23
Tek ri Jesús xuc'uex chuwech ri Pilato
Y c'ac'ari', quinojel ri yec'o chiri' xeyacatej c'a el, y xquic'uaj el ri Jesús riche (rixin) chi nbequijacha' pa ruk'a' ri aj k'atbel tzij ri Pilato* rubi'. Y chiri' chuwech ri aj k'atbel tzij, xquichop c'a niquitzujuj (niquisujuj) apo y niquibij: Riyoj ketaman chi re Jesús re' q'uiy rumac. Riya' nusuk' quina'oj ri katinamit Israel. Nubila' chuka' chique ri winek chi ma tiquitoj ta ri alcawal chare ri César. Y nubila' chi ya Riya' ri Cristo, y re' ntel chi tzij chi jun Rey,§ xecha'.
Y ri Pilato xuc'utuj c'a chare ri Jesús: ¿Yit c'a riyit ri qui-Rey ri israelitas? xcha' chare. Y ri Jesús xubij c'a: Ja' (je), queri',* can achi'el ri xabij, xcha'.
Y c'ac'ari' ri Pilato xubij chique ri principali' tak sacerdotes y chuka' chique ri winek: Riyin can majun achique ta mac nwil ta chrij re jun achi re', xcha'.
Yac'a riye' xa ma yetane' ta ka. Xa niquitij c'a quik'ij chi niquibila' apo: Xa nusuk' quina'oj ri winek pa ronojel tinamit riche (rixin) re Judea. Chila' c'a pa Galilea ruchapon wi pe rubanic. Y queri' nubanala' ri petenak y xoc'ulun c'a wawe' pa tinamit Jerusalem, xecha' apo.
Tek ri Jesús xuc'uex apo chuwech ri Herodes
Y tek ri Pilato xrac'axaj ri xa c'ari' niquibij ka, xuc'utuj c'a chi wi aj Galilea ri Jesús. Tek xbix c'a chare ri Pilato chi ri Jesús kitzij chi aj Galilea, ri lugar ri c'o pa ruk'a' ri Herodes, xutek c'a el chare ri Herodes, ri aj k'atbel tzij riche (rixin) ri Galilea. Ruma ri Herodes c'o c'a chiri' pa tinamit Jerusalem ri k'ij ri'. Y tek ri Herodes xutz'et ri Jesús, sibilaj xquicot ránima, ruma can q'uiy chic k'ij rurayin chi rutz'eton ta. Y q'uiy c'a ri rac'axan chrij. Rumari' can royoben c'a chi can xtutz'et na jun bey tek nuben jun milagro.§ Y ri Herodes q'uiy c'a ri xeruc'utuj chare ri Jesús, yac'a ri Jesús majun tzij xubij ta chare. 10 Y can yec'o c'a apo chuka' ri principali' tak sacerdotes y ri aj tz'iba', riche (rixin) chi niquitzujuj (niquisujuj) ri Jesús. Riye' can niquitij c'a quik'ij riche (rixin) chi yetzujun (yesujun) apo chrij. 11 Y ri Herodes y ri ye rusoldados can majun c'a ruk'ij xquiben chare ri Jesús* y xquitze'ej. Xquiya' c'a jun tziek chrij, can achi'el ri yequicusala' ri reyes. Y c'ac'ari' ri Herodes xutzolij chic el ri Jesús c'a riq'ui ri Pilato. 12 Ri Herodes y ri Pilato quic'ulel qui' rubanon pe. Yac'a ri k'ij ri' tek junan quiwech xquiben.
Tek ri Pilato xujech c'a el ri Jesús riche (rixin) chi nicamisex chuwech cruz
13 Yac'ari' tek ri Pilato xerusiq'uij (xeroyoj) ri ye principali' tak sacerdotes y ri ye cachibil ri pa moc (comon) yek'ato tzij. Y chuka' xerusiq'uij (xeroyoj) ri winek. 14 Y c'ac'ari' xubij chique: Riyix xo'iya' re Jesús pa nuk'a', y nitzujuj (nisujuj) chi nusuk' quina'oj ri winek. Pero can chiwech c'a riyix xinc'utuj wi chare, y riyin ntz'et chi can majun mac ye rubanalon ta ri achi'el ri nibij riyix. 15 Y chuka' ri Herodes majun xril ta chrij tek xixintek el riq'ui, y rumari' xutzolij chic pe pa nuk'a' riyin. Xaxu (xaxe wi) riq'ui ri' niketamaj chi can majun mac rubanon riche (rixin) chi nicamisex. 16 Xtintek c'a ruch'ayic,§ y c'ac'ari' ncol el, xcha' ri Pilato.
