10
Alʋ nɑ ɑpɑlʋ pɑ yɑʋ tɔm
(Mɑtiyee 19:1-12; Luku 16:18)
1 Yesu lɩɩ tǝnɑ, ɩlɛnɑ ɩ́ polo Yutɑ tɛtʋ tɑɑ nɑ Yɑɑtɑnɩ pɔɣɔ wɑɑlɩ. Ɩlɛnɑ sɑmɑɑ tɑsɑ kotuɣu kɛ ɩ kiŋ kɛ sɔsɔm, nɑ ɩ́ niki-wɛɣɛ sɛɣɛsʋɣʋ ɩsɩɩ ɩ tɩɩ lɑkɩ tɔ.
2 Ḿpʋ́ɣʋ́ Fɑlisɑnɑɑ nɑpǝlɩ pɑ polɑɑ sɩ pɑ kuuki ɩ nɔɣɔ. Ɩlɛnɑ pɑ́ pɔɔsɩ-ɩ sɩ: Tɑ mpɑɑʋ tɑɑ yʋlʋ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ tɔɣɔnɩ ɩ ɑlʋ nɑ?
3 Tǝnɑɣɑ ɩ pɔɔsɑ-wɛ sɩ: Ntiɣi Moisi kɑ heelɑ-mɛ sɩ ɩ́ lɑ?
4 Ɩlɛnɑ pɛlɛ pɑ́ cɔ-ɩ sɩ: Moisi nɑ́ hɑ mpɑɑʋ sɩ yʋlʋ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ ŋmɑɑ ɩ ɑlʋ kɛ kisuɣu tɑkǝlɑɣɑ nɑ ɩ́ tɔɣɔnɩ-ɩ.
5 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu cɔ-wɛ sɩ: Mǝ lɑŋkpɩɩsǝŋ tɔɔ kɛ́ Moisi ŋmɑɑ-mɛɣɛ kʋsǝsɩɩtʋ ntɩ.
6 Amɑ hɑtoo ɑntulinyɑ ŋmɑʋ kɑncɑɑlɑɣɑ tɑɑ Ɩsɔ ŋmɑ ɑpɑlʋ nɑ ɑlʋ kɛ́.
7 Pǝ tɔɔ kɛ́ ɑpɑlʋ kɑ́ yele ɩ cɑɑ nɑ ɩ too, nɑ ɩ́ nɑ ɩ ɑlʋ pɑ́ cɑɣɑ.
8 Nɑ pɑ nɑɑlɛ pɑ́ pǝsɩ yʋlʋ kʋlʋm. Sɑɑ ɩnɩ pɑ tɑ kɛ yǝlɑɑ nɑɑlɛ tɔtɔ. Amɑ pɑ pǝsɑ yʋlʋ kʋlʋm kɛ́ tǝkoŋ.
9 Ye mpʋ ɩlɛ, yʋlʋ ɩ́ tɑɑ yɑsɩ mpi Ɩsɔ kpɛntɑɑ tɔ.
10 Pɑ kɔmɑ nɑ pɑ́ sʋʋ tǝyɑɣɑ, ɩlɛnɑ ɩ ɩfɑlɑɑ tɑɣɑnɩ-ɩ tɔm pɔɔsʋɣʋ kɛ ntɩ ɩnɩ tǝ tɑɑ.
11 Ɩlɛnɑ ɩ́ cɔ-wɛ sɩ: Ye yʋlʋ tɔɣɔnɑ ɩ ɑlʋ nɑ ɩ́ kpɑɣɑ lɛlʋ, ɩ wɑkǝlǝnɑ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝŋ, pǝ́cɔ́ ɩ lɑpɑ wɑsɑŋkɑlǝtʋ.
12 Nɑ mpʋ tɔtɔɣɔ nɑ ɑlʋ, ye ɩ́ kisɑ ɩ pɑɑlʋ nɑ ɩ́ sɑɑ kʋfɑlʋ, ɩ lɑpɑ wɑsɑŋkɑlǝtʋ.
Piyɑ sǝkpesi kʋpɑntʋ kooluɣu
(Mɑtiyee 19:13-15; Luku 18:15-17)
13 Yǝlɑɑ pukɑɣɑnɑ piyɑ kɛ Yesu sɩ ɩ́ tǝnɩ sɩ tɔɔ kɛ́ niŋ. Amɑ ɩ ɩfɑlɑɑ kɑlǝnɑ sɩ kɔntɑɑ.
14 Yesu nɑ́ mpʋ, ɩlɛ pǝ tɑ mɑɣɑ-ɩ. Ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ ɩ ɩfɑlɑɑ sɩ: Ɩ́ yele nɑ piyɑ kɔɔ mɑ kiŋ, ɩ́ tɑɑ kɑɣɑtɩ-sɩ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, mpɑ pɑ wɛ ɩsɩɩ piyɑ tɔ, mpɛ pɑ tǝnnɑ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ.
