Iring ididima kǝni sini
Iluka
Wɔri ni
Ʊyɛɛ Ikywi Ʊmi iring ididima Iluka
Ɛkǝri ʊtʊwa arʊ wɔrɔ nokunowo bi ɛkǝri ʊyaa ʊʊsha, yip arʊ ni ʊʊma sini uyen nge asani Iluka, avuwa ikang ngɛɛ. Bʊkywɛrɛ ugyurho orokru ededei arʊ sini ɔnuo Burhan kǝni imi sini Iyesu si, Iluka kɔ wɔrɔ ʊwɔrɔ ʊsusa bikywi Iyesu kǝni ʊtina ngɛ.
Iring ididima yen irɛ ni irokyoro ni ʊyaa ʊʊsha ʊtina atina Iyesu kǝni okyoro Ipya ayaa ʊʊsha apari yen asani ereying ngee ɔwɔri kyekya eberi ereying dang, Itiyofolus (1:3), arʊ sini ʊtʊwa yen asani, “Arʊ sini ɛwɛi Ʊnʊng.”
Okro ikywi iring ɛkǝri iring ididima iyoyo ini ɛkǝri ushoo oforo Iyesu kǝni imi sini ikooba adarha ekǝri ikiri ese men 19:9,10. Ani akywi ʊring men: Iyesu Kristi ɛkǝri oforo, ɛkǝri ering ʊshisha, okwo ni arʊ sini ani bidɔɔ igara kǝni oforo arʊ sini ɛnɛ kpɛrhimɔ Ʊnʊng.
Bi utumo ukpo Iyesu kǝni ʊshinɛ ngɛ, ɛkǝri ʊyaa ʊʊsha kǝ shere ɔnɔ ʊmɛr ni ofofuru kǝni ʊsha aki ikrʊ Ʊnʊng sini ipri tirɛmɔ.
Ubyere Iyesu kǝni Inijie (1:1—2:52)
Ibaptisma Iyesu kǝni ʊmarha (3:1—4:13)
Ʊtina Iyesu bi Igalili (4:14—9:50)
Ʊtina Iyesu bi ʊtira kekya Urushelima (9:51—19:27)
Ʊtina Iyesu bi Urushelima (19:28—20:47)
Ʊtana onuo Ʊnʊng ʊring sini ukyeba (21:1-38)
Ukpo Iyesu kǝni ʊshinɛ ngɛ (22:1—24:53)
1
Imisini isi Iluka wɔri ʊyaa ʊsha wen
1 Ɔrɔ ɔmɔmɔrʊ Itiyofolus, orokru na pany wɔrɔ bikywi ʊʊma sini ʊsi bi idɔɔ eri.
2 Orokru men wɔri arʊ nɛmɛr kǝni sini akʊng, orong bi tee ni.
3 Imyɛ kam, ipyerhe ʊʊmamen noshushong nɛmɛr wroo bai itee, Irii ini igyang iwɔrɔ atananw nɛmɛr kǝni ushoyoni ari ɔmɔmɔrʊ Itiyofalus.
4 Aki ʊkpɛrhi ngɛ nashisha asani imisini ɛmɛr nwʊ ʊbrʊbrʊwɔɔ.
Ubyere Iyohana arʊ Ibaptisma
5 Akywa dang Ihiridus ngee ani ogumo Iyahudiya, Ogoku Ʊnʊng nʊwɔ amisini ayirhi ʊtʊwa ngɛ ni Izakariya. Arʊ sini okuni bai edei ʊna Ogoku Abija. Kǝnawɔ eree Alisabatu kaa okuni bai edei Iharuna Ogu ubyen Ʊnʊng.
