8
+Mbe Sor nɨman mba tɨvar Stiven ga mbui ne nzerara.
Sor mba Fhe Bakɨme zɨn vui gumgi gu mbigir farfagi.
Mbe Stiven shogim, ana rimgi raar, mbe mba tugen, mba Zerusareman Fhe Bakɨme zɨn vui gumgi gu mbigi, mbe farfa mbatɨgar mbe mbui. Mbe maaŋ mbe mbuim, mba Fhe Bakɨme zɨn vui gumgi gu mbigi, mbe za rav, Zudia gum Samaria ŋgu bakɨmen vegi. Mbe za vegim, mba Zisas farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgi, mbe nduarira Zerusareman ki. Mba Fhe Bakɨme vuzvugi tɨvi ga mbui gumgi mbari, mbe Stiven khuma ndiga vov, mboga tɨgav, ana nzuav nzi mbatɨga mbui. Mbe ana ndim mboga tɨgim, Sor hɨgap Fhe Bakɨme zɨn vui gumgi gu mbigi, ana farfa mbatɨgar mbe mbui. Ana pheni tugɨra tɨgap mba tɨvar mba gumgi gu mbigi ga mbuav, mbe vhivav vov, mbe ndi bɨna sui.
Mba Zisas farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgi, mbe Zudia gum Samarian Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun nzuai.
Mbe Samarian Fhe Bakɨmen buni vhuuiŋ bun nzuai.
+Mba ra vegi gumgi gu mbigi, mbe mba ŋguir vegap, mbe mba ki ŋguir Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun nzuai. Mbe maaŋ mbuim, Firip vov Samarian kav, ana Zisas bun mbe nzuai. Ana Zisas bun mbe nzuav, khaŋ mbe nzuai, “Zisas, ana Fhe Bakɨme taagip kha nuianan ki gumgi gu mbigi ndir zav suaŋgiap farasarav sarigi guma ma.” Firip maaŋ mbe nzuaim, gumgi gu mbigi vhɨrve, mbe zav mba buni mbararav, ana mbui mirikori, mbe nta garav, mbe tuituigira ana nzuai buni, mbe khuarar nta tɨgi. +Mbe khuarar Firip nzuai buni ga tɨgap, mbe vhɨra ana garim, ana gumgi gu mbigi vhɨrve tɨn mba ŋiniŋgi mbatɨgi ga vharvharigim, nta sɨsɨm mbatɨga mbuav, mbe thamthav kɨrar hi. Ana vhɨra bigi rimgiap sɨɨr ki gumgi gu mbigi vhɨrve, gum suira mbatɨgi gumgi gu mbigi vhɨrve, ana mbe mbuim, mbe nzezerigi. Ana maaŋ mbuim, mba Samaria ŋgu bakɨmen ki gumgi gu mbigi, mbe ndikndiga mbatɨga mbui.
Mbe maaŋ mbuim, mba ŋgu bakɨmen ki guma mbe, ana zɨ Saimon. Mba guma, ana fhum mbarkɨrga tori mbatɨgi, ana nta mbuim, mba Samarian ki gumgi gu mbigi, mbe ana garav ndɨkndɨgi vhɨrve ga mbui. Ana maaŋ mbuav khaŋ nzuai, “Gu zɨ ki guma bakɨme ma.” 10 Saimon maaŋ mbuim, mba gumgi ruu gum mba ŋgun ki gumgi gu mbigi, mbe ana nzuai buni mbararagi. Mbe ana buni mbararav khaŋ nzuai, “Kha guma Saimon, ana tor ŋkasŋka ki guma ma. Nza kha zɨn ana rɨgi, ‘Ŋkasŋka Bakɨme.’ ” 11 Saimon maaŋ mbuim, mba gumgi gu mbigi, mbe khaŋ tɨgap havhargiap ana buni mbararagi. Mbe khaŋ muuŋgiap, ana fhum tuga mpeeŋra, ana mba won tori phorga ŋgarim, mbe ana garav ŋgava mbatɨga mbuav ki. 12 Mbe zumgum Firip zɨgap, Fhe Bakɨmen taagi kha nuianan ki gumgi gu mbigi ganɨrim, mba ana piin kɨrga buni vhuuiŋ bun nzuav, Zisas Krais bun nzuaim, mbe ana buni mbararav, ana khothɨgap, mbe gumgi gu mbigi, vhɨra Zisas zɨn panan ruai. 13 Mbe ruaim, Saimon vhɨra Firip nzuai buni khothɨgap, ana vhɨra Zisas zɨn panan ruagi. Saimon ruagiap mbaram, Firip phorgap ana mba rui ŋani, ana za nta ruav, ana garim, ana mbarkɨrga mirikori, ana nta mbuim, ana ana garav, ndɨkndɨgi vhɨrve ga mbui.