17 Y ri aj k'atbel tzij can c'o c'a chi nucol el jun preso,* ruma queri' niban ronojel juna' chupan ri nimak'ij pascua, jun chique ri quinimak'ij ri israelitas. 18 Rumari' quinojel junan xquirek apo quichi', y xquibij: ¡Ya ri Barrabás tacolo' el, y ri Jesús ticamisex! xecha'.
19 Y ri Barrabás ya'on pa cárcel ruma xyacatej chrij ri k'atbel tzij chiri' pa tinamit, y rubanon chuka' camic. 20 Y ri Pilato, ruma c'a can nrajo' wi nucol el ri Jesús, xch'o chic c'a jun bey chique ri winek. 21 Yac'a ri winek xquirek apo quichi', y xquibij: ¡Ticamisex chuwech cruz! ¡Ticamisex chuwech cruz!
22 Y pa rox mul ri Pilato xubij c'a chique: ¿Achique c'a mac rubanon chiwech re jun achi re'? Riyin can majun achique ta mac nwil ta chrij, riche (rixin) chi ruc'amon ta chi nicamisex. Xtintek c'a ruch'ayic, y c'ac'ari' ncol el, xcha'.
23 Pero riye' xa ma xetane' ta ka, xa más niquirek apo quichi', niquic'utuj chi ticamisex ri Jesús chuwech cruz. Can nik'alajin c'a chi ya ri ch'abel ri xquibila' apo ri winek y ri principali' tak sacerdotes ri xtich'acon. 24 Y yac'ari' tek ri Pilato xubij chi tiban c'a achi'el ri niquic'utuj apo riye'. 25 Y xucol c'a el ri achi ri xquic'utuj apo chare chi tucolo' el. Y ri achi ri' xa ya'on pa cárcel ruma xyacatej chrij ri k'atbel tzij y rubanon chuka' camic. Yac'a ri Jesús xa xujech el riche (rixin) chi ticamisex chuwech cruz, ruma can yari' ri xcajo' ri winek.§
Tek ri Jesús xbajix chuwech cruz riche (rixin) chi nicamisex
26 Y tek ri soldados quic'uan c'a el ri Jesús riche (rixin) chi nbequibajij chuwech cruz, xquic'ul c'a jun achi petenak pa juyu', jun achi aj Cirene, ri Simón rubi'. Y ri soldados chrij c'a riya' xquiya' wi el ri rucruz ri Jesús. Riya' xuc'uan el* ri cruz, y xutzekelbej el ri Jesús.
27 Y sibilaj ye q'uiy c'a winek ri ye benak chrij. Ye q'uiy c'a chuka' ixoki' ye'ok' ri ye benak chrij ri Jesús, y can niquibisoj ruwech. 28 Y ri Jesús xerutzu' c'a, y xubij chique: Ixoki' aj Jerusalem, man c'a quiniwok'ej ta riyin. Xa tiwok'ej ka iwi' riyix, y que'iwok'ej chuka' ri ye iwal. 29 Ruma can xque'oka c'a k'ij tek xquepe ruc'ayewal y rumari' tek xtibix chi jabel ruwaruk'ij ri ixok ri ma nalan ta, ni majun bey xralaj ta jun ac'al, y majun ac'al xtz'uman ta chuwaruc'u'x. 30 Y xtibanatej chuka' chi ri winek xtiquibij chique ri nima'k tak juyu': Quixtzak pe chikij. Chuka' xtiquibij chique ri cocoj tak juyu': Kojiwewaj, xquecha'. 31 Ruma wi chuwe riyin ri achi'el jun che' rex can niban chi c'o chi nk'axaj tijoj pokonal, ¿achique ta cami ri ma xtiban ta chique ri xa ye achi'el chaki'j tak che'?§ xcha' ri Jesús.