6 Izakariya kǝni eree Alisabatu kukumo aki nashisha bite Ʊnʊng. Asa nɛmɛr kǝni sini ɛwɛi bi ogro Ete pɛri ni.
7 Asamɔ ni ɔnɔɔ, bɛkɛi sini Alisabatu saa ni ubyere ngɛ. Eme ɔkɔrɔmɔ kukummo.
8 Akywa ka fwa sini Izakariya kǝni orobyoo amu ʊna Abija ani bi ʊtina, ani owroo ʊsa ʊtina ogoku bi ite Ʊnʊng.
9 Apari wɔ oko shoo nʊ uworo nge kǝni sini ɛrɛn uworo ogoku, ɛngɛɛ nʊ raa ubyen Ʊnʊng Ete aka pya ɛnyɛ ʊnyang ʊduduma.
10 Sini akywa ʊpya ɛkǝri ɛnyɛ ʊnyang ʊduduma fwa, kukum orokru ni besing asʊ sɔrhɔ Ʊnʊng.
11 Atina Ete ko kuno bi itee, ka ting ba avu ʊra ʊnara ɛnyɛ ʊnyang ʊduduma.
12 Akywa sini Izakariya rii ɛkǝri atina Ʊnʊng aka kung irung nge asuya owroo
13 Atina Ʊnʊng ka sani, “Izakariya bekya kung irung! Ʊnʊng kʊng ʊsɔrhɔnw, erenw Alisabatu nʊ byerenw ɛnɛ ɛrimɛ, inyi nʊ yirha ʊtʊwa ngɛ ni Iyohana.
14 Anʊ konyi ofofuru ba, orokru napany nʊmɛ ni ubyere nge.
15 Anʊ shoo ɔrɔ mɔmɔrʊ eberi Ete. Ana ʊsaa omung inabi ko akama, wroo bai idɔɔ ofo akwaa Ering Ʊshisha nʊ shoo kǝni ɛngɛ ngɛ.
16 Anʊ tere arʊ Isrela na pany ke ba eberi Ete Ʊnʊng mɔ.
17 Anʊ kpite Ete, akywa sini eye ba, eye ba ni ʊring kǝni ikrʊ edei eying ni Iliya. Anʊ tere ikywi ɛkpɛri kya eberi ɔnɔmɔ, etere ikywi arʊ larha amraa ke kya ɛsɛr ara amraa asa iminisi ini nɛgbɛn, anʊ kyene orokru okyo asʊ ʊsha ukye ba Ete.”
18 Izakariya ko gyurho atina Ʊnʊng ka sani, “Ini sa nenyee kǝ kperhi ni iring yen nʊ tirɛ? Imye we ito ɛkpɛri, erem kaa ɔkɔrɔ ngɛ nagang.”
19 Ɛkǝri atina Ʊnʊng ka sani ɛngɛɛ ni, imyɛɛ ni Ijebrilu. Ko ikina ikpara ini bi ite Ʊnʊng. Ɛngɛɛ atʊmim iba pya onuo ni ɔnwɔ atananw iring ididima yen.
20 Bai kaimen ʊnʊ rana na kprʊkpring ʊna sʊ branw ʊpya onuo kekya ʊnʊng sini ʊring men nʊ tirɛ, bi ɛkɛi sini unoyorong ni iring mi, imisini inʊ tirɛ akywaa ba fwa.
21 Bakywa sini atina Ʊnʊng kʊ pɛrɛ ni Izakariya orokru kʊ shaa besing, akasʊ wɔrɔ ofo ikimɔ yɔ isi Izakariya dɛrhi ngɛ kǝn bi ubyen Ʊnʊng.
22 Akywa sini obo kuno ana braa ʊpya onuo ni ɔmɔ, orokru kǝ kperhi ni ara ni ɔmɔrʊ bidɔɔ ubyen Ʊnʊng, ʊwɔɔ Izakariya kʊ pɛrɛ ni ɔmɔ ni ivʊ bau ʊbra ʊpya onuo.
23 Akywa sini awri ʊtʊna ngɛ tirɛ Izakariya kɔsɔɔ ngɛ apya.
24 Anakywa naji eree Alisabatu ka kpin ofo kasa ipɛri itong bau ukuno esing.
25 Aka sani, “Ete karha sam inyen ima,” “Ete sam ima ididima, oworom ʊwaa bi eberi orokru.”
Atani ubyere Iyesu
26 Akywa sini ofo Alisabatu fwa ipɛri iten, Ʊnʊng ka tʊma atina ngɛ Ijebrilu kya apya sini ayirhi ʊtʊwa yɔ ni Inazaret bi ibʊng Igalili,
27 kya eberi adira sini ɛnɛkpɛrhi ngɛ ɛrɛrimɛ sini owo lorho ʊbarha Isufu ɛyɛri Idouda. Ʊtʊwa ɛkǝri adira ni Imeri.
28 Atina Ʊnʊng kii eberi ngɛ, iku fong, ka sani ngɛ ni, “Ʊnwʊɔ ʊni arʊ sini Ʊnʊng wɛinwʊ nagang! Ete ni kǝni ɔnwɔɔ.”
29 Imeri kǝ pen uwure ngɛ nagang ni iring ngɛ, kasʊ wɔrɔ ofo ni akyina edei ufo ni kǝn.
30 Ɛkǝri atina Ʊnʊng ka sani ɛngɛɛ ni, “Imeri bekya kung irung, kii upen ʊyirha eberi Ʊnʊng.