14 Firip Samarian kav maaŋ mbuim, mba Zisas farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgi, mbe Zerusareman kav mbararagim, mbe Samarian Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ mbararav, nta ndi. Mbe maaŋ muuŋgiap mbararagiap, mbaram Pita gum Zon ga sarigim, mani mbe han vui. 15  +Mani vov mben hɨgap, mbaram mbe nzuav Fhe Bakɨme phorga nzuai, ana won Ŋina Ŋaarar mben nɨɨnga. 16 Mbe Guma Bakɨme Zisas zɨn panan ruagi. Mbe Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaara ndigi fhuvara. 17  +Mani maaŋ muuŋgiap mbe nzuav Fhe Bakɨme phorga suaŋgiap, mbaram wani wo farvenin mbe suim, Fhe Bakɨme Ŋina Ŋaarar mbe ndɨɨi.
18 Saimon mba Zisas farasarigi ŋaara gumani garim, mani wani won farvenin mbe suim, Fhe Bakɨme Ŋina Ŋaarar ŋkasŋkar mbe ndɨɨim, Saimon mbaram ŋkɨɨ ndigap, mani ga ndɨɨv, khaŋ mani ga nzuai, 19 “Ŋko vhɨra mba ŋkasŋkar nan nɨɨŋgiri. Gu vhɨra maaŋ muuŋgip farver guma the khɨngirim, Fhe Bakɨme vhɨra won Ŋina Ŋaarar ŋkasŋkar anan nɨɨŋgirga.”
20  +Ana maaŋ nzuaim, Pita mbaram khaŋ ana nzuai, “Ndun ŋkɨɨa nta ndu phorgɨv mbatɨgirga! Fhe Bakɨme khar ndɨɨi bigɨn, ana fhura ndɨɨi bigɨn ma. Ndu ndɨkndɨgi, ndu ŋkɨɨar ana vhezgirga thi? Zakɨra fhuvara! 21  +Ndun ndava vhee Fhe Bakɨme nɨman nzerigi fhuvara. Ndu maaŋ muuŋgip nza phorgɨv Fhe Bakɨmen ŋaarar muuŋgirga tuktɨgi. Zakɨra fhuvara! 22  +Ndu guigira wo ndava dorgɨp, ndu mba mbui ndɨkndɨk mbatɨk, ndu guigira ana thav, Guma Bakɨme phorgɨp suaŋrim, ana maaŋ muuŋgip ndu ndava vhen ki ndɨkndɨgi mbatɨk, ana ana vhɨzɨ saŋv, ana nta vhɨzgirim, ana ndu thav sarga. 23 Gu khaŋ muuŋgia ndu gangiap, gu khuen ndu nzuai. Gu ndu garim, ndu Fhe Bakɨme kha fhura ndɨɨi bigɨn, ndu ana gangiap guigira ana niihegap, fhura ana ndir zav mbui. Ndu mba ndɨkndɨga mbuim, mba ndɨkndɨk, ana kuga mbatɨga fara muuŋgiap, ndu ndava vhen kav ndun ndava vhee muuŋgim, ndu tɨvi mbatɨgi ga mbui bɨnan ki.” 24  +Pita maaŋ ana suaŋgim, Saimon ana ŋgarkarav khaŋ nzuai, “Maaŋgi, nde na suaŋv Fhe Bakɨme phorgɨp suaŋrim, ana na korar muuŋgip, mba nde na suaŋgi bigi, nta nan hɨ tharga.”