15 Mɑ heeliɣi-mɛɣɛ tɑmpɑnɑ sɩ ye wei ɩ tɑ pǝsɩ ɩsɩɩ pǝyɑɣɑ nɑ Ɩsɔ tɔɣɔ ɩ tɔɔ kɛ́ kɑwulɑɣɑ, pʋntʋ kɑɑ lɑ kɑ tʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ.
16 Ɩlɛnɑ Yesu kpɑɣɑ-sǝɣɩ ɩ niŋ tɑɑ nɑ ɩ́ tǝnɩ niŋ kɛ sɩ tɔɔ, nɑ ɩ́ kooli-sǝɣɩ kʋpɑntʋ.
Yʋlʋ toŋ tʋ tɔm
(Mɑtiyee 19:16-30; Luku 18:18-30)
17 Yesu tʋkɑɣɑ mpɑɑʋ, ɩlɛnɑ ɑpɑlʋ nɔɣɔlʋ ɩ́ kpɑɣɑ ɑsewɑ nɑ ɩ́ kɔɔ ɩ́ luŋ ɩ tɛɛ nɑ ɩ́ pɔɔsɩ-ɩ sɩ: Tɑcɑɑ kʋpɑŋ, pepeɣe pǝ wɛɛ sɩ mɑɑ lɑ nɑ mɑ́ hiki weesuɣu ŋku kɩɩ tɛŋ tɔ?
18 Tǝnɑɣɑ Yesu pɔɔsɑ-ɩ sɩ: Pǝ lɑpɑ ɩsǝnɑ nɑ ń yɑɑ-m sɩ kʋpɑŋ? Nɔɣɔlʋ tɑ kɛ kʋpɑŋ ye pǝ tɑɣɑ Ɩsɔ tike.
19 Ntɔŋ n nyǝmɑ́ nti pɑ sɩɩwɑ sɩ: Tɑɑ kʋ yʋlʋ, tɑɑ lɑ wɑsɑŋkɑlǝtʋ, tɑɑ ŋmɩɩlɩ, tɑɑ suu lɛlʋ kɛ tɔm, tɑɑ puɣusi lɛlɑɑ. Se nyɑ́ cɑɑ nɑ nyɑ́ too tɔ?
20 Ḿpʋ́ɣʋ́ ɑpɑlʋ ɩnɩ ɩ cɔ-ɩ sɩ: Tɑcɑɑ, mɑ tɔkɑ kʋsǝsɩɩtʋ ntɩ tǝ tǝnɑɣɑ hɑtoo mɑ pǝcɑɑtʋ kɛ́.
21 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu nyǝnɑ-ɩ tǝpiŋŋ, ɩlɛnɑ ɩ luɣu lɑpɩ-ɩ, nɑ ɩ́ tɔmɩ-ɩ sɩ: Kʋlʋmtʋ tike tǝkoŋ kɑɑsǝnɑ-ŋ lɑpʋ. Polo nɑ ń pɛɛtɩ pǝ tǝnɑ mpi n wɛnɑ tɔ, nɑ ń tɑlɑ kʋnyɔntʋnɑɑ kɛ pǝ liɣitee, nɑ cele ń sʋʋ toŋ kɛ ɩsɔtɑɑ. Ye n tɛmɑ ḿpʋ́ɣʋ́ lɑpʋ, ɩlɛ n kɔɔ nɑ ń tǝŋɩ-m.
22 Amɑ ɑpɑlʋ ɩnɩ ɩ nɩɩ mpʋ, ɩlɛnɑ ɩ ɩsɛntɑɑ nyǝŋ nɑ ɩ lɑŋlɛ wɑkǝlɩ tǝtɔɣɔtɔɣɔ nɑ ɩ tɛɛ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, ɩ kɑ wɛnɑ kɛ́ pǝ tɩɩ fɛɩ.
23 Yesu cɑɑ ɩ ɩfɑlɑɑ ɩsɛntɑɑ, ɩlɛnɑ ɩ́ heeli-wɛ sɩ: Amɑ liɣitee nyǝ́mɑ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ sʋʋʋ wɛ kɑtɛ kɛ́ pǝ tɩɩ fɛɩ.
