Dios Tjevele Jupj 'Üsüs La Qjuisiji Jesucristo Mpes HECHOS 7

Esteban tjevele judiopan jis jepapan jilal, co'müypan jilal 'ots'ipj.

1 Sacerdote más püné tjevele Esteban lal. Tjevele:

—¿Ncu t'üc' way yupj tjowelepj?

2 Esteban tjevele:

—Natjampan, najas nun pjo'oqué napj velé. Jepapan way nun. T'üc' way cupj qjuis Dios pajal püné. Lay tepyala Abraham nt'a. Nun solejé Abraham pajal püna tüpü'ü, cupj jupj popa p'iyá püs naya pyatjaquecj. Lay tepyala jupj nt'a Mesopotamia po'ó, custjay Harán nt'a ma tjemey na p'in. 3 Dios tjevele jupj lal: ‘Wya mpe mim. La p'a wa qui'á patja mpe mim. 'Amá p'a wa nt'a napj ca mya man. Ne'aj mpü'üm ca’, Dios nin tjevele Abraham lal. 4 Mpes tjemey Caldea mpe. Harán nt'a tjemey, tüpü'ü. Jupj popay tepe'e na, Dios jas tjejyama jupj qui'á, nun potjaqué nt'a. 5 Dios 'amá ma tje'yaya Abraham lal. Jas tüpwes 'aya secj jupj. Dios tjevele p'a jawasa 'amá ca ma'ayas. Abraham popa p'iyá püs naya patja mpes ca jis ma'ayas wa, tjevele. Abraham ts'uyupj tuluctsja custjay, Dios niná tjevele na.

6 ”Dios tjevele: ‘Abraham popa p'iyá püs naya patja ca mpatjam 'amá p'a wa nt'a. Año cien yulupjana ca mpatjam ne'aj —tjevele—. Pasal yümücj tsji' la mijicj ne'aj, esclavopan nsem yupj. Ne'aj patja ma ca jis ma'ayacj tsji' la tjajay mpes. Lovin ca malala lis mijicj.’ 7 Dios tjevele wa: ‘T'üc' way ca malala nyuca la mijicj yupj jilal. Mpes napj ca jis capj ntül. Abraham popa p'iyá püs naya patja ca ncul qui'á niswá. Yupj ca mvelecj napj lal. Pasal ca quelel la ma jicj’, Dios nin tjevele. 8 Abraham po jostsja Dios tjevelá. Yuwal yola pyálatsja yupj. Mpes Dios jis tjijyü'ta yupj t'ü yupj jis cocoy tsjicj. Jostsja jat'ǘ yupj jis pjoloc' tsjicj way t'asiyú. Jat'ǘ mpes ca jus nlayecj Abraham yuwal jólatsja Dios lal. Mpes Abraham t'yüjü Isaac, Isaac ts'ac' ocho tyá'atsja na. Nin p'iyá Isaac t'yüjü wa Jacob. Nin p'iyá Jacob t'yüjü wa jupj jatjampan dóceya. Noypan waytsja yupj püná.

9 ”Nun solejé Jacob jatjam pjaní José lotsja. Jupj jatjampan la tjejyamanan̈ jupj mpes. Mpes vender la tjajay jupj la p'a jilal. Jaylacj la tjajay tjaman jupj Egipto nt'a. Mop'in Dios cus tecyon̈ca jupj. 10 Pajal malala tepyala José Egipto po'ó. Malala tepyala na, pajal cus tjep'ya'sa Dios. Dios la tjiji José pajal 'üsüstsja jepa lal ne'aj, (Egipto jis jepa Faraón jupj tjowelepj yupj.) Dios la tjiji José lovin seletsja tsjan 'üsüs la mijis. Faraón jus nleya José lovin po seletsja tsjan 'üsüs la mijis. Mpes José jepa püné tepyala Egipto po'ó, Faraón wo nt'a 'ots'ipj, Faraón nin tje'yaya jupj lal.

