5
Lucas 6.20-23
Heta va'e kuery ou rã Jesus oexa vy oẽ yvy'ã re, ha'e oguapy. Ha'e ramo hemimbo'e kuery ma ijyvy'iry ou.
Ha'e ramo ombo'e vy aipoe'i:
— Ovy'a ete 'rã onhe'ẽ py iporiaukue'i va'e, mba'eta ha'e kuery peguarã yva pygua po'akaa oĩ.
— Ovy'a ete 'rã ojae'o va'e, mba'eta ombovy'aa ju 'rã.
— Ovy'a ete 'rã ivai rei e'ỹ va'e, mba'eta ha'e kuery peguarã yvy itui.
— Ovy'a ete 'rã teko porã re okaruxe ha'e ijy'uvei va'e, mba'eta ojoupa 'rã.
— Ovy'a ete 'rã nhomboaxy va'e, mba'eta ha'e kuery voi omboaxya 'rã.
— Ovy'a ete 'rã ipy'a ky'a e'ỹ va'e, mba'eta ha'e kuery oexa 'rã Nhanderuete.
— Ovy'a ete 'rã peteĩ rami nhomoingo va'e, mba'eta ha'e kuery pe “Nhanderuete ra'y kuery” 'ea 'rã.
10 — Ovy'a ete 'rã heko porã ramo rive oguereko axy reia va'e, mba'eta ha'e kuery peguarã yva pygua po'akaa oĩ.
11 — Pevy'a ete 'rã xekáuxa pendere ijayvu rei ha'e penderereko axya rei ramo, ha'e ijapu vy opa marã pendere ijayvu vai rã guive.
12 Pevy'a ha'e peporai, mba'eta heta oĩ yva re pendevy guarã. Mba'eta ha'e rami ae oguereko axya raka'e profeta kuery peiko e'ỹ mbove ikuai va'ekue.
Marcos 9.49,50; Lucas 14.34,35
13 — Peẽ kuery ma juky rami peiko yvy regua moe'ẽarã. Ha'e rã xapy'a rei juky nae'ẽvei ramo mba'exa 'rã tu he'ẽ ju? Ndovarevei 'rã mba'everã. Ha'e ramo oka py rive 'rã nhamombo, avakue opyrõmba aguã py.
Guemimbo'e kuery hendy va'e re ombojojaague
14 — Peẽ kuery ma hendy va'e peiko yvy regua moexakãarã. Yvyty áry tetã ojapo pyre ma ndojekuaa e'ỹi 'rã.
15 Tataendy voi avave rei omoendy vy nomoĩai 'rã ajaka guýry. Oĩaty py ae 'rã omoĩa, opy ikuai va'e ha'e javi omoexakã aguã.
16 Ha'e rami ae hendy va'e pereko va'e voi taexakã avakue renonde, pendereko porãa ha'e kuery oexa vy oguerovy'a avi aguã Penderu yva pygua.
Lei ojeupitypa aguã Jesus oua re ijayvuague
17 — Pexa'ã eme lei ha'e profeta kuery ombopara va'ekue ambovaipa aguã ajua re. Ambovaipa aguã e'ỹ aju, ojeupity aguã.
18 Mba'eta anhetẽ aipoa'e pẽvy: Yva ha'e yvy okanhy e'ỹa ja neĩ peteĩ ipara'i, neĩ peteĩ ikarẽ'i va'e nokanhyi 'rã lei gui, ha'e javi ojeupity e'ỹa ja.*
19 — Ha'e gui ijayvua yvyĩ'ive va'e teĩ ha'e va'e rami e'ỹ ikuai ha'e nhombo'e va'e pe ma “Yvyĩve'i va'e” 'ea 'rã yva pygua po'akaa py. Ha'e rã ha'e rami ete ikuai ha'e nhombo'e va'e pe ma “Yvateve va'e” 'ea 'rã yva pygua po'akaa py.
20 Mba'eta xee aipoa'e pẽvy: Kuaxia re nhombo'e va'ety ha'e fariseu kuery reko gui peẽ kuery napendeko porãvei vy yva pygua po'akaa py ndapeikei 'rãe.
Ymagua kuery pe aipo'ea ague Jesus omombe'u porãveague
Jojukaa re ijayvua
21 — Pendu ma ymagua kuery pe aipo'ea ague: “Pejojuka eme.” Ha'e rã “Amongue jojuka ramo ombopagaa 'rã”, 'ea ague.*
22 Ha'e rã xee ma aipoa'e pẽvy: Ha'e javive [mba'e re'ỹ] guyvy kuery pe ivai va'e ombopagaa 'rã. Guyvy pe “Mba'e vare'ỹ” he'i va'e ma heraa 'rã nhomongeta va'ety ikuaia py. Ha'e rã guyvy pe “Inhakã porã ve'ỹ va'e” he'i va'e ma tata ogue e'ỹ va'e py 'rã opaga.
23 — Altar oĩa py mba'emo reme'ẽ va'erã reru vy ha'e py xapy'a rei nema'endu'a 'rã nderyvy nderovai mba'emo oguerekoa re.
24 Ha'e rami vy eja ranhe altar yvy'iry mba'emo reme'ẽ va'erã, tereo ha'e peteĩ rami ju pejogueroayvu nderyvy reve. Ha'e gui mae ma ejevy ju eme'ẽ reme'ẽxe va'ekue.
