ACTS
(Aramid)
Hini omaꞌ-atan tay an libju
Hitay libju an Acts ja hijay nitula-an hana en-enat hachi apostol an toloy ni ebanghelyo an intulaꞌ Lukas. Hi Lukas ja oha hija an choktor an umu-udchum hon nitnud ay Apostol Paul chin i na nunlawlagwan an khun mangaskasaba. Hana nitulaꞌ ay tay an libju ja hana nakaskasda-aw an en-enat hachi apostol ja chin teꞌte-an chi i cha nuntudtuchugwan hichi siudad chi Jerusalem ja hichi provincian chi Judea ja Samaria ja an amin hana pfuglay ay tay an lota.
Nalaklaka an ma-awatan hana tamun chin apostol nu annilaon ta-o hini ma-awatan cha an omaꞌ-atan ni Hennag Apo Jos an Mamahhod wenno Kristo ay chuy an timpo. Hini umannung an podhon ni Mamahhod an hapiton ja hini enhaad Apo Jos an umali an mun-ap-apo. Hotti hini mapfaha an allon tay an libju an hahadchon hana Hudju hini umaliyan Kristo wenno hini Mamahhod, ja hay podhonan hapiton ja un cha hahadchon hini pannakhan Apo Jos han ari an mun-ap-apo ay chicha, muti agkhuy cha anila hini ngachan ni ari an hahadchon cha.
Chin nituꞌkhungan Hesu Kristo ja mangam-ammeh hini siudad ad Rome ti cho-or chi pfuglay hi enameh cha, anong un chin pfuglay chi Hudju an Israel. Unot ente-an Hesus an muntudtuchu ja mangat hachi milagro, ja khemhonot hachi uchumna an Hudju hi alom ja hija chi mangpangulu ay chicha ta apfakon cha hachi eRome an pfuhur cha. Agkhuy cha anila an hini immaliyan Kristo ja ta takhuwona hana tatakhu an napfahulan. Hotti inannilan hachi Hudju an achi podhon Hesus an manulungan ay chicha an miꞌkhukhupfat hachi pfuhur cha ja agkhuy cha namati un hija hini Kristo an hahadchon cha. Hotti un cha kaen munhohhood. Agkhuy cha gwot anila an hini hahadchon cha ja hija hi Hesus.
Hotti napfalin an numpfangngad hi Hesus ad langit, ja hay tamun hachi apostol ja un cha khun ipa-innila an minahuwan Apo Jos hi Hesus ja hijay panginnilaan an hija hini Mamahhod. Hachi Hudju ja pattiyon cha an Hapit Apo Jos hana nitulaꞌ an Da-an an Tulag. Hotti khun epanomnom hachi apostol hana nipadtu ay ni Da-an an Tulag an omaꞌ-atan ni Mamahhod ja hana ma-at ay hija, hon impatikhaw cha an nipa-annung hay hato chin niꞌtakhuwan ja nummahuwan Hesus.
Cho-or hachi Hudju an na-arjan ja namati cha ay Hesus. Cho-or khu hachi Hentil an namati. Muti na-ala agkhu hachi uchumna an Hudju ja un cha ngongohmolon hachi Hentil ja allon cha agkhu hi un cha achi miꞌtakhu ay Apo Jos nu achi cha unuchon hana ugalin chi Hudju. Hotti hi Apo Jos ja enaramat na hachi apostoles an nangpa-innila an achi akhaꞌkhaja hachi Hudju mu hachi Hentil, ti an amin hana mamati ay Apo Hesus ja miꞌtakhu cha ja magwachaan cha hi Espiritu Santo.