32 Y yec'o c'a chuka' ye ca'i' alek'oma' ri ye uc'uan el, riche (rixin) chi yecamisex junan riq'ui ri Jesús.* 33 Y tek xe'apon c'a acuchi (achique) c'o wi ri jun juyu' ri nibix Rubakil Rujolon (Ruwi') Caminek chare, ri soldados xquibajij c'a ri Jesús chuwech ri cruz, y queri' chuka' xquiben chique ri ye ca'i' alek'oma'. Jun xc'oje' pa rajquik'a' ri Jesús, y ri jun chic pa rajxocon. 34 Y ri Jesús nubij c'a: Nata' Dios, tacuyu' quimac, ruma ma quetaman ta achique ri yetajin chubanic, xcha'. Y ri soldados xesaquin c'a chrij rutziak ri Jesús, riche (rixin) chi xquitz'et achique chi tziek ri niquic'uala' el chiquijujunal.§ 35 Y ri Jesús tzuliben* c'a apo cuma sibilaj ye q'uiy winek y cuma chuka' ri achi'a' ri can yek'ato wi tzij chiquicojol ri israelitas. Y quinojel c'a ri winek ri' niquitze'ej apo, y niquibila' c'a: Riya' can yec'o wi c'a ri xerucol. Wacami tucolo' c'a ri' ruyon, wi kas kitzij chi ya Riya' ri Cristo ri cha'on pe ruma ri Dios, xecha'.
36 Y can queri' chuka' niquiben ri soldados. Yetze'en apo chrij ri Jesús. Yejel apo riq'ui y xquitzuj (xquisuj) jun ch'omilaj ruya'al uva chare. 37 Y niquibila' c'a chuka' chare: Wi can yit c'a riyit ri qui-Rey ri israelitas, tacolo' c'a awi' ayon, yecha' chare.
38 Y pa ruwi' c'a ri cruz c'o c'a jun tzij tz'iban chuwech jun tz'alan. Ri tzij c'a ri' tz'ibatal el pan oxi' ch'abel. Tz'iban pa quich'abel ri aj Grecia, pa quich'abel ri aj Roma y pa quich'abel ri israelitas. Y ri tzij ri' nubij c'a: YARE' RI QUI-REY RI ISRAELITAS.
39 Y jun c'a chique ri ye ca'i' alek'oma' ri yec'o chuka' chuwech quicruz, itzel xch'o apo chare ri Jesús, ruma xubij: Riyit ri nabij chi yit c'a riyit ri Cristo, tacolo' c'a awi' riyit, y kojacolo' chuka' riyoj, xcha'.
40 Yac'a ri jun chic alek'om xchapon apo chare ri jun y xubij: ¿Can ma naxibij ta awi' chuwech ri Dios chupan re ruc'ayewal re junan yojc'o wi riq'ui?§ 41 Riyoj can utz wi rubanic chake, ruma yojtajin chutojic ri itzel ye kabanalon. Yac'a Riya' majun achique ta mac rubanon.
42 Y ri alek'om ri' xubij c'a apo chare ri Jesús: Quinatej c'a chawe, tek xcape y tek yitc'o chic chupan ri awajawaren,* xcha'.
43 Y ri Jesús xubij c'a chare: Kitzij c'a nbij chawe, chi can ya re wacami xcabec'oje' wuq'ui ri acuchi (achique) c'o wi quicoten, xcha'.
44 Achi'el xa pa nic'aj k'ij tek xoc k'eku'm ronojel ri ruwach'ulef. Y ri k'eku'm ri' xq'uis c'a el c'a pa tak a las tres ri tikak'ij. 45 Ri k'ij can ma xtzu'un ta chic, y yac'ari' tek xel pa ca'i'§ ri tziek ri achoj riq'ui jachon wi rupan ri rachoch ri Dios. 46 Can yac'ari' tek ri Jesús xurek ruchi' y xubij: Nata' Dios, pan ak'a' c'a riyit njech wi ri wánima,* xcha'. Y can xu (xe) wi c'a xubij queri', can yac'ari' xcom ka.
47 Tek ri quicapitán ri soldados xutz'et ri xbanatej, xuya' c'a ruk'ij ruc'ojlen ri Dios, y xubij c'a: Can kitzij na wi chi re jun achi re' can majun wi rumac, xcha'.
