4
Ri Jesús y ri ixok aj-Samaria
Ri Ajaf Jesús xunaꞌiej chi ri achiꞌaꞌ fariseos caxan chi jajaꞌ más iqꞌuiy vinak ri ncaꞌruꞌon bautizar y más iqꞌuiy ri ru-discípulos que choch ri Juan el Bautista. Pero man ja ta ri Jesús nibꞌano bautizar quichin ri vinak; xa ja ri ru-discípulos ri ncaꞌbꞌano bautizar. Antok ri Jesús xunaꞌiej quireꞌ, xiel-el chireꞌ Judea y xtzalaj chic jun bꞌay Galilea.
Y chi niꞌka Galilea, nicꞌatzin chi nakꞌax Samaria. Ri Jesús xbꞌaka chupan ri tanamet Sicar, ri jun tanamet richin ri Samaria ri cꞌo cierca ri ulief ri xuyaꞌ ri Jacob cha ri José ri rucꞌajuol ojier can. Y chireꞌ cꞌo-ve ri pozo ri ranun can ri Jacob. Chireꞌ xtzꞌuye-ve ri Jesús, ruma jajaꞌ altíra cosnak-pa ruma ri bꞌinien ri ranun-pa. Como pa nicꞌaj-kꞌij laꞌk reꞌ. Y cꞌo jun ixok aj-Samaria xalka chuchiꞌ ri pozo chi nralasaj ruyaꞌ. Y ri Jesús xuꞌej cha ri ixok reꞌ: Tasipaj bꞌaꞌ nuyaꞌ chi nikun, xchaꞌ cha. Antok xalka ri ixok, i-bꞌanak ri ru-discípulos pa tanamet chulokꞌic ri chica niquitej.
Ri ixok aj-Samaria xuꞌej cha ri Jesús: ¿Karruma nacꞌutuj ayaꞌ chuva inreꞌ ri in jun ixok aj-Samaria, y atreꞌ xa at israelita? xchaꞌ ri ixok. Jajaꞌ xuꞌej quireꞌ ruma ri israelitas y ri aj-Samaria xa man nicajoꞌ ta quiꞌ.
10 Ri Jesús xuꞌej cha ri ixok reꞌ: Xa ta atreꞌ avataꞌn ri chica ruyoꞌn-pa ri Dios, y avataꞌn ta jeꞌ ri chica nicꞌutun ruyaꞌ chava; atreꞌ yan chic nacꞌutuj ayaꞌ cha, y jajaꞌ nuyaꞌ chava ri yaꞌ ri nuyaꞌ cꞌaslien, xchaꞌ ri Jesús.
11 Y ri ixok xuꞌej cha ri Jesús: Tuoya, ri pozo naj kajnak, y atreꞌ man jun choj cha navalasaj-ka ri yaꞌ. ¿Pacheꞌ nacꞌan-ve ri yaꞌ ri nuyaꞌ cꞌaslien? 12 ¿Será que atreꞌ más at nem choch ri kamamaꞌ Jacob ri xcꞌujieꞌ ojier can, ri xuyaꞌ chika va pozo va, ruma chupan va xralasaj-el ruyaꞌ jajaꞌ, y quichin ri ralcꞌual y ri cavaj? xchaꞌ ri ixok.
13 Y ri Jesús xuꞌej cha ri ixok: Ri ncaꞌkumu ri yaꞌ ri ntiel chupan va pozo va, man xtiqꞌuis ta ri chakej-cheꞌ chiquij. 14 Pero ri ncaꞌkumu ri yaꞌ ri niyaꞌ inreꞌ, man jun bꞌay xtichakej ta chic quichiꞌ, xa xtuꞌon riqꞌuin cánima incheꞌl jun nacimiento richin yaꞌ, ri can xtipulin richin ri cꞌaslien ri man niqꞌuis ta.