31 Ʊnʊ kpara ofo ebyere ɔnɔ ɛrɛrimɛ, ʊnʊ yirha ʊtʊwa ngɛ ni Iyesu.
32 Anʊ shoo ɔrɔ mɔmɔrʊ, anʊ yirha ngɛ ni Ɔnɔ Arayaya Ʊnʊng, Ete Ʊnʊng nʊ maa igɔgɔrʊ Igumo Ɛkpɛri ngɛ Idouda.
33 Anʊ kong igumo ʊna Iyakubu ishishaa, igumo nge sayo na akʊrha ngɛ.”
34 Imeri ko gyurho atina Ʊnʊng ni “Iring yen nʊ shoo nenyee wo, imyɛ arʊ sini inɛ kpɛrhim ɛrɛrimɛ?”
35 Atina Ʊnʊng ko yoro ngɛ ka sani, “Ering Ʊshisha nʊ shuro ba yanw, ikrʊ Ʊnʊng ara yaya nʊ franw. Bi kǝna Ɔnɔ sini ʊnʊ byere anʊ shoo nashisha, anʊ yirha ngɛ ni Ɔnɔ Ʊnʊng.
36 Kǝnawo arʊpyanw Alisabatu nʊ byere ɔnɔ bi idɔɔ ʊkɔrɔ ngɛ. Kǝni sini akpari ni anasʊ ubyere ngɛ ni, nɛchiyɛn okofo ipɛri iten,
37 bai ima sini igyi ni Ʊnʊng ʊsa.”
38 Imeri ko yoro ni, “Ina agara Ete ngɛ” kǝni sini ʊpɛri ni ishoo kǝna bi ikywim. Atina Ʊnʊng ka shere ngɛ akyaa.
Imeri kyi urong Alisabatu ngɛ
39 Akywa dang, Imeri ko tuno ʊʊma akpin ʊtira nekǝkǝrhe kyaa ki opyo apya ki oyokro sini ayirhi ni Iyahudiya.
40 Sini afwi ɛkǝri apya, aka raa ʊna Izakariya, oko rong Alisabatu nge ofoo.
41 Ni sini Alisabatu kʊng ufo Imeri Ɔnɔ idɔfoo kǝyin ni ɛmɛ, Ering Ʊshisha karaa ngɛ.
42 Aka takpa ayaya kani: “Ʊnʊng tanw onuo adadʊma. Ʊnʊng ta Ɔnɔ sini ʊnʊ byere onuo adadʊma.
43 Ikisi Ʊnʊng pri ni ʊwaami kǝn, sini ogro Etem nʊ ba bi owrom?
44 Ikpara sini ikʊng ihywi oshongnwu, ɔnɔ idɔɔ ofom kǝ yin ni ɛmɛ.
45 Ʊnʊng ta arʊ sini oyori ni Ete nʊsa ima sini ɛpɛri bi ikywi ngɛ onuo adadʊma!”
Imeri tii ʊtɛ ʊdɔ Ʊnʊng
46 Imeri ka sani,
“Ipam dɔɔ Ete ngɛ,
47 kǝnawo ʊring mi ku mɛ ni imisini Ʊnʊng mi arʊsam oforo sim,
48 kii adirha ni ɛmyɛ agara ngɛ arʊ sini akpari ʊkaa atata.
Bai kaimen kukum orokru nʊ yirham ni arʊ ofofuru
49 kii Arayaya sam nɛgbɛn.
Ʊtʊwa ni ashisha.
50 Ese kʊng okwo arʊ sini akʊng irung ngɛ,
bai ituo kyekya ituo.
51 Ʊnʊng sarʊ ʊring ujujire ni avuɔ,
eyeri arʊ fwa igɔng bidɔɔ ikywimo,
52 oshuro ogumo bi igɔgɔrʊ igumo mo,
eke shwe arʊ sini akpari ʊkamɔ atata ayaya.
53 Ama arʊ kʊng ihywʊng ʊmʊduduma,
Aka shirha arʊ shoo nʊ ʊmaa avu akʊrʊ.
54 Ekǝ shɛ agara ngɛ Isrela,
ka dirha ni okwo,
55 kya eberi Ibraim kǝni ɛyɛri ngɛ ishishaa,
kǝni sini atani ɛkpɛri arʊ ni.”
