28
Por Marta rɨgɨkɨrigen ki.
Nza za nzerara vov, thɨva phogiap, nza zumgum, mba phogi rɨgɨkɨrige nza niŋge kaŋgi. Nza vov, Marta rɨgɨkɨrige phogi. +Nza mba rɨgɨkɨrigen kim, mba rɨgɨkɨrigen ki gumgi, mbe tɨvar vhuuŋ guarara nza mbui. Nza maaŋ kim, mbok nzi, bigi raŋgim, mbe vhavi ga rɨgap nza nzuaim, nza vov, mbe phorga vhavi gurguri. Nza mbe phorgap vhavi gurgurav, Por nzira mbari ndiga zav, nta ndi vhava suim, kuruk mba nziran kegap, vhav ana shim, ana hɨgap, za Por farve ga bigap, zirgiap, ana ntorgi. Mba kuruk zirgiap, Por ga ntorgim, mba rɨgɨkɨrigen ki gumgi gu mbigi ana gangiap, mbe nduarira khaŋ wari ga nzuai, “Nde mbu guma ganɨ, ana gumgi shogim, mbe vhɨzi guma thi? Ana mbasɨga rɨgar rɨmɨngeŋ thagi. Anan tor ntigem anan tɨvi mbatɨgi ŋgarkai, ana ntige vhɨzgirga.” +Mba gumgi gu mbigi, mba suambarar Por ga mbuim, Por mba kuruga hiŋgi, ana vhava rɨgap, shigi. Bigɨn thueŋ Porar hɨgi fhu. +Por maaŋ mba kuruga muuŋgim, mba gumgi gu mbigi, mbe khueŋ nzuav Por garav ki. Ana barga thi? Ana vhemkora rɨv rimgirga thi? Mbe ne rarga tuga mpeeŋra Por garav kim, bigɨn thueŋ ana hɨgi fhu. Mbe thav kha ndɨkndɨga mbuav, khaŋ ana nzuai, “Khe mbarɨva bakɨ mbe ma.”
Mbe mba ndɨkndɨgar Por ga mbuim, mbe mba ki ŋgun han ki nuianeŋ, ne mba rɨgɨkɨrige gari guman panan nuianeŋ ma. Mba guman pana zɨ khare, Pubrius. Mba guman pan nza ndiga wo phenan vugap, ra phuni khegenen ana tɨvar vhuuŋra nza muuŋgi. +Nza vugap, Pubrius phenan kim, ana ndia rɨɨv, kaar ki. Ana rɨɨv, fhav gurgurgiap, vɨzɨna buna vhi. Por mbaram vov ana garav, ana nzuav Fhe Bakɨme phorga nzuai. Por Fhe Bakɨme phorga suaŋgiap, won farven ana khɨngim, ana taagia nzerigi. Por maaŋ ana muuŋgim, mba rɨgɨkɨrigen ki rɨɨi gumgi, mbe za Por han zim, ana vhɨra mbe mbuim, mben rɨmrɨɨ vhɨzim, mbe taagia nzezerigi. 10 Nza maaŋ kim, mbe guigira tɨvar vhuuŋra nza mbui. Nza maaŋ mbe phorga kav kav, mbe thav wari ŋgɨr za mbuim, mbe nza mba sosuagi bigi, mbe za nza ndim, ntan ndiga vov kema suegi.
Por vov Roman hɨgi.
11 Nza Martan kim, kɨni phuni khegene vhɨzgi. Mba kɨni phuni khegene vhɨzgim, nza zumgum fo kema mben maaŋgi. Mba kem zav, bɨɨŋbɨɨŋ kɨvgim, ana bɨɨŋbɨɨŋ rarga, mba rɨgɨkɨrigen kegi. Mba kem, ana Areksandriain kem ma. Mba kema nɨman, mben mbarɨva Susan kamanin tumani thɨgap ki. Nza mba kema ndigap maaŋ thav sigi. 12 Nza siga vov, Sirakus ŋgu bakɨme phorgi. Nza maaŋ phorga ra phuni khegenen maaŋ kegi. 13 Nza maam Sirakusan kegap, ana thav siga vov, Regium ŋgu bakɨme phorgi. Nza maaŋ phorga kegap, mɨtimanera nza gari, saut fhaiŋ bɨɨŋbɨɨŋ khavgim, nza maaŋ muuŋgiap maaŋ Regium thav sigi. Nza maaŋ Regium thav siga vuim, ra phunini vhɨzgim, nza khegenen, nza vov, Puteori ŋgu bakɨme phorgi. 14 Nza maaŋ phorgap, mba ŋgu bakɨmen, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi mbarir hegi. Nza mben hegim, mbe wari phorgɨ kɨr zav nza nzuaim, nza mbe phorga kim, harathɨgi rari vhɨzgi. Nza maaŋ mbe phorga kim, mba harathɨgi rari vhɨzgim, nza khavgiap, Roman ŋgu bakɨme ndai. 15 Nza ndaim, Zisas khothɨgap ana zɨn vui gumgi gu mbigi, mbe Rom ŋgu bakɨmen kegap, nza ndai ne mbararagiap mbe tuavar nzan pua zeri. Mbe tuavar nzan pua zerim, nza ndav Apius Phok thɨmara, nza mben purav, nza nda vov, mbe kha zɨn rɨgi pheni, Gumgi Za Kui Phena Phuni Khegene, nza mba ŋanera mbarir purigi. Por mbe gangiap, ana Fhe Bakɨmen ndikndigap, ana ndav anan havhargi.