25 Ana maaŋ suaŋgim, Pita gum Zon mbaram Guma Bakɨme buni vhuuiŋ bun maaŋ ki gumgi gu mbigi ga nzuav, mbaram Guma Bakɨme mani ga muuŋgi bigi, mani vhɨra nta bun mbe nzuai. Mani mba bigi bun mbe suaŋgia thugap, zumgum Zerusareman ndai. Mani Zerusareman ndav, mani mba Samaria ŋgui shɨgap ndav, mani Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun mbe nzuav wani ndai.
Firip Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ bun Itiopia guma ga nzuai.
26 Fhe Bakɨme enser mbe Firipan hɨgap, khaŋ ana nzuai, “Ndu khavgip, saut fhain gumgi ki fhuv ŋanen mba Zerusareman kegap Gesan veri tuavar ŋgirɨri.” 27  +Ana maaŋ Firip ga suaŋgim, Firip mbaram khavgiap, vov mba tuap thɨga veri. Ana verav, mbaram Itiopia guma garim, ana veri. Mba guma, ana Itiopian kuin Kandasi, ana ana ndim fagim, ana anan ŋkɨɨa gum bigi gari guma pana ma. Ana vhɨra mbe ana thuni ndigi guma ma. Ana rotur muun zav Zerusareman ndav kegap veri. 28 Ana won karis ga perigim, ana hozani ana khɨgap ŋgɨrga verim, ana perav kav Fhe Bakɨme kamthooŋ guma Aisaia khergi gava garav veri. 29 Ana verim, Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaar Firip ga rugap kha ndɨkndɨgar ana ndɨɨi, “Ndu thivɨv mbu karis kuran ŋgirɨ.” 30 Ana mba ndɨkndɨgar Firip ga ndɨɨim, Firip mbaram khuafɨ mba karis kura thɨgap, verav mba guma mbararagim, ana Fhe Bakɨme kamthooŋ guma Aisaia khergi gava gari. Ana mba gava garim, Firip khaŋ ana nzuai, “Ena, ndu mba gari gavar ki buni ndɨɨriveŋ kaŋgiap nta garire?” 31  +Firip maaŋ ana nzuaim, mba Itiopia guma ana ŋgarkarav khaŋ ana nzuai, “Maaŋ muuŋgip, guma the mba buni ndɨɨri bun nan suaŋgirga fhu, gu ram muuŋgip mba buni ndɨɨri kaŋgirie?” Ana maaŋ Firip ga nzuav, mbaram khaŋ Firip ga nzuai, “Ndu zɨv, na han kha karisan ndav na han khaŋ pera.”
32  +Ana maaŋ nzuaim, Firip nda vov, ana haa perigi. Ana mba gari gap, ana kha khesharigi buni ana ki. Mba buni khare,
 
“Ana mbe sipsiva shogɨr zav ana ndiga vui fara muuŋgi. Ana mbe mba sipsiva ŋguga rɨgi phɨrɨ zav ana ndiga vuim, ana nzɨɨi fhu, ana vhɨra thɨɨni mpɨrigi.
33 Mbe vhɨra za ana mbevav, mbe ana guigira muuŋgi bigeŋ ga nzuav ana nzuav suaŋgi fhuvara. Ana vhɨra the kɨv ana suaŋv mbe suaŋrie? Fhuvara. The kɨv ana ntɨɨri ga suaŋv suaŋrie? Mbe maaŋ ana muuŋgim, ana kha nuiana thav vugi, ana wom kha nuianan ki fhuvara.”