15 Y ri ixok xuꞌej cha ri Jesús: Tuoya, tayaꞌ ri yaꞌ reꞌ chuva inreꞌ, chi quireꞌ man chic xtichakej ta nuchiꞌ y ni man chic xquipa ta vaveꞌ chuchiꞌ ri pozo chi nalvalasaj. Quireꞌ xuꞌej ri ixok.
16 Ri Jesús xuꞌej cha ri ixok: Caꞌin y avayuoj ri avachajil, y ncapa chic vaveꞌ, xchaꞌ ri Jesús cha.
17 Ri ixok xuꞌej: Inreꞌ manak vachajil, xchaꞌ. Y ri Jesús xuꞌej cha: Can ketzij ri naꞌej chi manak avachajil. 18 Ruma ivuꞌuoꞌ yan avachajil caꞌcꞌujieꞌ, y ri ache ri cꞌo aviqꞌuin vacame man avachajil ta. Can ketzij ri xaꞌej chi manak avachajil, xchaꞌ ri Jesús cha.
19 Y ri ixok xuꞌej cha ri Jesús: Tuoya, inreꞌ niꞌan pensar chi atreꞌ at jun profeta. 20 Ri katie-katataꞌ ri xaꞌcꞌujieꞌ ojier can, paroꞌ ri jun juyuꞌ va xquiyaꞌ rukꞌij ri Dios. Pero ixreꞌ ri israelitas ntiꞌej chi ja ri Jerusalén ri lugar ri pacheꞌ niyoꞌx rukꞌij ri Dios, xchaꞌ ri ixok.
21 Y ri Jesús xuꞌej cha: Nuoya, tanimaj ri xtinꞌej chava, chi xtalka jun kꞌij antok quinojiel vinak man paroꞌ ta chic ri juyuꞌ va, ni Jerusalén jeꞌ xtiquiyaꞌ rukꞌij ri Katataꞌ Dios. 22 Ixreꞌ aj-Samaria man ivataꞌn ta roch ri ntiyaꞌ rukꞌij. Pero ojreꞌ ri israelitas kataꞌn ri chica ri nakayaꞌ rukꞌij; ruma kiqꞌuin ojreꞌ ntiel-pa ri nicalo quichin ri vinak. 23 Ri jun kꞌij ri xinꞌej chava chi nipa, ya xalka. Ruma vacame ri ketzij xtiquiyaꞌ rukꞌij ri Katataꞌ Dios, can ketzij y riqꞌuin nojiel cánima xtiquiyaꞌ rukꞌij. Y ri Dios ncaꞌrucanuj ri vinak ri ncaꞌbꞌano quireꞌ. 24 Ri Dios can Espíritu. Rumareꞌ ri vinak ri ncaꞌyoꞌn rukꞌij, can nicꞌatzin chi ketzij y riqꞌuin nojiel cánima tiquiyaꞌ rukꞌij ri Dios.
25 Y ri ixok xuꞌej cha ri Jesús: Inreꞌ vataꞌn chi cꞌo jun kꞌij antok ri Mesías ri niꞌeꞌx jeꞌ Cristo cha, xtalka choch-ulief. Y ri kꞌij antok xtalka jajaꞌ, nojiel xtuꞌej chakavach, xchaꞌ ri ixok.
26 Ri Jesús xuꞌej cha: Ri Mesías xa inreꞌ ri nquitzijuon aviqꞌuin, xchaꞌ cha.
27 Y jareꞌ antok xaꞌlka ri ru-discípulos; y can xaꞌchapataj ruma nitzijuon riqꞌuin jun ixok, pero man jun chiquivach xcꞌutun cha ri Jesús: ¿Chica nacꞌutuj cha? o, ¿Chica ri natzijuoj riqꞌuin? 28 Y ri ixok reꞌ xuyaꞌ can ri ru-cántaro chireꞌ y xꞌa pa tanamet. Y xbꞌaruꞌej chica ri vinak: 29 Cꞌo jun ache xtzijuon viqꞌuin y xuꞌej chuva nojiel ri i-nubꞌanun. ¿Man ja ta came reꞌ ri Cristo? Quixam-pa y titzꞌataꞌ, xchaꞌ chica.
