21
Por kema ndigap Zerusareman ndai.
Nza maaŋ mba gumgir pani thav, kema regim, kem maaŋ thav sigi. Mba kem maaŋ thav sigap, za vo Kos rɨgɨkɨrigen vugi. Nza maaŋ thav wari wom siga vov, Rodes rɨgɨkɨrigen vegi. Nza niŋgen vegap, maaŋ thav vov, Patara ŋgu bakɨmen vegi. Nza vov, Pataran vegap, kema mbe garim, ana sigɨp Fonisia fhain ŋgɨr za mbuim, nza maam fo ana maaŋgim, ana maaŋ nza khɨga sigi. Mba kem nza kɨga siga vuim, nza Saiprus rɨgɨkɨrige garim, niŋge nza ŋkɨn haren thɨga kim, nza niŋge kambara vui. Nza vov, Siria fhain hegi. Nza Siria fhain hega vov, Tair ŋgu bakɨmen nimndigi ndi sur zav vov, Tair ŋgu bakɨme phorgi. +Nza maam Tair phorgav, nza vov, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi gari. Nza maam mbe phorga harathɨgi rarir kegi. Nza maaŋ mbe phorga kim, Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaar mbe rugim, mbe khaŋ Por ga nzuai, “Ndu Zerusareman naaŋ thari.” Nza Tairan kim, kem maaŋ thav sir za mbuim, nza Tair ŋgu bakɨme thav veri. Nza verim, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi, mbe wari won muuiŋ gum tarir kov, nzan kov mba ŋgu bakɨme thav kɨrar hegap, veri. Mbe nzan kov, verav mbasɨk taan vergim, nza maam thɨvi phɨra fegap, nza mbe phorga Fhe Bakɨme phorga nzuai. +Nza maam Fhe Bakɨme phorga suaŋgiap, mbe nzan harir suigim, nza mben harir suigiap, nza maaŋ fo keman maaŋgiap wari vuim, mbe taagia wari wo phenin vui.
Fhe Bakɨmen kamthooŋ guma Agabus Sisarian Por phorga nzuai.
Nza maam Tair tha vov, Toremes ŋgu bakɨme phorgi. Nza maaŋ phorgap, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi harir suigi. Nza mbe harir suigap, raa bavira mbe phorga maaŋ kegi. +Nza maaŋ kegap, mba mɨtimanera maaŋ thav, khavgiap, wari vui. Nza vov, Sisaria ŋgu bakɨme phorgi. Nza Sisaria phorgav, wari vov, Firip phenan vegi. Firip, ana Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun nzuai guma mbe ma. Nza ana phorga ki. Firip vhɨra Zisas mba farasarigi 12 thɨgi ŋaara gumgir kurkurigi, harathɨgi gumgir rɨgar ki guma mbe ma. +Firip, ana vhɨra fethɨgi ŋkarmbigi ki. Mbe mani ga rɨgi fhuvara. Mbe nzɨɨrira kav, mbe vhɨra Fhe Bakɨmen kaathoorir gumgi nzuai fara muuŋgiap, Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun nzuai.
10  +Nza rari mbari phorgap Sisarian kim, Fhe Bakɨmen kamthooŋ guma mbe, ana zɨ Agabus, ana Zudian kegap, Sisarian zergi. 11  +Ana zergap, zav nzan han zɨgap, Por ret ndigap, wo suani gum harani kegap, khaŋ nzuai, “Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaar khaŋ nzuai, ‘Zerusareman ki Zudaiŋ, mbe kha tɨvara kha ret namkaman muuŋgip, ana ndi, harigi ŋguir gumgi farve khɨngirga.’ ”
12  +Nza ne mbararagiap, nza mba ŋgun ki gumgi gu mbigi phorgap, nza khaŋ tɨgap Zerusareman naangen Por thɨvi. 13  +Nza Por thɨvim, Por nza ŋgarkarav khaŋ nza nzuai, “Nde thaŋ nzuav nziav, nan ndɨkndɨgar farfagi? Gu mbe nan suirav, na kɨrgane vuzvugira khar ki. Gu vhɨra Zerusareman naaŋv rimgip, Guma Bakɨme Zisas zɨ ndi vun kuamkuargane vuzvugi.” 14 Nza Por thɨvav ana nzuaim, Por Zerusareman naan zav khaŋ tɨga havhargim, nza wom ana thɨvɨrgeŋ thagi. Nza thav, khaŋ ana nzuai, “Fhe Bakɨme vuzvuk ma. Ana mba bigeŋ vuzvugi ne hɨr za mbui, ne mbar hɨ.”
Por Zudian phena tɨvaneŋ ga rɨgim, mbe ana nzuai buni mbararagi.
