10
Jesus Teaches about Divorce
(Mt 19.1-12; Lk 16.18)
Pu pam paṅqw nakwsuk̇aṅw, Jordan pāyut yupqöyve Judea‐tutskwat aqlavo pitu. Noqw sinom qaan’ewakw hintaqam piw put aw öki. Noqw pay pi pam panhtiṅwunihqe piw pumuy tutuqaynativa. Noqw Pharisee‐sinom put aw ö́kihqe, unahepyaqe, tūviṅtotaqe aw paṅqaqwa: Ya tāqa nȫmay mātapniniqw pam súanta? Noqw pam lavayhtiqe amumi paṅqawu: Ya Moses umumi hin tutapta? Noqw puma paṅqaqwa: Hak nȫmay mātapninik pan put eṅem tutuventat, put hōnamantaniqat Moses sinmuy pan nakwhana. Noqw Jesus lavayhtiqe amumi paṅqawu: Pay pi uma a’nö unaṅway’yuṅqw, ōviy Moses it tutavot umuṅem pēna. Noqw pi as yayhniwhqat aṅqaqw hisat hīhihta yukiltiqat pepeq God tāqat pu wuhtit pumuy yuku. Paniqw hapi ōviy tāqa nay, pu yuy mātapt, nȫmay aw huruhtimantani. Noqw puma lȫyömnik̇aṅw sūkw tokot antamantani. Noqw ōviy hapi puma pāpu qa lȫyömnit sūk̇a tókoniṅwu. Paniqw ōviy God hakimuy namitsak̇aqat qa hak nāhoy távini. 10 Noqw put aw nánatuwnayaqam ahpave pay piw nāt put tūviṅtota. 11 Noqw pam pumuy amumi paṅqawu: Hak nȫmay mātapt, piw sukw amum qatupte’, tokot sokoptaqey akw nȫmay ehpewi qaanhtiṅwu. 12 Pu kurs wuhti kōñay mātapt, piw sukw amum qatupte’, pam tokot sokoptaṅwu.
Jesus Blesses Little Children
(Mt 19.13-15; Lk 18.15-17)
13 Noqw hakim tsātsakwmuy tsamk̇ahk̇aṅw, Jesus aw ö́kihqe, as pam pumuy amumi hintsanniqat aw paṅqaqwa. Noqw put aw nánatuwnayaqam pumuy tusoqmewaya. 14 Noqw Jesus put túwahqe, qa yan unaṅwtiqe, amumi paṅqawu: Uma tsātsakwmuy inumi nakwhanayani; uma qa mēwantotani. Pi panyuṅqam hapi God moṅwtunatyayat ep sinoiwyuṅwa. 15 Pas nu umumi súaṅqawni: Hak God moṅwtunatyayat tsākw qa an kwúsuhqa pas soon paṅso pákini. 16 Pu pam pumuy tsöpalawk̇aṅw, amumi mámatyawht, öqalanta.
The Rich Man
(Mt 19.16-30; Lk 18.18-30)
17 Noqw pam paṅqw ahpiyniqw, hak tiyo aṅqaqw wárikiwtaqe put atpipo tamötswunuptut, aw tūviṅtaqe paṅqawu: Lomatutuqaynaqa, ya nu hihta hinhte’, qatsit qa so’taqat himuy’vani? 18 Noqw Jesus put aw paṅqawu: Ya um hinoqw nuy lolmalawu? Pi qa hak lolma, hal pas God‐saa. 19 Pay pi um hinwisniqat tutavot navoti’ta: Um tokot qa sokoptani; um hakiy qa nīnamantani; um hihta qa ūuymantani; um hakiy hihta qa atsátoynamantani; um unay, pu uṅuy, pumuy k̇aptsi’tamantani, it’a. 20 Noqw pam lavayhtiqe aw paṅqawu: Tutuqaynaqa, pay nu pas itsákoy aṅqaqw put sohsok aṅ hinma. 