22
Ca₂jmo₃ dsa₂ jág₁ a₂tsáin'₂ Jesús
(Mateo 26:1-5, 14―16; Marcos 14:1-2, 10―11; Juan 11:45-53)
Jme₁ma₂ja₂quián₃ jmɨg₄ quió'₅ i₁ŋí'₄ a₂tsá₃ levadura rë₂jŋia₅, a₂chei₂ Jmɨg₄ Të₂'ɨn₅₄. Jaun₂ qui₂ca₂'náu'₃ dsɨ́₅ juɨg₅₄ jme₂dsa₂, të₅juá'₅ në́₃, 'a₂ lia'₂ cuɨn₃ jmɨg₄ jŋag'₃, ia₁ a₂gain₃ dsa₂ juɨg₂ bá₄.
Jaun₂ ca₂'í₃ Satanás dsɨ́₅ Judas, i₂të́'₂ Iscariote, i₂jme₁lɨ́n₄ jan₂ dsa₂ i₂guia₃-tɨ́n₂.
Judas 'éi₂ në́₃ ca₂ŋei₅₄ ca₂i₁jmo₅₄ jág₁ quian'₅₄ juɨg₅₄ jme₂dsa₂, quian'₅₄ i₂lɨ́n₅ 'lióg₂ dsen₅₄ quián₅ guá'₅ templo në́₃, 'a₂ lia'₂ jáng'₂ jɨ́in'₂ Jesús o₄gú₃.
Jaun₂ 'io'₂ jén'₅ bá₄ dsa₂ 'éi₂, ca₂jmo₃ jág₁ a₂cuë₃ cu₄.
Jaun₂ ca₂cuë₃ Judas jág₁ quió'₅. Jaun₂ ca₂'náu'₃ dsɨ́₅ 'a₂ lia'₂ jáu₂ juɨ₅ a₂jáng'₂ con'₂ jme₁tsá₃ juɨn₅ dsa₂ ma₃quiain'₅₄.
Má₃ jë₁ca₂tó'₂ quió'₅ Te₁gui'₅₄
(Mateo 26:17-29; Marcos 14:12-25; Juan 13:21-30; 1 Corintios 11:23-26)
Ca₂të́₂ jme₁ca₂të́₂ jmɨg₄ quió'₅ i₁ŋí'₄ a₂tsá₃ levadura rë₂jŋia₅, con'₂ ca₂tɨ́n₂ dsa₂ jme₂dsiain₂₃ guein₂ já'₂ cha'₂ quián₅ Jmɨg₄ Të₂'ɨn₅₄.
Jaun₂ ca₂chen₃ Jesús Pe₄ quian'₅₄ Juan₅₄, ca₂juá'₂:
―O₂nó'₅ 'nia'₂ o₂jmo₄ co₂jŋia₅₄ má₃ quián₂ jniog₄ a₂que₅₄ Jmɨg₄ Të₂'ɨn₅₄.
Jaun₂ ca₂ŋag₃ 'éi₂:
―¿A₂já'₄ 'niog'₂ dsɨ₁jmó₁ jnia'₅₄ co₂jŋia₅₄?
10 Jaun₂ ca₂juá'₂:
―Jë₁ma₂dsi₃nó'₅ 'nia'₂ jë₄ juɨg₂, jme₃jein'₂ jan₂ dsa₂ ŋe'₂ i₂ŋá'₅ quion₂ caun₂ nɨ₁dsɨg₁ 'a₄ jmɨg₂. O₁'éin'₃ 'nia'₂ ca₂të₂ dsi₂néi₂ ja₁'í₂. 11 Jaun₂ juɨg'₅₄ 'nia'₂ dsa₂ juɨg₅₄ dsi₂néi₂: “Le₂la₂ juá'₂ Të₅ tsɨ́'₅ 'ne₂: ¿Na₂ bá₄ dsi₂néi₂ ja₁guë'₅₄ má₃ quió'₅ Jmɨg₄ Të₂'ɨn₅₄ quiang'₅₄ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂ quiáng₃?” 12 Jaun₂ 'ë₃ caun₂ ja₁lë́₄ dsi₂néi₂ juë'₂ guei'₅₄ ja₁ma₂lë́₅ co₂jŋia₅₄ quió'₅. Ja₁jaun₂ jmo₄ co₂jŋia₅₄.
