13
Diiloŋo puɔraa Sol baa Barnabasi
1 *Diilopɔpuɔrbiemba namba waa Ãntiyɔsi Diiloŋ-dũŋ-baamba-na, baa Diilonelpigãataamba namba. Ba hɔlma-na Barnabasi waa a naara Siminyɔ. Siminyɔ faŋo‑i, ba taa ba bĩ-yo Uubiloŋo. Lusiwusi maŋ taa u hel Sirɛni‑i-na, u waa. Manahai maŋ ciɛ niɛŋgu‑i baa *Erɔdi-Ãntipasi‑i, u waa; Sol bi waa.
2 Yiiŋgu naŋgu-na, ba ji dii sũŋgu aa tigiiŋ ba-naa ta ba cãrã Itieŋo‑i. *Diiloŋ-Yalle gbɛ̃-ba wuɔ: «Miŋ hãa Barnabasi‑i baa Sol maacemma maŋ, yaaŋ-baŋ ba fɛrɛŋ nuɔ ba ce-ma.»
3 Baŋ juɔ bãl sũŋgu‑i baa Diilojaale‑i, baa haa ba nammu‑i Barnabasibaa-ba-na aa cãrã Diiloŋo‑i hã-ba, aa hã-ba hũmelle‑i ba ta.
Barnabasibaa-ba kãa Sipire
4 *Diiloŋ-Yalleŋ ciɛ Barnabasi‑i baa Sol ba ta dumaaŋo-na, baa kã Selusi ka biɛ baatoŋo‑i ta ba kã Sipire.
5 Baŋ kaa hi Sipire‑i, baa hiire Salamine ta ba waŋ Diiloŋ-nelma‑i *Yuifu ba *Diilonelhãalãdũnni-na. Baŋ bĩŋ Nsãa maŋ Marke‑i, u waa baa-ba tuɔ kãyã-bɛi.
6 Baa karnu Salamine huɔŋga‑i hiere ka hi Pafɔsi. Baŋ kãa Pafɔsi‑i-na, ba da hiroŋo naŋo‑i, ba bĩ-yo Bar-Yesu. U waa Yuifuyiɛŋo. U taa u wuɔra u tãal nuɔmba‑i wuɔ fuɔ Diilopɔpuɔrbiloŋo.
7 U waa Sɛrju-Polusi dumɛlleŋ. Sɛrju-Polusi yaa waa fãamaaŋo‑i nelle fande-na. U taa u cɛ̃ ŋaa jumɛlĩɛŋo. Barnabasibaa-baŋ kãa, wuɔ ce ba bĩ-ba wuɔ ba ka waŋ Diiloŋ-nelma‑i baa-yo, kɛrɛ ma nyulmu dii-yuɔ. Baa kã ku'i nuɔ‑i ka ta ba piiye.
8 Hiroŋ daayo‑i Girɛkibaa-ba taa ba bĩ-yo Elimasi, ku yuŋgu yaa wuɔ hiroŋo. Wuɔ sire wuɔ hĩi, wuɔ Sɛrju-Polusi baa hũu ba nelma‑i, kɛrɛ ba tãal-o.
9 Sol yerre nande yaa wuɔ Pol, Diiloŋ-Yalle naa yu u huɔŋga‑i. Wuɔ dĩŋ hiroŋo-na tuɔ ne,
10 aa ji gbɛ̃-yo wuɔ: «Huhurmantieŋ nuɔni maŋ daani‑i, ŋ balaaŋ cor. Nuɔŋo‑i Sitãnitieŋ nuɔ. Ŋ sa taara ŋ da ãnfafamma‑i baa ŋ yufelle. Ŋ sa yaŋ Itieŋo maacemma bĩɛnamma‑i dumaa wɛi?
