6
Zisas ŋgu nɨɨŋgen ki gumgi ana nzɨɨv, ana nzuav ndap shigi.
Matiu 13.54-58
Zisas maaŋ thav wo ŋgu nɨɨŋgen ndaim, ana phorga rui gumgi ana phorga ndai. +Ana ndav Sabat raa hɨgim, ana Fhe Bakɨme buni mbararagi phena vhen vergap, Fhe Bakɨme buni vhuuin mbe nzuai. Gumgi gu mbigi vhɨrve ana buni mbararav ŋgava mbatɨga mbui. Mbe ŋgava mbatɨga mbuav nzai, “Kha guma maaŋ kha buni ndigi? Kha guma maaŋ kha khesharigi ndɨkndɨga vhuuŋ ndigi? Ana vhɨra maaŋ kha mirikori ga mbui ŋkasŋka ndigi? +Khe mba pheni ga mbui guma fhuve? Ee, khe Marian kam fhuve? Ee, ana Zems gum, Zosep, Zudas, Saimon, ana mben fek fhuve? Ee, khe anan bivi nza phorga ki fhuve?” Mbe ne ana nzuav, ana nzɨɨv, ana nzuav ndap shigi.
+Zisas mbaram khaŋ mbe nzuai, “Fhe Bakɨme kamthooŋ guma, ana harigi ŋguir vuim, mbe zɨ bakɨmen ana ndɨɨi. Ana wo ŋgu nɨɨŋgera, ana ntɨɨri, ana fek gu tari, ana phorge regi ntɨɨri mbe nɨman ana zɨ ki fhu.” Ana maaŋ muuŋgiap maam mirikori vhɨrve ga muuŋgi fhu. Ana fhura wo farver rɨɨi gumgi mbari ga suim, mbe rɨmrɨɨ vhɨzgi. +Ana mbe ana khothɨgi fhuv, ne nzuav ŋgava mbatɨga muuŋgi.
Zisas ŋaarar wo farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgi ga ndɨɨv mbe ndi mbai.
Matiu 10.1,9-14; Ruk 9.1,3-5
Zisas mbaram za mba ŋgui ga rui. Ana ŋgu mben Fhe Bakɨme buni vhuuin mbe suaŋgiap, khavgiav, harigi nen vui. Ana mbara mbua rui. +Zisas maaŋ mbua ruav, mbaram mba farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgir kamgim, mbe ana han zi. Mbe ana han zim, ana mbe fugav, mbe nzuav, mbe ndi mbai. Guma phunini wani tɨga vui, guma phunini wani tɨga vui. Ana mbara mbuav mbe ndi mbai. Ana mbe ndi mbav vhɨra ŋiniŋgi mbatɨgi ga vharvhararga ŋkasŋka phorga mbe ndɨɨv mbe ndi mbai.
8-9  ++Ana kha suambarar mbe mbuav mbe ndi mbai. “Nde ŋgɨv bigi thari ndigip wari ŋgɨ thari. Nde viktuma thueŋ ndi thari, nde mpaa thara thige rugɨ thari, nde kɨmararaŋ thueŋ suigɨ thari. Nde wo ŋkari sharira shargiv, wari wo sɨgara suigɨv, ŋgɨri.” 10 Ana vhɨra khaŋ mbe nzuai, “Nde maaŋ muuŋgip ŋgɨv, ŋgu then ŋgɨgɨrim, mbe phena then nden nɨɨŋgiri, nde mba phenara kɨvkɨv, mba ŋgu thav, harigi ŋgun ŋgɨri. 11  +Nde maaŋ muuŋgip ŋgɨp ŋgu then ŋgɨgɨrim, mbe nde vuzvugi fhuv, mbe vhɨra nde nzuai buni mbararagi fhuv, nde khaŋ muuŋri. Nde mba ŋgu thav ŋgɨv, nde wari wo ŋkari shari nuiana pɨzgip, wari mba ŋgu thav, ŋgɨri. Nde maaŋ muuŋgirim, mbe gangip kaŋgirga, mbe tɨvar vhuun nde muuŋgi fhuvara.” a
12 Ana maaŋ mbe suaŋgiap, mbe ndi mbarigim, mbe mba ŋguir vov Fhe Bakɨme buni vhuuin mba gumgi gu mbigi ga nzuav khaŋ mbe nzuai, “Nde ndavi domdorɨri.” 13  +Mbe maaŋ mbe nzuav, mbe vhɨra gumgi vhɨrve tɨn ŋiniŋgi mbatɨgi ga vharvharav, rɨɨi gumgi vhɨrve, mbe mporiin mbe pani hɨvim, mbe rɨmrɨɨ vhɨzgi.
