5
Yesu beleŋ komatmiŋ yawaryiŋ
(Matiyu 4:18-22; Mak 1:16-20)
Be, nalu kurareb Yesu go Galili fe ala kuruŋ, deŋem kurabe Genesaret ineŋ haŋyen goyen siŋare huwarde heŋ Al Kuruŋyen mere tagalde hikeb al budam nurniŋ yeŋ waŋ kalyaŋ keramiŋ. Irkeb Yesu beleŋ naŋkeneŋ hakwa irawa kura yawaŋ fe siŋare yubul titiŋ yinyiŋ. Miŋ marbe kamaŋmiŋ halde hinhan. Irkeb Yesu go hakwa kura hende gor hurkuriŋ. Hakwa gobe Saimonyen. Be, hurkuŋbe Saimon goyen, “Alare muŋ kura irke kurki,” inyiŋ. Irdeb hakwa hende keperdeb al fe siŋare hinhan mar go saba yiryiŋ.
Be, sabamiŋ pasi irdeb Saimon goyen, “Alare kuŋbe digeya kamaŋ temeyde dapŋa yawarnaŋ,” inyiŋ. Irkeb Saimon beleŋbe, “Doyaŋ al, neŋbe wawuŋ soba kuruŋ gab kurut yeteke kuŋ kuŋ gago fay dura. Goyenbe dawet kura ma yawarhet. Goyenpoga ge beleŋ yaha niŋgeb, alare kuŋ kamaŋ temeyeŋ tihim,” inyiŋ. Irdeb Yesu beleŋ inyiŋ gwahade po, hakwa go teŋ alare kuŋbe kadom kura hakwa hende hinhan goya kamaŋ temeyamiŋ. Irdeb dapŋa budam wor po yawarkeb kamaŋmiŋ dildil yeŋ hako ga tiktuk iramiŋ. Irkeb meteŋ kadom hakwa hoyaŋde hinhan goyen waŋ faraŋ durnaŋ yeŋ haniŋ po tuŋaŋ yiramiŋ. Irkeb hakwamiŋ go teŋ waŋbe tumŋaŋ kamaŋ goyen tuluŋ teŋ dapŋa hakwa hende wok yirke hakwa irawakde dapŋa beleŋ po makiŋ heke soŋ dolok naryum.
8-10 Be, dapŋa kuruŋ yawaramiŋ goyen keneŋbe Saimon deŋem kurabe Pitaya kadom yago hakwa hende yeŋya hinhan mar gobe tumŋaŋ hurkuŋkat wor po tiyamiŋ. Irde Pita gote kadom waraŋ Sebedi urmiŋ Yemsya Yonya faraŋ urye yeŋ hakwamiŋde wayaryum goyen manaŋ hurkuŋkat wor po tiyaryum. Niŋgeb Saimon goreb kafura heŋ Yesu kahaŋ miŋde urguŋ kaŋbe, “Doyaŋ Al Kuruŋ, nebe mata buluŋ al wor po geb, epte ma delge mar huwareŋ. Niŋgeb nubul teŋ kwa,” inyiŋ.
Irkeb Yesu beleŋ wol heŋbe, “Kafura heŋ ma yo. Gayenter matbe dapŋa yawartiŋeŋbe al yade hayiŋ geb,” inyiŋ. 11 Irkeb hakwamiŋ go yawaŋ siŋare yirdeb dawet kuruŋ go okohom po yubul teŋbe Yesu gama iramiŋ.
Al kura garbam buluŋ busuka miŋyaŋ
(Matiyu 8:1-4; Mak 1:40-45)
12 Be, Yesu go Galili naŋa bana goŋ niŋ taun kura goyenter hikeb al kura busuka beleŋ uliŋ teŋ pasi irtiŋ gore wayyiŋ. Waŋ Yesu keneŋbe yeŋ beleŋ gab faraŋ nuryeŋ yeŋ nurde kahaŋ miŋde wulgurut yiriŋ. Irdeb, “Doyaŋ Al Kuruŋ, dufayger wilakŋeŋ nurdeb sope nirke igiŋ heweŋ,” ineŋ eseŋ mere iryiŋ. 13 Irkeb haniŋ temeyde al go uliŋde kerdeb, “Igiŋ guram gireŋ. Niŋgeb igiŋ hawa,” inyiŋ. Irkeb goyare po busuka gobe tubul tikeb igiŋ hiriŋ. 14 Irkeb Yesu beleŋbe, “Igiŋ haha gake al kura ma momoŋ irayiŋ,” inyiŋ. Irdeb, “Al Kuruŋ doloŋ ird ird mata doyaŋ mar hitte kuŋ sikkeŋge yikala yirke keneŋbe fudinde igiŋ haha ginnayiŋ. Irke gab Mose beleŋ bikkeŋ yiriŋ mata goyen gama irde dapŋa kura mel go yunnayiŋ. Irkeb ge niŋ teŋ Al Kuruŋ niŋ dapŋa go kumga tinayiŋ. Irkeb al tumŋaŋ fudinde igiŋ hihi yeŋ gennayiŋ,” inyiŋ. 15 Gega Yesuyen mere momoŋbe kuruŋ wor po heŋ kuriŋ. Irkeb al budam, “Kuŋ sabamiŋ nurniŋ, irde al garbam miŋyaŋbe sope diri,” yeŋ nurde wayamiŋ. 16 Gega Yesu gob gor heŋ meteŋ teŋ hinhinyabe al yubul teŋ naŋa migiriŋ miŋmoŋde yeŋ uŋkureŋ po kuŋ Al Kuruŋ mere irde hinhin.