11 Ne! Diiloŋo ka gãŋ baa-ni, u ka ce ŋ yir suur dũŋ-nu a da huɔŋgu cɛllɛ.» Terduɔŋgu faŋgu-na, hiroŋ daa u yufieŋa pãŋ dĩŋ aa yaŋ-yo. Wuɔ da terieŋgu‑i hiere da kullu. Wuɔ tuɔ wuɔra u tafũrrã u taara molo duɔ bel u naŋ-na.
12 Sɛrju-Polusiŋ daa mafamma‑i, Itieŋo nelma pãŋ ce-yo gbɛrɛ; wuɔ pãŋ hũu-ma.
Polbaa-ba kãa Pisidi
13 Ku huoŋgu-na, Pol baa u wuɔrataamba sire Pafɔsi‑i-na a biɛ baatoŋo‑i kã Pɛrge, dii Pãnfili mara nuɔ. Baŋ kãa Pɛrge‑i-na, Nsãa wuɔ ka bir kã *Yerusalɛmu aa yaŋ-ba.
14 Pol baa Barnabasi baa cor kã Ãntiyɔsi, dii Pisidi mara nuɔ. *Yitĩɛnaŋguŋ juɔ hi, baa kã *Diilonelhãalãdũŋgu-na ka suur tĩɛna.
15 Baŋ juɔ kalaŋ *ãnjĩnamma sɛbɛ‑i tĩ, baa *Diilopɔpuɔrbiemba baamba‑i, Diilonelhãalãdũŋgu yuntaamba puɔr ba waŋ baa Polbaa-ba‑i wuɔ da kuɔ nelma dii ba da ba piiye dii sirɛiŋa nuɔmba-na, kɛrɛ ba gbãa sire piiye.
16 Pol wuɔ sire yiɛra aa naa ce nuɔmba budii baa u naŋga. Baŋ budii, wuɔ cira: «*Isirahɛl-baaŋ namaa, baa *niɛraaŋ namaa namaŋ suurii *Yuifu ba Diiloŋ-hũmelle-na, karaaŋ na tũnni‑i na nu mi nelma‑i.
17 Isirahɛl-baaŋ miɛ iŋ wuɔ Diiloŋo maŋ hũmelle‑i, Diiloŋo faŋo yufelle hilaa miɛ bĩncuɔmba yaa nuɔ‑i u hã-ba huoŋgu bɔi baŋ ŋa naa waa juɔma-na huɔŋgu-na dii Esipi‑i-na. Uŋ ciɛ mafamma‑i, u kãyã-bɛi ba hel terieŋgu faŋgu-na,
18 aa fiɛ-ba bieŋ komuɔŋa hãi temma *hĩɛkuraaŋgu-na.
19 Mafammaŋ curaa, u ko siyaabaa niehãi *Kanaa jãmalã‑i-na aa hã Isirahɛl-baamba‑i baa ba terieŋgu‑i.
20 Nel daama‑i hiere ma ciɛ bieŋ nuɔsiba hãi komuɔŋa hãi baa cĩnciel temmaŋ hɔlma-na. Ku huoŋgu-na, u hã-ba yuntaamba. Yuntaaŋ daaba tĩyãa baa-ba a ji hi *Samiɛl bãaŋgu.
21 «Kufaŋgu huoŋgu-na, i bĩncuɔmba ji cira ba taara jãmatigi. Diiloŋo hã-ba Sawul. Ba taa ba bĩ u to‑i Kisi. *Bensaamiɛ dũŋ-baamba'i waa. Sawul ciɛ bieŋ komuɔŋa hãi jãmatigisĩnni-na.
22 Ku huoŋgu-na, Diiloŋo halaŋ-yo aa haa *Davidi. Uŋ haa Davidi‑i, u cira: ‹Miŋ taa mi taara umaŋ, mi daa-yo, u yaa Davidi‑i Yese biɛŋo‑i. U'i ka tuɔ ce mi huɔŋga‑i.›
23 «Diiloŋo ciɛ Davidi hãayɛ̃lŋo naŋo yaa jo Yesu‑i ji kor Isirahɛl-baamba‑i ŋaa uŋ ŋa naŋ pãa ma nuŋgu‑i dumaa.
