NOK TE YEYOX 'ÃKTUX
1
Nok te Teop pu kax'ãmi'
Teop: —Hõmã tikmũ'ũn te hãpxopmã ka'ok pẽnãhã', tu' pẽnã hãmãxap, tu nõm hãpxopmã'ax 'ãktux, ha tik xop te nõm hãm'ãktux kax'ãmi tappet tu', yĩy 'ãte mõ'kupix punethok, tu hãm'ãpak, tu' yĩkopit, nũy nõmhã yũmmũg max, tu hãmpe'paxex, hu: Yã' 'ãte hãpxopmã'ax xohix kax'ãmi', tu tappet tu kax'ãmi', nũy xa mõ'kutnã', xa 'ãkuxa yũm ka'ok, nũy hãpxopmã'ax kopa' yũm ka'ok, tikmũ'ũn te xa nõm yũmmũgãhã'.
Pexkox yõg nũ'kutnã'ax te Yakanit pu hãm'ãktux
Hõmã 'Enot te hãpxexka Yonex yõg tikmũ'ũn xat, 'ĩhã Yakanit xip, tu 'Amit xop yõg 'ãmanex, 'ũxetut 'ãxet'ax 'Iyamet, ha 'Iyamet pa 'ãmãnex kutok hex. Yã' max Yakanit xi' xetut, tu hãpxopmã max, ha Topa te' pẽnãhã', tu' xat, ha' yĩpkox pip xi' xetut, 'ũmĩynãg hu' mĩy, pa 'Iyamet ka'ok, tuk-tok 'ohnãg, 'ũk-tok pip 'okpa kutut 'Iyamet xi' yĩpxox.
'Ãmnĩy 'ũm 'ĩhã Yakanit te 'ãmãnex yõg hãm hã' hãm, tu Topa pet kopa' hãm, ha 'Amit yõg xop xohix hãm, ha nõm xop te mõ' xap yõn, tu' xap tu' yũmmũgãhã', ha' xut Yakanit, nũy hãm, 'ũnõy yãnãn tu', pu mĩm xax 'ũm puk, nũy haxyã, xix mĩm hep 'ũm puk, nũy Topa pu' haxyã', ha Yakanit te Topa pet xexka ha' mõ'nãhã', 10 ha Yoneo yõg tikmũ'ũn tek-nĩhã' pip hãptopa', tu Topa pu hãm'ãktux pax, 'ĩhã 'ãmãnex xop te mĩm hep puk, mĩmpe yĩmũ' yũm ha' puk, nũy Topa pu' haxyã'. 11 Hãpxip 'ohnãg 'ĩhã Yakanit te pexkox yõg nũ'kutnã'ax pẽnãhã, ha mĩmpe puk'ax yĩka' xip, 'ũyĩp xe'e hã' xip, 12 ha' kuxãnõg, tu' kuxa te' yẽy, 13 pa nõm nũ'kutnã'ax te:
—'Ãkuxanõg hok, nũy 'ãka'ok. Topa te 'õg hãm'ãktux'ax 'ãpak, ha 'ãxetut te 'ãk-tok pit put putup, ha xate' xuxet'ax mĩy putup Yoãm. 14 'Ãk-tok put 'ĩhã 'ãkuxa hittup putup, ha tikmũ'ũn hittup putup kamah, 15 yã Topa te 'ãk-tok pit xexka mĩy putup, 'ũtut tex kopa' xip 'ĩhã Topa Koxuk te 'ãk-tok ka'ogãp-tup, yĩy xupyãg xat hok puyĩy xo'op hok, 16 tu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn punethok mõgãp-tup, tu 'Iyaet yõg Topa ha mõgãp-tup. 17 Yã Topa te 'ãk-tok nũ'kutnãp-tup tikmũ'ũn hah, pu yãy pupi hãm'ãktux. Hõmã mõnãyxop hittap 'Enit te Topa pupi hãm'ãktux, tu' ka'ok, ha kaxiy 'ãk-tok ka'ok putup, tu' tak xop pu: “'Ãpu, yãyhãhup,” kaxĩy, puk-tok tu gãy kuxyã', nũy nõm putup pax 'ũxeheh, ha 'ãk-tok te' yĩpkox 'ohnãg xop pu hupmãp-tup, pu hãmpe'paxex, nũy yãy hãmyoa', 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xat'ax nũn ha hãmyoa'. Kaxĩy.