16  +Mbe nzan purav nza wari tɨga ndav, Rom ŋgu bakɨmen hegi. Nza Roman hegim, Rom gari guman pan Por khɨrav, khaŋ ana nzuai, “Ndu phena then kɨrim, ntari ga mbui gɨmatɨva the ndu phorgɨ kɨv, ndu ganɨri.”
Por Roman Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun nzuai.
17  +Por ra phuni khegenen Roman kegap, ana mbaram Zudain gumgir panin kamgi. Ana mben kamgim, mbe zav wari fhugim, ana khaŋ mbe nzuai, “Nan fegi gum ŋgugi, gu nza wari mbevi bigɨn thueŋ muuŋgi fhu. Gu vhɨra nza won nzɨgi tɨva thueŋ dai fhu. Mbe fhura nan suirav, Zerusareman na ndi bɨna khɨngia kegap, mbe ntige na ndi Romiŋ farve khɨngi. 18  +Romin gumgir pani na buni mbararagi, gu rɨmɨnga bigɨn thueŋ muuŋgi fhu, mbe na shogirim, gu rimgirga fhu. Mbe maaŋ muuŋgia fhura na fhɨrgirim, gu ŋgɨr za mbui. 19  +Mbe maaŋ na nzuaim, Zudaiŋ hegap, mbe buni kaadogi. Mbe mbe buni kaadogim, gu mbe suanga tuap the ki fhu. Gu thav khaŋ mbe nzuai, ‘Gu vuzvugi, Sisar na buni mbarararga.’ Gu fhura bigɨn the suaŋv won ntɨɨri ga suaŋv suaŋgirga tuktɨgi fhuvara. 20  +Gu mba bunira nzuav nden kamgim, nde zegi. Gu nde ganɨp, mba bunin nde suanga. Gu khueŋ khothɨgi, nza Isreriŋ, nza za rarga ki guma, mbe ara nzuav kha shenan na kegi.”
21 Por ne nzuaim, mbe khaŋ ana nzuai, “Zudaiŋ thari gava khergiap, nza ndi mbav, ndu bun nza suaŋgi fhu. Mbe vhɨra guma the zav khaŋ hɨgap, ndu suaŋgi buna mbatɨga thueŋ bun nza suaŋgi fhu, vhɨra guma the khaŋ zerap, buna mbatɨga thuen ndu suaŋgi fhuvara. 22  +Nza maaŋ muuŋgiap, ntige ndu mbararargeŋ vuzvugi. Ndu nduara won ndɨkndɨgi bun nza suaŋ. Nza khueŋ kaŋgi, za kha ŋguiven ki gumgi gu mbigi, mbe zam, nza Zudaiŋ nzan rɨgar hɨgi tɨvar kama zɨn vui ntɨɨri, mbe buni mbatɨgir mbe nzuai.”