Por vov Zerusareman hɨgi.
15 Nza Sisariara kim, rari mbari vhɨzgim, nza bigi bevahegap, Sisaria thav Zerusareman ndai. 16 Nza Sisaria thav, Zerusareman ndaim, maaŋ Sisarian Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi mbari nza phorga ndai. Mbe nzan ko vov, Nason phenan vugi. Nason, ana Saiprus guma ma. Ana fhum guarara, ana Zisas zɨn vui guma ki. Mbe nzan ko vov, ana phena tɨgim, nza ana phenan ki. 17 Nza nda vov, Zerusareman hegim, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi, mbe zav nzan ndikndigi.
18  +Nza Zerusarem ndav, mɨtimanera Por nzan kov, Zems ganɨ za vui. Nza Zems ganɨ za vuim, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi gari gumgir pani, mbe vhɨra zav mba tugar nza phorga Zems phenan phoga vhuigi. 19  +Mbe nza phorga phoga vhuigim, Por mben ndikndigap, raar vhuun mbe nɨɨŋgiap, mbaram Fhe Bakɨme anan kurkurav ŋkasŋkar ana ndɨɨim, ana harigi ŋgui phorga muuŋgi bigi, ana za ntan mbe neŋgi.
Por Zerusarem hɨgi.
20  +Mba Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi gari gumgir pani Por suaŋgi buni mbararagiap, mbe Fhe Bakɨme zɨ ndi vun kuamkuagi. Mbe Fhe Bakɨme zɨ ndi vun kuamkuav, khaŋ Por ga nzuai, “Nzan fek, ndu kaŋgi, mbarkɨrga tausen Zudaiŋ, mbe za Zisas khothɨgi. Mbe khaŋ muuŋgiap, mbe za Moses suaŋgi tɨvi, mbe khaŋ tɨga havhargiap, nta zɨn vui. 21  +Mbe nta zɨn vuim, gumgi mbari, mbe ndu nzuav khaŋ mbe nzuai, ‘Por harigi ŋguir ki Zudaiŋ, ana khaŋ mbe nzuai, “Nde Moses suaŋgi tɨvi, nde nta zɨn ŋgɨ thari.” Ndu maaŋ mbe nzuav khaŋ mbe nzuai, “Nde won tarir fooŋ thari. Nde vhɨra Moses fhum muun za suaŋgi tɨvi, nde wom nta zɨn ŋgɨ thari.” ’ 22 Mbe maaŋ ndu nzuai ne, nza ne kaŋgi. Mbe ntigem ndu Zerusareman ndagi ne mbararagip, ne suaŋv ndu suaŋrim, nza ram muuŋrie? 23  +Mbe maaŋ ana suaŋgiap, thav khaŋ Por ga nzuai, “Nza tɨva mueŋ kaŋgi. Ndu ne zɨn ŋgɨri. Nzan fethɨgi gumgi, mbe fhum kama havharar bigɨn muen Fhe Bakɨme phorga suaŋgi. 24  +Ndu mba fethɨgi gumgi, ndu mbe ndigɨp, nde Fhe Bakɨme nɨman ŋgarigi tɨvar muuŋgiri. Ndu vhɨra mbe Fhe Bakɨme suaŋv shaman muunga bigi, ndu nta vhezgirim, mbe won pani shɨvkorgiri. Ndu maaŋ muuŋgirga, kha gumgi gu mbigi khaŋ suanga, mbe khar ndu nzuai buni, nta guigira buni fhuvara. Ndu Moses suaŋgi tɨvi zɨn vui guma ma.a
25  +“Nza fhum mba harigi ŋgui gumgi gu mbigi, mbe Zisas khothɨgi, nza gava khergiap, mbe ndi mbav, nza mba fhum suaŋgi buni, nza ntan mbe suaŋgi. Nza mba gavar khaŋ mbe suaŋgi, ‘Nde tuituigira wari ganɨri. Nde guma the nduara won farver tuma kargip, ana nɨman tɨgɨrga sɨk, nde ana mbɨ thari. Nde vhɨra vɨzɨnan mbɨ thari. Nde vhɨra guma fhɨrar fagim, rimgiap, vɨzɨn korgia ndavar vergi sɨk, nde vhɨra ana mbɨ thari. Nde vhɨra ruarir gumgi gu mbigi wari kɨmɨ thari.’ ” 26  +Mbe maaŋ Por ga suaŋgim, Por mba kama havharar Fhe Bakɨme phorga suaŋgiap fethɨgi gumgi ndigi. Mba mɨtimanera, Por mbe phorgap Fhe Bakɨme nɨma ŋgara zav mbe mba suaŋgi tɨvi, mbe za nta muuŋgi. Mbe mba tɨvi ga muuŋgiap, Por vov, Fhe Bakɨmen Phena bɨna vhen vergap, Fhe Bakɨme Phenan ŋaara guma phorga nzuai. Ana khaŋ nzuai, “Nza Fhe Bakɨme nɨman ŋgararga tɨvi, nza nta muuŋgia thugi. Nza harathɨgi rari vhɨzgirim, nza zɨv, shaman muunga.”