13 Jaun₂ ca₂i₃lén₂ bá₄ 'éi₂ në́₃. Ca₂lë₃ rë'₂ lia'₂ con'₂ lë́₅ jág₁ jaun₂. Ja₁jaun₂ ca₂jmo₃ má₃ quió'₅ jmɨg₄.
14 Jme₁ca₂të́₂ hora jaun₂, ca₂guá₂ Jesús ne₄ mesa, quiain'₅₄ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂* quiáin₅. 15 Jaun₂ ca₂tsɨ́'₃ 'éi₂:
―¡Lɨ́g'₂ bá₄ 'ɨ́n₅ dsɨ₃ guë'₅₄ má₃ Jmɨg₄ Të₂'ɨn₅₄ la₂ quian'₅₄ 'nia'₂, né'₃ a₂dsɨ₃ŋɨ́g₂ uɨg₅! 16 Ia₁ juá'₅ jniá₂ juɨ́g₂ 'nia'₂, tsá₃ ma₃lɨ́g'₂ jmɨg₄ jua'₅₄ guë'₅₄ guë́₄ má₃ le₂la₂ ca₂lia'₂ ca₂të́₂ jmɨg₄ i₁le₃ti₃ ja₁gon₂ Diú₄.
17 Jaun₂ ca₂tɨ́in₂ copa, ca₂cuë́'₃ ti₁'mag'₄ Diú₄, jaun₂ ca₂juá'₂:
―Ján'₅ 'nia'₂ a₂la₂; jmo₄ dsióg₁ jɨn₄ rɨ́ng'₂. 18 Ia₁ juá'₅ jniá₂, tsá₃ ma₃lɨ́g'₂ jmɨg₄ jua'₅₄ a₂guɨ'₅₄ guë́₄ jmɨ'₅₄ mɨ́g₂ uvas le₂la₂, ca₂lia'₂ ca₂të́₂ jmɨg₄ i₁le₃ti₃ ja₁gon₂ Diú₄.
19 Jaun₂ ca₂tɨ́in₂ táng₃ caun₂ i₁ŋí'₄, ca₂cuë́'₃ ti₁'mag'₄ Diú₄. Jaun₂ ca₂'niai₃ ca₂cuë́'₃ 'éi₂, ca₂juá'₂:
―Ŋɨ₃ bá₄ jniá₂ i₁ŋí'₄ la₂, a₂ma₂rë₂jang'₅₄ o₄quián'₂ 'nia'₂. Jmo₄ 'nia'₂ a₂la₂ a₂dsiog'₂ 'au'₂ jniá₂.
20 Ján₃ bá₄ le₂në₅, jme₁ma₂ca₂lë₃ guë́'₅ i₁ŋí'₄, ca₂can₃ táng₃ copa, jaun₂ ca₂juá'₂:
―A₂'a₄ copa la₂, lë́₅ jág₁ 'mɨ́₂ a₂të₃ron₅₄, a₂lɨ'₅₄ të₂le₃ quian'₅₄ jmɨ₃ a₂dsɨ₃'o₅₄ o₄quián'₂ 'nia'₂.
21 ’La₁ në₃ në́₃, ne₄ mesa la₂ guá₅ quian'₅₄ jniá₂ i₂jáng'₂. 22 Dsón'₂ bá₄ 'en₅₄ juɨ₅ Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ dsióg₄ ja₁'ein₅₄ 'éi'₃ dsióg₄, la₁ ¡'e₂ guë́₄ juɨ́g₂ dsa₂ i₂jáng'₂!
