10
Ayingárá ágó pi vé ũkú be rĩ
(Mãtáyo 19:1-12; Lúkã 16:18)
1 Yẹ́sụ̃ nga fũú mụzú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be Kãpãrãnãụ́mã agásĩ, mụụ́ ãngũ Yụ̃dáyã vé rĩ gé. Ĩri ní yị̃ị́ ãmbúgú dịị́pi dịdị Yárídénĩ vé rĩ zozú mụzú álé ꞌdãá. ꞌBá bị́trị́ká rĩ pi gõkí ímụ́ vú ni gé nõó dị̃ị́, ĩri ní kộpi ímbázú, sụ̃ ĩri ní rií kộpi ímbá njị̃ị́ rĩ tị́nị.
2 Fãrụ́sị̃ ụrụkọꞌbée ímụ́kí Yẹ́sụ̃ ri zịị́ ĩri ụ̃ꞌbị̃zú ãní kínĩ, “Tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ãꞌyĩ nyo ágó ni ívé ũkú ayizú rá?”
3 Yẹ́sụ̃ ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ átá tã ꞌdĩri drị̃gé íngóni?”
4 Kộpi ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kínĩ, “Mósẽ ãꞌyĩ rá kĩnĩ, ‘Ágó ri kọ̃kọ̃bị́ sĩ sẽ ũkú ni ní, ĩri ayizú ãní rá.’ ”
5 Yẹ́sụ̃ ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Mósẽ sĩ tãị́mbị́ ꞌdĩri ĩmi ní, ãꞌdiãtãsĩyã ĩmivé ẹ́sị́ ní teéte rĩ sĩ.
6 Múngú ní íꞌdózú ꞌbụ̃ pi gbizú vũ be rĩ gé, ‘Múngú gbi ágó pi ũkú be’
7 ‘Tã ꞌdĩri sĩ, ꞌbá ágó ri ívé ẹ́tẹ́pị ku, ĩri ívé ẹ́ndrẹ́pị ku, kộpi ĩ úmú ũkú ni be.
8 ꞌBá ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ĩ úmú adri rụ́ꞌbá ãlu.’
9 Ãjẽ Múngú ní úmú gí rĩ, lẽ ꞌbá ãzi ã ayi ãjẽ rĩ ku.”
10 Yẹ́sụ̃ pi kâ ímví ĩgõó ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be ꞌbẹ̃tị́ nõó, kộpi gõkí Yẹ́sụ̃ ri zịị́ ágó pi vé ayingárá ũkú be rĩ vé tã sĩ dị̃ị́.
11 Yẹ́sụ̃ ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Ágó ívé ũkú ayiípi, gõópi ũkú ãzi jeépi rĩ, fi ꞌdĩri tã ọ̃wụ̃ vé ni ꞌoó.
12 Ũkú ívé ágó gãápi sĩ, gõópi ágó ãzi jeépi rĩ, fi ꞌdĩri tã ọ̃wụ̃ vé ni ꞌoó.”
Yẹ́sụ̃ ꞌbã tãkíri anjiŋá nyíríŋá rĩ pi drị̃gé
(Mãtáyo 19:13-15; Lúkã 18:15-17)
13 ꞌBá ụrụkọꞌbée íjị́kí ĩvé anjiŋá nyíríŋá rĩ pi Yẹ́sụ̃ vúgá, ã tị̃ rí drị́ kộpi drị̃gé, ã sẽ rí kộpi ní tãkíri. ꞌBo ꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní trezú ꞌbá ĩvé anjiŋá íjị́ꞌbá Yẹ́sụ̃ vúgá ꞌdĩꞌbée drị̃gé.
14 Yẹ́sụ̃ kã tã kộpi ní ꞌoó ꞌdĩri ndreé, Yẹ́sụ̃ ẽ ẹ́sị́ ve kộpi ní rá, ĩri ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi kukí anjiŋá nyíríŋá rĩ pi ẽ ímụ́kí má vúgá nõó! Ĩmi ugakí kộpi ku. ꞌBá adriꞌbá sụ̃ anjiŋá nyíríŋá ꞌdĩꞌbée tị́nị rĩ pi, kộpi mãlũngã Múngú vé rĩ ị́sụ́ nĩ.”