23 Mbe maaŋ Por ga suaŋgiap, hegap, tuga mbe sarigi. Mba tugar, gumgi vhɨrve zav Por ki phenan zegi. Mbe zegim, Por manera thɨgap Fhe Bakɨme won gumgi gu mbigi ganɨrim, mbe ana piin kɨrga bigi nɨɨn shɨgap, mba bunin gumgi gu mbigi ga nzuav kim, ra vov vhɨzgi. Ana mbe nzua vov, Moses suaŋgi tɨvi mbari, ana nta bun mbe nzuav vov, vhɨra Fhe Bakɨme kamthooŋ gumgi khergi buni, ana nta phorga khaŋ tɨgap havhargiap mbe nzuai. Ana mbe nzuav mbe ndɨkndɨgi khavi, mbe Zisas khothɨgɨrga. 24 Por mba buni suaŋgim, gumgi mbari, mbe kha ndɨkndɨga mbui, Por nzerara nzuai. Mbe mbari, ana buni khothɨgi fhu. 25  +Mbe mba buni ga nzuav, warira phorga nzuav wari dai. Mbe mba bunin wari dav, rur za mbuim, Por mpuun kha kamen mbe nzuai, “Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaar guigira won kamthooŋ guma Aisaia ga rugim, ana nzan nzɨgi ga suaŋgi. Fhe Bakɨme Ŋina Ŋaar khaŋ Aisaia ga nzuai, 26  ++‘Ndu mba gumgi gu mbigi han ŋgɨp, khaŋ mbe suaŋri, “Nde zazera kha buni mbarararga, nde mba buni ndɨɨriveŋ kaŋgirga tuktɨgi fhuvara. Nde vhɨra zazera gangɨnga, nde bigin the kaŋgirga tuktɨgi fhuvara.” 27 Mba gumgi gu mbigi mben pani havhargim, mbe bigi mbararargeŋ vuzvugi fhuvara. Mbe vhɨra wari wo khuari pɨngiap, mbe vhɨra won rɨmgi pɨngi. Mbe maaŋ muuŋgirga fhu, mbe wo rimgir mba bigi ganɨv, wari wo khuarir mba bigi mbararav, nta ndɨɨriveŋ kaŋgirga. Mbe ndavi domdorɨv, nan han zɨrim, gu mben muuŋrim, mbe nzerarga.” ’ ”
28-29  +Por mba bunin mbe nzua vov khaŋ mbe nzuai, “Maaŋ muuŋgiap, nde kaŋgiri, Fhe Bakɨme taagip nza ndir zav muuŋgi ŋaarar vhuuŋ, Fhe Bakɨme mba ŋaara ndigap, harigi ŋgui ndi vugi. Mbe mba buni mbarararga.” a
30  +Por maam phena mben kav, mba bunin mbe nzuav kim, mpari mpuveni vhɨzgi. Ana mba phenan kav, zazera ŋkɨɨar mba phena namkama ndɨɨi. Ana kim, gumgi ana han phenan zim, ana guigira ndikndigi.b 31  +Ana kav, Fhe Bakɨme won gumgi gu mbigi ganɨrim, mbe ana piin kɨrga bunin mbe nzuav, vhɨra Zisas Krais buni vhuuin mbe nzuav mbe khɨvi. Por Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun suangen rɨvi fhu, vhɨra guma the Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun suangen ana thɨvi fhu.
+ 28:2 Ro 1.14; 1 Ko 14.11; 2 Ko 11.27; Kor 3.11 + 28:5 Mk 16.18; Ru 10.19 + 28:6 FG 14.11 + 28:8 FG 19.11; 1 Ko 12.9; 12.28; Ze 5.14-15 + 28:16 FG 24.23 + 28:17 FG 21.33; 24.12-13; 25.8 + 28:18 FG 22.24; 25.8; 26.31 + 28:19 FG 25.11 + 28:20 FG 24.15; 26.6-7; 26.29; Ef 3.1-2; 2 T 2.9; Fm 1.10; 1.13 + 28:22 FG 24.5; 24.14; 1 Pi 2.12; 4.14 + 28:25 Ais 6.9-10; Mt 13.14 + 28:26 Jer 5.21; Ese 12.2; Ro 11.8 + 28:26 Ais 6.9-10 + 28:28-29 Sng 67.2; Ru 3.6; FG 13.46-47; 18.6; 22.21; Ro 11.11 a 28:28-29 Bigi kaŋgi gumgi mbari kha ndɨkndɨga mbui, harigi buna mueŋ vhɨra kha vezar ki. Mba kameŋ khaŋ nzuai, “Por mba buneŋ suaŋgim, Zudaiŋ ana thav vuim, ntara bakɨme mba gumgi rɨgar hɨgim, mbe warira phorga vhegi.” + 28:30 FG 28.16 b 28:30 Ruk mba mpari mpuveni vhɨzgim, ana Porar hɨgi bigi, ana nta bun nza suaŋgi fhuvara. Mbe gumgi mbari kha ndɨkndɨga mbui, mbe Romiŋ, mbe phena tɨvanen Por fhɨrgim, ana kɨrar hɨgap vov, harigi fhaiŋ ŋguir vugap, Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun mbe nzuai. Mbe gumgi mbari kha ndɨkndɨga mbui, mbe Romiŋ Por shogim, ana rimgi. + 28:31 FG 4.31; 28.23; Ef 6.19