Herot Zon Gumgi Ruai Guma fhɨra thugi.
Matiu 14.1-12; Ruk 9.7-9
14  +Zisas bigi vhɨrve ga mbuim, ana zɨ hɨgim, gumgi vhɨrve ana kaŋgi. Herot, Gariri gum Peria fhaiŋ gari guman pan ne mbararagi. Mbe mbari khaŋ nzuai, “Zon Gumgi Ruai Guma rimgia taagia khavgi. Ana maaŋ muuŋgiap, ŋkasŋka ndigap, kha mirikori ga mbui.”
15 Mbe mbari khaŋ nzuai, “Ana Iraiza ma.” Mbe mbari khaŋ nzuavra ki, “Khe fhum guarara kegi Fhe Bakɨme kamthooŋ gumgi fara muuŋgi guma mbe ma.”
16 Mbe mba buni nzuaim, Herot nta mbararagiap khaŋ nzuai, “Gu fhum nzuaim, guma mbe Zon Gumgi Ruai Guma fhɨra thugim, ana taagia khavgi.”
17-20  +Herot khaŋ muuŋgiap ne nzuai. Ana fhum won ŋguga Firip tɨn ana muuŋ Herodis ga tɨgi. Zon khaŋ ana nzuai, “Herot, ndu tɨvar vhuuaŋ muuŋgi fhuvara. Ndu tɨva mbatɨga mbuav, wo ŋguga tɨn anan muuaŋ tɨgi.” Zon ne suaŋgim, Herodis ana nzuav guigira ndav shigi. Ana Zon shogirim, ana rimgirga ne nzuav Herot dama mbui. Herot ana vuzvuga zɨn ŋgɨ thav, gumgi mbari ga nzuaim, mbe Zon suirav, ana ndi bɨna khɨngi. Herot kaŋgi, Zon Fhe Bakɨme guman ŋaar ma. Ana ana nzuai tɨvir vhuuiŋra zɨn vui guma ma. Herot maaŋ muuŋgiap, anan rivgiap, ana ndi ŋgɨrgi. Herot vhɨra Zon nzuai buni mbararav ndɨkndɨgi vhɨrve ga mbuav, ana buni mbararageŋ vuzvugi.
21 Herodis ntige Zon shogirim, ana rimgirga tuap gangi. Herot ana niamuuŋ ana tegi tuk hɨgi. Ana mba tuga ndɨkndɨgap, shama bakɨme mbui. Ana mba shama mbuav wo ŋaari bakɨvi gari gumgi bakɨvi, gum, won ntara gumgi gari gumgi bakɨvi gum, mba Garirin ki gumgi bakɨvi, ana mben kamgi. Mbe ana phorgɨv mba shaman mbɨr zav zegi. 22 Mbe zegap, mba shama pav kim, Herodis kambik zav mbe mba pi ŋanen vergap, mbe nɨma hii. Ana hiim, Herot gum mba zega ana phorga pi gumgi anan hɨɨ gangiap, guigira anan hɨɨ vuzvugiap, anan ndikndigi.
Mbe anan ndikndigap, Herot khaŋ mba biptara nzuai, “Ndu bigɨn the vuzvugip, ndu na nzari. Gu mba bigɨnan ndun nɨɨŋgirga.” 23  +Ana ne ana nzuav, kama havharan khaŋ ana nzuai, “Vu guma ma, gu guigira ndu nzuai, ndu bigɨn the vuzvugip, na suaŋri. Ndu gu gari bigi vuzvugip na suaŋri. Gu rɨgɨra nta sharav, tharir ndun nɨɨŋgirga.”