15 Ádarú á lẽ ꞌyoó ĩmi ní ꞌdíni, ꞌbá rĩ ãꞌyĩ dõ mãlũngã Múngú vé rĩ sụ̃ anjiŋá nyíríŋá rĩ pi ní ãꞌyĩí rĩ tị́nị ku, ícó fií mãlũngã Múngú vé rĩ agá ku.
16 Kúru Yẹ́sụ̃ ní anjiŋá rĩ pi íꞌdụ́zú ꞌí drị́gé, ĩri ní drị́ tị̃zú mụzú kộpi drị̃gé sĩ ãlu ãlu, ãzini ĩri ní tãkíri sẽzú kộpi ní.
Ágó ãꞌbú be rĩ zị fingárá ꞌbụ̃ gé rĩ vé tã
(Mãtáyo 19:16-30; Lúkã 18:18-30)
17 Yẹ́sụ̃ kã ívé ẹ̃cị̃ íꞌdó, ágó ãzi ní njuzú mụzú Yẹ́sụ̃ vúgá ꞌdãá, kã caá Yẹ́sụ̃ vúgá ꞌdãá, ĩri ní kũmũcí ũtị̃zú Yẹ́sụ̃ ẹndrẹtị gé, ĩri ní Yẹ́sụ̃ rĩ zịzú kĩnĩ, “Ímbápi, mi ꞌbá múké, mâ ꞌo ãꞌdi mâ ị́sụ́ rí ídri ꞌdániꞌdáni rĩ ãní?”
18 Yẹ́sụ̃ ní ágó rĩ zịzú kĩnĩ, “Ngá mí ní ma zịzú ꞌbá múké ãꞌdi? ꞌBá ãzi múké ni ꞌdãáyo, ꞌyéŋá Múngú ri múké nĩ.
19 Mí nị̃ tãị́mbị́ rĩ rá kĩnĩ, ‘Lẽ mî ꞌdị ꞌbá ku, lẽ mî ꞌbã ọ̃wụ̃ ku, lẽ mî ụ̃gụ̃ ꞌbá ãzi ã ngá ku, lẽ mî úlị́ ũnjõ ꞌbá ãzi drị̃gé ku, lẽ mî ũꞌbã ꞌbá ãzi ẽ mị ĩrivé ngá ꞌdụzú ku, lẽ mî ị̃njị̃ mí ẹ́tẹ́pị pi mí ẹ́ndrẹ́pị be ị̃njị̃njị̃.’ ”
20 Ágó rĩ ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kĩnĩ, “Ímbápi, á ꞌdụ tãị́mbị́ ꞌdĩꞌbée vé tã ngaá céré rá, íꞌdózú má ní adrizú mváŋá rú rĩ gé ꞌdãá.”
21 Yẹ́sụ̃ ní ãngũ ndrezú ágó rĩ vúgá ꞌdãá, lẽ ágó rĩ lẽlẽ, ĩri ní ꞌyozú ágó rĩ ní kĩnĩ, “Tã mí ní ꞌoó kuyé rĩ ꞌyéŋá ãlu, ꞌí mụ, mí ụzị ngá mívé rĩ pi ãrẽvú céré, mí awa mũfẽngã ni ꞌbá ngá ãkó rĩ pi ní, úmvúlésĩ mi mụ ãꞌbú ị́sụ́ ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé ambamba, mí ímụ́ mâ pámvú ũbĩí.”
22 Ágó rĩ kã tã Yẹ́sụ̃ ní ꞌyoó ꞌdĩri yịị́, mịlẹ́tị ni ísị́ kuú ãní kị̃njị̃, ĩri ní ꞌdezú mụzú, ẹ́sị́ ni ị́sụ́ ĩzãngã, ãꞌdiãtãsĩyã ágó rĩ ãꞌbú be ambamba.
23 Yẹ́sụ̃ ní ãngũ úndrézú ꞌî gãrã gá sĩ kụ́rụ̃, ĩri ní ꞌyozú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, “ꞌBá ãꞌbú be rĩ vé fingárá mãlũngã Múngú vé rĩ agá ꞌdãlé rĩ, tã ni mbamba!”