23 Jaun₂ ca₂jme₃lióg₃ tsɨ₂ca₂jɨ́in₂ quiain'₅₄ rɨin'₅₄, 'ein₂ bá₄ 'éi₂ i₂jmo₃ le₂jaun₂.
Ca₂tsɨ́in₂ o₄quió'₄ 'ein₂ i₂lén₂ i₂dsen₅₄ guë́₄
24 Ján₃ bá₄ ca₂lë₃ mɨ'₅₄ jë₄ quió'₅, ne₄ 'uɨg₅₄ 'ein₂ 'éi₂ i₂lén₂ i₂dsen₅₄ guë́₄.
25 Jaun₂ ca₂juá'₂ Jesús:
―Ca₂le₃jɨ́n₃ rag₅₄ quián₅ dsɨ₂nau₂, tiain'₂₃ goin₂ jmo₂₃ 'éi'₃ lia'₂ lë́₂ dsɨ́₅. Le₂jaun₂ guë'₂ i₂le₁'io₅ 'éi'₃ i₂le₁'ɨ́n₁ quiáin₅, 'ag₅ dsa₂ a₂lɨ́in₅ dsa₂ i₂jmo₅ a₂dse₃. 26 La₁ tsá₃ le₂jaun₂ lé₂ quian'₅₄ 'nia'₂. Juɨ₁lia'₂ i₂can'₅₄ jë₄ quián'₂ 'nia'₂, juɨ₁jmo₁₂ mei'₂. Le₂jaun₂ guë'₂ i₂cán₂ ne₄ juɨ₅, juɨ₁jmo₁₂ në₂jag₄ bá₄ i₂jme₂ti₃. 27 Jaun₂ në́₃, ¿'ein₂ i₂dsen₅₄ guë́₄: i₂guá₅ ne₄ mesa, o₃ i₂dsia₅ má₃ 'e₂? ¿'On₁ i₂guá₅ ne₄ mesa bá₄? La₁ jniá₂ 'eng₅₄ jë₄ quián'₂ 'nia'₂, lɨ́ng₅ jan₂ i₂jme₂ti₃. 28 'Nia'₂ guë'₂ lɨ́ng'₅ i₂ma₂ja₂nóg'₅ quiong'₅₄ jniá₂ jë₄ uɨg₅ a₂qui₂ma₂i₂ŋɨ́g₂. 29 'Uɨg₅₄ në₅ në́₃, dsián₄ jniá₂ 'nia'₂ ja₁o₁tiáng'₂ gong'₂, juɨ₁lia'₂ ma₂dsiog₃ Ŋe'₃ jniá₂, 30 ia₁jaun₂ o₁qué'₂ o₁'én'₂ 'nia'₂ ne₄ mesa quió₃ ja₁gong₂, ja₁jaun₂ o₁tián'₂ 'nia'₂ ne₄ta₁ a₂qui₁dsɨ'₂ 'éi'₃ quió'₅ ta₁guia₃-tɨ́n₂ nió'₃ tsɨ₁jon₂ dsa₂ juɨg₂ Israel.
Ŋi₅ bá₄ Jesús a₂tsá₃ tion₃ Pe₄ a₂cuɨg₂₃
(Mateo 26:31-35; Marcos 14:27-31; Juan 13:36-38)
31 Ján₃ bá₄ ca₂juá'₂ Te₁gui'₅₄:
―Si₂mu₅₄, Si₂mu₅₄ ―ca₂tsɨ́'₃ Pe₄―, i₂së₃dsen₃ ma₂në₂mag₃ 'ŋiái'₂ 'nia'₂ lia'₂ ja₁'ŋiá'₂ dsa₂ trigo, 32 la₁ jniá₂ ma₂në₂mɨ₃ o₄quián'₂ 'ne₂, ia₁jaun₂ tsá₃ dsiá₃ éi₃ a₂'éng'₂. 'Ne₂ në́₃, jë₁ma₂ca₂jéin'₃ táng₃ 'au'₂, cuë'₅₄ bí₂ rɨ́ng'₂.