Gwacha khu han mapfaha ay tay an libju an Emperador an eRome ja hana ma-ali an Romano. Hitay Rome ja ot-ottongan an pfuglay ad Italy ja hichi chi agawwachaan ni Emperador an nangato an Ap-apo cha. Hachi hinchalo ad Italy chi nangapfak hana cho-or an pfuglay, hotti an amin hana enapfak cha ja hini Emperador chi numpfalin hi Apo cha. Hitay khu Emperador chi mamili hay mumpfalin hi Ari ja hay gobernador an mangenchog ay ni pfuglay cha. An amin hana takhu an nunheto ad Italy ja chichay ma-ali hi Romano, midchum hana tatakhu an narpu hi uchumna an pfuglay an enapfak cha an nangala hi hichula cha ad Italy. An amin hana ma-ali hi Romano ja gwacha han ma-itolong ni khupferno cha an amat heto. Nu khulat ta gway pfimmahulan ni Romano ja achi cha punhuplit ingkhana an mahumarja. Muti nu pfu-un ayya Romano chi pfumahor ja takhan chay huplit ingkhana an epfaag na hini pfahor na. Ja nu Romano khu ja nu agkhuy cha enep-ephod an hinumarja hini pfahor na ja mapfalin an mumpatolong ay ni nangatngato an mumpfanag hi kaso an hini Emperador. Muti hana pfu-un Romano ja achi mapfalin. Mapfaha ta-o an hi Paul ja Hudju muti nunpalehta hichi ad Rome hotti mipfilang khu hija hi Romano.
Cho-or pay hana mapfaha ta-o ay tay an libju ti cho-or hana nakaskasda-aw an enat hana apostol. Gwacha hana atattata-ot an na-at ay chicha ja hana napalikhatan cha an henorhortap cha. Pfahaon ta-o ta annilaon ta-o an hi Apo Hesus ja hinalimunana hachi apostol ta pfumi-ah koma hini pammati ta-o an chin enat Apo Hesus hana apostol na ja atona khu ay chita-o an namati, ti hini apfalinana ja agkhuy narnarman.
1
Chin nahhun an intulaꞌ u, Apo Teofilus, ja intulaꞌ u an amin chin ena-enat Hesus ja chin intudtuchu na chin nangte-aana an i nuntudtuchugwan ingkhana chin timmalakhujana ad langit. Chin agkhuy na pay timmalakhujan ja gwa hana imbilina hachi pinili na an apostol khapo ay ni apfalinan ni Espiritu Santo. Napfalin an natoy ja nummahu ja ingkhana chin timmalakhujana ad langit ja apat chi polo hi arkhaw an khun mumpatikhaw hay hachi apostol na. Ja cho-or chin ena-enat na an nanginnilaan cha an umannung an nummahu hija, ja khuna ituchu ay chicha hini omaꞌ-atan ni Pun-ap-apugwan Apo Jos.
Ja gwacha han ohan arkhaw an neꞌ-anan Hesus hachi apostol ja inali na ay chicha hi, “Achi aju makak heto ad Jerusalem ta hachon ju hini ingkarin Jos Ama an ipa-ali na hini Espiritu Santo ay chaꞌju, an hijah tay chin inaliꞌ ay chaꞌju. Binautisaran John hana tatakhu hi chanum muti achi mapfajag hot mabautisaran aju hi Espiritu Santo.”
Chin timmalakhujan Hesus ad langit
Gwacha khu han namenghan an na-amungan hachi disipolo na, ja numpatikhaw hi Hesus ay chicha ja empfokha cha ay hija hi, “Apo, unchah ad ugwani chi pangepfangngacham ay tay khupferno ay chita-o an holag Israel?” Ja inalin Hesus hi, “Achi mapfalin an annilaon ju, ti ikhad hi Jos Ama an nangeꞌcha hi timpo an a-atan hana maꞌma-at. Muti ipa-innilaꞌ an umali hini Espiritu Santo ay chaꞌju ta magwachaan aju hi apfalinan an i manihtikhuwan ay ha-in heto ad Jerusalem, ja an amin hi pfuglay ay tay an provincia ad Judea, ja hichi provincian chi Samaria, ja an amin hi apfuglapfuglay.”