21 Pahsat pu Jesus put aw taynumqe, aw unaṅway’ta; nihqe aw paṅqawu: Um sūpwat hihta ep qa pasiwta. Um ahpiynen hihta uhhimuy húyani; nen aṅ ōokiwyaqamuy sīvat huytani. Nen um ōveqatsit ep hihta hihk̇ay’taqat himuy’vani. Pu um aṅqwnen nahoylehtsit kwusut inuṅkni. 22 Noqw pam put lavayit ep unaṅwmokqe, qahahlayk̇aṅw paṅqw ahpiy’o; pam hihta nihti’taqe ōviy’o. 23 Pu Jesus aṅqe’ yorikt, put aw nánatuwnayaqamuy amumi paṅqawu: Pas k̇ahaksinmuy amuṅem qatuvoshinta God moṅwtunatyayat aw yuṅwniq’ö. 24 Noqw put aw nánatuwnayaqam put lavayiyat ep hin kurs wūwaya. Noqw Jesus piw lavayhtiqe amumi paṅqawu: Tōtimu, pas k̇āhakiwuy aw yanyuṅqamuy amuṅem qatuvoshinta God moṅwtunatyayat aw yuṅwniq’ö. 25 Pay himu pohko pȫlay’taqa tsakomostat aṅ pórokput aṅ yámakniniqw pam pay qa pas qa tūvosi. Noqw pay k̇ahaksino God moṅwtunatyayat aw pákiniqw pam put eṅem pas qatūvosi. 26 Noqw pahsat puma tis pas kurs hin wūwayaqe, nānami paṅqaqwa: Noqw pantaniqw, hak sen ayo yámakni? 27 Noqw Jesus pumuy amuhpa’ tayk̇aṅw paṅqawu: Pay sinmuyniqw i’ kurs hin pasiwtani. Nīk̇aṅw God‐niqw qa panta. Pi God‐niqw sohsoy himu pasiwta. 28 Pahsat pu Peter yuaaykuqe aw paṅqawu: Meh, itam hapi sohsok hihta tatamhtotat, uṅk nankwusa. 29 Noqw Jesus lavayhtiqe paṅqawu: Pas antsa nu umumi paṅqawni: Pas qa hak paysoq kiy, sen pāvamuy, sen tupkomuy, sen qȫqamuy, sen siwamuy, sen nay, sen yuy, sen nȫmay, sen timuy, sen pāvasay inuṅem tunatyat‐nik̇aṅw pu lomatuawit eṅem tunatyat ōviy mātavi. 30 Nīk̇aṅw pam tuwat it qatsit ep tsivót‐sikip sunát‐sikip hóyokiwtaqat himuy’vani: Kīkihuta, pāvamuyu, tupkomuyu, qȫqamuyu, siwamuyu, yúmuyu, tímuyu, pu pāvasata, pu okiwsahsanpit énaṅa; pu piw qatsit nātoniqat ep qatsit qaso’taqata. 31 Nīk̇aṅw hapi k̇aysiwhqam mohti’wisqam nuhtuṅktotini; pu nuhtuṅkyaqam mohti’wisni.
Jesus Speaks about His Death a Third Time
(Mt 20.17-19; Lk 18.31-34)
32 Noqw puma paṅ Jerusalem aqwyaqw, Jesus pumuy amupyeve hinma; noqw puma hin kurs wūwank̇ahk̇aṅw, maqasneveq aṅk hinwisa. Noqw pam pakwt löq sihk̇ay’taqamuy piw namitsovalat, hin pam hintsaniwniqey pumuy āwintiva; 33 Nihqe amumi paṅqawu: Meh, itam hapi Jerusalem aqwya. Noqw nu’ Sinot Tiat God awwat mohpeq momṅwituy‐nik̇aṅw pu tutavot tūtutuqaynayaqamuy amumi mātaviwni. Noqw puma nuy mokiwuy hihk̇ay’taqat paṅqaqwani; nen imuy qa‐Jew‐sinmuy amumi nuy noayani. 34 Noqw puma inumi tututsiwyat, nuy wuvalalwat, inumi töhtotani; nen nuy nīnayani. Noqw pāyis talq nu ahoy tātayni.