24 Tã Yẹ́sụ̃ ní ꞌyoó ꞌdĩri sẽ ꞌbá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní ãyãngárá. ꞌBo Yẹ́sụ̃ gõ tã rĩ ẹndịị́ ꞌyoó kộpi ní dị̃ị́ kĩnĩ, “Mâ anji rĩ, ꞌBá ãꞌbú be rĩ vé fingárá mãlũngã Múngú vé rĩ agá ꞌdãlé rĩ, tã ni ũkpó ũkpó!
25 Kámĩlõ vé fingárá sĩndánĩ ã úlẽ gá sĩ rĩ mbamba, ꞌbo ꞌbá ãꞌbú be rĩ vé fingárá mãlũngã Múngú vé rĩ agá rĩ mba ndẽé rá.”
26 ꞌBá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ãyãkí tã ꞌdĩri sĩ ambamba, kộpi rikí átá ĩ ãsámvú gé sĩ kínĩ, “ꞌBá ĩ ní ícó paá ũnjĩkãnyã agásĩ ꞌbá ãsámvú gé nõgó rĩ, ĩri adri ãꞌdi ꞌi?”
27 Yẹ́sụ̃ ndre ãngũ kộpi vũgá ꞌdãá gõgõ, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌBá áda ícó tã ꞌdĩri ꞌdụụ́ ngaá ku, ꞌbo Múngú ri ꞌdụ nga rá, ãꞌdiãtãsĩyã Múngú ri ícó tã rĩ pi ãrẽvú ꞌdụ nga céré.”
28 Pétẽró ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ ndre drĩ ká, ꞌbá kukí ꞌbávé ngá ãrẽvú céré, ꞌbâ ri mî pámvú ũbĩ!”
29 Yẹ́sụ̃ ní újázú kĩnĩ, “Ádarú á ꞌyo ĩmi ní ꞌdíni, ꞌbá ívé ꞌbẹ̃tị́ kuúpi, ívé ẹ́drị́pị kuúpi, ívé ọ́mvụ́pị kuúpi, ívé ẹ́tẹ́pị kuúpi, ívé ẹ́ndrẹ́pị kuúpi, ívé anjiŋá kuúpi, ívé ọ́mvụ́ kuúpi mâ tã sĩ, ãzini ụ́ꞌdụ́kọ́ múké mávé rĩ ã tã sĩ rĩ,
30 ĩri jó ị́sụ́, ẹ́drị́pị ị́sụ́, ọ́mvụ́pị ị́sụ́, ẹ́ndrẹ́pị ị́sụ́, anjiŋá ị́sụ́, ãꞌbú ị́sụ́ ca mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ kárákará vũ drị̃gé nõgó. Ã nya dõ ĩzãngã drãáãsĩyã, ụ́ꞌdụ́ ụ̃dụ̃ vé ímụ́pi ꞌdãri gé, ĩri ímụ́ ídri ꞌdániꞌdáni rĩ ị́sụ́ rá.
31 ꞌBá kárákará ꞌyoꞌbá kínĩ, ĩ drị̃drị̃ rĩ pi, kộpi ímụ́ adri ụ̃dụ̃mbị́tã. ꞌBá adriꞌbá ụ̃dụ̃mbị́tã rĩ pi, kộpi ímụ́ adri drị̃drị̃.”
Yẹ́sụ̃ átá ívé drãngárá ã tã dị̃ị́
(Mãtáyo 20:17-19; Lúkã 18:31-34)
32 Yẹ́sụ̃ pi ní ꞌdezú mụzú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be Yẹ̃rụ́sãlémã gálé rú, Yẹ́sụ̃ ko kộpi ẽ drị̃ mụzú nĩ. ꞌBá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ẽ drị̃ ábákí céré céré, ãzini ꞌbá mụꞌbá vú ni gé sĩ rĩ pi, ụ̃rị̃ ị́mvụ́ kộpi rá. Yẹ́sụ̃ ní ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá mụdrị́ drị̃ ni ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée jịzú gãrã gá, ĩri ní tã lẽépi ímụ́pi ꞌi ngaápi ꞌî rụ́ꞌbá gá rĩ ũlũzú kộpi ní.
