26
Jee magalge ɛnd tɛl kutn Isa
(Mk 14.1‑2; Lk 22.1‑2)
Kɛn Isa jaay dooy jeege aas sum se, naan̰ taaɗ jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ: «ꞋJeelki *laa Paak gɛn Yaudge se ɔɔpga ɓii di sum ɓo Ꞌkaana ɔɔ *Goon Deba se jꞋutu jꞋan̰ kɔkŋ kɔl ji jeege tu ɔɔ naaɗe an̰ ɓaa tupm tɔɔl ro kaag ki.» Gɔtn se *magal jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu ɔɔ magal taa ɓee Yaudge tus maakŋ ɓee magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki kɛn ron̰ Kayip se, naaɗe tus dɔɔk taarɗe je ɗoobm an̰ goon̰ kɔkŋ Isa taa an̰ ɓaa tɔɔlɔ. Naaɗe taaɗ ute naapa ɔɔ: «JꞋɔn̰te kɔkin̰ki ɓii laa ki, ey num jeege kiin̰ gɛn tɛɗn taara ɔɔ gɔtɔ tuju.»
Mɛnda ɓaaɗo ɔɔy itir do Isa ki
(Mk 14.3‑9; Jn 12.1‑8; Lk 7.36‑50)
Kaaɗ kɛn Isa Betani ki maakŋ ɓee Simon kɛn kꞋdaŋin̰ debm bikiɗi se, mɛnda kalaŋ ɓaaɗo ɔŋin̰a. Naan̰ se ɔk naka kalaŋ aan gɔɔ k‑ɓɔkɔlɔ, nakŋ se ko ɓo kꞋcɔɔc kꞋɗaapin̰a. K‑ɓɔkɔl se kꞋdaŋin̰ albatir. Ɔɔ itir maak ki se itir salal ɔɔ ɔɔn̰ɔ. Naan̰ ɓaaɗo ɔɔyin̰ do Isa ki, kaaɗ kɛn Isa iŋg ɔs kɔsɔ. Kɛn jee mɛtin̰ ki jaay aak nakŋ mɛnd se tɛɗ se, maakɗe tuju ɔɔ baag taaɗn ute naapa ɔɔ: «Gɛn ɗi jaay itir se naan̰ tujin̰ bin se? Itir se jꞋan̰ dugin̰ te zo ɔɔn̰ɔ ɔɔ gursin̰ se jꞋan̰ nigin̰ jee daayge tu.» 10 Kɛn Isa jaay booy taarɗe se, naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «Gɛn ɗi jaay naase Ꞌtɛrɛcki mind mɛnda se? Nakŋ naan̰ tɛɗum maam ki se, kɛse nakŋ jiga. 11 Jee daayge se daayum utu te naase. Num gaŋ maam se, daayum mꞋkɔŋ kiŋg te naase eyo. 12 Itir mɛnd ɔɔyum rom ki se, ɗaapumga roma gɛn kɛnd maakŋ ɓaaɗ ki. 13 ꞋBooyki bɛɛ, mꞋasen taaɗa: do naaŋa ute magalin̰ se gɔtn gay gay kic ɓo, kɛn jeege utu Ꞌtaaɗn Labar Jiga se, nakŋ kɛn mɛnd se jaay tɛɗum se, jeege paac utu kɔɔsn maanin̰a ɔɔ saapm do nak kɛn naan̰ tɛɗ ese se.»
Judas ut Isa
(Mk 14.10‑11; Lk 22.3‑6)
14 Tɛr Judas Iskariɔt, naan̰ maakŋ jee mɛtn Isa kɛn sik‑kaar‑di se, ɓaa ɔŋo *magal jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu, 15 ɔɔ ɗeekɗen ɔɔ: «Kɛn maam mꞋɔk mꞋɛɗsenga Isa num, naase amki kɛɗn ɗio?» Gɔtn se naaɗe mɛɗ ɛɗin̰ gurs tamma si‑mɔtɔ. 16 Naan̰ kɛn se sum ɓo Judas baag je ɗoobm an kutn Isa.