24 Aa Yesu suɔ duɔ doŋ u maacemma‑i, Nsãa waaŋ Diiloŋ-nelma‑i baa Isirahɛl-baamba‑i hiere, aa cira ba nanna ba cilɔbabalaŋo‑i aa jo u ji *batiseŋ-ba.
25 «Nsãa maacemmaŋ juɔ piɛ tĩmma, wuɔ tuɔ piiye wuɔ: ‹Umaŋ saaya u jo, uu dii huoŋ-nu. Baa na ta na ne wuɔ sĩ muɔmɛi; muɔ sĩ. Naacolŋo faŋo‑i mɛi saa piɛra u natãaŋgu‑i.›
26 «Tobiŋ namaa, nelma maŋ kuraaŋ-yeŋ, Diiloŋo saaŋ-ma hã miɛmɛi baa-ma. U saaŋ-ma hã *Abiramu hãayɛ̃lmba‑i aa bi saaŋ-ma hã namaa namaŋ suurii Yuifu ba Diiloŋ-hũmelle-na.
27 Yerusalɛmutaamba‑i baa ba yuntaamba saa suɔ Yesu sĩnni‑i, ba bel-o ko-yo. Baŋ waŋ mamaŋ yitĩɛnanni-na hiere *Diilopɔpuɔrbiemba sɛbɛbaa-ba-na, ba ciɛ ma yaa‑i.
28 «Baŋ bilaa-yo a fiɛ ka da u saa cãl, ba yagar ce *Pilati ko-yo.
29 Maama nyɛgãaŋ Yesu kũŋgu-na, maŋ juɔ ce-yuɔ hiere, ba har-o *daaŋgu-na ka fuure-yuɔ.
30 Diiloŋo yaŋ-ba aa sire-yuɔ hiel-o kuomba hɔlma-na.
31 Bamaŋ cuu u huoŋ-nu a hel *Galile‑i-na a kã Yerusalɛmu‑i-na, uŋ siire, u caraaya ba yaa‑i yinni bɔi-na. Nyuŋgo ku bãaŋgu-na, ba yaa dii ta ba waŋ u maama‑i baa Isirahɛl-baamba‑i.
32 Miɛ fɛrɛ‑i, i juɔ diɛ ji waŋ *Neldɔdɔlma famma yaa baa-na wuɔ Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu maŋ baa i bĩncuɔmba‑i,
33 u ciɛ-ku hã ba huoŋ-baaŋ miɛmɛi: U siire Yesu‑i hiel-o kuomba hɔlma-na ŋaa maŋ nyɛgãaŋ dumaa Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu maŋ hãalĩŋ-kũŋgu-na wuɔ:
‹Mi biɛŋo yaa nuɔŋo‑i.
Muɔmɛi huɔŋ-ni nyuŋgo‑i-na.›
34 Diiloŋo siire-yuɔ hiel-o kuomba hɔlma-na, u saa yaŋ u hɔr. Uu naa hi waŋ-ma wuɔ:
‹Miŋ pãa nufafaaŋgu maŋ baa Davidi‑i,
nuharuŋgu si dii, mi ka ce-ku hã-na.›
35 Ku'i ciɛ na da ma waaŋ terieŋgu naŋgu-na wuɔ:
‹Ŋ siɛ siɛ yaŋ ŋ nolŋo hɔr hĩɛma-na.›
36 A ne da Davidi maŋ waaŋ mafamma‑i, u siire ce Diiloŋo huɔŋga‑i ji ku. Uŋ kuu, ba fuuriiye-yuɔ baa u bĩncuɔmba‑i aa u hɔraa.
37 Ŋga Diiloŋo siire Yesu yaa hiel-o hĩɛma-na, u saa da hɔr.
38 Tobiŋ namaa, terieŋgu faŋgu-na, na saaya na suɔ wuɔ fuɔ barguɔ yaa nuɔ‑i iŋ juɔ ji tiɛ waŋ ãmbabalma hurmaŋ-maama‑i baa-na. *Moisi ãnjĩnamma saa gbãa hur na ãmbabalma‑i.
