20
Bábhɛ́p Yesu ɛbhak ɛnɛ bɛtaŋ ɛbhi bɛ́fú
(Mt 21.23-27; Mk 11.27-33)
Ɛwak ɛ́mɔt, ɛnɛ́ Yesu átɔ̀ŋ bo amɛm ɛkɛrákap Mandɛm angati nɔkɔ bhɔ Mbok Ndɨ́ndɨ́, bǒbati bachiǎkap Mandɛm nɛ batɔŋ ɛbhé Mandɛm nɛ bǒbati ɛtɔk bárɔ́k ntá yi, barɛm bɛ, “Ghatí bhɛsɛ, ntɨkɨ bɛtaŋ ɔ́bhɔ́ŋɔ́ bɛkʉ mɛnyɨŋ ɛbhɛn nɛ́ ɔ́kʉ̀? Agha áchyɛ́ wɔ bɛtaŋ ɛbhɔ?” Yesu akɛmɛ bhɔ bɛ, “Mɛ nkwɔ mbɔ̌ŋ ɛnyɨŋ bɛbhɛp be. Ghatí ká mɛ. Bɛtaŋ ɛbhɛn Jɔ̌n ábhɔ́ŋɔ́ nyaka ndu bɛjwiti bho, bɛ́fú chi ntá Mandɛm kɛ ntá nkwǎ?” Báre kɛm ɛpʉ́ítí nɛ batɨ bɛ, “Chɔŋ sɛ́ndɛm bɛ yi? Mbák sɛ́ndɛm bɛ bɛtaŋ ɛbhɛn Jɔ̌n bɛ́fú nyaka ntá Mandɛm, ǎbhɛ́p bhɛsɛ bɛ, ‘Kɛ ndaká yi bǎbhɨ́kɨ́ noko ɛyɔŋ ɛyi?’ Nɛ mbák sɛ́ndɛ́m bɛ, ‘Bɛ́fǔ nyaka ntá nkwǎ’, bǒ mankɛm bátɛmti bhɛsɛ nɛ batay mangway, mbɔnyunɛ bɔ́ mankɛm mánóko sayri bɛ Jɔ̌n achi nyaka ndɛmɛkɛpɨ̌ntɨ Mandɛm.” Ɛ́kʉ́ bakɛmɛ Yesu bɛ, “Sɛ́bhɨ́kɨ́ rɨŋɨ.” Nɛ Yesu aghati bhɔ bɛ, “Mɛnkwɔ́ mpú ghati yɛ be mmu anɛ áchyɛ́ mɛ́ bɛtaŋ bɛkʉ mɛnyɨŋ ɛbhɛn nɛ́ mɛ̌kʉ̀.”
Yesu atɛ́m nɛkǎy bakʉ̌ bɛtɨk nɛ mbɔŋɔ́nkɨ
(Mt 21.33-46; Mk 12.1-12)
Yesu abho yɛ bɛ́tɛm bɔ nɛkay nɛchak bɛ, “Mmǔfú achi nyaka. Atɨ nkɨ apɨ mɛnɔk vain arɛ. Afyɛ́ bo arɛ, bɛ mánkʉ bɛtɨk mankɔrɛ nsáy nɛ yi. Arɔ yɛ arɔk nɛkɔ ɛnɛn yi átàt, ɛtɔk ɛchak. 10 Mpok bɛkɔk kɛpɛm ɛ́nɔk ákwáy nɔ́kɔ́, mbɔŋɔ́nkɨ ató bakʉ̌ bɛtɨk abhi bachak bɛ mándɔ́k mánsɔ́t aywi ákɔ́rɛ́ mbwɔt. Kɛ bǒ bɛtɨk bhɔ kɛchyɛ. Bákɛ́m yi badɛn, bábók, apɛtnsɛm amɔ́ amɔ. 11 Mbɔŋɔ́nkɨ ató mǔbɛtok achak. Bákɛ́m awu nkwɔ́ bádɛn, báchyɛ́ yi ntiánwɔ́p, bábók apɛtnsɛm amɔ́ apay. 12 Ató mmɔ̌bɛtok anɛ ajwi bati arat. Bádɛ́n, báfyɛ́ bɛfʉɛt amʉɛt, bábók, afú arɔk. 13 Ɛ́kʉ mbɔŋɔ́nkɨ wu arɛm nɛ mmʉɛ́t ɛyi bɛ, ‘Chɔŋ nkʉ ná? Chɔŋ ntó mbɔ̌ŋ mmɔ̌ntɨ wa. Yɛ̌ yí, bábhɔŋ bɛ́chyɛ yi kɛnókó.’ 