Bibeli Luayãtaalá Matiee 21

Gbãakpaa Yesuzi Yelusalɛũ

(Maa 11.1-26, Luk 19.28-48, Zãa 12.12-22)

1 Kɛ́ aa kà kãi ń Yelusalɛũo, aa kà Bɛfaze wɛ̃́lɛ pↄ́ kú Kùkpɛ sĩ̀sĩpↄlɛu, ↄ̃ Yesu a ìwa gbɛ̃ↄn plaↄ zĩ̀ 2 a ònɛ́: À gɛ́ wɛ̃́lɛ pↄ́ kálɛ á aɛ kee guu. Tó a gɛ̃, á zàa'ĩna e dↄa ń a nɛ́o wegↄ̃ↄ. À polo suomɛɛ. 3 Tó gbɛ̃e á lá, kpelewa ni, í mɛ Dii mɛ́ ye ń mↄaoi, a ń gbaɛɛ̀ tia. 4 A dɛ màa kɛ́ yã́ pↄ́ ãnabi ò kɛ yã́iɛ, à mɛ̀:

5 O Siↄnadeↄnɛ an kía mɛ́ lɛ́ mↄ́ ń kĩ́i.

Aà nↄ̀sɛ niɛ, a di zàa'ĩn bↄlↄ kpɛ.*

6 Ìwapiↄ gɛ kɛ̀ lá Yesu ònɛ́wa. 7 Aa sù ń zàa'ĩnapio ń a nɛ́o, aa ń ulaↄ kpàlɛmá, ↄ̃ Yesu dìkpɛ. 8 Gbɛ̃́ dasideↄ lɛ́ ń ulaↄ kpálɛ zɛ́u,† gbɛ̃eↄ lɛ́ lá zↄ̃ wàlɛ kpálɛ zɛ́u lↄ. 9 Bíla pↄ́ dↄaaaɛ̀ ń gbɛ̃́ pↄ́ tɛ́ aà kpɛↄ lɛ́ wiilɛ wàlɛ mɛ:

Gbãa kɛ, Davidi Bui!

Báaaden gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ mↄ́ ń Dii tↄ́o ũ!

Wà gbãakpaaàzi à zↄ̃ luawa.‡

10 Kɛ́ Yesu gɛ̃̀ Yelusalɛũ, wɛ̃́lɛ lòo, gbɛ̃́pii lɛ́ mɛ: Dén gbɛ̃́ bee ũi? 11 Bíla mɛ̀: Ãnabi Yesuɛ. À bↄ̀ Nazalɛti, Galile bùsuuɛ.

Yesu gɛa Lua ua

(Maa 11.15-19, Luk 19.45-48, Zãa 2.13-22)

12 Yesu gɛ̃̀ Lua ua à laayianaↄ ń laalunaↄ yà ń bↄ́lɛ píi. À ↄlɛũkpakɛnaↄ táabũnuↄ ń felenyianaↄ kìlaↄ fuangba. 13 A ònɛ́: A kɛ̃a Lua taalau, wali o ma kpɛ́ɛ lousisikpɛ,§ ↄ̃ á kɛ̀ gbɛ̃blenaↄ tòo ũ.*

14 Vĩ̀aↄ ń ɛɛↄ mↄ̀ aà kĩ́i Lua ua we, ↄ̃ à ń gbãgbã. 15 Kɛ́ sa'onkiaↄ ń Mↄizi ikoyãdanɛdeↄ yãbↄnsaɛ pↄ́ àlɛ kɛↄ è, mɛ́ aa mà nɛ́ↄ lɛ́ wiidↄwà Lua ua aalɛ mɛ, gbãa kɛ Davidi Bui, ↄ̃ an pↄ pà. 16 Aa òɛ̀: Ń mà lá aalɛ oa? Yesu wèmá à mɛ̀: Ao! Kɛ́ Lua dà nɛ́fɛ̃nɛnaↄnɛ ń nɛ́ yↄ̃minaↄ aa a táasilɛ, i a kyokɛo lé?† 17 Ɔ̃ à bↄ̀ wɛ̃́lɛu à ń tó we, à tà ii Bɛtani.