33 Jaun₂ 'éi₂ në́₃ ca₂ŋag₃:
―Te₁gui'₅₄, caun₂ bá₄ ma₂'ei₅ dsɨ₃ i₁'ú₃ né'₃ 'má₃ co₂lë₅ quian'₅₄ 'ne₂, o₁jŋia'₅₄ 'mú₃ ca₂quɨ́n₂.
34 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:
―Pe₄, jniá₂ guë'₂ juá'₅, tsá₃ 'o₃ të₁guí₄ dsó₂ në₃, ca₂lia'₂ ma₂në₂jua'₅₄ 'ne₂ 'nɨ₅ ráun₂ a₂tsá₃ tóng'₄ a₂cuɨg'₂ jniá₂.
Ma₂ja₂quián₃ hora gue₃ Jesús uɨg₅
35 Jaun₂ ca₂juá'₂:
―Lia'₂ con'₂ ca₂tsɨ́ng₂ 'nia'₂, lia'₂ con'₂ tsá₃ tsɨ₁na'₅₄ jme₁le₁quian'₄, on₃ guë'₂ të₂lau₂, on₃ guë'₂ nɨ₁lau₂ ton₅ tag'₅₄ në́₃, ¿cha₁ a₂ca₂rë₃'nió'₅ quián'₂ 'nia'₂?
'Éi₂ në́₃, ca₂ŋag₃:
―'I₁caun₂ tsá₃ ca₂rë₃'nió'₅.
36 Jaun₂ ca₂juá'₂ táng₃:
―Në₃ guë́₄ në́₃ i₂'io₅ tsɨ₁na'₅₄, të₂lau₂ në́₃ juɨ₁quian₅₄. I₂tsá₃ 'io₅ ŋi₁tág₂ në́₃, o₁'nag₁₂ mɨ₂dsióg₂ quió'₅ ia₁jaun₂ lá₃ ŋi₁tág₂. 37 Ia₁ juá'₅ jniá₂, tion₅₄ niog₅ le₃ti₃ ja₁con₂ jniá₂ ja₁juá'₂ ne₄ Si₂ le₂la₂: “Ŋó₃ jë₄ quió'₅ dsa₂ i₂le₁cán'₄ dso₄, ia₁ ca₂jmo₃ dsa₂ dsɨ́₅ në₂jag₄ bá₄ a₂rë₂cáin'₄ dso₄ ján₃.”§ Ia₁ ca₂le₃jë́₃ a₂niog₅ juá'₂ ne₄ Si₂ a₂'ag₂₃ jniá₂, tion₅₄ niog₅ le₃ti₃.
38 Jaun₂ ca₂juá'₂ 'éi₂:
―Te₁gui'₅₄, la₂ tiá'₅ tɨn₃ ŋi₁tág₂.
Jaun₂ ca₂ŋag₃ táng₃:
―Tió'₅ bá₄ në₅.
Ca₂chi₂lén'₂ Jesús Diú₄ caun₂ ja₁chei₂ Getsemaní
(Mateo 26:36-46; Marcos 14:32-42)
39 Jaun₂ guë́₄ në́₃ o₂'ɨ́in₃ ŋó₃ juɨ₅ Má'₂ Olivos, ia₁ le₂jaun₂ tɨin₂ bá₄. Jaun₂ ca₂i₃lén₂ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂ quiong'₅₄.
40 Jme₁ca₂dsióg₃ ja₁jaun₂, jaun₂ ca₂juá'₂:
―Chi₁len'₅₄ 'nia'₂ Diú₄ ia₁jaun₂ tsá₃ jo₅₄ juɨ₅bí₂ a₂cáun₂ táu₂.
41 Jaun₂ ca₂ŋó₃ Jesús 'ŋiog₅ uɨ́ng₂ con'₂ ja₁tág'₅ ca₂mɨ́g₂ nɨ₁cang₁ a₂táun₂ dsa₂. Ja₁jaun₂ ca₂chi₃jné₃ ca₂chi₃léin'₂ Diú₄.