39 Ŋga bamaŋ hũyãa fuɔ maama‑i, ba ãmbabalma hurii aa yaŋ-ba ba fɛrɛŋ nuɔ.
40 Terieŋgu faŋgu-na, bilaaŋ na fɛrɛ, baa na yaŋ Diilopɔpuɔrbiembaŋ waaŋ mamaŋ, ma ji wuo-na.
41 Ba ciɛra wuɔ: ‹Diiloŋo ciɛra:
«Bombolmantaaŋ namaa, niɛŋ!
Mi ka ce nelma namma na bãaŋgu-na.
Nelma famma‑i molo duɔ waŋ-ma baa-na na siɛ hũu-ma.
Ma ka ce-na gbɛrɛ aa na ka ku halaŋ.»›»
42 Baŋ juɔ hel Diilonelhãalãdũŋgu-na, nuɔmba jo ji ta ba cãrã Pol baa Barnabasi‑i wuɔ yitĩɛnaŋgu maŋ juɔŋ, ba tiraa ba tir nelduɔŋ daama‑i.
43 Nuɔmbaŋ juɔ bɔrɔ, Yuifubaa-ba‑i baa niɛraamba maŋ suurii Yuifusĩnni-na, baa cu Pol baa Barnabasi‑i ba huoŋ-nu ta ba piiye baa-ba ba dii sirɛiŋa bɛi wuɔ ba ne Diiloŋo ãnfafamma‑i aa ba nyaar-yuɔ. Ba maama saa waa dɛi baa yuliiŋgu‑i.
44 Yitĩɛnaŋguŋ juɔ hi, nuɔmba‑i hiere nelle-na baa tigiiŋ ba-naa da ba nu Itieŋo nelma‑i.
45 Yuifubaa-baŋ juɔ da nelpũŋ daaku temmaŋ hilaa, ba bir yaŋ aa ce-ku nenemuŋgu. Pol duɔ waŋ mamaŋ, ba'a coima aa ta ba tuora-yuɔ.
46 Polbaa-ba doŋ holle waŋ baa-ba wuɔ: «Diiloŋ-nelma naa vii Yuifubaa namɛi igɛ̃na. Ŋga naŋ juɔ ta na cĩina-mɛi wuɔ na sa taara na da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i, i ka yaŋ-na aa ka waŋ-ma baa niɛraamba.
47 Itieŋo waaŋ ma yaa baa-ye wuɔ:
‹Mi ciɛ-ni nilɛiŋa‑i hiere a fitĩnuɔ nuɔ
ŋ da ŋ gbãa hi terni‑i hiere baa koŋkor-nelma‑i.›»
48 Niɛraambaŋ juɔ nu nel daama‑i, kuɔ gbuu dɔlnu-bɛi. Baa pãŋ ta ba kaal Itieŋo nelma‑i wuɔ ma faa. Bamaŋ naa waa da ba da kor, baa hũu-ma.
49 Itieŋo nelma doŋ ta ma gbuo nilɛiŋa faŋa‑i hiere.
50 Yuifubaa-ba bir yaŋ aa tãal caamba maŋ waa bĩŋkũntaamba‑i aa suur Yuifu ba Diiloŋ-hũmelle-na, baa nelleŋ-bĩncuɔmba‑i a gbo-ba Polbaa-ba-na. Baa bel-ba huol ba yammu‑i da dɛi aa donya-bɛi ba nelle-na.
51 Pol baa Barnabasi‑i baa pir ba nallu‑i ba terieŋgu-na, aa ta kã Ikoniyɔmu.
52 Baŋ fiɛ donya-bɛi, bamaŋ naa cu Yesu huoŋgu-na, baa cor baa ba hɔfɛ̃lle‑i. *Diiloŋ-Yalle naa bi yu ba hɔmmu‑i.