18 Ha Yakanit te:
—'Ĩntu'. 'Ãtep yũmmũg'ah. 'Ũgkuxa yũm 'ohnãg hãm'ãktux kopah. 'Ũgkuxa te xa tu' pa yũm ka'ok, 'ũgkutut xik xetut hah. Kaxĩy.
19 Ha nõm nũ'kutnã'ax te:
—'Ũgmũn Gamineo. Topa keppak xip, tu Topa puk hãm, ha xa nũgkutnãhã', 'ũyĩy xa hãmyũmmũgã', tu xa hãm'ãpak max 'ãktux, 20 pãyã xate 'ãtu 'ãpa yũm ka'ok, tu kuxa yũm 'ohnãg. Xapi 'ãyĩy hok, tu mõktu 'ãxetut te 'ãk-tok put, yĩy ta 'ãyiy'ax 'ũxeheh, ta tu 'ãte' koit 'ohnãg hah. Kaxĩy. Tu' mõg pexkox ha' put pu'.
21 Ha tikmũ'ũn te hãptopa' pip, tu Yakanit hip, tu' hip, tu xe' hip, pa' nũn 'ohnãg, ha' yẽy. 22 Ha ta Yakanit te Topa pet xexka kopa' xip, tu hãptopa' mõg, tu' yõyxõg ka'ok, tu' yĩy tapax 'ohnãg, ha tikmũ'ũn te:
—'Ũpẽnã', Yakanit te Topa pet kopa' xip, 'ĩhã hãm yãy koxuk pẽnãhã'. Kaxĩy. Ha' yĩm xix, 'ũyĩy hok tu'.
23 Tu 'ãmãnex yõg hãm'ax kux, tu ta' mõg, tu mõktu yãy pet tu' xupep. 24 Hãpxip kutõgnãg 'ĩhã' xetut te kopak-tok yũm, tu mẽy te 5 hã' yãy pet kopa' xip, tu hãpkumep 'ohnãg, tu:
25 —Hõmã 'ãte yãyhãhup, 'ũgkutok 'ohnãg tu', pa Topa tek pẽnãhã', tuk kuxa ka', tu yõgnũ yãyhãhup nõah, yã hõnhãk kutok yũm 'ũgkopah. Kaxĩy.
Pexkox yõg nũ'kutnã'ax te Mãnix pu hãm'ãktux
26 Tuk-tok xuk mẽy te 6 'ĩhã Topa te nũ Gamineo kutnãhã', tu hãpxexka Ganinet yõg kõmẽn Nãyane tu nũ'kutnãhã', ha ta' nũn pexkox yõg nũ'kutnã'ax, tu nũktu Nãyane tu' xupep, 27 tu 'ũn yãyta hok ha' mõg, ha' xuxet'ax Mãnix, tu mõnãyxop Namix xop yõg Yoye mũtik yãytap-tup, pãyã' hok yũm. 28 Ha Gamineo te Mãnix pet ha mõ'nãhã', tu:
—'Ãneo. Topa te xa hãmmaxnãhã', tu nũ mũtik tihi'. Kaxĩy.
29 Pa Mãnix kuxãnõg, tu yãy pu hãm'ãktux, hu: Putep mũn 'ãktux nõ'õm? Kaxĩy. 30 Ha nũ'kutnã'ax te:
—Mãnix, Topa te xa hãmmaxnãhã', yĩy 'ãkuxãnõg hok. 31 Xate 'ãk-tok pit put putup, tu' xuxet'ax mĩy putup Yeyox. 32 Ha tikmũ'ũn xohix xat putup, yã' xuxet'ax nõy te: Topa Xe'ẽgnãg kutok pit. Kaxĩy. Hõmã mõnãyxop Namix te tikmũ'ũn xat, ha kaxĩy 'ãk-tok te tikmũ'ũn xat putup, 33 tu mõnãyxop hittap Yako mõkputox xat putup, tu hãmyãxatamuk xohix hã tikmũ'ũn xat putup mõg kuma' mõg, 'ap xat kux putup'ah Yeyox. Kaxĩy.
34 Pa Mãnix te:
—'Ĩntu'. 'Ãtep yũmmũg'ah. 'Ũgkutok put te xĩy? Yãk hok yũm. 'Ãte tik 'ũm mũtik 'ũgnõm 'ohnãg. Kaxĩy.