42 Ca₂juá'₂:
―Tia₅₄, ¿tsa₁ cuɨn₅ jmɨg₄ jŋiá'₄ uɨg₅ dsɨ₃ŋɨ́g₂ la₂? La₁ia₁, juɨ₁le₅₄ bá₄ a₂'ŋio₂ 'au'₂ 'ne₂, on₃jua'₅₄ con'₂ 'nio₃ jniá₂.
43 Jaun₂ ca₂jme₃jnia₅ jan₂ ángel ne₅₄, i₂ca₂sión₃ juɨ₅ guei'₅₄ i₂juɨ́g₃, a₂ca₂cuë₃ bí₂.
44 Hora jaun₂ ca₂ŋág₃ uɨg₅ 'ŋio₅ lɨn₃, jaun₂ të₂le₃ lë́₅ guë́₄ ca₂chi₃léin'₂ Diú₄; ca₂tein₃ jme₁dsiog₂ në₂jag₄ bá₄ jmɨ₂ qui₂ca₂dsá₂ të₂ 'uë₃.*
45 Jme₁ca₂nau₂ ja₁chi₂léin'₂ Diú₄ jaun₂, guáin'₃ ja₁tián'₄ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂. La₁ le₁güɨ́n₃ bá₄ 'éi₂ tiáin'₅ ca₂jo₃, 'uɨg₅₄ ia₁ a₂ŋɨ́₄ lë₃ 'lia'₂ dsɨ́₅.
46 Jaun₂ ca₂juá'₂:
―¿'E₂ lë₃ le₁güɨ́n'₃ 'nia'₂ tiáng'₅? Nau₂, chi₁len'₅₄ 'nia'₂ Diú₄ ia₁jaun₂ tsá₃ jo₃ juɨ₅bí₂ a₂cáun₂ táu₂.
Ma₂le₁te₂ dsa₂ Jesús
(Mateo 26:47-56; Marcos 14:43-50; Juan 18:2-11)
47 Të₃jë₄ juá'₂ Jesús jaun₂, jme₁ca₂dsi₃lén₂ juɨn₅ dsa₂. Jaun₂ ca₂dsióg₃ i₂të́'₂ dsa₂ Judas, i₂jme₁lɨ́n₄ jan₂ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂, quian₅ ne₄ juɨ₅. Jaun₂ ca₂jme₃quiáin₃ con₂ Jesús a₂jme₁chen'₃ quió'₅.
48 La₁ ca₂juá'₂ Jesús:
―Judas, ¿'e₂? ¿Le₁në₅ bá₄ jɨng'₅₄ Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃, a₂chén'₁ quió'₅?
49 Jme₁ca₂jág₃ i₂quian'₅₄ Jesús a₂lë́₂ jaun₂, ca₂juá'₂:
―Te₁gui'₅₄, ¿qui'₅₄ jnia'₅₄ quian'₅₄ ŋi₁tág₂?
50 Jan₂ 'éi₂ në́₃ ca₂quí'₃ quió'₅ i₂jme₂ti₃ ta₁ quián₅ jme₂dsa₂ dsen₅₄, ca₂jŋiá'₂ rë₂gua₅₄ ne₁.
51 Jaun₂ ca₂juá'₂ Jesús:
―'A₃ ma₃jmai'₅₄.
Jaun₂ ca₂chóng'₃ táng₃ rë₂gua₄ 'éi₂, ca₂jme₃'lió₂. 52 Jaun₂ ca₂tsɨ́'₃ juɨg₅₄ jme₂dsa₂, 'ɨ'₅₄ guá'₅, gui'₅₄ can'₅₄ në́₃ i₂dsi₃lén₂ tsáun'₂:
―¿'E₂? ¿Juɨ₁lia'₂ jë₁tsán'₂ dsa₂ 'ang₂ ja₂nóg'₅ qui₂le₁quian'₄ ŋi₁tág₂, 'ma₂ në́₃? 53 Lɨ́g'₂ bá₄ 'eng₅₄ tián₂ quian'₅₄ 'nia'₂ i₁dsi₅ guá'₅, tsá₃ ma₂chong'₂ 'nia'₂ ja₁jaun₂. La₁ në₃ guë́₄, 'au'₂ 'nia'₂ bí₂ tiá₂ 'au'₂ jmó'₂, në₃ lia'₂ chí'₅ qui₁né'₃.