24 Tɔm nti ɩ yɔɣɔtɑ mpʋ tɔ tǝ lɑpɑ ɩ ɩfɑlɑɑ kɛ piti. Ɩlɛnɑ Yesu tɑsɑ-wɛɣɛ heeluɣu sɩ: Nnn, mɑ piyɑ, sɩ yʋlʋ ɩ́ sʋʋ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ tɑɑ tɔ pǝ wɛ kɑtɛ kɛ́ fɑ.
25 Ɩsǝnɑ mpi pǝ wɛ yooyoo kɛ́ kɑtɛ sɩ ɩ́ sʋʋnɑ pǝnyɑlɑɣɑ pʋʋɣʋ nɑ ɩ́ lɩɩ tɔ, mpʋ tɔtɔɣɔ pǝ wɛ liɣitee tʋ kɛ kɑtɛ sɩ ɩ́ sʋʋ Ɩsɔ Kɑwulɑɣɑ tɑɑ. Hɑlɩ pǝ tɩɩ tɛɛ mpʋ.
26 Tǝnɑɣɑ pǝ tɑsɑ-wɛɣɛ piti lɑpʋ kɛ sɔsɔm, nɑ pɑ́ tɔŋ tǝmɑ sɩ: Ɩlɛ ɑwe kɑ tʋlǝnɑ ntɛɣɛ-tɩ ɩlɛ?
27 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu nyǝnɑ-wɛ, ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ-wɛ sɩ: Yǝlɑɑ kiŋ kɛ pǝ fɛɩ pǝsʋɣʋ. Amɑ Ɩsɔ kiŋ pǝ fɛɩ mpʋ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Ɩsɔ ɩɩ kpisiɣi pʋlʋ.
28 Tǝnɑɣɑ Piyɛɛ tɔmɑ-ɩ sɩ: Tɔʋ, tɑ yelɑ pǝ tǝnɑ tǝkpɑtɑɑ kɛ́ nɑ tɑɑ hu nyɑ́ wɑɑlɩ.
29 Ɩlɛnɑ Yesu cɔ-ɩ sɩ: Tɑmpɑnɑ kɛ mɑ heeliɣi-mɛ yoo mɑɑ cɛsǝɣɩ, ye nɔɣɔlʋ yelɑ ɩ tǝyɑɣɑ, yɑɑ ɩ tɑɑlʋnɑɑ nɑ ɩ kɔɣɔnɑɑ, yɑɑ ɩ newɑɑ, yɑɑ ɩ too, yɑɑ ɩ cɑɑ, yɑɑ ɩ piyɑ, yɑɑ ɩ hɑlǝmnɑɑ kɛ mɑ tɔɔ, nɑ Lɑɑpɑɑlɩ Kʋpɑŋ tɔɔ,
30 pɩɩ hɑ pʋntʋ kɛ pǝ tɔm nɩɩnʋwɑ (100) kɛ́ ɑtɛ cǝnɛ nɑ pǝcɔ. Pɑɑ tɛɛsɩ, pɑɑ tɑɑlʋnɑɑ, pɑɑ kɔɣɔnɑɑ, pɑɑ newɑɑ, pɑɑ toonɑɑ, pɑɑ piyɑ, pɑɑ hɑlǝmnɑɑ, nɑ pǝ tǝnɑɣɑ ḿpʋ́ɣʋ́ wɑhɑlɑnɑɑ tɑɑ. Pǝyele ɩ sǝm wɑɑlɩ ɩ kɑ́ wɛɛnɑ weesuɣu ŋku kɩɩ tɛŋ tɔ.
31 Mpɑ pɑ wɛ lɔlɔ kɛ́ kɑɣɑnɑ tɔ, pɑ tɑɑ pɑɣɑlɛ kɑ́ mǝlɩ wɑɑlɩ. Nɑ wɑɑlɩ nyǝ́mɑ pɑɣɑlɛ nɑ́ɑ́ mǝlɩ lɔlɔ.
Yesu sǝm nɑ ɩ fem tɔm tɔtɔ
(Mɑtiyee 20:17-19; Luku 18:31-34)
32 Pɑ wɛ mpɑɑʋ tɑɑ nɑ pɑ́ puki Yosɑlɛm, ɩlɛnɑ Yesu tɛɛ ɩ ɩfɑlɑɑ kɛ nɔɣɔ, nɑ pɛlɛ pɑ́ tɔŋnɑ piti. Nɑ mpɑ pɛlɛ pɑ tǝŋɑɣɑ-wɛ tɔ pɛlɛ pɑ cɑɣɑnɑ sɔɣɔntʋ. Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu tɑɣɑnɑ yɑɑʋ kɛ pɑ nɑɑnʋwɑ nɑ nɑɑlɛɣɛ ɩ kiŋ, nɑ ɩ́ heeli-wɛɣɛ mpi pɩɩ mɑɣɑnɑ-ɩ nɔɔnɔɔ tɔ.