Al uliŋ kamtiŋ kura sope iryiŋ
(Matiyu 9:1-8; Mak 2:1-12)
17 Be, nalu kurareb Yesu go teŋ hinhin gwahade po saba tagalde hinhin. Gwaha teŋ hikeyabe Yuda marte tikula tareŋ po gama irde haŋyen Farisi maryabe Moseyen saba tagal tagal marya budam Yesu saba tagalde hinhinde gor wayamiŋ. Go mar gobe tiyuŋ tumŋaŋ Galiliya Yudiaya naŋa bana goŋ niŋ beleŋ wayamiŋ. Irde kurabe Yerusalem taun kuruŋde gor mat wayamiŋ. Be, mel go waŋ gor keperdeb Yesu beleŋ al saba yirde hinhin goyen palŋa irde hinhan. Goyenterbe Doyaŋ Al Kuruŋyen saŋiŋ garbam mar sope yird yird gobe Yesu hitte hinhin.
18 Be, Yesu go al saba yirde hikeb al buda kura gore al uliŋ kamtiŋ sapir hende tawayamiŋ. Irdeb tukuŋ Yesu hinhin ya bana goŋ hurkuŋ kahaŋ miŋde kirniŋ yeŋ beleŋ niŋ naŋkenamiŋ. 19 Gega al forfor yeŋ hinhan goreb beleŋ miŋmoŋ yiryiŋ. Irkeb bada heŋ ya go hende hurkuŋbe* Yesu hinhin turte gor yameŋ keramiŋ. Irdeb al uliŋ kamtiŋ goyen sapirte gwahade po ferde hikeya al forfor yeŋ hinhan bana gor kaŋde po paŋgir irke Yesu hinhin turte po kurkuriŋ. 20 Irkeb Yesu beleŋ mel gote dufay tareŋ go yeneŋbe al uliŋ kamtiŋ goyen, “Kadne, mata buluŋge halde gunhem geb,” inyiŋ.
21 Irkeb Farisi marya Moseyen saba tagal tagal marya beleŋ mere go nurdeb dufaymiŋdeb, “Al Kuruŋ po ga alyen mata buluŋ halde halde tareŋ miŋyaŋ. Munaŋ al gabe ganuŋ geb, Al Kuruŋ sukal irde hi?” yeŋ nurde hinhan. 22 Irkeb Yesu beleŋ dufaymiŋ yeneŋ bebak teŋbe, “Daniŋ gwahade dufay heŋ haŋ? 23 Damiŋbe meteŋeŋ yeŋ nurde haŋ? ‘Mata buluŋge halde gunhem,’ yihim goyen ma ‘Huwarde kwa,’ yeweŋ goyen? 24 Nebe deŋ beleŋ meteŋeŋ nurde haŋ goyen ireŋ tihim. Irmeke gab megen garbe ne Al Urmiŋ gabe alyen mata buluŋ halde halde gote saŋiŋ miŋyaŋ yeŋ neneŋ bebak tinayiŋ,” yinyiŋ. Irdeb al uliŋ kamtiŋ goyen, “Ne gare ginhem. Huwarde gasuŋge teŋ yager kwa,” inyiŋ. 25 Irkeb al go goyare po al buda gote diliŋ mar po huwardeb ferde hinhin gasuŋmiŋ goyen sope irde teŋbe amaŋ wor po heŋ Al Kuruŋ turuŋ irdya irdya kuriŋ. 26 Irkeb al buda go mata goyen keneŋ hurkuŋkat teŋbe Al Kuruŋ turuŋ iramiŋ. Irdeb kafura wor po heŋbe, “Haŋkabe mata tiŋeŋ wor po hakot gwahade kura ma keneŋ hityen goyen kenhet,” yamiŋ.
Yesu beleŋ Liwai hoy iryiŋ
(Matiyu 9:9-13; Mak 2:13-17)
27 Be, go kamereb Yesu go biŋde mat siŋare kateŋbe kuriŋ. Kuŋ heŋyabe Roma gabmanyen teks yad yad al kura deŋem Liwai beleŋ teks yad yad gasuŋde keperde hike kinyiŋ. Irdeb kuŋbe, “Gama nira,” inyiŋ. 28 Irkeb Liwai go huwarde dawet kuruŋ go gor po yufuyaŋ heŋbe Yesu gama iryiŋ.