56 Imeri kikii kǝni Alisabatu nge, etekya ʊsa ipɛri itaru ko shoo nʊ sɔɔ ngɛ kidɔɔ Ʊnaa.
Ubyere Iyohana ari Ibaptisima
57 Sini akywa fwi ami ubyere Alisabatu ekǝ byere ɛnɛɛrimɛ.
58 Ariyoyou kǝni arʊpyaa akʊng sini Ete kʊng okwo ngɛ nagang ɛkǝ mɛ kǝni ɛngɛɛ.
59 Sini Ɔnɔ fwa awri ochupari, aka ba ushoo igang, aka waa ʊyirha ngɛ ni ʊtʊwa ɛkpɛri ngɛ Izakariya,
60 Akwa ɔnɔ ka sani, “O-o anu yirha ngɛ ni Iyohana.”
61 Aka sani ɛngɛɛ ni, “Bi idɔɔ arupyanw ararʊ saa ni ʊtʊwa dang ngɛ.”
62 Oko gyurho ɛkpɛri ɔnɔ ni ivu ʊwaa ʊkpɛrhi, ni ʊkina ʊtuwawɔɔ ɛwɛi ni ama ɔnɔɔ.
63 Ekǝ yen ni, amaa ima ʊwɔrɔ. Ikʊ iyang ko gyo avu bi kɔw nisini ɔwɔri, “ʊtʊwa ni Iyohana”.
64 Akywakywa dang onuo kɔ furɔ irimɛɛ ka shire, akasʊ pya onuo, asu dɔɔ Ʊnʊng ngɛ.
65 Kukum arʊ iyoyow ka kʊng irung, kukum bi ibʊng oyokro Iyahudiya orokru ku pɛrɛ ʊring men kukum.
66 Ikuyaa sini akung iring yen akasu wɔrɔ ofo bi ikywimɔ ko gyurho, “Ɔnɔ wen anushoo ikimɔyɔ?” Kii Ete niskǝni ɛngɛɛ.
Ʊtɛ Izakariya
67 Ʊring Ʊshisha kǝ tirɛ ɛkpɛri ngɛ Izakariya, ka tana itina Ʊnʊng:
68 “Arʊ dɔ Ete, Ʊnʊng Isrela,
kii ɛngɛɛ abii eberi aruo asamɔ oforo.
69 Ɛshinɛ arʊ ni arʊ sa oforo ɛrɛrɛ
baa ʊduna agara ngɛ Idouda
70 (kǝni sini ɛpɛri uwruwroo ni bi onuo arʊ tana onuo Ʊnʊng ʊshisha),
71 ani ɛngɛɛ nʊsa arʊ oforo bai avu arʊ sini atiirʊ bi ite,
kǝni bai ivʊ arʊ sini ana waamɔ arʊ
72 ka kʊng okwo ɛkpɛri arʊ
aka dirha ni imi sini olorhi iring nashisha,
73 ɔkɔ kro ukro kǝni ɛkpɛri arʊ Ibraim kani:
74 anʊ karha arʊ bavu arʊ sini ana waamɔ arʊ,
sini arʊ nʊ sa ʊtina ngɛ bai irung
75 arʊ nʊ sa ʊtina ngɛ shoo nashisha, ʊpʊpʊrhi bite Ʊnʊng kukum bi ʊkiki arʊ bi eyesing.
76 “Ʊnwɔ, ɔnɔm, anʊ yirhanw ni arʊ tana onuo Ʊnʊng Ayaya,
unuvo Ete ngɛ ite ʊkya ukyene nge ʊtira,
77 ʊnʊ tana orokru ngɛ ani anʊ pen oforo akywa sini
Ʊnʊng nʊ pʊnanyi ʊyanyi,
78 bekai sini okwo Ʊnʊng ni ɔgrɔɔ Ʊnʊng nʊ marʊ arʊ sa oforo
kǝni sini Ʊnʊng nʊta arʊ baa ayaya ni,
79 ata arʊ shoo idɔɔ eting
kǝni idɔɔ uwru ukpo,
ekyeng ni arʊ bi ʊtira ʊyari ikywi.”
80 Ɛkǝri ɔnɔ ko fɔnɔ kasa ikrʊ bi idɔɔ ʊring Ʊnʊng, aka kiki bi idɔɔ orumo kekya akywa sini okuni eyen ʊkaa owro ɔnɔ Isrela.