24 Mba biptar mba kameŋ mbararagiap, mbe thav kɨrar hɨgap, vov khaŋ won niamuuŋ ga nzuai, “Mama, gu thagɨna suaŋv nzarie?”
Ana niamuuŋ ana ŋgarkarav khaŋ nzuai, “Zon Gumgi Ruai Guman pan.”
25 Mba biptar mba kameŋ mbararagiap, vhemkora taagia vov, Herot han vhen verap, khaŋ ana nzuai, “Ndu ntigera Zon Gumgi Ruai Guman panan thuuŋ the khɨngip, nan nɨɨŋgiri.”
26  +Herot ne mbararagiap, guigira ndav simgi. Ana wom ram suaŋrie? Ana fharav kama havharan ana nzuav, vu guma zitagi. Mba zegap ana phorga pi gumgi, ne mbararagi. Ana maaŋ muuŋgiap, ana daaŋ thagi. 27 Herot ne mbararara thav, kama havharar wo gɨmatɨva mbe nɨɨŋgiap, ana sarigim, ana vov phena tɨvanen vhen vergap, Zon fhɨra thugi. 28 Ana Zon fhɨra thugap, ana pana ndi thuuŋ mbe ndarap, ana ndiga zav mba biptara nɨɨŋgim, ana ana ndiga vov, won niamuuŋ ga nɨɨŋgi.
29 Zon phorga rui gumgi Zon rimgi ne mbararagiap, zav Zon khuma ndiga vov, ana ndi mboga tɨgi.
Zisas 5,000 gumgir kuambegi.
Matiu 14.13-21; Ruk 9.10-17; Zon 6.5-13
30  +Zisas mba farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgi ndi mbarigi. Mbe vega kegap, taagia zegap, Zisas han wari fhugi. Mbe wari fhugap, mba ruav muuŋgi bigi gum mba gumgi gu mbigi khɨvav mbe suaŋgi bigi, mbe nta bun Zisas ga nzuai. 31  +Mba tugen, gumgi gu mbigi vhɨrve, mbe han zav vuim, mbe mban mbɨrga tuk ki fhu. Zisas mbaram khaŋ mbe nzuai, “Nde zɨv, na phorgɨv nza ŋgɨv gumgi ki fhuv ŋanen ŋgegɨp, nde vhuksurga.”
32 Ana maaŋ mbe suaŋgiap, mbe nduarira kema ndigap gumgi ki fhuv ŋanen vui.
33 Mbe vuim, gumgi gu mbigi vhɨrve mbe gangiap, mbe kheharav, gumgi gu mbigi za mba ŋguir kegap, fhara mbe nɨma tɨgav khuafuav vov, fharav mbe mba vui ŋanen hegi. 34  +Mbe vov phorgav, Zisas mba gumgi gu mbigi vhɨrve garim, mbe guigira vhɨrkɨvgi. Ana mbe gangiap, guigira mbe kora muuŋgi. Ana mbe garim, mbe sipsivi fara muuŋgi, mbe vuavi ki fhu, mbe fhura bogbogɨ rui. Ana mbe gangia thav, Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ vhɨrver mbe nzuai.
35  +Ana Fhe Bakɨme buni vhuuin mbe nzuav kim, ra verav vhɨzi. Ana phorga rui ŋaara gumgi ana han zav khaŋ ana nzuai, “Khe gumgi ki fhuv ŋaneŋ khare. Kha ra verav vhɨzi. 36 Ndu kha gumgi gu mbigi ga sararim, mbe kha fhain ki ŋgui gum ruari ŋguivigen ŋgɨp, wari ga suaŋv, mba vhezɨp mbɨrga.”
37  +Ana thav mbe ŋgarkarav khaŋ nzuai, “Nde mbɨv mben kurmbɨ.”
