13
Gaꜙhlëëhꜘ Jesús kihꜗ heˉ dsaˉje̱e̱h˜ dsaˉ kya̱a̱hˊ Dio
1 Ja̱ˉbaˊ jmɨɨˊ ja̱ˉ naˊnääˈ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ naˊjmeeyhˊ juuˈ kihꜗ Jesús heˉ gaꜙjmeeꜘ Pilato madaꜚ kihꜗ hløøꜘ heˉ naˊjngëëyhˉ dsaˉ cha̱a̱ˉ Galilea jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ jngëëyhꜙ jahꜘ heˉ maˊ miˉteyꜗ kiyhꜗ kya̱a̱hˊ Dio.
2 Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kiyhꜗ, gaꜙjäyhꜘ:
—¿Cheˊ kihꜗ heˉ gaꜙju̱u̱ꜗ läꜙja̱ˉ dsaˉ galilea heꜘ, heˉja̱ˉ la̱a̱hꜘ hnähꜘ heˉ ä̱ä̱yˉ chaˉgaˊmiihˉ dsoˊkyeˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉgooyˈ?
3 Jnäꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, niꜙ miihˉ saꜙ laꜗ läꜙja̱ˉ. Jëëhꜘ cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙje̱e̱hˋ hnähꜘ kya̱a̱hˊ Dio, ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ ju̱u̱ꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ kaˉlähꜘ.
4 Heˉ gaꜙtohꜘ hneꜗ ñiiꜘ kihꜗ Siloé nëˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyaꜙjña̱a̱ˉ dsaˉ mahꜗ gaꜙju̱u̱yꜗ, ¿cheˊ jmeehˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ heˉ ä̱ä̱yˉ chaˉgaˊmiihˉ dsoˊkyeˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ Jerusalén?
5 Jnäꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, niꜙ miihˉ saꜙ laꜗ läꜙja̱ˉ. Jëëhꜘ cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙje̱e̱hˋ hnähꜘ kya̱a̱hˊ Dio, ja̱ˉbaˊ läꜙja̱ˉ ju̱u̱ꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ kaˉlähꜘ.
Juuˈ naˉhmääˊ läꜙ laꜗ kihꜗ ko̱o̱ˉ chaahˈ higo heˉ saꜙ kwaꜙ mɨɨˈ
6 Hiꜙ gaꜙjäyhꜘ kaˉlähꜘ juuˈ naˉhmääˊ läꜙlaˉ:
—Ja̱a̱ˉ dsaˉ maˊ naˉjnääˊ ko̱o̱ˉ chaahˈ higo jeeˊ kihˈ chaahˈ wɨ̱ɨ̱ˉ jëhˈ kiyhꜗ. Mahꜗ naˊjëëyˉ cheˊ naˉhɨɨꜚ mɨˈhigo. Pero niꜙ ko̱o̱ˉ mɨɨˈ saꜙ maˊ hiiꜘ.
7 Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ hi̱ˉ maˊ høøꜙ chaahˈ wɨ̱ɨ̱ˉ jëhˈ ja̱ˉ: “Jeeˊ laˉ maˉtëꜘ hnëˉ ji̱ˉñeˉ maˉjan˜ jëën˜ chaahˈ higo laˉ, cheˊ hɨɨꜚ mɨɨˈ. Saꜙ chaˉ jnøøhnˈ niꜙ miihˉ läꜙko̱hꜘ häˊ gwa̱nꜘ. Heˉja̱ˉ tuꜗ goˉte˜. ¿Heˉlaˈ ja̱ˉ ko̱o̱ˉ naˉhaˉ hwaꜗ jeeˊ chihˈ?”
8 Pero hi̱ˉ maˊ høøꜙ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjähꜘ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, kwaˊ jwëꜗ kihꜗ ko̱o̱ˉ gaˊ ji̱ˉñeˉ naꜗ. Gyunꜚ miihˉ taˉhmɨɨˉ mahꜗ toohnꜚ tʉˊhohꜗ.
9 Cherˊmahꜗ gaꜙhɨɨꜘ mɨɨˈ, lluꜗ baˊ. Pero cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙhɨɨꜘ, ja̱ˉgaˊ naꜙ dsaˉtuˋ.”
Gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ maˊ naˉjlu̱u̱ˈ chaˉkahˊ
10 Ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ maˊ kwaꜙ Jesús juuˈ nehꜙ gwahꜙ mähˉ.
11 Jeeˊ ja̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ hi̱ˉ maˉhyaˉ gyaꜙjñaaˉ ji̱ˉñeˉ dsaahˊ. Gaꜙjmeeꜘ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ gaꜙjlu̱u̱ꜗ kaˊluuyˊ. Niꜙ miihˉ saꜙ leꜘ maˊ ngëyˈ ko̱ˉdsooꜘ.
12 Maˊ gaꜙjë̱ë̱ꜗ Jesús dsaˉmëꜘ heꜘ, gaꜙtëëyhꜗ mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ:
—Dsaˉmëꜘ, maˉjä̱ꜗ baˊ kyahˈ kihꜗ dsooˊ heˉ maˊ la̱a̱hˈ.
13 Gaꜙkyeyˉ gooyˉ nëˊ kihˈ dsaˉmëꜘ heꜘ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙnɨɨhꜗ kaˊluuyˊ, mahꜗ gaꜙløøyꜗ kwayꜙ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio.
14 Pero hi̱ˉ maˊ jmeeꜙ hihꜙ gwahꜙ ja̱ˉ, gaꜙläꜙlle̱e̱ꜘ jwërte kihꜗ heˉ gaꜙmiꜙhlä̱ä̱ꜘ Jesús dsaˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ. Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ:
—Jñiiꜘ jmɨɨˊ baˊ chaˉ jwëˈ jmeenˊ taˊ. Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ jñiiꜘ jmɨɨˊ ja̱ˉ, yaˉnääꜘ hnähꜘ mahꜗ jä̱ꜗ kyahꜗ hnähꜘ, ja̱ꜙ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ.
15 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ gaꜙsɨɨyhꜙ:
—Heeˉ baˊ cheˉ taˉju̱u̱hˈ hneˉ dsaˉñʉʉhˉ. ¿Ja̱ˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ che̱e̱hˊ hnähꜘ kyaˊ kya̱a̱hˈ hnähꜘ, burr˜ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ jeeˊ naˉhñuuyhˊ mahꜗ goˊjä̱ä̱hꜙ hnähꜘ hɨ̱yhꜗ jmɨɨˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ? ¿Cheˊ saꜙ jmeehˉ hnähꜘ läꜙja̱ˉ?
16 Pero hi̱hꜗ dsaˉmëꜘ laˉ, hi̱ˉ la̱a̱ꜗ saˊju̱ˉ kihꜗ Abraham, maˉhyaˉ gyaꜙjñaaˉ ji̱ˉñeˉ maˊ naˉhñuuyhˊ ka̱a̱h˜ Tanaˊ. ¿Cheˊ saꜙ ä̱ä̱ˉ jmɨɨˊ che̱e̱yhꜙ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ?
17 Läꜙ maˊ gaꜙhlëëhꜘ Jesús juuˈ ja̱ˉ, gaꜙjä̱ꜘ oˉhihꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙläꜙhøøhˋ kiyhꜗ. Pero jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ maˊ cha̱a̱yˉ lluꜗ baˊ, maˊ gaꜙjëëyꜗ läꜙjëꜙ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ maˊ jmeeꜙ Jesús.
Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ mɨˈju̱ˉ mostaza
(Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32)
18 Hiꜙ gaꜙjähꜘ Jesús kaˉlähꜘ:
—Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ juuˈ heˉ je̱e̱hˈ kweeˉ läꜙko̱hꜘ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ.
19 Heˉ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ, je̱e̱hˈ kweeˉ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ ko̱o̱ˉ mɨˈju̱ˉ mostaza heˉ gaꜙjngëëꜘ ja̱a̱ˉ dsaˉ jeeˊ naˉjnääˊ chaˊjo̱hˈ kiyhꜗ. Hehꜗ mɨˈju̱ˉ ja̱ˉ, gaꜙhyaˉ mahꜗ gaꜙkwa̱a̱ꜗ, läꜙji̱i̱hˈ gaꜙtëꜘ ko̱o̱ˉ chaahˈ hmaˉ. Heˉja̱ˉ gaꜙllaꜙnääꜗ ta̱ˈ jmeeyꜙ sɨɨˉ nëˊ saˊgohꜗ kihꜗ.
Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ levadura
(Mt. 13:33)
20 Ko̱o̱ˉ kaˉlähꜘ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:
—Jeeˊ laˉ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ juuˈ heˉ je̱e̱hˈ kweeˉ läꜙko̱hꜘ jä̱ä̱ꜙ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ.
21 Je̱e̱hˈ kweeˉ läꜙko̱o̱ˉ jmeeꜙ levadura heˉ kooh˜ ja̱a̱ˉ dsaˉmëꜘ. Llayꜙ chaˉmiihˉ harin mahꜗ ka̱hˉgwë̱yhˉ kya̱a̱hˊ levadura. Kya̱a̱hˊ läꜙja̱ˉ dsaˉkwa̱a̱ꜙ läꜙ gaꜙdsaꜗ tʉˊka̱ˊ.
Dsuˉ laꜗ hoˊhaahˊ jeeˊ dsaˉta̱a̱hˋ dsaˉ kya̱a̱hˊ Dio
(Mt. 7:13-14, 21-23)
22 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ Jesús jwëˈ ngooꜗ taꜙ Jerusalén maˊ kwayꜙ juuˈ läꜙka̱a̱ˉ jwɨɨˉ kaahˊ hiꜙ läꜙka̱a̱ˉ jwɨɨˉ mähˉ jeeˊ maˊ dsaˉngëëyꜘ.
23 Ja̱a̱ˉ dsaˉ gaꜙngɨɨꜘ juuˈ kiyhꜗ, gaꜙsɨɨyhꜙ:
—Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, ¿cheˊ miihˉ goˉteˈ dsaˉ hi̱ˉ dsaˉlä̱ä̱ꜘ?
Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:
24 —Jmeeˊ hnähꜘ biiꜗ goˉta̱a̱hˊ hnähꜘ taꜙ hoˊhaahˊ dsuˉ. Jëëhꜘ, jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ hnøøꜗ dsaˉta̱a̱hˋ mahꜗ saꜙ jmä̱ä̱yꜗ dsaˉta̱a̱yhˋ.
25 Waˊ jmeenˊ ja̱a̱ˉ dsaˉjʉʉˊ chaˊnehꜙ maˉngëëꜘ maˉjneyꜗ hoˊhaahˊ kiyhˈ. Hiꜙ cherˊmahꜗ gaꜙnäähꜗ hnähꜘ tëëhˉ hnähꜘ kiyhꜗ taꜙ kaˊhneꜚ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, näˊ hoˊhaahˊ mahꜗ dsaˊtoohˊ jnäähˈ.” Pero je̱e̱hꜙ dsaˉjʉʉˊ heꜘ kyahꜗ hnähꜘ, jäyhꜙ: “Saꜙ manꜙ hi̱i̱ˉ hnähꜘ.”
26 Ja̱ˉgaˊ løøhꜗ hnähꜘ jwahˈ hnähꜘ: “Maˉkihˊ maˉhi̱hˊ jnäähꜗ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ hneˉ. Jnäähˈ heꜘ hi̱ˉ gaꜙhlë̱ë̱hˊ jeeˊ laˈ chaˊjwëꜗ jʉʉhˉ.”
27 Pero jähꜙ dsaˉjʉʉˊ chaˊnehꜙ heꜘ, sɨɨyhꜙ hnähꜘ: “Saꜙ manꜙ hi̱i̱ˉ hnähꜘ. Goˉnääˊ hnähꜘ kyahꜗ, hnähꜘ hi̱ˉ jmeeꜙ heˉ hlɨɨhˈ jmahꜗ.”
28 Jeeˊ ja̱ˉ kɨˊhoohˊ hnähꜘ mahꜗ jʉ̱ʉ̱hˊ hnähꜘ chaˉja̱hˊ hnähꜘ waˊraˉ gaꜙjë̱ë̱hˋ hnähꜘ Abraham kya̱a̱hˊ Isaac kya̱a̱hˊ Jacob kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio tä̱ä̱hˊ yaꜙjwɨɨꜗ kiyhꜗ, mahꜗ hnähꜘ dsaˉhë̱ë̱hꜗ taꜙ kaˊhneꜚ.