11 ”P'a jawasa cjuwá jis la las tepyala Egipto po'ó, Canaán po'ó 'ots'ipj. Malala jis tepyala pjü gente jilal, israelpan jilal 'ots'ipj, cjuwatsja jis la las. 12 Jacob jus nléyatsja vender lajaytsja jis la las Egipto po'ó. Mpes sin tjejyama jupj jatjampan Egipto nt'a jaylacj la mijicj jis la las. Nin mpes mwalá way tjil yupj. 13 P'a jawasa sin tjejyama niswá jaylacj la mijicj jis la las. José tjevele yupj jis lal jupj p'iyá yupj sejatjam. Nin tepyala na, Faraón jas tji'yüsa José jatjampan po'ó. 14-15 José jis tjijyü'ta jatjampan jis lal la cuwis yupj jis papay. Jacob lotsja yupj jis papay. Tjevele pjü jis ts'uyupan jis lal ncul, sejats'ompan jis lal ncul 'ots'ipj. Jis tjijyü'ta jis lal la cuwis Egipto nt'a. Mpes Jacob tjac' Egipto nt'a, pjü jupj jatjampan jis lal, jupj cüicpan jis lal wa. Pjü way yupj setenta y cinco waytsja yupj. Tapatja Egipto po'ó. P'a jawasa Jacob tepe'e. Locopyaya, püna, jupj ts'uyupj tecya'lin̈ 'ots'ipj. 16 P'a año yupj jis cjüele tjat' Siquem nt'a, püna tapatja nt'a. Jomwen jul tüpüntüpj. Püna Abraham jaylacj la tjiji jomwen jul niná, Hamor jatjampan vender la tjajay.

17 ”Locopyaya, año pülücj tepyala na, israelpan pajal pülücj yupj sin popé tjamanun Egipto po'ó. Dios nasa quelel 'yáyatsja 'amá p'a way, püna tjevele Abraham lal ca ma'ayas 'amá niná. 18 Quina jepa p'a way já'asatsja Egipto po'ó. Mop'in ma seletsja pjactsja José. 19 Jupj malala la tjiji israelpan jilal. Cupj yupj sin popa p'iyá püs naya pyatjaquecj. Pajal malala jis tepyala jepa niná mpes. Jis tjijyü'ta pje'á mo'onsocj yupj jis tsjictjacj. Tjijyü'ta ne'aj jatja ca mal yupj mpe, mpes jis tsjictjacj tecya'lin̈, yusapj pátjatsja mpes.

20 ”Niná tjijyü'ta na, Moisés tjemya'na. Pajal 'üsüs waytsja jupj Dios lal. Mes cont'e mpes tüpü'ü jamay lal, popay lal. 21 Mes cont'e t'üc' tepyala na, tjaman, tüpüntüpj p'a nt'a, ne tjil. Tüpüntüpj nt'a Faraón jucucus jus tjinyuca. Jupj t'yüna la tjiji jupj, quepj t'yüna liji jinwá jupj popa p'iyá lal. 22 Ne'aj Moisés pjü way jas tji'yüsa 'oyn nyuca la tjajay egiptopan. Po 'üsüs way tjevele, pajal 'üsüs la tjiji wa, jupj pünetsja mpes.

23 ”Año cuarenta tyá'atsja na, quelel jámatsja la nuc jupj gente, israelpan waytsja yupj. 24 Tjemey na, jupj tjinyuca Egipto mpe 'esepj syǘpatsja israelpan popa pjaní. Israelpan popa ma malala la tjiji, jupj sin nin syǘpatsja jupj. Mpes Moisés cus tjep'ya'sa israelpan popa. Jupj tji'yü'na Egipto mpe 'esepj. 25 Moisés jólatsja israelpan sin tji'yǘsatsja jupj jis capj p'yá'satsja, Dios la tjiji mpes. Ma sin tji'yüsa yupj.

26 ”Yaya Moisés tjemey niswá israelpan nt'a. Yus tjinyuca niyom mát'eya; pjaní malala líjitsja p'a lal. Moisés jostsja ma la palantsja yupj. Tjevele: ‘Jatjampan nun. ¿Tsjan mpes lo palaná?’ nin la tji'yüya. 27 Malala líjitsja pja'as la tjiji Moisés lal, la tji'yüya: ‘¿Pjacj jin tjejyama qjuis la jütütj? ¿Pjacj jin tjejyama la veles ncu malala la tjijicj? 28 Napj selé t'an̈ jipj tji'yünan Egipto mpe 'esepj. ¿Ncu nin p'iyá quelel lejay napj lal?’ nin la tji'yüya. 29 Jupj tjevele mpes, Moisés lecj tjeyá. Len̈ way campa ts'üequené jupj. Madián nt'a patja nt'a tjemey. Pjü ma ne'as tjunuc. Ne'aj tjowaya, popa mat'e tepyala jupj.