33 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “ꞌBá kãdõ mụụ́ caá Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá, ma ꞌBá Mvá ꞌi, ĩ ímụ́ mâ ũli ꞌbe rá, ĩ ma jị pá tu atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi ẹndrẹtị gé, ãzini ꞌbá tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ ímbáꞌbá rĩ pi ẹndrẹtị gé. Kộpi ímụ́ mávé tã lị, ma ꞌdịzú ãní rá, kộpi ma jị pá tu ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ẹndrẹtị gé.
34 Kộpi ímụ́ mâ drị̃ ínjá, kộpi tụ̃sụ́ úwé mâ rụ́ꞌbá gá, kộpi ma ũgbã, kộpi ma ꞌdị drã rá, ꞌbo ụ́ꞌdụ́ na ã vụ́drị̃ gé, ma gõ íngá ídri rú.”
Yõkóbũ pi Yũwánĩ be zịkí tã ãzi Yẹ́sụ̃ tị gé
(Mãtáyo 20:20-28)
35 Kúru Zẽbẽdáyõ ẹnjịpị́ị Yõkóbũ pi Yũwánĩ be, kộpi ní ímụ́zú Yẹ́sụ̃ vúgá nõó, kộpi ní ꞌyozú Yẹ́sụ̃ ní kínĩ, “Ímbápi, tã ãzi anigé ꞌbá lẽkí zịị́ mí tị gé, mî ꞌo ꞌbá ní.”
36 Yẹ́sụ̃ ní kộpi zịzú kĩnĩ, “Ngá ĩmi ní lẽé mâ ꞌo ĩmi ní rĩ ãꞌdi?”
37 Kộpi ní újázú kínĩ, “Mí kãdõ úrí mívé lúpá mãlũngã vé ꞌbá rĩ pi ní mi íngúzú íngúngũ rĩ drị̃gé, lẽ mî ãꞌyĩ ꞌbá ãlu ã úrí mî drị́ ẹ̃ndẹ́pị gé, ãzi rĩ ã úrí mî drị́ ị̃jị́ gé.”
38 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi nị̃kí ngá zị be ku. Ĩmi nyo ícó ngá kópõ agá draápi dradra má ní ímụ́ mvụụ́ ꞌdĩri mvụ rá? Dõku bãtízĩmũ ĩ ní sẽé má ní ĩzãngã nyazú ꞌdĩri, ĩmi nyo ícó ãꞌyĩ ã sẽkí ĩmi ní, sụ̃ ĩ ní sẽé má ní rĩ tị́nị rá?”
39 Kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “ꞌBâ ícó rá.” Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi ícó ngá kópõ agá draápi dradra má ní mvụụ́ rĩ mvụ rá, ãzini bãtízĩmũ ĩ ní sẽé má ní ĩzãngã nyazú ꞌdĩri, ĩmi ícó ãꞌyĩ, ĩ sẽ ĩmi ní rá,
40 ꞌbo úríngárá mâ drị́ ẹ̃ndẹ́pị gé, ãzini mâ drị́ ị̃jị́ gé rĩ, má ícó tã ni ãꞌyĩí ĩmi ní nĩ ku. Vũrã ꞌdĩꞌbée Múngú údé îngá ꞌbá ꞌí ní ũpẽé gí rĩ pi ní.”
41 ꞌBá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ã ụrụkọ mụdrị́ rĩ pi kâ tã Yõkóbũ pi ní ꞌyoó Yũwánĩ be ꞌdĩri yịị́, kộpi ẽ ẹ́sị́ ve ꞌbá ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ní rá.
42 Kúru Yẹ́sụ̃ ní kộpi zịzú ímụ́zú vũrã ãlu gé, ĩri ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “ꞌBá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ĩ ní ꞌbãá ꞌbá rĩ pi drị̃gé ꞌbãgú rú ꞌdĩꞌbée, kộpi ri ũkpõ áyú ĩvé ꞌbá rĩ pi drị̃gé, ĩvé ũgalaku ambugu rĩ pi ri ũkpõ áyú ꞌbá ĩ ní rụụ́ rĩ pi drị̃gé.