Zudaiŋ Fhe Bakɨme Phena vhen Por suirigi.
27  +Por Zerusareman ndav kim, harathɨgi rari vhɨzɨ za mbuim, Zudaiŋ mbari, mbe Esia fhain kega Zerusareman ndav, Por garim, ana Fhe Bakɨme phena bɨna vhen kim, mbe mbaram vov, mba gumgi gu mbigi ndavi ga sav, mbe ndavi khavim, mbe Por ga vhegi. Mbe Por ga vhegap, hegap, anan suirigi. 28 Mbe ana suirav, khɨrɨv kaav, khaŋ nzuai, “Nde Isreriŋ gumgi, nde nzan kurari. Kha guma ana za kha ŋguir ki gumgi ga nzuav, nza ntɨɨri ndi nɨɨn mpɨɨv, vhɨra Moses suaŋgi tɨvi, ana vhɨra nta mbevav, ana vhɨra Fhe Bakɨmen Phena ndi nɨɨn pɨɨŋgi. Ana mba tɨvara muuŋgi fhuvara. Ana vhɨra mba Grikin kov zim, mbe vhɨra zav Fhe Bakɨmen phena bɨna vhen zerav, Fhe Bakɨme won mbuigi ŋaneŋ ga muuŋgim, ne Fhe Bakɨme nɨman nzaŋnzaŋgi.” Mbe mba bunin Por ga nzuai. 29  +Mbe khaŋ muuŋgiap, mba bunin Por ga nzuai, mbe fhum Efesus guma Trofimus garim, ana Por phorga Zerusareman kegim, mbe khueŋ ndɨkndɨgi, Por anan kov Fhe Bakɨme phena bɨna vhen vergi thi?
30 Mba gumgi gu mbigi mba buni mbararagiap, Zerusareman ki gumgi gu mbigi, mbe za ŋgava mbatɨga muuŋgi. Mbe ŋgava mbatɨga muuŋgiap, mba gumgi gu mbigi, mbe za khuafua zav, za wari fugi. Mbe wari fugap, Por suirav, ana ŋgɨrga Fhe Bakɨme phena bɨna vhen kegap kɨrar hi. Mbe ana ŋgɨrga kɨrar hav, vhemkora mbe Fhe Bakɨmen phena bɨna vhen veri thɨɨ, mbe za nta puigi. b
Roman ntari ga mbui gɨɨtɨvi Por ndigi.
31 Mbe thɨɨ za nta puigap, mba gumgi, mbe Por shogirim, ana rimgir zav ana shogim, mba Roman ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pan mba kameŋ mbararagi. Ana khueŋ mbararagi, mba Zerusareman ki gumgi gu mbigi, mbe ntara mbuav tamtam wari shogi. 32 Ana maaŋ suaŋgia hɨgap, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi ndigap, mbe gari gumgir pani ndigap mbe khuafuigap, mba gumgi gu mbigi vhɨrve ki ŋanen veri. Mbe zerim, Zudaiŋ mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pana garim, ana won ntari ga mbui gɨɨtɨvir kov zerim, mbe Por shogɨ thav wari fhura ki. 33  +Mbe fhura kim, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pan zav, Por han zɨgap, ana suirav, mbaram mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi ga nzuaim, mbe shen phuninin ana kegi. Mbe ana kegim, ana kha nzambaran Zudaiŋ ga muuŋgi. “Khe the khare? Ana ram mbui bigeŋ muuŋgi?” 34 Mba gumgi gu mbigi vhɨrve maaŋ kav khɨrɨv kaav, tamtam buni nzuai. Mbe khɨkhɨma bakɨme mbuim, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pan tuituigiap mba buna nɨɨeŋ mbararagi fhuvara. Ana maaŋ muuŋgia thav, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi ga nzuaim, mbe Por ndigap wari wo phenan vui. 35 Mbe vov, wari wo phena sarve thɨman hav garim, mba gumgi gu mbigi Por shogirim, ana rimgir zav khaŋ tɨga havhargi. Mbe havhargim, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi Por suirav, vunfegap, ana ndiga vui. 36  +Mbe ana ndiga vuim, gumgi gu mbigi vhɨrve, mbe zɨn vov, khɨrɨv kaav, khaŋ nzuai, “Nza ana shogirim, ana rimgirga.”