Tsá₃ tion₅ Pe₄ a₂cuɨin₂₃ Jesús
(Mateo 26:57-58, 69―75; Marcos 14:53-54, 66―72; Juan 18:12-18, 25―27)
54 Jme₁ma₂në₂chóng'₂, ca₂tág₃ juɨ₅ ja₁quió'₄ jme₂dsa₂ dsen₅₄. La₁ Pe₄ në₃, uɨ́ng₂ bá₄ të₂quɨ́in₃ ŋó₃ 'ein₂₃.
55 Dsa₂ 'éi₂ në́₃, ca₂dsia₃ si₂ i₁dsi₅, ca₂tiáin'₂ le₃lág'₃ cau₅ si₂; jë₄ jaun₂ ca₂guá₂ Pe₄ ján₃.
56 Të₃jë₄ jaun₂, ca₂rë₃lí'₄ jan₂ 'io₅₄ i₂jme₂ti₃ ta₁ ja₁jaun₂, a₂guá₅ Pe₄ cau₅ si₂. Caun₂ ca₂jág₂ tiá₂, ca₂juá'₂:
―Ján₃ bá₄ jme₁quiain'₅₄ i₂në₅.
57 La₁ 'éi₂ në́₃, tsá₃ ca₂tioin₃, ca₂juá'₂:
―Tsá₃ 'éi₂ cuɨ́n₅ jniá₂, 'ne₂ 'io₅₄.
58 Jme₁co₂lág₂ jaun₂, ca₂guan₃ táng₃ jan₂, ca₂jág₂, jaun₂ ca₂juá'₂:
―Jme₁quiain'₅₄ 'ne₂ ján₃, ¿lia'₅₄?
―Jan₂'ón₄. Tsá₃ dsa₂ 'éi₂ jme₁quian'₄ jniá₂, 'ne₂.
59 Con'₂ caun₂ hora cang₂ jaun₂, tion₅₄ bá₄ tsá₃ jme₁cán₂ jan₂ jág₁, ca₂juá'₂:
―Të₃dsón'₂ jan₂ i₂jme₁quiain'₅₄ bá₄ në₅, ia₁ Galilea bá₄ ja₁chain₂.
60 Jaun₂ ca₂juá'₂ táng₃ Pe₄:
―Të₃dsón'₂ rë'₂ juá'₅ jniá₂ la₂, ca₂lia'₂ jŋia'₅₄ tsá₃ cuɨ́ng₅ 'ein₂ 'éi₂ 'ɨ́n'₅ 'nia'₂.
Të₃jë₄ dsia₂₃ jág₁ jaun₂ jme₁ca₂'o₃ të₁guí₄ dsó₂. 61 Jaun₂ ca₂jén'₃ Te₁gui'₅₄ ca₂jɨ́in₂ Pe₄, ca₂jmo₃ a₂dsiog'₂ dsɨ́₅ 'éi₂ 'e₂ a₂ma₂në₂juá'₂ le₂jŋiá₅: “Tsá₃ 'o₃ të₁guí₄ dsó₂ në₃, ca₂lia'₂ ma₂në₂jua'₅₄ 'ne₂ 'nɨ₅ ráun₂, a₂tsá₃ tóng'₄ a₂cuɨg'₂ jniá₂.”
62 Jaun₂ ca₂o₃'ɨ́in₃ ca₂tá'₂ quɨ'₂ dsɨ́₅, ca₂'o₃ 'ŋio₅ lɨn₃.
A₂lë₁qui₂co₂jmá'₂ dsa₂ Jesús
(Mateo 26:67-68; Marcos 14:65)
63 Dsa₂ i₂niog₅ jmo₅ 'í₁ Jesús në́₃, a₂lë₁qui₂co₂jmóg'₂ tioin'₅₄, ca₂cuë₃ në́₃.
64 Ca₂'néi₂ jme₁ne₁ Jesús, qui₂ca₂quein₃ dsɨ₂ne₅₄§ jaun₂ ca₂juá'₂:
―¡Dsi₄ jág₁ 'ein₂ në₂quein₃ quiáng'₂!