Mbe khaŋ ana nzuai, “Nza mbe suaŋv mba vhezɨrga ŋkɨɨa, nta sɨgarathɨgi kɨnin ŋgarigi guma ga vhezi vheza tuktɨgi. Nza mba fara muuŋgi ŋkɨɨa ndigi ŋgɨv, mbe suaŋv vikntuua vhezgip mben kurmbɨrie?”
38 Zisas mbaram mben nzarigi, “Nde rarara vikntuu mbar ki? Nde ŋgɨp, mbar ganɨ.”
Mbe vov gangiap, khaŋ ana nzuai, “Nza meeŋthɨgi vikntuu, mbɨgama shɨɨŋ mpuani phorga khar ki.”
39 Zisas mbaram mbe nzuaim, mbe mba gumgi gu mbigi ga nzuaim, mbe phogi ga vhuav mba vhazɨgɨna piigi. 40 Mbe mba piigi phogi, za mbara muuŋgi, mbari 50, mbari 100. 41  +Mbe piigim, Zisas mbaram mba meeŋthɨgi vikntuuveŋ ndigap, mba mbɨgama shɨɨŋ mpuani ndiga khoga buiva garav, Fhe Bakɨme ndikndigap ana phorga suaŋgiap, mba vikntuu phɨra sui. Ana nta phɨra suav wo phorga rui ŋaara gumgi ga nzuaim, mbe nta shama mbuav, mba gumgi gu mbigi ga ndɨɨi. Ana vhɨra mba mbɨgamani phɨrim, mbe vhɨra ni shama mbua mbe ndɨɨi. 42 Mba gumgi gu mbigi za mbegap, za ndavi givigi. 43 Mba Zisas phorga rui ŋaara gumgi, mbe mba ndavi givav thagi mban tɨvi, mbe nta ndiav 12 thɨgi kɨra ga vhuigim, nta za givigi. 44 Mba mba mbegi gumgira, mben vhɨrve 5,000 thɨgi.
Zisas mbɨn tɨn thiva vui.
Matiu 14.22-32,34-36; Zon 6.15-21
45 Mba gumgi gu mbigi mba mbegim, Zisas mbaram khaŋ wo phorga rui ŋaara gumgi ga nzuai, “Nde fhara kema ndigip muen Betsaida ŋgun ŋgɨri. Gu nduara kɨv, kha gumgi gu mbigi ga sararim, mbe taagip wari wo ŋguir ŋgɨrga.” 46  +Ana mbe sarigim, mbe vegim, ana mbaram Fhe Bakɨme phorgɨv suan zav mbɨkshɨɨ piin ndagi.
47 Mba raan ra verav vhɨzgim, maaŋ gɨngi. Mba kem mbɨn rɨgagera kim, Zisas nduara mbɨkshɨman piin ki. 48 Ana kav wo phorga rui ŋaara gumgi garim, bɨɨŋbɨɨŋ kɨvgia zav mben kema rɨgi. Mbe ana dav togav, ŋaara mbatɨga mbui. Mbe toga vuav kim, mɨn gorɨ za mbuim, Zisas mbɨn tɨn thivav mbe han vui. Ana vov mbe kaman zav mbui. 49-50  +Mbe ana garim, ana mbɨn tɨn thiva vuim, mbe khueŋ ndɨkndɨgi, “Khe tum ma!” Mbe mba ndɨkndɨga mbuav, zam ana gangiap, guigira rivgiap, zam nzɨɨi.
Mbe nzɨɨvra thagim, ana za khaŋ mbe nzuai, “Nde ŋgɨrgiri! Gu ra! Nde gori kuirɨ thari.”