Isa tɛɗ *laa Paak gɛn Yaudge ute jee mɛtin̰ ki
(Mk 14.12‑31; Lk 22.7‑34; Jn 13.1‑38; 1Kɔr 11.23‑25)
17 Ɓii deet deetn gɛn laa mappan ɔk ɔrɔm ey se, jee mɛtn Isa ki ɓaaɗo tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Kɔsn gɛn laa Paak se, naai Ꞌje jꞋaisin̰ tɛɗn kaam gay?» 18 Isa ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋƁaaki maakŋ gɛgɛr ki, gɔtn gaab ki kalaŋ bini ɔɔ ɗeekin̰ki ɔɔki: ‹Debm dooyje ɗeek ɔɔ ɓɛrɛ, kaaɗin̰ ɔɔpga gɔɔrɔ ɔɔ naan̰ ute jee mɛtin̰ ki se je ɓaa tɛɗn laa Paak se ɓei ki.›» 19 Jee mɛtin̰ ki ɓaa tɛɗin̰ aan gɔɔ kɛn Mɛlɗe taaɗɗeno ɔɔ naaɗe ɓaa tɛɗ kɔsn gɛn laa Paak se gɔtn ese.
Isa taaɗ jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ deb kalaŋ utu an̰ kutu
20 Kɛn aan do tɛgɛr gɔtɔ ɓaa ɔk jin̰ se, Isa ute jee mɛtin̰ kɛn sik‑kaar‑di se ɓaaɗo iŋg ɔs do tabil ki. 21 Kaaɗ kɛn naaɗe iŋg ɔs kɔs se, Isa ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋBooyki bɛɛ mꞋasen taaɗa: maakse ki se, deb kalaŋ utu am kutu.» 22 Gɔtn se jee mɛtin̰ ki se maakɗe tuj kasak kasak ɔɔ naŋa naŋa kic ɓo baag tɔnd mɛtn Isa ɔɔ: «Mɛluma, lɔ nakŋ se tɛɗn maam lɛ?» 23 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Debm kɛn ɔl jin̰ maakŋ baay ki ute maam se, naan̰ ɓo debm utu am kutu. 24 Ɗeere, *Goon Deba se, utu Ꞌkooy aan gɔɔ kɛn *Raa taaɗno maakŋ Kitap ki, num gaŋ ɔɔn̰ deb kɛn an̰ kut se! Debm bin se kɛn jꞋoojin̰ te ey kic ɓo bɛɛ kaca.» 25 Judas, naan̰ ɓo debm kɛn utu kutn Isa se, tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Debm dooyje, lɔ nakŋ se tɛɗn maam lɛ?» Ɔɔ Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Aan gɔɔ kɛn naai ɗeekin̰ se.»
Isa ɛɗɗen kɔsn taaɗ mɛtn taar yon̰a
26 Kaaɗ kɛn naaɗe ɔs kɔs se, Isa uun mappa jin̰ ki, tɔɔm Raa ɔɔ dup ɛɗin̰ jeege tun mɛtin̰ ki ɗeekɗen ɔɔ: «Ɔk ɔski, kɛse roma.» 27 Tɛr naan̰ uun *kɔɔp ɗooc te tɔtn koojn̰ kaagŋ kꞋdaŋin̰ bin̰ se jin̰ ki, tɔɔm Raa ɔɔ ɛɗɗesin̰a, ɗeekɗen ɔɔ: «Paacki se, naŋa naŋa kic ɓo ɔk aaye aaye, 28 kɛse moosuma kɛn taaɗ ɔɔ *Raa dɔɔkga ute naase. Moosn se ɔɔy taa jee dɛna, taa Raa aɗen tɔɔl *kusin̰ɗege. 29 ꞋƁooyki mꞋasen taaɗa: tɔtn ese se, mɔɔtn maam mꞋkaay ey sum, bini mꞋɓaa kaay tɔtn koojn̰ bin̰ kiji ute naase se maakŋ gaar Bubum ki jaay sum.»