14 Kɛ bakʉ̌ bɛtɨk bághɔ́ nɔ́kɔ́ yi, bábhó bɛrɛm nɛ batɨ bɛ, ‘Yɨŋɨ́ mbɔ̌ŋ mɔ́ywi nɛ́, nɛ yí kɛ̌ ábhɔ́ŋɔ́ mɛ́nyiɛ́ nɛwú ɛtayi. Twɔ́ ká sɛnkɛm yi sɛ́ngwáy bɛ́ ɛtayi ánáŋ ángú, mɛnyɨŋ ɛbhi mɛ́ndɔp chi ɛbhɛsɛ.’ 15 Mɔ́ywi wu áchwé nɔ́kɔ́ amɛm nkɨ, bákɛ́m yi baya báfú amɛm nkɨ nɛ yi, barɔk baway.” Yesu átɛ́m nɔ́kɔ́ nɛkay ɛnɛn, abhɛ́p bɔ́ bɛ, “Bǎkaysi bɛ chɔŋ mbɔŋɔ́nkɨ wu ankʉ yi ntá bǒbhɔ? 16 Chɔŋ antwɔ́ angway bhɔ, anchyɛ nkɨ wu ntá bo bachak.” Bághókó nɔ́kɔ́ nɔ, babho bɛrɛm bɛ, “Mandɛm akɛ ka!” 17 Yesu ayɨŋɨ bhɔ dǐǐ, abhɛp bɛ, “Ntí basɨŋɨ́ amɛn achi bɛ yi? Basɨŋɨ́ amɛn árɛ̀m bɛ:
‘Nkúbhɛ́ ntay ɛnɛn batɛ̌kɛt bágʉɛ́bhɛ́ bɛ́ nɛ́bhɨ́kɨ́ rɨ,
nɔ́ kɛ nɛ́rɔ́bhɛ́ ntay ɛnɛn nɛ́kɛ́mɛ́ ɛkɛt nɛchá batay áchák ankɛm.’
18 Yɛ̌ntɨkɨ mmu anɛ akwɛnɛ ndǔ ntay ɛnɛn, ǎsìɛpti ndǔ mbɨŋ, nɛ mmu anɛ ntay ɛnɛn nɛ́kwɛ́nɛ́ yi amʉɛt, nɛ́chɔ̀kɔti yi.”
Bábhɛ́p Yesu ɛ̌ti nkábhɛ́nti ndu báyàŋ yi ánkwɛ́n anyu
(Mt 22.15-22; Mk 12.13-17)
19 Yesu atɛm nɔkɔ nɛkay ɛnɛn, batɔŋ ɛbhé Mandɛm nɛ bǒbati bachiǎkap Mandɛm bárɨŋɨ bɛ atɛm nɛkay ɛnɔ chi ɛ̌ti yap. Báre yaŋ bɛkɛm yi, kɛ báchày bo abhɛn báchi arɛ. 20 Bárɔ́k yɛ ambɨ bɛyaŋ mbi bɛkɛm yi. Bátó baghokotǐ kɛpɨ ntá yi bɛ mánkɔt ngɛpti bɛ bachi bǒ tɛtɛp. Kɛ bárɔ̌ŋ nyaka chi bɛ mámbɛ́bhɛ́ nɔ́kɔ́ yi mɛnyɨŋ kpát ankwɛ́n anyu, ankwɛ́n ndǔ ntǎ yap bɛ mansɔt yi manto ntá Gɔ́bhanɔ Rom mmǔ bɛtaŋ mɛnkɛm bɛchi yi amɔ. 21 Baghokotǐ kɛpɨ bhɔ bárɔ́ŋɔ́ nɔ́kɔ́ ntá Yesu, babhɛp yi bɛ, “Ntɔŋ, sɛ́rɨ́ŋɨ́ bɛ́ mɛnyɨŋ ɛbhɛn ɔ́rɛ̀m nɛ ɔ́tɔ̀ŋ bɛchi chak. Sɛ́rɨ́ŋɨ́ bɛ́ ɔpú yɨŋɨ mmu ndǔ bɛsí ɔ́ncháy yi, kɛ ɔ̌tɔ̀ŋ tɛtɛp ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn Mandɛm áyàŋ bo mánkʉ. 