Yesu kaadↄɛnli kaa

(Maa 11.12-14,20-24)

18 Kɛ́ gu dↄ̀ kↄↄkↄↄ, à ɛ̀a lɛ́ su wɛ̃́lɛdau, ↄ̃ nↄana lɛ́ aà dɛ. 19 À kaadↄɛnli è zɛ́ lɛ́, ↄ̃ à sↄ̃̀i, i nɛ́ ewào, sema lá pã. Ɔ̃ a ò lípiɛ: Ńyↄ̃ nɛ'i bau lↄo. Wegↄ̃ↄ lípi giigàga. 20 Kɛ́ aà ìwaↄ è, ↄ̃ à bↄ̀ ń saɛ aa mɛ̀: Àkɛa kaadↄɛnlipi giigàga màa gↄ̃̀ↄi? 21 Yesu wèmá à mɛ̀: Sĩana málɛ oɛ́, tó á Lua náai vĩ seasai, i kɛ kaadↄɛnlipi yã́ ↄ̃ á kɛ adoo. Baa tó á ò sĩ̀sĩɛ beeɛ aà azĩa sɛ zu ísiau, a kɛɛ.‡ 22 Tó á Lua náai vĩ, pↄ́ pↄ́ á gbɛ̀awà wabikɛa guu píi, á eɛ.

Yesu laa a ikoi

(Maa 11.27-33, Luk 20.1-8)

23 Yesu gɛ̃̀ Lua ua, àlɛ yãdanɛ́. Ɔ̃ sa'onkiaↄ ń gbɛ̃zↄ̃ↄↄ mↄ̀ aà là aa mɛ̀: Iko kpele ńlɛ yã́ beeↄ kɛòi? Démɛ n gba iko beei? 24 Ɔ̃ Yesu wèmá à mɛ̀: Mapi sↄ̃ má yã́ mɛ̀ndo gbɛawá. Tó á òmɛɛ, ↄ̃ má iko pↄ́ málɛ yã́ beeↄ kɛo oɛ́. 25 Dé iko Zãa gbɛ̃́ↄ da'ilɛkɛ̀òi?§ Lua pↄ́ yã̀, ge gbɛ̃nazĩna pↄ́ɛ? Ɔ̃ aa lɛkpàaĩ aa mɛ̀: Tó wa mɛ̀ Lua pↄ́ɛ, a wá lá bↄ́yãi wi Zãa yã́ sio ni. 26 Tó wa mɛ̀ gbɛ̃nazĩna pↄ́ɛ sↄ̃, wá bíla vĩa vĩ, asa ampii aa Zãa ãnabikɛ sìɛ. 27 Ɔ̃ aa wè Yesuwa aa mɛ̀: Wá dↄ̃o. Ɔ̃ Yesu ònɛ́: Mapi sↄ̃ má iko pↄ́ málɛ yã́ beeↄ kɛo oɛ́o.

Nɛ́ gbɛ̃ↄn plaↄ

28 Ɔ̃ Yesu mɛ̀: Gbɛ̃e mɛ́ nɛgↄ̃ɛnaↄ vĩ gbɛ̃ↄn pla. Ɔ̃ a ò Wooɛ: Gɛ́ zĩkɛi bua gbã. 29 Woo mɛ̀: Má gɛo. Ɔ̃ à nↄ̀sɛlìlɛ gbɛzã, à gɛ̀. 30 Maepi gɛ ò Seɛ màa lↄ. Ɔ̃ Se mɛ̀: Too. Kási i gɛo. 31 Á è kpelewai? Gbɛ̃ↄn plapiↄ guu, an démɛ a mae pↄeã kɛ̀i? Aa mɛ̀: Wooɛ. Ɔ̃ Yesu ònɛ́: Sĩana málɛ oɛ́: Ɔsinaↄ ń káaluaↄ gɛ̃ kpala pↄ́ bↄ̀ Lua kĩ́i guu á ãa. 32 Asa Zãa mↄ̀ à zɛ́ súsu ↄ̀lↄɛ́, i aà yã́ sio. Ɔsinaↄ n káaluaↄ mɛ́ aa aà yã́ sì. Baa ń bee eao i nↄ̀sɛlilɛ gbɛzã a aà yã́ sìo.