Isa taaɗ ɔɔ Piɛr utu an̰ baate
30 Kɛn naaɗe aar kaa gɛn keem Raa aas se, naaɗe teec ɓaa ook do *kɔsn ɔlib ki. 31 Kɛn naaɗe utu ɓaa ɓaa sum ɓo, Isa taaɗ jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ: «Maakŋ nɔɔr kɛn jaaki se, naase paacki utu amki kaan̰ rɛsɛ. Taa Raa taaɗga taaɗ maakŋ Kitapin̰ ki ɔɔ: Maam mꞋutu mꞋtɔɔl debm gaam baatge, ɔɔ baatin̰ge se lɛ utu Ꞌkaan̰ wɔɔkɔ.* 32 Num kɛn maam jaay mꞋooy mꞋduroga num, maam mꞋkɔnd naana mꞋasen ɓaa booy taa naaŋ Galile ki.» 33 Gɔtn se Piɛr ɗeekin̰ ɔɔ: «Kɛn jee mɛti ki jaay rɛsi paac kic ɓo, maam se mꞋai kɔŋ rɛs eyo!» 34 Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «ꞋƁooy bɛɛ mꞋai taaɗa: maakŋ nɔɔr kɛn jaaki se, kɔr kɔrɔn̰jɔ Ꞌkɔɔy ey sum ɓo, naai am Ꞌbaatn ɗɔɔl mɔtɔ Ꞌɗeekŋ ɔɔ Ꞌjeelum eyo.» 35 Piɛr ɗeekin̰ ɔɔ: «Maam se kɛn am kaan te yoa kic ɓo, mꞋai baati eyo!» Ɔɔ jee mɛtin̰ kɛn kuuy se kic ɓo paac taaɗ aan gɔɔ gɛn Piɛr se.
Isa tɔnd mɛtn Raa Getsemane ki
(Mk 14.32‑42; Lk 22.39‑46; Ɛb 5.7)
36 Gɔtn se Isa ute jeegen mɛtin̰ ki aan gɔt kɛn kꞋdaŋin̰ Getsemane ki se ɔɔ naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «Iŋgki gɔtn ara, kɔr maam mꞋkiikŋ cɔkɔ mꞋaɗe ɓaa tɔnd mɛtn Raa se.» 37 Naan̰ ɔk ɓaan ute Piɛr ɔɔ gaan Zebedege dio, gɔtn se maakin̰ baag tuju ɔɔ taar maakin̰ ki naŋ tak. 38 Gɔtn se naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «Maam se maakum tujga ɔɔ nirlum teecga aan gɔɔ mꞋaki kooyo. Anum naase se iŋgki gɔtn ara; ɔɔ ɔn̰ten Ꞌtooɗki bia, iŋgki zɛɛrɛ ute maama.» 39 Naan̰ iin̰ iik naan ki cɔkɔ se, ɓaa ɛrg ɔnd naanin̰ naaŋ ki ɔɔ baag tɔnd mɛtn Raa ɗeek ɔɔ: «Bubuma, kɛn naai Ꞌje num iikum *kɔɔpm dubar se rom ki naata! Naɓo Ꞌtɛɗ aan gɔɔ kɛn naai maaki jea, num aan gɔɔ kɛn maam ɓo mꞋje se eyo.»
40 Kɛn naan̰ ɔk tɛrl ɓaaɗo ɔŋ jee mɛtin̰ kɛn mɔtɔ se, tooɗ tooɗ bia, ɔɔ naan̰ ɗeek Piɛr ki ɔɔ: «Lɛr kalaŋ kic ɓo naase ɔŋ aasin̰ki te gɛn kiŋg zɛɛr te maam ey ne? 41 Naase iŋgki zɛɛrɛ, Ꞌtɔndki mɛtn Raa, taa naase aki koocn̰ maakŋ nakŋ naam ki eyo. Maakŋ debkilimi se je tɛɗn nakŋ bɛɛ, naɓo daa ron̰ ɓo ɔŋ aasin̰ eyo.»
