11
Múngú ꞌbã ẹ́sị́ múké ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ní
Kúru á lẽ zịị́ ꞌdíni, Múngú gã nyo ívé ꞌbá rĩ pi gí? Múngú gã kuyé! Lẽ ĩmi nị̃kí múké ꞌyozú kínĩ, ma Ĩsẽrélẽgú, ma úyú Ãbũrámã vé ni, má íbí ĩfũú sụ́rụ́ Bẹ̃nyẹ̃mị́nẹ̃ vé rĩ agá. Múngú gã ívé ꞌbá ꞌí ní ũpẽé íꞌdóngárá gá ꞌdãá rĩ pi kuyé. Ĩmi nị̃kí rá Búkũ Múngú vé rĩ kĩnĩ, nẹ́bị̃ Ẽlíyã* unu Múngú ẹndrẹtị gé Ĩsẽrélẽ rĩ pi vé tã sĩ kĩnĩ, “Úpí, kộpi úꞌdị́kí mívé nẹ́bị̃ rĩ pi, ãzini kộpi ũŋõkí mívé vũrã rọ̃bọ̃ŋọ̃ zãzú rĩ pi rá, ꞌbá ꞌyéŋá ĩ ní kuú rĩ ma ꞌi. Kộpi nóni ri lẹ́tị ndã lẽzú ma ꞌdịzú.”+
Múngú újá Ẽlíyã ní ngóni? Újá Ẽlíyã ní kĩnĩ, “Ma ꞌbá be élĩfũ ẹ́zị̂rị̃ (7,000), kộpi ũtị̃kí kũmũcí Bálã ri ị̃njị̃zú kuyé.”+ Ĩri nyo adri lókí ãndrũ nõri vé rĩ tị́nị, Múngú vé ẹ́sị́ múké rĩ sĩ, ũpẽ ꞌbá mãdãŋáŋá Ĩsẽrélẽ rĩ pi ãsámvú gé adrií ꞌbá ívé ni. Múngú ri ꞌbá rĩ pi ũpẽ ívé ẹ́sị́ múké rĩ sĩ, ã ũpẽ té dõ ꞌbá rĩ pi ẹ̃zị́ kộpi ní ngaá rĩ sĩ, ĩrivé ẹ́sị́ múké rĩ té adri ẹ̃zị́ ãkó.
ꞌDĩri lũ ꞌyozú kínĩ, Ĩsẽrélẽ rĩ pi ndẽé ni pi ị́sụ́kí Múngú vé ẹ́sị́ múké kộpi ní rií ndãá rĩ kuyé, ꞌbo mãdãŋáŋá Múngú ní ũpẽé rĩ pi ị́sụ́kí ẹ́sị́ múké Múngú vé rĩ nĩ. ꞌBo ndẽé ni pi ẽ drị̃ ũkpó ũkpó. Búkũ Múngú vé rĩ kĩnĩ,
“Múngú sẽ kộpi ã úmĩ ja ꞌi rá,
kộpi ã ámákí rí tã rĩ ku,
ọ̃zụ̃ kộpi ẽ mị,
kộpi ã ndrekí rí tã ívé rĩ ku,
ãzini ọ̃zụ̃ kộpi ẽ bị́,
kộpi ã yịkí rí tã ku
ícázú cĩmgbá ụ́ꞌdụ́ ãndrũ nõri gé.”+
ꞌBãgú Dãwụ́dị̃ ní ꞌyozú kĩnĩ,
“Kộpi kádõ rií ĩ úmú ụ̃mụ̃ nyaá, lẽ ã urụkí kộpi,
ẽ ĩrĩŋãkí kộpi, ã uzekí kộpi uꞌdeé vũgá.