30 Y ri vinak ri xaꞌcꞌaxan, xaꞌiel-pa pa tanamet y xaꞌa cꞌa pacheꞌ cꞌo-ve ri Jesús.
31 Y antok cꞌa majaꞌ caꞌlka ri vinak, ri discípulos xquiꞌej cha ri Jesús: Rabí, cavaꞌ, xaꞌchaꞌ cha.
32 Pero jajaꞌ xuꞌej chica: Inreꞌ cꞌo nutiꞌ chi nitej, y ixreꞌ man ivataꞌn ta chica, xchaꞌ.
33 Ri ru-discípulos xquiꞌej-ka chiquivach: ¿Cꞌo came jun xcꞌamo-pa ri chica nutej?
34 Y ri Jesús xuꞌej chica: Ri nutiꞌ inreꞌ ja chi niꞌan ri nurayij ri takayuon-pa vichin y niqꞌuis can rubꞌanic nojiel ri rusamaj. 35 Ixreꞌ ntiꞌej chi cꞌa cꞌo cajeꞌ icꞌ nrajoꞌ chi ntiꞌan cosechar nojiel ri ticoꞌn. Pero inreꞌ niꞌej chiva: Quixtzuꞌn chila y quiꞌitzꞌataꞌ la vinak. Ijejeꞌ i-incheꞌl jun ticoꞌn ri kꞌan chic. Quiyoꞌien chic chi nitzijos ri ruchꞌabꞌal ri Dios chica, chi niquinimaj. 36 Ri xcaꞌbꞌano cosechar ri cosecha reꞌ can xcaꞌtuoj; ruma ri vinak ri xtiquinimaj ri ruchꞌabꞌal ri Dios, xticꞌujieꞌ quiqꞌuin ri cꞌaslien ri man niqꞌuis ta. Y rumareꞌ ri i-tiquiyuon can ri ruchꞌabꞌal ri Dios, can xtiquicuot cánima junan quiqꞌuin ri xcaꞌbꞌano cosechar. 37 Vaveꞌ ketzij ntiel ri tzij ri nuꞌej: Jun-ve ri nitico y jun-ve chic ri nibꞌano cosechar. 38 Inreꞌ xixtak chi ixreꞌ joꞌc chic ntiꞌan cosechar ri man ixreꞌ ta ri xixtico. Nicꞌaj chic ri i-tiquiyuon can ri ticoꞌn reꞌ, y ixreꞌ joꞌc chic xiꞌbꞌanaꞌ cosechar, xchaꞌ ri Jesús chica ri ru-discípulos.
39 Y chupan ri kꞌij reꞌ, can iqꞌuiy vinak xquinimaj ri Jesús chireꞌ pa tanamet Sicar, ri cꞌo Samaria. Ijejeꞌ xquinimaj ruma ri ixok xbꞌaruꞌej chica: Ri Jesús can xuꞌej chuva nojiel ri i-nubꞌanun-pa. 40 Entonces ri vinak aj-Samaria xaꞌlka y xquicꞌutuj favor cha ri Jesús chi ticꞌujie-ka quiqꞌuin. Y jajaꞌ xcꞌujieꞌ caꞌyeꞌ kꞌij quiqꞌuin. 41 Y más iqꞌuiy xquinimaj antok xcaꞌxaj ri xuꞌej ri Jesús. 42 Ri vinak reꞌ niquiꞌej cha ri ixok: Vacame nakanimaj man joꞌc ta ruma ri xaꞌej atreꞌ chika, xa nakanimaj ruma ri xkaxaj ojreꞌ mismo. Xkatamaj chi ketzij chi jajaꞌ ri Cristo, ri nicalo quichin quinojiel vinak ri icꞌo choch-ulief.