33 Nti ɩ heelɑ-wɛ tɔɣɔlɛ sɩ: Tɔʋ, tǝ puki Yosɑlɛm ɩsǝntɔ tɔ, pɑɑ kpɑɣɑ Yʋlʋ Pǝyɑɣɑ mɑ́ nɑ pɑ́ tʋ-m kɔtǝlɑɑ sɔsɑɑ nɑ Ɩsɔ Tɔm sɛɣɛsǝlɑɑ pɑ niŋ tɑɑ. Pɑɑ tɔ sɩ pɑ́ kʋ-m. Pɑɑ kpɑɣɑ-m nɑ pɑ́ tʋ-m mpɑ pɑ tɑ nyɩ Ɩsɔ tɔ pɑ niŋ tɑɑ.
34 Pɛlɛ pɑɑ pɑɑnɑ-m nɑ pɑ tɔ-m ntɑɣɑmɑ, nɑ pɑ cɑsɑ-m ɑkpɑtɛɛ. Pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ ɩlɛnɑ pɑ́ kʋ-m. Amɑ mɑɑ fe pǝ kʋyɛɛŋ tooso wule.
Mpi Sɑɑkɩ nɑ Yohɑɑnɩ pɑ sǝlǝmɑɑ tɔ
(Mɑtiyee 20:20-28)
35 Pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ, Sepetee pǝyɑlɑɑ Sɑɑkɩ, nɑ Yohɑɑnɩ, pɑ polɑ Yesu kiŋ nɑ pɑ́ tɔmɩ-ɩ sɩ: Tɑcɑɑ, tǝ cɑɑ sɩ ń lɑ-tʋɣʋ mpi tɩɩ sǝlǝmɩ-ŋ tɔ.
36 Tǝnɑɣɑ Yesu pɔɔsɑ-wɛ sɩ: Pepeɣe ɩ́ cɑɑ sɩ mɑ́ lɑ-mɛ?
37 Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ cɔwɑ sɩ: Sɑɑ wei n kɑ wɛɛ nyɑ́ teeli kɑwulɑɣɑ tɑɑ tɔ tǝ cɑɑ sɩ ń yele nɑ tǝ́ cɑɣɑ nyɑ́ cɔlɔ. Lɛlʋ kɛ nyɑ́ ntɔɣɔŋ tɔɔ, nɑ lɛlʋ kɛ nyɑ́ mpǝtǝŋ tɔɔ.
38 Tǝnɑɣɑ Yesu pɔɔsɑ-wɛ sɩ: Ɩ́ tɑ nyɩ mpi ɩ́ sǝlǝmǝɣɩ tɔ yɛɛ? Ɩ́ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ tɔɣɔ wɑhɑlɑ sɔsɔ wei mɑɑ tɔɣɔ tɔ? Pɑɑ sɔ-m Ɩsɔ lʋm mpi tɔ, ɩ́ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ sɔ-wɩ?
39 Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ cɔwɑ sɩ: Tɩɩ pǝsɩ.
Ɩlɛnɑ Yesu cɔ-wɛ sɩ: Tɑmpɑnɑ, ɩ́ kɑ́ tɔɣɔ wɑhɑlɑ sɔsɔ wei mɑɑ tɔɣɔ tɔ, nɑ ɩ́ sɔ Ɩsɔ lʋm mpi pɑɑ sɔ-m tɔ yɑɑ.
40 Amɑ pǝ tɑɣɑ mɑ lǝsǝɣǝnɑ mpɑ pɑɑ cɑɣɑ mɑ ntɔɣɔŋ tɔɔ yɑɑ mpɑ pɑɑ cɑɣɑ mɑ mpǝtǝŋ tɔɔ tɔ. Mpɑ pɑ tɔɔ Ɩsɔ tɑɣɑnɑ lonɑ ɑnɛ tɔ pɛlɛ pɑ kɛnɑ ɑ nyǝ́mɑ.