10 Lẽ kộpi ẽ mị ẽ ẹ̃sị̃, kộpi ã ndrekí rí ãngũ ku,
lẽ kộpi ã úgóró ã ọ́trụ́ áwí kú nyonyo.”+
Ĩ ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi pa rá
11 Á lẽ gõó zịị́ dị̃ị́, Yãhụ́dị̃ rĩ pi uꞌdekí dõ vũgá gí, kộpi gõkí nyo íngá ụrụ ku? Adri ꞌdíni ku. Kộpi ní lẹ́tị Múngú vé ĩ ní adrizú pịrị rĩ gãá sĩ rĩ sĩ, ĩri sẽ Ĩsẽrélẽ rĩ pi adri ãꞌyã sĩ ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ní pangárá ị́sụ́ Yẹ́sụ̃ vúgá rĩ sĩ. 12 Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní Múngú ri gãá sĩ rĩ sĩ, sẽ ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ị́sụ́kí drị̃lé múké Múngú vé rĩ rá. Yãhụ́dị̃ rĩ pi kádõ ímụ́ Múngú ri ẹ̃ꞌyị̃ị́, kúru ĩri sẽ Múngú ri ímụ́ drị̃lé múké sẽ ꞌbá rĩ pi ní aga rá. 13 Ĩmi ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ꞌdĩꞌbée, agaápi rá rĩ, ma ri tã ꞌdĩri átá ĩmi ní. Múngú ĩpẽ ma ꞌbá áyúãyũ ni rú ĩmi ní, ma ri ẹ̃zị́ nga ũkpõ sĩ Múngú ní, 14 ãꞌdiãtãsĩyã á lẽ mávé ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ã ꞌbãkí ãꞌyã ĩmi sĩ, kộpi ã ụrụkọ ẽ ị́sụ́kí rí pangárá ãní. 15 Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní Múngú ri gãá sĩ rĩ sĩ, sẽ ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi újákí ẹ́sị́ gí. Kộpi kádõ ímụ́ Múngú ri ẹ̃ꞌyị̃ị́, kộpi gõ íngá adri ídri rú drãngárá gálésĩ. 16 Ãbũrámã pi ní adrií ẹ́ꞌbị́pị́ị ụrụkọꞌbée be ule rĩ sĩ, kộpivé úyú rĩ pi kpá adri ule, ãnyãngã ụrụkọ ĩ ní íjị́ sẽé Múngú ní rĩ dõ ule, ãnyãngã ọ́mvụ́ agá rĩ pi céré ule, pẹtị rĩ vé úlá dõ ule, ĩrivé drị́tị pi kpá adri ule.
17 Pẹtị rĩ vé drị́tị pi ũŋõkí dõ gí drãáãsĩyã, ĩmi ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ꞌdĩꞌbée, ĩmi pẹtị rĩ vé drị́tị ĩ ní ugaá pẹtị õlívẽ ãzi rụ́ꞌbá gá ni, ĩ jị ũdrõ pẹtị múké ni ã rụ́ꞌbá gá. Pẹtị úlá be múké õlívẽ vé rĩ, ĩri ídri sẽ ĩmi ní, ĩmi adriꞌbée drị́tị rú ꞌdĩꞌbée. 18 Lẽ ĩmi rikí ĩmi íngú ꞌyozú kínĩ, ĩmi ndẽkí drị́tị ĩ ní ũŋõó ꞌdĩꞌbée rá ꞌdíni ku. Ĩmi íngúkí dõ ĩmi rá, ĩmi ụ̃sụ̃kí tã ꞌdĩri, ĩmi kokí pẹtị úlá rĩ ẽ ĩzã nĩ ku, pẹtị úlá rĩ ĩmi ĩzã ko nĩ. 19 Ĩmi ícó ụ̃sụ̃ ꞌyozú kínĩ, “Pẹtị rĩ ẽ drị́tị ĩ ní gaá úꞌbé vũgá gí ꞌdĩꞌbée, ĩri lẹ́tị zị̃ ꞌbá ní fizú adrizú kộpi ã vũrã gá.” 20 Tã ꞌdĩri tã áda. ꞌBo ũŋõkí kộpi gí, ãꞌdiãtãsĩyã kộpi ẹ̃ꞌyị̃kí Yẹ́sụ̃ ri kuyé, ĩmi tukí pá tị́tị́, ĩmi ní Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ị́ gí rĩ sĩ. Lẽ ĩmi íngúkí ĩmi ku, ꞌbo lẽ ĩmi adrikí ụ̃rị̃ sĩ. 21 Múngú ga dõ pẹtị ẽ drị́tị drị̃drị̃ ꞌdãꞌbée vũgá rá pírí, ícó nyo ĩmi gaá vũgá ku?