30 ”Locopyaya, año cuarenta tepyala na, ángel lay tepyala Moisés nt'a. Moisés tón̈catsja pje'á, wa cjuwá nt'a, p'a len̈tsja nt'a. Ángel lay tepyala jupj nt'a ne'aj. Ne'aj waytsja p'in joc' mpe, joc' niná Sinaí ló. Jül 'awa tüpwé. 'Awa culupwen nt'a lay tepyala ángel. 31 Moisés jus tjinyuca na, pasal jólatsja tjinyuca mpes. Ne'as tjemey la nuc. Qjuis Jepa Dios vele tjapjaca. 32 Tjevele: ‘T'üc' way Abraham tepyona napj lal. T'üc' way Isaac tepyona wa napj lal, Jacob tepyona wa. Yupj püna tapatja, jipj yupj popa p'iyá püs naya püt'’, nin tjevele. Moisés lecj tjeyatsja, ma quelel nyúcatsja niswá 'owus.

33 ”Qjuis Jepa Dios niswa tjevele: ‘Tsjyam 'yüts'opta. Jipj ton̈ nt'a 'amá 'üsüs way, napj qui'á jüs mpes. 34 Napj selé malala se palá napj ts'uyupan Egipto po'o patjá. Tjapjacas yupj la puyupj. La palá tjacuwis jis la man la p'a nt'a. Mas. Jin majam Egipto nt'a’, qjuis Jepa Dios nin tjevele.

35 ”Israelpan ma jisastsja Moisés yas nam. Nujola tepyala yupj tjowelepj Moisés lal. La tjü'üy: ‘¿Pjacj jin tjejyama qjuis la jütütj? ¿Pjacj jin tjejyama la veles ncu malala la tjijicj?’ nin la tjü'üy. Dios püné ne jas tjejyama jupj yupj nt'a, yupj jis jepa tepyala. Jupj jas tjejyama pje'á jis la man. Ángel lay tepyala jül lejen̈ mo'ó, jupj p'iyá cus tjep'ya'sa jupj. 36 Mpes Moisés pje'á jis tjemyana Egipto mpe. Pajal 'üsüs la tjiji Egipto nt'a, yom p'in ma polel liji jinwá. Nin p'iyá la tjiji Mar Rojo nt'a 'ots'ipj. Yupj pajal yólatsja jupj 'üsüs la tjiji mpes. Año cuarenta mpes jis tjemyana jis wa cjuwá nt'a. Pajal 'üsüs la tjiji ne'aj 'ots'ipj. 37 Nun solejé jupj tjevelá israelpan jilal. Tjevele: ‘Profeta p'a wa napj jinwá ncuwim; Dios ca jas majamas nun nt'a. Nun popa nsem jupj’, nin tjevele jupj. 38 Solejé Moisés já'asatsja israelpan jis lal joc' nt'a, joc' niná Sinaí ló, wa cjuwatsja nt'a. Joc' mo'o ángel tjevele Moisés lal. Niná Moisés nin tjevele israelpan jis lal. Qjuis Jepa Dios nin tjevele yupj mpes, nun mpes 'ots'ipj.

39 ”Mop'in ma quelel lajaytsja Moisés tjijyü'tá. Quelel jiltsja niswá Egipto nt'a. 40 Tjowelepj Aarón lal, Moisés len̈tsja na. Tjowelepj: ‘La p'a dios witjacj la mijin. Yupj ca qjuis manucj Egipto nt'a. Ma selecj tsjan mpes Moisés ma tjac'. Jupj qjuis ticyuna qui'á. Len̈ quinam jupj. Püs way len̈tsja jupj’, nin tjowelepj. 41 Mpes vaca jinwá justa la tjajay oro mpes. Niná yupj jis dios nsem jisastsja. Animal tjü'ünan, vaca oro wolap'a'a tüpüntüpj jupj. Po 'ücj jisastsja la tjajay mpes.

42 ”Pjulacj 'ots'ipj yupj jis dios witjacj jin yólatsja yupj. Yólatsja yupj noypan. Mpes Dios tjemey yupj mpe. Ma jis capj tecyón̈catsja quinam. Püna Dios profeta pjaní papel tepyaca Dios tjevelá. Tepyaca:

‘Israelpan, wa cjuwá nt'a tjalawiqué

año cuarenta mpes.

Ne'aj animal tjü'ü'ná, tja'ayá p'a mpes.

Napj mpes tulucj la tjüjí.

43 P'a dios witjacj la tjüjí. Moloc jin justa la tjüjí. T'üc' way nun quelel lojitsja jupj.

Nujólatsja jupj püné.

Nun tjajamá jupj, jupj wo 'ots'ipj tjajamá.

Renfán jin justa la tjüjí wa.

Quelel lojitsja jupj 'ots'ipj.

Nujólatsja jupj püné. Tjajamá jupj.

Mpes napj ca nucopj ntülüs.