51  +Ana maaŋ mbe nzuav, fega mbe han keman mbarigim, mba bɨɨŋbɨɨŋ fhura mbɨrigi. Mbe guigira ne ndɨkndɨga ŋgava mbatɨga muuŋgi. 52  +Mbe khaŋ muuŋgiap, ana mba 5,000 gumgi gu mbigi, ana mba meeŋthɨgi vikntuuveŋra mben kua mbegi, mbe ne gangiap, nen sagi fhuvara, mbe ndɨkndɨgi tivgi. b
53 Mbe vov, mba mbɨ thugap muen Genesaret fhaiŋ phorgav kema ndi thɨrigi. 54 Mbe kema ndi thɨrav thɨvar ndaim, mba gumgi Zisas garavra ana kheharigi. 55 Mbe ana kheharav, mba fhain maaŋ ki gumgi gu mbigi za khuafua ana han zi. Mbe rɨɨi gumgi, mbe kaagir mbe ndiav Zisas han zav mbararagi, Zisas maaŋ ki ŋanen kim, mbe mbe ndiav ana han vui. 56  +Zisas maaŋ mbuav za mba bigi ga ruigi. Ana ŋgui bakɨvir vov, mba ŋgui bisarire gum mba ruari ŋgui ana vhɨra ntan vui. Ana vuim, mba gumgi za kaagir rɨɨi gumgi ndia zav ŋgui rɨgivigen mbav khaŋ tɨga anan nzai, “Ndu nza khɨrarim, nza ndun shaa tɨvara suigɨrga.” Mbe maaŋ nzuav ana shaa tɨva suigi ntɨɨri, mbe rɨmrɨɨ za vhɨzi.
+ 6:2 Zo 7.15 + 6:3 Zo 6.42 + 6:4 Mt 13.57; Ru 4.24; Zo 4.44 + 6:6 Ais 59.16; Mt 9.35; Ru 13.22 + 6:7 Ru 10.1 + 6:8-9 Mt 10.9-10 + 6:8-9 Ru 10.4-11 + 6:11 FG 13.51 a 6:11 Mbe Zudaiŋ, mbe ŋkari shari nuiana pɨzi. Nza Kiriiŋ, nzan tɨv khare. Nza mba ŋgun vugim, mbe tɨva mbatɨgar nza muuŋgim, nza mba ŋgu thav vov, nza khira phɨrav tuap hurav vui. Nza maaŋ muuŋgirga, mba ŋgu gumgi gu mbigi gangip kaŋgirga, “Nza tɨvar vhuun kheiŋ ga muuŋgi fhuvara. Mbe taagip nza ŋgun zegɨrga tuktɨgi fhuvara.” Khe nza Kiriiŋ, nza tɨv ma. Mbe Zudaiŋ, mbe tɨv mbure, mbe ŋkari shari nuiana pɨzi. + 6:13 Ze 5.14 + 6:14 Mt 16.14; Mk 8.28; Ru 9.19 + 6:17-20 Wkp 18.16; 20.21; Mt 14.4; Ru 3.19-20 + 6:23 Est 5.3; 5.6; 7.2 + 6:26 Mt 14.9 + 6:30 Ru 10.9-10; 10.17 + 6:31 Mk 3.20 + 6:34 Nam 27.17; 1 Kin 22.17; 2 Sto 18.16; Ese 34.5; Mt 9.36 + 6:35 Mt 14.15; Mk 8.1-9; Ru 9.12 + 6:37 Nam 11.13; 11.22; 2 Kin 4.43; Mt 14.16; Ru 9.13; Zo 6.7 + 6:41 Mk 7.34 + 6:46 Mk 1.35; Ru 5.16; 6.12; 9.28 + 6:49-50 Mt 14.26; Ru 24.37; Zo 6.19 + 6:51 Mk 4.39 + 6:52 Mk 8.17 b 6:52 Zisas mba meeŋthɨgi vikntuuveŋ phɨrav mba gumgi gu mbigi ga nɨɨŋgi. Ana maaŋ mbuav, ana khuen mbe khɨvigi, ana harigi khesharigi bigi guarira muunga ŋkasŋka ki. Ana farasegi 12 thɨgi ŋaara gumgi, mbe tuituigia ana mbui bigi ndi sagi fhuvara. Mbe maaŋ muuŋgiap Zisas garim, ana mbɨn tɨn thivav vov, bɨɨŋbɨɨŋ ga nzuaim, ana fhura thuga vugim, mbe mba tɨva gangiap ŋgava mbatɨga muuŋgi. + 6:56 Mt 9.20; 14.36; FG 19.12