42 Tɛr naan̰ ɔk tɛrl gɛn k‑dige iik naan ki cɔkɔ daala ɔɔ ɓaa tɔnd mɛtn Raa ɔɔ: «Bubuma, kɔɔpm dubar se jaay naai amsin̰ kiik eyo ɔɔ kɛn mꞋan̰ kaay tak num ɔn̰ maakje naai ɓo Ꞌtɛɗa!» 43 Kɛn naan̰ ɔk tɛrlo daal se, ɓaaɗo ɔŋ jee mɛtin̰ ki tooɗ tooɗ bia ɔɔ kɛn bi ɔkɗe se, kaamɗe kic ɔŋ aak eyo. 44 Isa iin̰ ɔn̰ɗe kɛn naan̰ iik naan ki cɔkɔ se, naan̰ baag tɔnd mɛtn Raa gɛn k‑mɔtɔge, ɔɔ maakŋ tɔnd mɛtin̰ ki se naan̰ iŋg ɗɔɔl taar ese sum. 45 Tɛr naan̰ ɔk tɛrl ɓaaɗo ɔŋ jee mɛtin̰ ki ɔɔ ɗeekɗen ɔɔ: «Maakŋ tooɗn bise ki se naase utu Ꞌtooɗ Ꞌtɔɔlki tɔɔl kɔɔrse rɔk la? Bɛrɛ, bɛɛga, kaaɗin̰ aasga ɔɔ *Goon Deba se jꞋan̰ kɔkŋ kɔl ji jee tɛɗn kusin̰ge tu. 46 Iin̰ki, kꞋɓaaki! Aakki, debm am kut se aanga.»
Isa jeege ɔkin̰a
(Mk 14.43‑50; Lk 22.47‑53; Jn 18.3‑11)
47 Kaaɗ kɛn Isa utu taaɗ naŋ te taarin̰ ey sum ɓo, gaŋ maakŋ jeege tun mɛtin̰ kɛn sik‑kaar‑di se, debm ron̰ Judas se aana. Naan̰ ɓaaɗo ute dɔɔl jeege dɛna mɛtin̰ ki kɛn ɔk gɔrɗ‑jɛrlɗege ɔɔ te sirɗɗege. Jee se *magal jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu ute magal taa ɓee Yaudge ɓo ɔlɗeno. 48 Judas, naan̰ ɓo debm utu kutn Isa se, taaɗoga taaɗ jeege tun ese se ɔɔ: «Debm jaay maam mꞋan̰ baam kɔkɔ ɔɔ mꞋkaay ciilin̰ se, kɛse ɓo naan̰a! Ɔkin̰ki.» 49 Judas naar ɓaaɗo cɛɛ Isa ki ɔɔ ɗeekin̰ ɔɔ: «Debm dooyje, tɔɔsɛ!» Gɔtn se naan̰ baam ɔkin̰a ɔɔ aay ciilin̰a. 50 Ɔɔ Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Mɛɗuma, nakŋ naai Ꞌɓaaɗo tɛɗa se, Ꞌtɛɗin̰a.» Gɔtn se jee dɛngen kꞋɓaaɗo tɛl se, iij‑ɔkin̰a. 51 Gaŋ kɛn Isa jaay jꞋɔkin̰ se, maakŋ jeege tun mɛtin̰ ki se, deb kalaŋ ɔɔɗo gɔrɗ‑jɛrlin̰a ɔɔ ɔg gaaŋ te bi debm tɛɗn naabm magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki. 52 Gɔtn se Isa ɗeekin̰ ɔɔ: «Gɔrɗ‑jɛrli se Ꞌtɛrl ɔlin̰ maakŋ saapin̰ ki gɔtin̰ ki. Taa jeegen tɔɔl jeege ute gɔrɗ‑jɛrlɗege se, naaɗe jꞋutu jꞋaɗen tɔɔl ute gɔrɗ‑jɛrlɛge kici. 53 Naai Ꞌjeel ey la, kɛn maam jaay mꞋtɔndga mɛtn Bubum num, naan̰ am naar naakŋ ute dɔɔl kɔɗin̰ge sik‑kaar‑di se? 54 Kɛn bin ey num taar Kitap taaɗ se Ꞌkaan ɗoobin̰ ki ɔɔ ɗio?» 55 Naan̰ kɛn se Isa ɗeek jee dɛnge tu se ɔɔ: «Naase Ꞌteeckiro ute gɔrɗ‑jɛrlsege ɔɔ te sirɗsege jaay, Ꞌɓaamkiro kɔkɔ aan gɔɔ debm ɓoogo se. Ey num ɓii‑raa maam mꞋlee dooy jeege daan bɔɔr *Ɓee Raa ki se, naɓo naase ɔŋ ɔkumkiro te eyo. 56 Num gaŋ nakŋ se jaay aan se, taa taar kɛn jee taaɗ taar teeco taar Raa ki raaŋin̰o maakŋ Kitap ki do dɔkin̰ se, Ꞌkaan ɗoobin̰ ki.» Gaŋ gɔtn se, jee mɛtin̰ ki paac baatin̰a ɔɔ aan̰ rɛsin̰a.
Isa jꞋɔk kꞋɓaansin̰ naan Yaudge tun *jee kaakŋ mɛtn taarge
(Mk 14.53‑65; Lk 22.54,63‑65; Jn 18.12,13,19‑24)
57 Jee ɔko Isa se ɓaansin̰o ɓee Kayip ki, naan̰ ɓo *magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki. Ɔɔ maakŋ ɓee naan̰ ki se ɓo jee jeel taaɗn tɔɔkŋ mɛtn Ko Taar Raage ute magal taa ɓee Yaudge ɓaaɗo tusn maak ki. 58 Piɛr ɔko mɛtn Isa daanɗe goon dɔkɔ, daanin̰o bini aan daan bɔɔr ɓee magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki. Piɛr ɛndo ɓaa iŋg ute jee tɛɗn naabge, taa kaakŋ nakŋ kɛn utu Ꞌkaan do Isa ki.
59 Anum magal jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu, ute magal Yaudgen kuuy paacn̰ jee kaakŋ mɛtn taarge se, naaɗe je tɔl taara do Isa ki taa an̰ kɔkŋ mindin̰ num jꞋan̰ ɓaa tɔɔlɔ, 60 naɓo naaɗe ɔŋ te taar ɗim eyo. Ey num saaɗge dɛna ɓaaɗo tɔlin̰ taar‑kɔɔɓɔ don̰ ki taa an̰ kɔkŋ mindin̰a.
Cɔkɔ se maakŋ naaɗe ki se jeege di ɓaaɗo, 61 ɔɔ taaɗ ɔɔ: «Naaje kꞋbooyga gaabm ese se taaɗo ɔɔ: *Ɓee Raa se maam mꞋan̰ tɔɔkŋ naatn ɔɔ maakŋ ɓiige tun mɔtɔ sum ɓo mꞋan̰ kiin̰in̰ gɔtin̰ ki.»