The Request of James and John
(Mt 20.20-28)
35 Noqw hakiy Zebedeet timat James‐niqw pu John, puma Jesus aw pítuhqe, aw paṅqawu: Tutuqaynaqa, um as itamuy hin nāwaknaqw pan itamuy hintsanni. 36 Noqw pam pumuy amumi paṅqawu: Ya nu hihta umuṅem hinhtiniqat uma nāwakna? 37 Noqw puma put aw paṅqawu: Ason um moṅwqatuptuqw, as itamuṅaqw haqawa uhputvaqe qatuqw, pu suhk̇awa uhsuyvaqe qátuniqat um itamuy hu’wanani. 38 Noqw Jesus pumuy amumi paṅqawu: Uma hihta ōviy tūviṅlawhqey qa mātsi’ta. Ya pay nuy k̇ānavotpit aṅqw yúkuniqat aṅqw uma yúkuniqey suhtaq’ewa? Ya sen uma nuy hin tuvoylaiwtaqat pan tuvoylatiwniqe ōviy’o? 39 Noqw puma put aw paṅqawu: Owi, pay itam soon qa panhtini. Noqw Jesus pumuy amumi paṅqawu: Pay nu kānavotpit aṅqw yúkuniqat uma as soon aṅqw qa yúkuni; pu nu hin piw tuvoylatiwhqat uma soon as qa pan tuvoylatiwyani. 40 Nīk̇aṅw pay nu hakiy iputvaqe sen isuyvaqe qátuniqat paṅqawniqey öqalat qa pasiwta. Nīk̇aṅw pay ason pas pam hakimuy amuṅem na’sastiwhq, pumuy amumi pam noiwni. 41 Noqw ima pakwtnihqam put nanaptaqe, James‐nik̇aṅw pu John, pumuy amumi qa yan unaṅwtoti. 42 Noqw Jesus pumuy wáṅwayhqe, amumi paṅqawu: Pay uma navoti’yuṅqw, imuy qa‐Jew‐sinmuy amumi moṅw’iwyuṅqey yan túṅwantiwyaqam pumuy amumi tutuyqawya; pu pumuy amuhpa’ pavansinom öqalay pumuy nanvotnatiwisa. 43 Nīk̇aṅw uma hapi qa panhtotimantani; pay umuṅaqw haqawa pas pāvanniqey nāwaknaqa umuy tumalay’tani. 44 Pu uma haqawa pas susmohpeqniqey nāwaknaqa sohsokmuy tūwikiamni. 45 Hikis pi nu’ Sinot Tiat qa hihta tu’yalawniqe ōviy pitu; pi nu nuhtumi unaṅwtapniqe ōviy pitu, piw sinmuy k̇aysiwhqamuy amuṅem iqatsiy táviniqee, pumuy ayo óyaniqe ōviy’o.
Jesus Heals Blind Bartimaeus
(Mt 20.29-34; Lk 18.35-43)
46 Pu puma Jericho aw öki. Noqw pam put aw nánatuwnayaqamuy‐nik̇aṅw pu sinmuy k̇aysiwhqamuy amumum Jericho aṅqw ahpiyniqw, hak qapostalqa Bartimaeus yan mātsiwhqa, hakiy Timaeus tiat, pöhut qalave qatuk̇aṅw, okiw nuhtumi hihta tuṅlay’ta. 47 Noqw yaw hak Nazareth aṅqw tāqa Jesus paṅnihqat pam navotqe, put aw tsa’lawhqe paṅqawu: Um Jesus, David Tíata, okiw nuy ōkwatuwaa. 48 Noqw hakim wūhaqnihqam put mēwayaqe, qa hiṅqawlawniqat aw paṅqaqwa. Noqw pahsat pu pam ōvaqe tsa’lawhqe paṅqawlawu: Um David Tíata, okiw nuy ōkwatuwaa. 49 Noqw Jesus pep huruhtit, puma put wáṅwayyaniqat amumi paṅqawu. Noqw puma qapostalqat wáṅwayyaqe aw paṅqaqwa: Hahlayhtit, wunuptuu; pam uṅ wáṅwaylawu. 50 Noqw pam usimniy ayohaqami tūvat, wunuptut, Jesus aw nakwsu. 51 Noqw Jesus lavayhtiqe, put aw paṅqawu: Ya nu uṅ hintsanniqat um nāwakna? Noqw qapostalqa put aw paṅqawu: Tutuyqawhqa, um as okiw ivosiy tālawnani. 52 Noqw Jesus put aw paṅqawu: Taa, pay um nímani; uhqapevewni uṅ powata. Noqw pahsat pay pam pōsiy tālawnaqe, pahpiy pöhpava Jesus aṅki.