29 Be, Liwai beleŋ yamiŋde kuŋbe Yesu niŋ dula mata kuruŋ gitik iryiŋ. Irde meteŋ kadom yagoya al hoyaŋ manaŋ hoy yirke waŋ gabu irde Yesuya biŋge nene hinhan. 30 Irkeb Farisi mar kura Moseyen saba tagalde haŋyen goya Farisi mar hoyaŋya gore mata goyen keneŋbe igiŋ ma nurdeb Yesuyen komatmiŋ goyen, “Deŋbe daniŋ teks yad yad marya nende saba keŋkela ma gama irke ‘mata buluŋ mar’ yineŋ hityen mar goya tumŋaŋde dula teŋ haŋ?” yinamiŋ. 31 Irkeb Yesu beleŋ meremiŋ go nurdeb, “Al uliŋde igiŋ po hiyeŋbe guram al niŋ ma nuryeŋ. Garbam al po gab guram al niŋ nuryeŋ. 32 Niŋgeb gwahade goyen po, nebe neŋ al huwak yeŋ nurde haŋ mar goyen hoy yire yeŋ ma wamiriŋ. Gwaha titŋeŋbe neŋbe mata buluŋ mar yeŋ nurde haŋ mar gwahade goyen hoy yirmeke mata buluŋmiŋ yubul teŋ Al Kuruŋ niŋ biŋ mulgaŋ hewoŋ yeŋ wamiriŋ,” yinyiŋ.
Kutŋa mata niŋ tagalyiŋ
(Matiyu 9:14-17; Mak 2:18-22)
33 Be, nalu hoyaŋde kurarebe Farisi mar beleŋ Yesu hitte waŋbe, “Yon Baptaisyen komatmiŋbe hugiŋeŋ biŋge kutŋa irde Al Kuruŋ mere irde haŋyen. Farisi marte komatmiŋ manaŋ gwahade po teŋ haŋyen. Gega dahade geb komatgebe dula titiŋde po haŋ?” ineŋ gusuŋaŋ iramiŋ. 34 Irkeb wol heŋbe, “Albe tikiŋ mere miŋ alya heŋyabe biŋge kutŋa ma irde haŋyen. 35 Gega tikiŋ mere miŋ al goyen asogom beleŋ waŋ teŋ kuke gab yeŋ ge nurde kutŋa irde hinayiŋ. Niŋgeb kame nalu forok yeke yubul teŋ kumeke gab biŋge kutŋa irnayiŋ,” yinyiŋ.
36 Irdeb sopte po maya mere mat gaha yinyiŋ: “Al kura uliŋhormiŋ gergeŋ walde teŋ bikkek erek yitiŋ goyen pet teŋ gada ma iryeŋ. Gwaha irkeb gergeŋ gobe buluŋ hiyyeŋ. Irde uliŋhor bikkek go hende gergeŋ beleŋ gada irtiŋ goyen wor keneŋmiŋbe igiŋ ma hiyyeŋ. 37 Irdeb al kura wain fimiŋ gergeŋ teŋ dapŋa sikkeŋ beleŋ po kaŋgu irtiŋ bikkek bana goŋ ma uneŋ hiyeŋ. Gwaha irkeb wain fimiŋ gergeŋ goreb wain kaŋgu bikkek go kumga tike gereŋ yeŋ buluŋ hiyyeŋ. Irde wain manaŋ wok yeŋ hubu hiyyeŋ. 38 Niŋgeb albe gwaha ma teŋ haŋyen. Wain fimiŋ gergeŋbe kaŋgu gergeŋ bana po uneŋ haŋyen. 39 Gega albe wain fimiŋ yerke bikkek hitiŋbe gergeŋ folek geb igiŋ yeŋ nurde haŋyen. Niŋgeb al wain fimiŋ bikkek nenebe gergeŋ netek ma yirde hiyen. Gwahade goyen po al kura mata bikkek niŋ amaŋeŋ nurde haŋyen marbe mata gergeŋ ne beleŋ yikala yirde hime gayen gama irtek ma yirde hi,” yinyiŋ.
* 5:19 Yuda marte ya armobe nende yara moŋ, megeŋ teŋ bantoto irtiŋ. Irde ya siŋak beleŋ gor hurkuŋ hurkuŋ beleŋ miŋyaŋ. Kurareb gor hurkuŋ keperde usaŋ heŋ meŋe teŋ haŋyen. 5:24 Al Urmiŋ gote miŋbe alya bereya Al Kuruŋ hitte Yumulgaŋ teŋ teŋ Al. Daniel 7:13 gorbe deŋem Al Urmiŋ goyen hi.