25 — Pejogueroayvu porã voi 'rã nderovaigua reve tape rupi peo reve, huvixa po py nderovaigua nemboaxa e'ỹ aguã, ha'e gui jopya pe ju huvixa nemboaxa e'ỹ aguã, ha'e nhuã py nembo'a e'ỹ aguã.
26 Anhetẽ aipoa'e ndevy: Nereẽi 'rã ha'e gui repagapa katuĩ'i e'ỹa ja.
Tavy reia re ijayvua
27 — Pendu aipo'ea ague: “Ndetavy rei eme.”*
28 Ha'e rã xee ma aipoa'e pẽvy: Kunhague re itavyxea rupi oma'ẽ va'e voi hexeve itavy ae ma opy'a py.
29 Xapy'a rei nderexa reiporu kuaa regua ri ndereity ramo enoẽ, emombo ndejegui. Mba'eta nderete ha'e javi reve reiko axy aguã py nemomboa 'rãgue py ha'eveve peteĩ nderete regua remokanhy.
30 Xapy'a rei ndepo reiporu kuaa regua ri ndereity ramo ejaya, eipe'a ndejegui. Mba'eta nderete ha'e javi reve reiko axy aguã py reo 'rãgue py ha'eveve peteĩ nderete regua remokanhy.
31 Aipo'ea avi va'ekue: “Gua'yxy gui opoixe va'e tome'ẽ ixupe kuaxia para omendaague ombovaipa aguã”, 'ea va'ekue.*
32 Ha'e rã xee ma aipoa'e pẽvy: Gua'yxy itavy rei ramo e'ỹ opoi va'e ma ojapo 'rã itavy rei va'e oiko aguã rami, ha'e opoi pyre re omenda va'e voi itavy rei avi.
Ouraa re ijayvua
33 — Pendu avi ymagua kuery pe aipo'ea ague: “Peura rive eme. Senhor pe pejapo ete 'rã peuraague” 'ea ague.
34 Ha'e rã xee ma aipoa'e pẽvy: Nda'evei mba'eve re peura aguã, neĩ yva re, mba'eta Nhanderuete openaaty;
35 neĩ yvy re, mba'eta opyrõa; neĩ Jerusalém tetã re, mba'eta Huvixa yvateve va'e pegua.
36 Neĩ peura eme peneakã re, mba'eta peteĩve pende'a napemoxiĩ kuaai, neĩ napemoũ kuaai guive.*
37 Ha'e rami 'rãgue py po rami 'rã pendeayvu: “Tá, tá”, e'ỹ vy “Any, any”, peje 'rã. Ha'e ramia gui pendeayvuve aguã ma poromboeko vaia guigua.
Jepya re ijayvua
Lucas 6.27-30
38 — Pendu ma aipo'ea ague: “Joexa mombuare rexa ju 'rã omombua, ha'e nhoaĩ mopẽare raĩ ju 'rã omopẽa” 'ea ague.*
39 Ha'e rã xee ma aipoa'e pẽvy: Pẽvy amongue ojapo vai ta ramo pejoko eme. Ha'e rami 'rãgue py penderova peiporu kuaa regua oipete rã perova hovai re ju oipete aguã.*
40 Huvixa kuerya py pendereraa vy pendeparito oipe'aa rã pendecapa avi peipe'a uka.
41 Xapy'a rei peteĩ quilômetro amongue pendereraa nhea'ã ramo mokoĩa peve tapeo hupive.
42 Peme'ẽ 'rã pẽvy ojerure va'e pe rei, ha'e pendekupe rei eme mba'emo oiporuxe va'e katy.
Mborayvu re ijayvua
Lucas 6.32-36
43 — Pendu aipo'ea ague: “Peayvu 'rã peneirũ kuery, ha'e rã penderovaigua kuery re ma pendea'e eme” 'ea ague.*
44 Ha'e rã xee ma aipoa'e pẽvy: Peayvu 'rã pendovaigua kuery voi, ha'e Nhanderuete pe pejerure 'rã penderereko axy va'e re,
45 Penderu yva pygua ra'y kuery pendekuai aguã. Mba'eta ha'e ma kuaray ombou vy omoexakã 'rã heko vai va'e ha'e heko porã va'e áry. Oky voi ombou 'rã heko porã va'e ha'e heko vai va'e pe.
46 Ha'e gui penderayvu va'e kuery anho ri peayvu vy mba'e 'rã tu pejopy ha'e nunga repy? Mba'eta imposto re nhombopaga va'ety kuery voi ha'e rami ikuai.
47 Penderegua kuery pe anho ri pexarura vy mba'e nunga py tu amboae kuery gui pendekuai porãve? Mba'eta amboae regua kuery voi ha'e rami ikuai.
48 Ha'e rã peẽ ma heko porã va'e 'rã peiko opa mba'e py, Penderu yva pygua opa mba'e py heko porãa rami avi.
* 5:18 Lucas 16.16,17 * 5:21 Êxodo 20.13, Deuteronômio 5.17 * 5:27 Êxodo 20.14, Deuteronômio 5.18 * 5:31 Deuteronômio 24.1 * 5:36 Tiago 5.12 * 5:38 Êxodo 21.24, Levítico 24.20 * 5:39 Romanos 12.14 * 5:43 Levítico 19.18