Por Zisas khothɨgi ne nɨɨeŋ bun Zudaiŋ ga nzuai.
37 Mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi Por ndiga wari won phena vhen ŋgirɨ za mbuim, Por mbaram Grikin kaman khaŋ mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pana nzuai, “Gu buna thuen ndu suaŋrie?” Por maaŋ ana nzuaim, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pan ana nzerigi, “Ai, ndu Grikin kama kaŋgire? 38  +Ai, gu khueŋ ndɨkndɨgi, ndu kha Idzɨp guma, ndu fhum mba ntara bakɨme khavgiap, 4,000 gumgi ndigi, mbe ntari ga mbui kozin ntari ga mbui. Ndu mbe ndigap, zomzorap, nza Romiŋ, nde nzan ntari ga mbui gɨɨtɨvi phorga shogim, nde vhɨzgi. Ndura mben kov mba gumgi ki fhuv ŋanen vugi gumara khare thi?” 39 Ana ne nzuaim, Por khaŋ ana nzuai, “Gu Zuda guma ma. Gu Sirisia fhain Tarsus guma ma. Nan ŋgu bakɨme, ana zɨ ki ŋgu ma. Ena, ndu guman vhuuŋ ma. Gu guigira ndun nzai, gu mbu gumgi gu mbigi phorgɨv suan za mbui.” 40 Por maaŋ nzuaim, ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari guman pan, ana khɨrigi. Ana Por khɨrigim, Por mba phena sarvera thɨgap, won farvera mba gumgi gu mbigi khakhaigi, mbe won thɨɨri pɨnɨ zav, ana maaŋ mbe mbui. Ana maaŋ mbe mbuim, mbe za wari wo thɨɨri pɨngi. Mbe za vhuagim, Por mbaram Hibruin kama rugap, khaŋ mbe nzuai,
+ 21:4 FG 20.23; 21.12 + 21:6 FG 20.36 + 21:8 FG 6.5; 8.5; 8.26; 8.40; Ef 4.11; 2 T 4.5 + 21:9 Jol 2.28; FG 2.17 + 21:10 FG 11.28 + 21:11 Zo 21.18; FG 20.23; 21.33 + 21:12 Mt 16.22 + 21:13 FG 20.24 + 21:18 FG 15.2; 15.13; Ga 1.19; 2.9 + 21:19 FG 15.4; 15.12; Ro 15.18-19 + 21:20 FG 15.1; 15.5; 22.3; Ro 10.2; Ga 1.14 + 21:21 FG 16.3; Ga 2.3 + 21:23 Nam 6.13-21 + 21:24 FG 18.18 a 21:24 Ndu FG 18.18 ki kameŋ ganɨri. Ndu vhɨra Namba 6.1-21 kameŋ ganɨri. + 21:25 FG 15.29 + 21:26 Nam 6.13; FG 24.18; 1 Ko 9.20 + 21:27 Ese 44.7; FG 6.13; 2 T 1.15 + 21:29 FG 20.4; 24.5-6; 2 T 4.20 b 21:30 Fhe Bakɨme phena bɨni vhɨrve za ana behuigi. Mba harigi ŋgui gumgi, mbe ŋgɨp mba fhara guarara vhen veri bɨn, mbe mba bɨna vhera kɨrga, mbe mbu vhee guarara ki bɨna the vhen ŋgirɨgɨra tuktɨgi fhuvara. Mbe mba Por ŋgɨrga Fhe Bakɨme phena bɨna vhen kega kɨrar hɨgi ne nzuai. Por ana mba fharigi bɨna vhen verga vov, mba fhari bɨna vhen ki bɨna vhen kegim, mbe ana ŋgɨrga, mba kɨrar ki bɨna vhen zergi. Mbe ana ŋgɨrga zergap, mba zumgum vov vhen veri bɨn, mbe ana thɨɨ, mbe za nta puigi. Mba gumgi gu mbigi vhɨrve, mbe za mba vhivgiap, kɨrar ki bɨna bakɨme mbe ana ki. Mba gumgi gu mbigi mbe Fhe Bakɨme phena phogi ga vhuav buni nzuai ŋani, mbe ntan ki. Mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi, mbe phen mba bɨna gaara mbɨkshɨma bisaŋ manen ki. Mbe phenan ndai sarve, mba Fhe Bakɨme phenan fharigi bɨna vhen mbe kav, phogi ga vhui ŋanen kegap, nda vov mbe phena furigi. + 21:33 FG 20.23 + 21:36 Ru 23.18; Zo 19.15; FG 22.22 + 21:38 FG 5.36-37