22 Ghatí bhɛsɛ, ɛbhé yɛsɛ ɛka bɛ sɛ́nchíɛ nkábhɛ́nti ntá Mfɔ Rom kɛ ɛ́bhɨ́kɨ́ ka?” 23 Yesu arɨŋɨ bapu map, arɛm ntá yap bɛ, 24 “Tɔ́ŋ ká mɛ ɛbhɔ́kɔ́ nkap.” Bátɔ́ŋ nɔ́kɔ́ yi abhɛ́p bhɔ bɛ, “Ntí ághá nɛ́ arɛ́? Nɛ nnyɛ́n chí ɛnɛn ághá?” Bákɛ́mɛ yi bɛ, “Chí ntí Sísa, Mfɔ Rom. Nɛ nnyɛ́n, chi ɛni.” 25 Yesu arɛm bɛ, “Chiɛ́ yɛ́ ka nta Mfɔ Rom yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛchi ɛyi, mǎnchyɛ ntá Mandɛm yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛchi ɛnɛ Mandɛm.” 26 Bághókó nɔ́kɔ́ ɛnyɨŋ ɛnɛ Yesu arɛmɛ, bápɔ́p! Bɔ́ kɛbhɔŋ yɛ̌nyɨŋ ndǔ ɛnyɨŋ ɛnɛ yi árɛ́mɛ́, ɛnɛ ɛ́kʉ yi ankwɛn anyu bɛ bɔ mánkɛ́m yi bɛsí bho. Bárɔp kpákpǎkpak.
Ɛnyɨŋ bábhɛ́bhɛ́ Yesu ɛ̌ti nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m
(Mt 22.23-33; Mk 12.18-27)
27 Mbɔk bǒnkwɔ Sádusi bárɔ́k ntá Yesu babhɛp yi ɛ̌ti nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Bǒnkwɔ Sádusi bábhɨ́kɨ́ noko nyaka bɛ bawú bápɛ̀t chɔŋ nsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Babhɛp yi bɛ, 28 “Ntɔŋ, Moses asɨŋ ndǔ ɛbhé ɛyɛsɛ bɛ, mbák mmu ángú ándɔ́ ngɔrɛ́ kɛ bɔ́ kɛbhɔŋ yɛ̌ mmɔ́, mɔ́mayi abhɔŋ bɛsɔt ngɔrɛ́ wu bɛ́ ámbé bɔ nɛ yi ndǔ nnyɛ́n manɔ anɛ ágú. 29 Bɔ̌ chi amɔt bati tándrámɔt báchí nyaka. Anɛ mbɨ abháy ngɔrɛ́, agú kɛbhɔŋ yɛ̌ mmɔ́. 30 Anɛ ákòŋo asɔt kɛ́nkwɛ́sɛ́ wu ndǔ nɛbhay agú kɛbhɔŋ mmɔ́. 31 Anɛ ájwí bati arat nkwɔ asɔt yí kɛ agú kɛbhɔ́ŋ mmɔ́ nɛ yi. Ɛ́fákári ɛnyumɔt nɛ bɔ mankɛm bati tándrámɔt. 32 Ndǔ ngwɛnti, ngɔrɛ́ wu nkwɔ agú. 33 Ndu ɛchi nɔ, mpok Mandɛm ákʉ̀ bawú mámpɛ́tnsɛm ndǔ nɛpɛ́m, ngɔrɛ́ wu ǎbhák anɛ agha? Ndu bɔ́ mankɛm, bati tándrámɔt, yɛ̌ntɨkɨ mmu wap abhay nyaka yi.”