29 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ cha̱a̱ˉ ʉ̱ʉ̱ꜘ yaˉnääꜘ taꜙ kye̱ꜗ taꜙ ñiiꜘ mahꜗ dsaˉta̱a̱hˋ kuhˊhɨ̱hꜗ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ jnäꜘ jeeˊ ooꜙ yaꜙjwɨɨꜗ kihꜗ Dio.
30 Jëëhꜘ, jwë̱ë̱ꜘ hi̱ˉ saꜙ la̱a̱ꜗ kwa̱a̱t˜ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ, hi̱ˉ heꜘ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ maˊja̱ˉ. Hiꜙ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ kwa̱a̱t˜ jeeˊ kyahˈ hnähꜘ, hi̱ˉ heꜘ le̱e̱ꜘ mähꜗ gaˊ.
Gaꜙläꜙmeehꜙ dsëꜗ Jesús kihꜗ jwɨɨˉ Jerusalén
(Mt. 23:37-39)
31 Ja̱ˉbaˊ jmɨɨˊ ja̱ˉ, gaꜙllaꜙnääꜗ ko̱ˉlla̱a̱ˊ fariseo naˊchiihˊ Jesús:
—Goˉhë̱ë̱ˈ jeeˊ laˉ, gwa̱a̱hˉ taꜙ jeeˊ jyohꜘ, jëëhꜘ hnøøꜗ Herode jngëëhꜗ hneˉ.
32 Heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ dsaˉ fariseo heꜘ:
—Goˉnääꜘ hnähꜘ mahꜗ goˉchiihˊ hi̱ˉ kyʉʉh˜ ma̱y˜ hlɨɨhˈ heꜘ juuˈ laˉ: “Naꜗ hiꜙ høꜗ läꜙ maˉjmeenꜙ laˉ baˊ taˊ heˉ hwë̱ë̱nˊ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ dsaꜙ hiꜙ miˊhlä̱ä̱nꜗ dsaˉ kaˉlähꜘ. Gaˊ maˉhyaˉ hnëˉ jmɨɨˊ, ja̱ˉ hnɨɨhˈ maˉhñaaˉ taˊ kinꜙ.”
33 Jmeeꜙ biiꜗ läꜙ maˉhä̱ä̱nˊ laˉ baˊ jwëˈ, naꜗ, høꜗ, hiꜙ hyuꜗ läꜙji̱i̱hˈ lloon˜ Jerusalén. Jëëhꜘ, jmeeꜙ biiꜗ heˉ ju̱u̱ꜘ hi̱ˉ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio taꜙ Jerusalén, saꜙ lleˋ kihˈ ju̱u̱yꜘ taꜙ jeeˊ jyohꜘ.
34 ʼHnähꜘ dsaˉ cha̱a̱ˉ Jerusalén, hi̱ˉ jngëëhꜙ hi̱ˉ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio hiꜙ tehꜘ hnähꜘ ku̱u̱ˊ kihˈ hi̱ˉ che̱e̱ꜙ Dio, johꜘ ji̱i̱h˜ saꜙ gaꜙläꜙhnoonꜗ maˊ jø̱ø̱hnˊ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ jø̱ø̱hˉ chaahˊ hyaaˋ gyʉ̱ʉ̱ˉ chaahˊ kya̱a̱ˈ, ta̱a̱yhˉ nehꜙ saˊkyooyꜘ, pero saꜙ gaꜙhiihꜘ hnähꜘ.
35 Heˉja̱ˉ maˉbe̱e̱ꜗ Dio hnähꜘ goˉte˜, jä̱ꜗ taꜙjmahꜗ baˊ hneˈ kyahꜗ hnähꜘ. Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, naꜗ taꜙ chaˊnëˊ moꜙsoꜙ jë̱ë̱hˈ hnähꜘ jnäꜘ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ saꜙ maˉjähˊ hnähꜘ: “Heˉ baˊ cheˉ jø̱hˈga̱a̱ˉ hi̱ˉ jaꜗ, läꜙhihꜙ kihꜗ Dio.”