62 Gɔtn se magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki se iin̰ ɗaara ɔɔ ɗeek Isa ki ɔɔ: «Naai tap ɓo Ꞌtɛrlɗen taar ɗim ey la do taarge tun naaɗe tɔli doi ki se?» 63 Gaŋ Isa do ɗɛk ɔɔ tɛrlin̰ taar ɗim eyo. Tɛr magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki se taaɗin̰ daala ɔɔ: «Ute ro Raa zɛɛrɛ mꞋtɔnd mɛti, Ꞌtaaɗjen tu naai ɓo *al‑Masi, Goon Raa se la?» 64 Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Kɛse naai ɓo Ꞌɗeekin̰a. Naɓo Ꞌbooyki mꞋasen taaɗa: naan ki se, naase utu aki kaakŋ *Goon Deba se, iŋg kiŋg do ji daam Sidburku ki ɔɔ kɛn naan̰ aɗe bɔɔy se aɗe kiŋg do gapar ki.» 65 Gɔtn se magal debm tɛɗn sɛrkɛ Raa ki iin̰ nɛɛpm te kalin̰a ɔɔ ɗeek ɔɔ: «ꞋBooyki! Gaabm se naan̰ naaj Raa! Naase nakage kꞋjeki saaɗn nam kuuy se, gɛn ɗi daala! Naase lɛ Ꞌbooykiga te bise kɛn naan̰ naaj Raa se. 66 Anum naase Ꞌsaapki ɔɔki ɗi?» Jee dɛn se tɛrlin̰ ɔɔ: «Ɗeere, naan̰ se nakin̰ yoa!» 67 Gɔtn se naaɗe tupin̰ ɓooro daan‑kaamin̰ ki ɔɔ tɔndin̰a. Jee kuuy se tɔndin̰ mɛtn bin̰ ki, 68 ɗeekin̰ ɔɔ: «Naai al‑Masi, debm kɛn taaɗ taar teeco taar Raa ki se, Ꞌtaaɗjen tu: debm kɛn tɔndi se, naŋa?»
Piɛr naaj ɔɔ naan̰ jeel Isa eyo
(Mk 14.66‑72; Lk 22.55‑62; Jn 18.15‑18,25)
69 Naan̰ kɛn se, Piɛr ɔɔp iŋg naata daan bɔɔr ki. Gɔtn se mɛnda kalaŋ, mɛnd tɛɗn naaba, ɓaaɗo ɔŋin̰a ɔɔ ɗeekin̰ ɔɔ: «Ɓɛrɛ, naai kic ɓo debm Isan kɔɗ Galile.» 70 Gaŋ naan jeege tu paac se, naan̰ naaja ɗeek ɔɔ: «Taar naai Ꞌtaaɗ se lɛ, maam mꞋbooy mꞋɔk mɛtin̰ eyo.» 71 Tɛr Piɛr iin̰ ɔn̰ gɔtn se ɔɔ ɓaa ɓaa kaam taa ɗoob kɛn magal se, mɛnd tɛɗn naabm kuuy aakin̰a ɔɔ ɗeek jeege tun gɔtn ese se ɔɔ: «Ɓɛrɛ, gaabm ese kic debm Isan kɔɗ Nazarɛt se!» 72 Gɔtn se Piɛr baag naaja daala ɔɔ naam taarin̰ ɔɔ: «Ɓɛrɛ, gaabm se maam mꞋjeelin̰ eyo!» 73 Kɛn naaɗe jaay iŋg cɔkɔ se, jeegen paacn̰ iŋg gɔtn ese se iiko cɛɛn̰ ki ɗeekin̰ ɔɔ: «Ɗeer ɗeer, naai se mɛtn naaɗe, taa taari taaɗ se kic ɓo tec gɛn naaɗe!» 74 Gɔtn se Piɛr baag naam taarin̰ ɔɔ: «Ɓɛrɛ, maam mꞋnaam rom te Raa, mꞋtaaɗsen mꞋɔɔ: gaabm se maam mꞋjeelin̰ eyo!» Gaŋ gɔtn se sum ɓo kɔrɔn̰jɔ naar ɔɔɗ ɔɔyɔ. 75 Gɔtn se, Piɛr naar saap do taar kɛn Isa taaɗin̰o ɔɔ: «Kɔr kɔrɔn̰jɔ tɔɔy ey sum ɓo, naai am baatn ɗɔɔl mɔtɔ.» Gɔtn se naan̰ teeco ɔɔ baag keem gab gab.
* 26:31 Aak Zak 13.7. 26:39 Kɔɔpm ara taaɗn ute kaaɗn kɛn naan̰ utu dabara dɛna do kaag ki aan gɔɔ debm kusin̰a.