Vɛ̃ɛbu zĩkɛnaↄ

(Maa 12.1-12, Luk 20.9-18)

33 À yãpãle ma lↄ. Uabelee mɛ́ kú a vɛ̃ɛbu vĩ, à kaa lìai à ɛyↄ̃̀ a guu vɛ̃ɛfɛ̃kĩi ũ, à gbadà.* Ɔ̃ à a vɛ̃ɛbupi nà zĩkɛnaↄnɛ ń ↄzĩ, ↄ̃ à fɛ̀lɛ ń táo. 34 Kɛ́ vɛ̃ɛkↄzↄ̃zↄ̃gↄↄ kà, ↄ̃ à a ìwaↄ zĩ̀ zĩkɛnapiↄwa aa a vɛ̃ɛ asea siɛ. 35 Ɔ̃ zĩkɛnapiↄ aà ìwaↄ kũ̀kũ, aa ń gbɛ̃do gbɛ̃̀, aa ń gbɛ̃do dɛ̀, aa ń gbɛ̃do pàpa ń gbɛo aa dɛ̀. 36 Uabelepi ɛ̀a ìwa pãleↄ zĩ̀,† an dasi dɛ gbɛ̃́ káauↄla, ↄ̃ aa kɛ̀nɛ́ màa lↄ. 37 Gbɛzã ↄ̃ à a nɛ́ zĩ̀má à mɛ̀: Aa ma nɛ́ yãda. 38 Kɛ́ zĩkɛnapiↄ nɛ́pi è, aa òkↄ̃ɛ: Túbiblenan kee. Wà aà dɛ, bú i gↄ̃wɛ̃ɛ. 39 Ɔ̃ aa aà kũ̀ bↄ̀ò kaau aa aà dɛ̀. 40 Tó búde sù, kpelewa a kɛ zĩkɛnapiↄnɛi? 41 Aa wèwà aa mɛ̀: A gbɛ̃́ pãsĩpiↄ dɛdɛ pãsĩpãsĩɛ, i búpi na zĩkɛn pãle pↄ́ aa aà asea kpawa a gↄↄwaↄnɛ ń ↄzĩ. 42 Ɔ̃ Yesu ònɛ́: I yã́ɛ bee kyokɛ taalauo lé?

Gbɛ pↄ́ ɛ̃bonaↄ pãkpài mɛ́ gↄ̃̀ gbɛↄ mide ũ.

Dii mɛ́ bee kɛ̀ ↄ̃ à kɛ̀wɛ̃ɛ yãbↄnsaɛ ũ.‡

43-44 Ayãmɛto málɛ oɛ́: Lua a á bↄ kpala pↄ́ bↄ̀ a kĩ́i guu, i gbɛ̃́ pↄ́ aa a asea kpawaↄ kpau.

45 Kɛ́ sa'onkiaↄ ń Falisiↄ Yesu yãlɛɛũanɛpiↄ mà, aa dↄ̃̀ kɛ́ ń yã́ àlɛ o. 46 Ɔ̃ aalɛ zɛwɛɛlɛ wà aà kṹ, ãma aa vĩakɛ̀ bílaɛ, kɛ́ wà aà dìlɛ ãnabi ũ yã́i.

* 21:5 Zkl 9.9 † 21:8 2Kia 9.13 ‡ 21:9 Soũ 118.25-26 § 21:13 Isa 56.7 * 21:13 Zel 7.11 † 21:16 Soũ 8.3 ‡ 21:21 Mat 17.20 § 21:25 Mat 3.6 * 21:33 Isa 5.1-2 † 21:36 2Lad 36.15 ‡ 21:42 Soũ 118.22-23