã ɲun hĩ́a kon nàfòró ɓànso ɓúi wárí. O nì-kéní lée wɛ́n-hãani khĩá-hònú, ò o nì-kéní na so lée wɛ́n-hãani ɓúará-ɲun làa pírú. 42 Bìo á yìa ɓa kon le cɔ̃́n zũ à ɓa yí dà le máa wĩ́, ó o ɓó ɓa mí nùwã ɲun kení. Àwa! Ɓa nùwã ɲun mu tĩ́ahṹ, á ũ wee leéka le lé o yɛ́n ǹ wań o nìi mu á à poń mí ninza.» 43 Ó o Simɔn bía: «Ĩ wee leéka le lé yìa ó o día le kee na ɓùaa nɔn yi.» Ó o Yeesu le: «Ũ bìo bon, fo mà ho tũ̀iá.»
44 Ò o yèrèmáa khíi sánsáa o hã́a mu ò o wee bío là a Simɔn: «Fo yí mɔn le: ĩ ɓueé zon hen coon à ũ yí le ɓa ɓua mu ɲumu ɓuee sɛɛ le ĩ zení, ò o hã́a na kà wón wá siinía hã á bĩnía sùukaa lè mí ɲún-vãní. 45 Bìo á ĩ ɓueé dɔ̃n ũ zĩi, á ũ yí hĩ́nɔn yí wìira mi á yí yɛ̀ɛra níi, ò orɛ́n lè mí ɓuee zoró hen á ĩ zení lé hón ó o wìira lè ho yɛ̀ɛró. 46 Fo mún yí kúaa ɲiló ĩ ɲúhṹ wán á yí dóráa ho cùkú miì, ò orɛ́n wón lé ho ɲiló na sãmu sĩ ó o kúaa ĩ zení wán.§ 47 Lé bṹn nɔn à ĩ ì bío mu á à na foǹ: Bìo ó o hã́a mu ɓa sɛ́ra bè-kora cɛ̀rɛ̀ɛ día lé bṹn nɔn ó o waminì wárá booráa. Ɛ̀ɛ ká yìa bè-kora na sɛ́ra día ka cĩ́inú, wón waminì wárá na o ò zéení à ɓɛ̀n ǹ kɛń cĩ́inú.»
48 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu bía nɔn o hã́a yi: «Ũ bè-kora sɛ́ra día.» 49 Á bìa làa wo páanía wee dí wee bío mí yiwa: «O nùpue mu lée wée á wee hení mí sĩi à bío le mu bè-kora sɛ́ra día?» 50 Ó o Yeesu bía nɔn o hã́a yi: «Fo wã́a yú ho hɛ́ɛrà, hĩ́ní lɛ́n, ũ sĩidéró miì á fenía fo.»
* 7:22 Mi loń Ezayii vũahṹ 35.5; 61.1 7:27 Mi loń Malasii vũahṹ 3.1 7:36 O Yeesu pã̀ahṹ ká ɓa zúifùwa le mí ì dí, à ɓa khón daráka kĩ́ní ho dĩ́nló yi díráa. § 7:46 Le níi yɛ̀ɛró, hã zení sɛɛró lè ho ɲiló kúeeró ho ɲúhṹ wán, bṹn ɓúenɓúen lé bìo á ɓa zúifùwa fù wee wé à déráa ho cùkú mí nì-hãní yi.