22 Lẽ ĩmi nị̃kí ámá múké ꞌyozú kínĩ, Múngú ri ẹ́sị́ be ĩdríkídri ĩmi ní, ꞌbo ĩri tã lị Yãhụ́dị̃ ĩri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá kuyé rĩ pi drị̃gé. ꞌBo lẽ ĩmi ãꞌyĩkí ĩrivé ẹ́sị́ ĩdríkídri rĩ vé tã mụzú nyonyo, ĩmi ãꞌyĩkí dõ ku, ĩ kpá ĩmi uga vũgá rá. 23 Yãhụ́dị̃ rĩ pi újákí dõ ẹ́sị́ Múngú ri ẹ̃ꞌyị̃zú rá, Múngú ri kộpi ãꞌyĩ rá, ĩri kộpi ꞌbã gõ vúlé, sụ̃ ĩri ní pẹtị rĩ ẽ drị́tị ꞌbãá gõó pẹtị rĩ ã rụ́ꞌbá gá ũzi rĩ tị́nị. Ĩri ũkpõ be tã ꞌdĩri ꞌdụzú ngazú. 24 Ĩmi adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ꞌdĩꞌbée, ĩmi índrékí sụ̃ pẹtị õlívẽ vé rĩ ẽ drị́tị ĩ ní ugaá mụụ́ ꞌbãá pẹtị ãzi túngú ni ã rụ́ꞌbá gá rĩ tị́nị. ꞌBo Yãhụ́dị̃ lẽꞌbá ĩ újáꞌbá Múngú ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá rĩ pi, adrikí sụ̃ pẹtị ẽ drị́tị drị̃drị̃ ꞌdãꞌbée tị́nị, Múngú ri ũkpõ be pẹtị ẽ drị́tị drị̃drị̃ ꞌdãri újázú ꞌbãzú pẹtị rĩ ã rụ́ꞌbá gá ꞌdãá ũzi.
ꞌBá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi gõ Múngú ri ẹ̃ꞌyị̃ dị̃ị́
25 Má ẹ́drị́pị́ị má ọ́mvụ́pị́ị, á lẽ ĩmi nị̃kí tã ĩ ní ũzụ̃ụ́ kuú mũdũmũdũ rú ꞌdĩꞌbée, lẽ ĩmi íngúkí ĩmi ku, ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ụrụkọ gãkí Múngú ri ẹ̃ꞌyị̃gá sĩ, ꞌbo kộpi ũtẽ ꞌdíni cĩmgbá ĩmi adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku Múngú ní ũpẽé ꞌdĩꞌbée ní ímụ́zú Kúrísítõ ri ẹ̃ꞌyị̃zú rĩ gé. 26 Kúru ĩ ímụ́ ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi pa céré, sụ̃ ĩ ní sĩí Búkũ Múngú vé rĩ agá rĩ tị́nị,
“ꞌBá ímụ́pi kộpi paápi rĩ, ĩri íbí ímụ́ írã Sĩónã vé rĩ gélésĩ,
ĩri ímụ́ úyú ĩfũꞌbá Yõkóbũ agá rĩ pi vé ũnjĩkãnyã ũjĩ kộpi ã rụ́ꞌbá gá sĩ céré.