65 'Lióng₂ lɨn₃ bá₄ ca₂juá'₂ tioin'₅₄, a₂të₂'o'₂.
Ca₂chen'₃ dsa₂ Jesús ne₄ dsɨ₂tan₅₄ quián₅ guá'₅
(Mateo 26:59-66; Marcos 14:55-64; Juan 18:19-24)
66 Jme₁jnia₃ jaun₂, qui₂ca₂ŋɨ'₂ ca₂le₃jɨ́n₃ gui'₅₄ can'₅₄ quián₅ dsa₂ judíos, juɨg₅₄ jme₂dsa₂, të₅juá'₅ në́₃. Jme₁ma₂le₁ŋɨi'₂, ca₂dsi₁jŋia₃ dsa₂ Jesús ne₅₄. Jaun₂ ca₂ŋag₃:
67 ―¿Dsón'₂ 'ne₂ lɨ́ng'₅ I₂rë₂'ɨ́n₁ quián₅ Diú₄?
Jaun₂ ca₂ŋag₃:
―O₁jŋia'₅₄ ca₂juá'₃ jniá₂, jniá₂ 'éi₂, a₂dsón'₂ tsá₃ le₃'én'₂ bá₄ 'nia'₂. 68 Në₁jua'₂ ca₂ŋag₄ jniá₂ 'e₂ ca₂ŋag₅₄ ne'₅₄ 'nia'₂, a₂dsón'₂ on₃jua'₅₄ a₂jaun₂ jein'₅₄ 'nia'₂ jág₁ quió₃.* 69 La₁ në₃ në́₃, të₂le₃ ne₄ juɨ₅ ja₁ŋó₄ në₅, guá₃ Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃, të₂le₃ gu₂ ne₁ Diú₄ i₂'uan'₂ guë́₄ lɨn₃.
70 Jaun₂ ca₂ŋag₃ ca₂le₃jɨ́n₃:
―¿Ia₁ 'ne₂ bá₄ lɨ́ng'₅ Ja₁ŋi'₅₄ Diú₄, jaun₂?
―Jniá₂ bá₄ lɨ́ng₅, juɨ₁lia'₂ ma₂në₂jua'₅₄ 'nia'₂ në₅.
71 Jaun₂ ca₂juá'₂ tioin'₅₄:
―¿'Ein₂ guë́₄ jmá'₃ dsa₂ 'niog₂ jniog₄ jáng'₃ jág₁ dsau₅? Jua'₂ jniog₄ guio₅₄ ma₂në₂néi₁ jág₁ a₂ma₂në₂'uë́'₃ i₂në₅ 'ŋiog₅ mɨ₂'o₅₄ chéin'₅.
* 22:14 griego: apóstolous (dsa₂ i₂chen₄). 22:19 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ “a₂ma₂rë₂jang'₅₄ o₄quián'₂ 'nia'₂. Jmo₄ 'nia'₂ a₂la₂ a₂dsiog'₂ 'au'₂ jniá₂”, on₃ guë'₂ versículo 20. 22:20 'Nio'₂ ja₁ton₅ Éxodo 24:8. § 22:37 Isaías 53:12. * 22:44 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ versículos 43 quian'₅₄ 44. 22:47 Jme₁tɨn₂ quió'₅ dsa₂ judíos a₂chen'₂ jú'₅ rɨin'₅₄ jë₁cuag₃ Diú₄. 22:62 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ versículo 62. § 22:64 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ “qui₂ca₂quein₃ dsɨ₂ne₅₄.” * 22:68 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ juá'₂ ján₃: “on₃ guë'₂ jaun₂ a₂lo'₅₄ 'nia'₂.”