41 Yesu ɩfɑlɑɑ nɑɑnʋwɑ wei ɩ kɑɑsɑɑ tɔ ɩ́lɛ́ ɩ nɑ mpʋ, ɩlɛnɑ ɩ tɑɑ wɩɩnɑ Sɑɑkɩ nɑ Yohɑɑnɩ.
42 Tǝnɑɣɑ Yesu yɑɑ pɑ tǝnɑ nɑ ɩ́ tɔ-wɛ sɩ: Ɩ́ nyǝmɑ́ sɩ mpɑ pɑ nyǝnǝɣɩ ɩsɩɩ yǝlɑɑ ɑwulɑɑ tɔ pɛlɛ pɑ tɔkɩ kɑwulɑɣɑ kɛ lɛlɑɑ tɔɔ. Nɑ mpɑ pɛlɛ pɑ kɛ́ kʋfeelɑɑ tɔ pɛlɛ pɑ ŋmɑkǝlǝɣɩ sǝkpemɑ.
43 Pǝ fɛɩ ḿpʋ́ɣʋ́ mǝ kiŋ se. Nti tɔɣɔlɛ sɩ, ye mǝ tɑɑ wei ɩ́ cɑɑ ɩ lɑ sɔsɔ kɛ mǝ hɛkʋ, pʋntʋ ɩ́ pǝsɩ mǝ tǝmlɛ tʋ.
44 Nɑ ye mǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ ɩ́ cɑɑ ɩ lɑ mǝ nɔɣɔ tʋ, pʋntʋ ɩ́ pǝsɩ mǝ tǝnɑ mǝ yom.
45 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Yʋlʋ Pǝyɑɣɑ mɑ tɔtɔ mɑ tɑ kɔɔ sɩ mɑ́ tɔɣɔ cɛcɛɛlɛ. Amɑ mɑ kɔmɑɣɑ sɩ mɑ pǝsǝɣɩ yǝlɑɑ tǝnɑ tǝmlɛ tʋ, nɑ mɑ́ hɑ mɑ weesuɣu nɑ pǝ́ cɛ yǝlɑɑ pɑɣɑlɛ kɛ pɑ yomle tɑɑ.
Yʋlʋm Pɑɑtimee tɔm
(Mɑtiyee 20:29-34; Luku 18:35-43)
46 Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ tɑlɑ Yeliko. Yesu nɑ ɩ ɩfɑlɑɑ, nɑ yǝlɑɑ sɑmɑɑ pɑ kɔmɑ sɩ pɑ lɩɩkɩ ɩcɑtɛ ńtɛ́ tǝ nɔɣɔ ɩlɛnɑ pɑ́ mɑɣɑnɑ yʋlʋm nɔɣɔlʋ, Timee pǝyɑlʋ Pɑɑtimee, nɑ ɩ́ cɑɣɑ mpɑɑʋ nɔɣɔ tɔɔ nɑ ɩ́ lɑkɩ pɑlɑ.
47 Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ heelɑ-ɩ sɩ: Nɑsɑlɛtɩ Yesu tɛɛkǝnɑ. Tǝnɑɣɑ ɩ koo sɔsɔm sɩ: Tɑfiiti Pǝyɑɣɑ Yesu, nyǝnɩ mɑ pǝtɔɔtǝlɛ.
48 Tǝnɑɣɑ pɑɣɑlɛ kɑlǝnɑ-ɩ nɑ pɑ́ heelɩ-ɩ sɩ ɩ́ su. Amɑ ɩ sɔɔsɑ koou kɛ sɔsɔm sɩ: Tɑfiiti Pǝyɑlʋ, nyǝnɩ mɑ pǝtɔɔtǝlɛ.
49 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu sǝŋɑɑ, nɑ ɩ́ tɔ sɩ pɑ́ yɑɑ-ɩ.
Tǝnɑɣɑ pɑ heelɑ yʋlʋm sɩ: Nyɑɣɑ ɑpɑlʋtʋ nɑ ń kʋlɩ, ɩ yɑɑ-ŋ.
50 Ɩlɛnɑ ɩ́ lɔ ɩ kpɑɩ nɑ ɩ́ kʋlɩ tǝwɑkɑ nɑ ɩ́ polo Yesu kiŋ.
51 Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu pɔɔsɑ-ɩ sɩ: N cɑɑ mɑ lɑ-ŋ we?
Ɩlɛnɑ yʋlʋm cɔ-ɩ sɩ: Tɑcɑɑ, mɑ cɑɑ kɛ́ sɩ n lɑ nɑ mɑ́ nɑɑkɩ.
52 Tǝnɑɣɑ Yesu tɔmɑ-ɩ sɩ: Polo, nyɑ́ tɑɑ tɛmnɑʋ kɛ Ɩsɔ wɑɑsɑ-ŋ kɛ́.
Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ sʋʋ nɑʋ kɛ tǝnɑ ɩnǝɣɩ kpɑkpɑɑ nɑ ɩ́ tǝŋǝɣɩ Yesu kɛ mpɑɑʋ tɑɑ.