34 Yesu akɛmɛ bhɔ bɛ, “Fá amɨk, baghɔrɛ́ nɛ babhakanɛm bábháy batɨ, 35 kɛ bo abhɛn chɔ́ŋ bápɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m, mǎnchwe ndǔ mmɨk nkɔ, bápú pɛrɛ bháy nɛbhay 36 mbɔnyunɛ bápú pɛrɛ kway bɛgu. Bábhak mbɔ bɔángɛl Mandɛm, bábhak bɔ̌ Mandɛm abhɛn yi akʉ bápɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. 37 Yɛ̌ chí Moses atɔŋ nyaka kpoŋoroŋ ndǔ mbok ɛnɔk ɛnɛ́ ngó ádù arɛ bɛ bawú bápɛt chɔŋ nsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Ndǔ basɨŋɨ́ mi ɛ̌ti mbok ɛyɔ, Moses ǎbhɨ̀ŋɨ Mandɛm mmu achi Acha bɛ, ‘Mandɛm Ábraham, Mandɛm Áisek, Mandɛm Jekɔ́p!’ 38 Ɛyɔ ɛ́tɔ̀ŋ bɛ Mandɛm achí Mandɛm bo abhɛn bachi nɛpɛ́m. Apú Mandɛm bawú. Ntá Mandɛm, bǒbhɔ mankɛm bachi nɛpɛ́m.”
39 Mbɔk batɔŋ ɛbhé Mandɛm báká nɛ yi, barɛm bɛ, “Ntɔŋ, ɔrɛm sayri!” 40 Yɛ̌ mmu kɛpɛrɛ mɔ bɛ́bhɛp yi yɛ̌nyɨŋ.
Mpɛmɛ Mandɛm afyɛ́ nyaka bariɛp bɛ́ ǎtò
(Mt 22.41-46; Mk 12.35-37a)
41 Yesu abhɛ́p bo abhɛn bághòk yi bɛ, “Ná bákwày bɛrɛm bɛ Mpɛmɛ Mandɛm afyɛ́ nyaka bariɛp bɛ ǎtò achi ɛbhárɛ́mɔ Mfɔ Debhít? 42 Mbɔ̌ŋ Debhít asɨ̌ŋ amɛm Ɛkáti Bakway bɛ:
‘Mandɛm Acha arɛm nyaka ntá Acha wa bɛ,
chɔkɔ fá ɛbhě awɔ́nɛm ɛya ndǔ ɛnɔkɔ-kɛnókó,
43 kpatɛ nkʉ bǒmpap abhɛ mándɔp mbɔ ɛnɔk
ɛnɛ chɔŋ ɔ́nyàŋa bɛkak arɛ.’
44 Debhít ǎbhɨ̀ŋɨ nyaka Mpɛmɛ ɛrɛ bɛ Acha. Ná Achǎ áyibhiri ambak ɛbhárɛ́mɔ ywi?”
Yesu aghati bakoŋo bhi bɛ mánsɔ́t mpok nɛ batɔŋ ɛbhé
(Mt 23.1-36; Mk 12.38-40)
45 Bɛsí bo mankɛm abhɛn bághòk yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ, Yesu arɛm ntá baghɔkɔ́ bhi bɛ, 46 “Sɔt ka mpok nɛ batɔŋ ɛbhé Mandɛm. Bákɔŋ bɛghap mánkó mansɛp nɛ bɛwubhɛ wubhɛ́ ndɛn amʉɛt nɛfísiɛ bɛ bo mánkáká nɔ́kɔ́ bhɔ nɛ kɛnókó. Bákɔŋ nkwɔ́ bɛ́chɔkɔ ndǔ bɛbhaká kɛnókó amɛm bɛkɛrɛ́ nɛnɨkɨ́mʉɛt nɛ ndǔ bɛpa. 47 Nɛ mányìɛ̀ mɛnyɨŋ mánkwɛ́sɛ́ ndǔ mangwɔ, mánkʉ nɔkɔ bɛrɔ́rí nɛnɨkɨ́mʉɛt bɛsí bhó mbɔ bɛ bachi bɛrɨtí bho. Chɔŋ ntɛ́msí yap anjá ancha.”