Unot inalin Hesus hitay ja timmalakhuy ad uchu ja khun cha pachipchipuhan ingkhana an hinalinan chi pfonot. 10 Tenattangad cha ad uchu ja unagkhu himpfumagkha ja gwacha han chugwa an linala-e an nunlolopfong hi mapuchaw an niꞌtataꞌchug. 11 Ja inalin chuy chugwa hi, “Chaꞌju an eGalilee, anagkha ta tatangngachon ju ad uchu? Hitay an hi Hesus an tinnig ju an immuy ad langit, ja umali han arkhaw an mumpfangngad heto lota an midchum hi pfonot, an hihiya ay tay tinnig ju hi timmalakhujana ad langit.”
Chin numpiliyan cha han mihukat ay Judas Iskariot
12 Napfalin hitay an na-at ay chuy pfulludna an Olibo ja numpfangngad hachi apostol hichi ad Jerusalem an ohay kilumitluy inachawwi na. 13 Ne-atam cha ad Jerusalem ja immuy chaot ay chuy nangennaꞌjab an kwarto an khun cha punnangngan. Ja hay ngachan hay hachi apostol ja hi Peter, ja hi John, ja hi James, ja hi Andrew, ja hi Philip, ja hi Tomas, ja hi Bartolomew ja hi Matthew, ja hi James an empfalay Alfeus, ja hi Simon an oha an Zealot, ja hi Judas an empfalay James. 14 Ja hay empachot-anan cha an aton ja khun cha mun-oh-ohha an amin an mungkalalag. Ja khun midchum hachi uchumna an pfinapfai, ja hi Mary an ammod Hesus, ja hachi a-akhi na an linala-e.
15 Immuy chi at hichi hi arkhaw ja gwahna cha khu an na-amung hachi namati, ja hay pfilang cha ja hingkhahot ta han chugwampolo. Ja timmaꞌchug hi Peter ja inali na hi, 16 “A-akhiꞌ, mahapor an mipa-annung chin hapit Apo Jos an impa-innilan ni Espiritu Santo ay Ari David. Chin intulaꞌ Ari David ja nipa-annung ay Judas an hijay nangpangulu hachi naniliw ay Hesus. 17 Ja anila ta-o an oha hi Judas ay chaꞌmi an apostol, ti hija chi oha an napili an miꞌtamu ay tay tamu mi.”
18 Hitay chi na-at ay Judas. Chin pihu an linagpfuna hi nangatanah napukhit ja eneplaꞌ cha han lota. Hichuy lota chi nakhahana ja napfughi chin poto na ja natoy. 19 Chengngor an amin hachi tatakhu ad Jerusalem hitay an na-at, hijaot un cha nginadnan hichuy lota an nakhahana hi Akeldama, an hay penhod na an allon ja Lota an Negwaꞌgwa-an hi Chala.
20 Ja inalin khu Peter hi, “Chin intulaꞌ David han ohan Psalm ja, ‘Un koma adniꞌ mapfau hini pfalay na ta ma-id munhetheto.’* Ja allon ni oha khu an Psalm hi ‘Gwacha koma hay mepallog ay tay an tamu na.’ 21-22 Hotti mahapor an piliyon ta-o hay mihukat ay Judas ta midchum ay chaꞌmi an apostol an manihtikhuwan chin nummahuwan Apo Hesus. Hay piliyon ta-o ja mahapor an oha hija an khun mitnud ay chaꞌmi an disipolon Hesus chin agawwachaana heto lota, nete-a chin numpabautisarana ay John ingkhana chin timmalakhujana ad langit.” 23 Ja inalin hachi na-amung han ngachan han chugwa an lala-e an pumpiliyan cha, an cha Josep Justus an mungngachan khu hi Barsabas, ja hi Mattias. 24 Ja nungkalalag cha ay Apo Jos an inali cha hi, “Apo Jos, he-a chi nanginnila an amin hi nomnom chi takhu, hotti ipa-innilam hini pinilim ay cha tay chugwa 25 ta mihukat ay Judas an apostol. Ti chin-ug Judas hini kina-apostol na ja immuy ay ni neꞌcha an immajana.” 26 Napfalin cha an nungkalalag ja imbonot cha chin ngachan chin chugwa ja hay nabonot ja chin ngachan Mattias, hotti hijay nidchum chin himpolo ta oha an apostol.
* 1:20 Psalms 69:25 1:20 Psalms 109:8