Nusin majam ca campa way,

más campa Babilonia mpe nusin majam ca’,

Dios nin tjevele.

44 ”T'üc' way cupj yupj sin popa p'iyá püs naya pyatjaquecj. Yupj tjelyawun̈ na wa cjuwá nt'a, wa pülül tatsja. Yupj la tjajay niná wa pülül. Dios jas tji'yüsa la tjiji Moisés 'oyn nyuca la mijis niná wosis. Niná Dios wo ló. Niná wa mpes, salejeptsja Dios jis capj tecyón̈catsja. 45 Locopyaya, p'a año na, Josué jépatsja israelpan jis lal quinam. Wa niná tjam custjay. Josué jis tjemyana 'amá p'a wa nt'a. Dios len̈ way pje'á sin tjejyama pjü way ne'aj tapatjá. Israelpan tjamtsja custjay wosis pülül. Locopyaya, año pülücj tepyala na, David israelpan jis jépatsja jupj. Tatsja custjay wosis pülül. 46 David pajal 'üsüstsja Dios lal. David tjevele Dios lal: ‘Quelel si jünsǘ wa püné jipj mpes. ¿Ncu 'ücj napj nin lejay?’ la tji'yüya Dios lal. 47 Dios jostsja ma nin liji. Mop'in 'üctsja Dios lal David jatjam Salomón nin la mijis. Mpes Salomón jas tjijyünsa wosis pones Dios mpes.

48 ”Cupj selecj Dios ma pü'ü wa mo'ó. Profeta pjaní papel tepyaca Dios tjevelá. 49 Jupj tjevele:

‘Napj jyütütj tsjun po'ó.

Jyütütj nosis nt'a 'ots'ipj.

Nun ma polel su jünsǘ wosis napj mpes.

Ma pü'üs wa mo'ó.

Lovin jun ta'á winis.

50 Pjü way la tjejay napj’,

profeta nin tepyaca Dios tjevelá —Esteban nin tjevele.

51 Esteban tjevele niswá. Tjevele:

—Pülücj way ma quelel japon Dios tjevelá. Nun yupj jin p'iyá. Ma pjo'oqué Dios tjevelá. Ma lojí Dios tjijyü'tá. Ma jisas Dios Cjües. Nun, israelpan püna tapatja jin p'iyá. 52 Püna profetapan tjowelepj Yom 'Üsüs Dios Lal ncuwim, más 'üsüs way jupj pjü jilal. Israelpan püna tapatja malala la tjajay profeta nepénowa jilal. Tjü'ünan yupj nepenowá. Nin p'iyá la tjüjí wa yom lal, niná Yom 'Üsüs Dios Lal. Nun tja'ayá jupj la p'a jis la 'ünan. Mpes nun tjü'ü'ná jupj. 53 Püna angelpan tja'ayapj Dios tjijyü'tá. Newa nin, nun ma lojí Dios tjijyü'tá —Esteban nin tjevele yupj jilal.

Yupj tjü'ünan Esteban

54 Judiopan jis jepapan tjepjyacan̈ na jupj tjevelá, pajal ts'a tji'in Esteban lal. Nin p'iyatsja co'müypan. Mpes jis wis jis tiquilil. 55 Esteban newa la tjíjitsja Dios Cjües jostsja jin la p'in. Tsjun po'o tjinyuca. Tjinyuca jaw Dios já'asa nt'a. Jus tjinyuca Jesucristo tón̈catsja Dios li'inyampe. 56 Esteban tjevele:

—Tjunuca. Napj polel nyuc Dios já'asa nt'a. Yom niná Dios jas tjejyamá si nuc napj. Ton̈ca Dios li'inyampe —nin tjevele Esteban.

57 Yupj jis pjats' la topj la tjajay jis mas mpes. Ma quelel pjyacan̈tsja. Yümücj tjowelepj, ts'a tji'intsja mpes. Pjü way yümücj ntji'lin̈ Esteban. 58 Ntji'lin̈, tjaman jupj pülücj patja mpe. Pe noypan la ts'i jupj po'ó, jis la 'ünan. Tjamacjas, Saulo lotsja, tjejyama yupj sin quip pje'apa pe la ts'i na.

59 Esteban tjevele qjuis Jepa Jesucristo lal:

—Nejepa, tjemyana napj neqjues —nin tjevele.

Yupj lovin pe ne'aj la ts'i.

60 Esteban tüic' jin tjüjünsü, yümücj tjevele:

—Nejepa, ma nin jele t'as yupj malala lajay napj lal. Ma jis capj ntülün.

T'üc' tjevele na, tepe'e.