27 Ũndĩ má ní ímụ́ rụụ́ kộpi be rĩ,
ma kộpi trũ ĩvé ũnjĩkãnyã agásĩ céré.”+
28 ꞌBá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ndẽé ni pi ícákí ariꞌba Múngú vé ni, ĩmi ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ẽ ẹ̃ꞌyị̃kí rí ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ãní. ꞌBo Múngú lẽ ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi lẽlẽ, ãꞌdiãtãsĩyã ĩri ní kộpivé ẹ́ꞌbị́pị Ãbũrámã ri ĩpẽé Ĩsákã be ãzini Yõkóbũ be rĩ ã tã sĩ. 29 Ĩmi ndrekí drĩ ká, Múngú sẽ dõ ꞌbá rĩ ní fẽfẽ gí, ãzini zị dõ ĩri gí, ícó ívé yị̃kị̂ újá ku. 30 Ĩmi ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ꞌdĩꞌbée, ándúrú ĩmi gãkí Múngú ri sĩ, ꞌbo Múngú gõ ívé ẹ́sị́ múké rĩ ꞌbãá ĩmi ní, ãꞌdiãtãsĩyã ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi nóni gãkí Múngú ri sĩ. 31 Yãhụ́dị̃ kárákará rĩ pi ẽ drị̃ ícákí nóni ũkpó ũkpó, ꞌbo Múngú ri ímụ́ ívé ẹ́sị́ múké rĩ ꞌbã kộpi ní, ãꞌdiãtãsĩyã ĩmi ị́sụ́kí rí ẹ́sị́ múké Múngú vé rĩ ãní. 32 Múngú adi ꞌbá rĩ pi ꞌí drị́gé sĩ, ku kộpi rií ũnjĩkãnyã ꞌoó sụ̃ kộpi ní lẽé rĩ tị́nị, ꞌî ꞌbã rí ívé ẹ́sị́ múké rĩ kộpi ní céré bẽsĩnĩ.
Õwõꞌdĩfô sẽngárá Múngú ní
33 Úmĩ Múngú vé rĩ, ãzini tã nị̃ngárá Múngú vé rĩ aga rá,
ꞌbá ãzi ícó ĩrivé tã ũlũú bã ku,
dõku ꞌbá ãzi ícó tã ĩri ní ꞌoó rĩ ũlũú bã ku.
34 “Ãꞌdi nị̃ úmĩ Úpí Múngú vé rĩ rá nĩ?
Dõku ãꞌdi ũlũ ĩri ní tã rá nĩ?”+
35 “ꞌBá ngá sẽépi Múngú ní,
Múngú ní gõó ngá újá sẽé ĩri ní rá rĩ ãꞌdi ꞌi?”+
36 Múngú gbi ngá rĩ pi ãrẽvú céré nĩ,
kộpi ri adri ĩrivé ũkpõ sĩ,
gbi kộpi ẽ íngúkí rí ꞌi ãní.
Ẽ íngúkí Múngú ri mụzú nyonyo! Ãmĩnã.
* 11:2 Ẽlíyã: Ẽlíyã ri nẹ́bị̃, Múngú ꞌdụ ĩri mụzú ꞌbụ̃ gé ídri rú, drã kuyé. Tịkí ĩri ãkũdẽ ílí rĩ ca mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ úrõmĩ (900), ị́sụ́ ãkũdẽ tịkí drĩ Yẹ́sụ̃ ri kuyé. ꞌÍ lã 1 ꞌBãgú 17-21; 2 ꞌBãgú 1-3. + 11:3 1 ꞌBãgú 19:10, 14 11:4 Bálã: Bálã ri ngá ĩ ní údé múngú rú ni. ꞌÍ lã ꞌBá Tã Lịꞌbá rĩ pi 6:25-32. + 11:4 1 ꞌBãgú 19:18 + 11:8 Dẽtõrõnómẽ 29:4; Ĩsáyã 29:10 + 11:10 Sãwụ́mã 69:22-23 11:17 Õlívẽ: Pẹtị õlívẽ vé rĩ ĩri ꞌa ũꞌa be, ĩ ícó nya rá, ĩ ĩrivé ũꞌa zo ũdu rú, Yãhụ́dị̃ rĩ pi ri tị́bị́ áꞌdí ũdu rĩ sĩ, ãzini kộpi ri tõ lámbã agá, ãcí ꞌyũzú ãní. + 11:27 Ĩsáyã 27:9; 59:20-21; Yẽrẽmíyã 31:33-34 + 11:34 Ĩsáyã 40:13 + 11:35 Ẽyóbũ 41:11