34 Mba Itiopia guma mba gaven mba buni gangia thugap, kha nzambaren Firip ga muuŋgi, “Ena, gu ndun nzai. Kha Fhe Bakɨmen kamthooŋ guma, ana kha kherav suaŋgi kameŋ, mba kameŋ the nzuai? Ana wora nzuai o, ana harigi guma ga nzuai?” 35  +Ana maaŋ nzuaim, Firip mbaram fharav mba Itiopia guma mba karisan zerav gangi gaveŋ ki buni ndɨɨri bun ana nzuai. Ana nta bun ana suaŋgia thugap zumgum ana Zisas buni vhuuiŋ bun ana nzuai. 36-37  +Ana mba bunin ana nzuav, mani verav kav, mbɨ mben hɨgi. Mani verav, mbɨn hav, mba Itiopia guma khaŋ Firip ga nzuai, “Ndu khar ganɨ, mbɨra khare. Thagɨn bigɨn na tuav mpɨrari, gu ruarɨ tharie?” a
38 Ana ne Firip ga suaŋgiap mbaram, mba karis ŋgi hozani shɨman suigi guma ga nzuaim, ana mba hozani ga mbuim, ni thɨgi. Mba hozani thɨgim, mba karis thɨgi. Firip mba guman kov, mani fega nɨɨn mbarav, vov mbɨn vergap, Firip mbaram mba Itiopia guma, ana Zisas zɨn panan ana ruai. 39  +Firip ana ruagiap, mani bɨrav, thɨvar ndavra thagim, Fhe Bakɨme Ŋina Ŋaar Firip ndiga vugim, mba guma wom Firip gangi fhu. Mba guma thav ndikndigap, taagia vov won karisan ndav, won ŋgun veri tuap thɨga veri. 40  +Mba Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaar Firip ndiga vugim, ana garav, anan Asdotan ŋgu bakɨmen ki. Ana maaŋ kav, ana tamtam mba ŋgui bisarirer vov, Zisas bunin vhuuiŋ bun mbe nzuai. Ana maaŋ mbua vov, ana zumgum vov Sisaria ŋgu bakɨmen hɨgi.
+ 8:1 FG 7.58; 8.4; 9.1; 9.13; 9.21; 11.19; 22.4-5; 22.20; 26.9-11; 1 Ko 15.9; 1 T 1.13 + 8:4 Mt 10.23; FG 6.5; 11.19 + 8:7 Mt 10.1; Mk 16.17 + 8:15 Mt 28.19; FG 2.38; 10.48; 19.2 + 8:17 FG 6.6; 19.6; Hi 6.2 + 8:20 Mt 10.8; FG 2.38; 10.45 + 8:21 Sng 78.37 + 8:22 Dan 4.27; 2 T 2.25; Hi 12.15 + 8:24 Kis 8.8; Nam 21.7; 1 Kin 13.6; Ze 5.16 + 8:27 Ais 56.3-7; Sef 3.10; Zo 12.20 + 8:31 Zo 16.13 + 8:32 Ais 53.7-8 + 8:35 Ru 24.27; FG 18.28 + 8:36-37 FG 10.47 a 8:36-37 Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ kaŋgiap nta kheri gumgi mbari kha ndɨkndɨga mbui, harigi buni mbari phorgap kha vezar ki. Mba buni khaŋ nzuai, “Firip khaŋ nzuai, ‘Ndu guigira won ndava vhen Fhe Bakɨme khothɨgɨp, ndu ana zɨn panan ruari.’ Firip nen ana nzuaim, ana khaŋ Firip ga nzuai, ‘Gu Zisas Krais khothɨgi ana Fhe Bakɨmen kam ma.’ ” + 8:39 1 Kin 18.12; 2 Kin 2.16; Ese 3.12-14 + 8:40 FG 21.8