48 Y quinojel c'a ri winek ri yec'o apo y xquitz'et ri xbanatej, niquibajla' (niquibuc'la') c'a ruwa tak quic'u'x ri xetzolin el, ruma ri k'axon c'o pa tak cánima. 49 Y ri ye etamayon ruwech ri Jesús, y ri ixoki' ri can c'a pa Galilea ye tzeketel wi pe chrij, c'anej c'a yec'o wi el, niquitzu' apo ri xbanatej.§
Tek xmuk ri Jesús
50 Y c'o c'a jun achi José rubi', y aj pa tinamit Arimatea,* tinamit ri c'o pa rucuenta ri Judea. Ri jun utzilaj y chojmilaj achi ri' cachibil ri achi'a' ri yek'ato tzij chiquicojol ri israelitas. 51 Y ri José chuka' royoben apo ri rajawaren ri Dios y rumari' tek riya' ma xka ta chuwech ri xquibij ri rachibil chi niban chare ri Jesús. 52 Y riya' xbe c'a riq'ui ri Pilato ri aj k'atbel tzij y xberuc'utuj ri ruch'acul ri Jesús chare, riche (rixin) chi numuk. 53 Y tek rukasan chic c'a pe ri ruch'acul ri Jesús chuwech ri cruz, riya' xubor pa jun sakilaj tziek. Y c'ac'ari' xberuya' ca pa jun jul riche (rixin) chi niya'ox (nya') caminek chupan, ri c'oton chuwech jun nimabej. Can c'a ma jane jun caminek ri ya'on ta chupan ri jul ri'.§ 54 Pero ri k'ij ri', ri winek niquichojmirisala' chic c'a qui', ruma xa nuchop yan ri uxlanibel k'ij. Y can ya c'a tek nika ri k'ij ri', yac'ari' tek nuchop* ri uxlanibel k'ij.
55 Y ri ixoki' ri can c'a pa Galilea ye tzeketel wi pe chrij ri Jesús, xquitzekelbej c'a chuka' ri ruch'acul ri Jesús tek xbemuk ca; y rumari' tek can jabel quetaman ri acuchi (achique) xmuk wi ca, y chuka' xquitzu' ca jabel achique rubanic xban ca chare ri ruch'acul. 56 Y tek xetzolin ri pa tak cachoch ri ixoki' ri', xequibanala' ruchojmil ri ak'om ri jubul ruxla' riche (rixin) chi yari' nbequiya' ca chrij ruch'acul ri Jesús.§ Y xe'uxlan c'a chupan ri jun k'ij riche (rixin) uxlanen ri', can achi'el nubij chupan ri ley riche (rixin) ri Moisés.*
* 23:1 Mt. 27.2; Mr. 15.1; Jn. 18.28, 29. 23:2 Sal. 35.11; 62.4; 64.3-6; Dn. 3.12. 23:2 Mt. 22.21. § 23:2 Jn. 19.12; Hch. 17.7. * 23:3 Mt. 27.11; 1 Ti. 6.13. 23:4 Jn. 18.38; 2 Co. 5.21; 1 P. 2.22. 23:7 Lc. 3.1. § 23:8 Mt. 14.1; Mr. 6.14; Lc. 9.9. * 23:11 Is. 53.3. 23:12 Hch. 4.27. 23:14 Dn. 6.4. § 23:16 Mt. 27.26; Mr. 15.15; Jn. 19.1; Hch. 5.40, 41. * 23:17 Mt. 27.15; Mr. 15.6; Jn. 18.39. 23:18 Hch. 3.14. 23:24 Ex. 23.2; Jn. 19.16. § 23:25 Pr. 17.15. * 23:26 Mt. 27.32. 23:29 Lc. 21.23. 23:30 Is. 2.19; Os. 10.8; Ap. 6.16; 9.6. § 23:31 Pr. 11.31; Jer. 25.29; Ez. 20.47; 21.3, 4; 1 P. 4.17. * 23:32 Is. 53.12; Mt. 27.38. 23:33 Mr. 15.22; Jn. 19.17; He. 13.12. 23:34 Mt. 5.44; Hch. 3.17; 7.60; 1 Co. 4.12. § 23:34 Mr. 15.24; Jn. 19.24. * 23:35 Sal. 22.17; Zac. 12.10. 23:38 Jn. 19.19. 23:39 Mt. 27.44; Mr. 15.32. § 23:40 Ef. 5.11. * 23:42 He. 1.3; 8.1. 23:43 Ap. 2.7. 23:44 Mr. 15.33. § 23:45 Mt. 27.51. * 23:46 Sal. 31.15. 23:47 Mt. 27.54. 23:48 Lc. 18.13. § 23:49 Sal. 38.11; Jn. 19.25. * 23:50 Mt. 27.57; Mr. 15.43; Jn. 19.38. 23:51 Lc. 2.25, 38. 23:51 Gn. 37.21, 22; 42.21, 22; Ex. 23.2; 1 Ti. 5.22. § 23:53 Is. 53.9; Mt. 27.59, 60. * 23:54 Mt. 27.62. 23:55 Lc. 8.2, 3. 23:55 Mr. 15.47. § 23:56 Mr. 16.1. * 23:56 Ex. 20.10; Is. 56.2, 6; 58.13; Jer. 17.24.