Ri Jesús nuꞌon sanar ri rucꞌajuol jun rusamajiel ri rey
43 Antok kꞌaxnak chic ri caꞌyeꞌ kꞌij, ri Jesús xuyaꞌ can ri tanamet Sicar ri cꞌo Samaria y xꞌa cꞌa Galilea. 44 Ruma jajaꞌ mismo xꞌeꞌn: Ri profeta pa rutanamit, man jun rakalien xtiꞌan cha. 45 Pero antok ri Jesús xalka Galilea, ri vinak aj-chireꞌ can otz xquiꞌan recibir; ruma ri vinak reꞌ xaꞌcꞌujieꞌ Jerusalén chupan ri namakꞌej y xquitzꞌat ri milagros ri xaꞌruꞌon ri Jesús.
46 Xpa chic jun bꞌay ri Jesús pa tanamet Caná ri cꞌo chireꞌ Galilea, pacheꞌ xuꞌon cha ri yaꞌ chi xuoc vino. Y chireꞌ mismo Galilea, chupan ri tanamet Capernaum, cꞌo jun rusamajiel ri rey, ri niyavaj jun rucꞌajuol. 47 Antok ri rusamajiel ri rey xraꞌxaj chi ri Jesús patanak cꞌa Judea y vacame cꞌo Galilea, jajaꞌ xpa cꞌa riqꞌuin y xucꞌutuj favor cha chi niꞌa-ka riqꞌuin chi niꞌrubꞌanaꞌ sanar ri rucꞌajuol, ruma ya nicon. 48 Ri Jesús xuꞌej cha ri rusamajiel ri rey: Xa man ta ntitzꞌat ri señales y milagros ri niꞌan inreꞌ, man ta nquininimaj.
49 Pero ri ache ri rusamajiel ri rey xuꞌej cha ri Jesús: Ajaf, tabꞌanaꞌ favor cꞌa chi ncaꞌa-ka pa tanamet Capernaum, antes que nicon-ka ri nucꞌajuol.
50 Y ri Jesús xuꞌej cha: Caꞌin. Ri acꞌajuol man xticon ta. Y ri ache reꞌ can xunimaj ri xuꞌej ri Jesús, y xꞌa. 51 Antok ri ache ri rusamajiel ri rey xulan-ka, ri ru-esclavos jajaꞌ xalquicꞌuluꞌ y xquiꞌej cha: Ri acꞌajuol cꞌas. Man xcon ta, xaꞌchaꞌ cha.
52 Y jajaꞌ xucꞌutuj chica ri ru-esclavos chi chica huora xquitzꞌat chi otz xunaꞌ ri rucꞌajuol. Y ri ru-esclavos xquiꞌej: Nakakꞌij ivir a la una, antok xqꞌuis-el ri cꞌatan chirij, xaꞌchaꞌ.
53 Ri rutataꞌ ri alaꞌ xalka paroꞌ chi ja huora reꞌ antok ri Jesús xuꞌej cha chi ri rucꞌajuol man xticon ta. Y rumareꞌ jajaꞌ y ri ru-familia xquinimaj ri Jesús.
54 Y jareꞌ ri rucaꞌn milagro ri xuꞌon ri Jesús chireꞌ Galilea; antok patanak cꞌa Judea.
4:4 Ri tzij “nicꞌatzin chi nakꞌax Samaria” nrajoꞌ nuꞌej chi ri Dios xrajoꞌ chi ri Jesús xakꞌax ri Samaria. 4:9 Neh. 4:1-2. 4:20 Ri juyuꞌ ri choj chirij nchꞌo-ve ri ixok, ja ri juyuꞌ rubꞌinan Gerizim. 4:44 Mt. 13:57; Mr. 6:4; Lc. 4:24. 4:45 Jn. 2:23. 4:46 Jn. 2:1-11.