43 Ĩmi ãsámvú gé ꞌdĩgé, lẽ tã rĩ ã adri sụ̃ ꞌdĩri tị́nị ku. Ĩmi ãsámvú gé ꞌdĩgé, ꞌbá rĩ lẽ dõ adrií ꞌbá ãmbúgú rú, lẽ ã ꞌbã ꞌi adrií ãtíꞌbá ĩmivé ni,
44 ãzini ꞌbá rĩ lẽ dõ ꞌî adri ãmbúgú ꞌbá rĩ pi drị̃gé céré, lẽ ã ꞌbã ꞌi adrií tụ́gẹ̃rị̃ rú rií ẹ̃zị́ ngaá ꞌbá rĩ pi ní céré.
45 Ma ꞌBá Mvá ꞌi, má ímụ́ ꞌyozú kínĩ, ꞌbá rĩ pi ã ngakí má ní ẹ̃zị́ ꞌdíni kuyé, má ímụ́ ẹ̃zị́ ngaá ꞌbá rĩ pi ní, ãzini má ímụ́ ma sẽé ꞌdịị́ drãá ꞌbá kárákará pi ẽ drị̃ jezú.”
Yẹ́sụ̃ zị̃ Bãrĩtĩmáyõ mị be ẹ̃sị̃ị́pi gí rĩ ẽ mị
(Mãtáyo 20:29-34; Lúkã 18:35-43)
46 Kúru Yẹ́sụ̃ pi ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be, kộpi ní cazú kụ̃rụ́ Yẹ́rị̃kọ̃ vé rĩ gé. Kộpi kâ lẽé fũú mụzú kụ̃rụ́ rĩ agásĩ, ꞌbá bị́trị́ká rĩ pi ꞌdekí mụụ́ kộpi ã vụ́drị̃ gé sĩ. Ágó ãzi mị be ẹ̃sị̃ị́pi gí ni rụ́ ni Bãrĩtĩmáyõ ꞌi, ĩri Tĩmáyõ ã mvá, ĩri ri úrí lẹ́tị ã jẽlé gá, ri ngá mã ꞌbá rĩ pi vúgá.
47 Bãrĩtĩmáyõ kã yịị́ kínĩ, ꞌbá rĩ Yẹ́sụ̃ Nãzẽrétãgú rĩ ri ẹlị mụzú nĩ, ĩri ní trezú ụ́ꞌdụ́kọ́ be ụrụ ꞌdãá kĩnĩ, “Yẹ́sụ̃ Dãwụ́dị̃ ã Mvá rĩ, ꞌí ndre ĩzãngã mávé nõri fô!”
48 ꞌBá ụrụkọꞌbée trekí ágó rĩ drị̃gé kínĩ, ã újí kíri. ꞌBo ágó rĩ gõ treé mụzú drị̃gélé kĩnĩ, “Dãwụ́dị̃ ã Mvá rĩ, ꞌí ndre ĩzãngã mávé nõri fô!”
49 Yẹ́sụ̃ ní pá tuzú, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ĩmi zịkí ĩri.” Kộpi ní ágó mị be ẹ̃sị̃ị́pi gí rĩ zịzú kínĩ, “Mí adri ụ̃rị̃ sĩ ku, ꞌí nga ụrụ, Yẹ́sụ̃ ri mi zị.”
50 Bãrĩtĩmáyõ ní ívé bõngó akoó rụ̃kụ̃ rĩ njezú ꞌbezú vũgá, ĩri ní wazú ụrụ, ĩri ní mụzú Yẹ́sụ̃ vúgá ꞌdãá.
51 Yẹ́sụ̃ ní ĩri zịzú kĩnĩ, “Ngá mí ní lẽé mâ ꞌo mí ní rĩ ãꞌdi?”
Ágó mị be ẹ̃sị̃ị́pi gí ꞌdĩri ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kĩnĩ, “Ímbápi, á lẽ ãngũ ndreé.”
52 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ ꞌde mụụ́ ĩyí, mí ní ma ẹ̃ꞌyị̃ị́ gí rĩ sĩ, mí ídrí gí.” Koro ágó rĩ ẽ mị ní ꞌi zị̃zú ãngũ ndrezú, ĩri ní ꞌdezú mụzú Yẹ́sụ̃ pi ã vụ́drị̃ gé sĩ.