35 Ha nõm nũ'kutnã'ax te:
—Topa Koxuk ka'ok, tu 'ãk-tok putnãp-tup, 'ĩhã hok yũm, yĩy 'ãk-tok max xe'ẽgnãg, yã Topak-tok xe'ẽgnãg. 36 Yũmmũg. 'Ãxape Iyamet kutut, tuk-tok te' kopa' yũm, ha mẽy te 6 'ũk-tok xuk, 'ũk-tok nõm hãmãxap xuk. 37 Topa te hãpxopmã'ax xohix. Kaxĩy.
38 Ha Mãnix te:
—Hamũn. 'Ãte Topa puk kopaxux hãk xip, tu nũk xup, tu Topa tu hãpxopmãhã'. Xate hãm'ãktux max. Kaxĩy.
Ha pexkox yõg nũ'kutnã'ax mõg.
Mãnix mõg 'Iyamet pet hah
39 'Ãmnĩy kutõgnãg 'ĩhã Mãnix yok, tu ta' mõg mõ'ka'ok, tu hãpxexka Yonex yõg kõmẽn tu' mõg, tu hãm xanep tu' mõg, 40 tu mõktu Yakanit pet tu' xupep, tu mõ'nãhã', tu 'Iyamet pu 'ãneo, 41 ha' xupak, tuk-tok te' tut tex kopa' hittup, tu yãy xit, 42 ha 'Iyamet yĩy ka'ok, hu:
—Topa te 'ũn xop pu hãmmaxnãhã', ha xa hãmmaxnã xexkah. Xate 'ãk-tok put putup, ha Topa te nõm pu hãmmaxnãp-tup kamah. 43 Tik tek xat mũk tut nũn. Putep tuk ha 'ãnũn? 'Ap yũmmũg'ah 'ãte pute 'ũm. 'Ũgkuxa te' yẽy. 44 'Ãte xa hãpxe'e 'ãktux: 'Ãte 'õg 'ãneo 'ãpak, 'ĩhãg kutok tek tex kopa' kuxa hittup, tu yãy xit. 45 Topa te hãm'ãktux, ha 'ãkuxa yũm ka'ok, hu' hip, pu Topa hãpxopmã', ha 'ãkuxa hittup. Kaxĩy.
Mãnix tek-tex
46 Ha Mãnix te:
—'Ũgkuxa te 'ã Topa xexka 'ãktux,
47 tuk koxuk te Topa tu' hittup kamah, hak hĩnnãhã',
tuk pẽnã max, 48 'ĩhãk mũn kutõgnãg,
yã Topa hã kãmãnat hex,
yĩy tikmũ'ũn xohix te hãm'ãktux putup mõ'kuma' mõg, hu:
“Topa te Mãnix pu hãmmaxnãhã'.” Kaxĩy.
49 Ha Mãnix te xe':
—Topa ka'ok xe'ẽgnãg, tu tek mũn pu hãpxopmãhã',
yã Topa max xe'ẽgnãg,
50 tu yãy yõg tikmũ'ũn kuxa ka', nõm xop yĩpkox pip Topa pu',
ha tikmũ'ũn kuxa ka', xik-tok xop,
xik mõkputox kuxa ka' Topa te',
nõm xop yĩpkox pip Topa pu' kuxa ka',
51 ha hãpxopmã max xe'ẽgnãg, tu' gãy nãm xop hã hãpxummãhã',
nõm xop te hãmpe'paxex, hu: “'Ũgmũn xexkah.” Kaxĩy.
52 Topa te' xexka xop xupepmãhã, puk-tõgnãg xop yãyhã tu xexkah,
53 ha' hok xop pu hãpxop punethok popmãhã',
tup-texop xexka pu hãpxop popmã 'ohnãg,
tu': “Mõg, mõg!” Kaxĩy. Tu' xupepmãhã'.
54 Tu hãm'ãktux xex mõnãyxop pu', tu' xutigãhã',
tu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn mõ'nĩynãm,
tu' yõg kãmãnat xop xaxok 'ohnãg, tu mõ'nĩynãm.
55 Hõmã, hãmyãxatamuk xohix 'ĩhã',
Topa te mõnãyxop 'Amanãm pu hãm'ãktux xex, tu' xaxok 'ohnãg.
Ta tu' kux. Kaxĩy.
56 Mẽy 3 hã Mãnix te 'Iyamet mũtik tihi', ha mẽy 3 kux, 'ĩhã yãy pet ha' mõg, tu' mõg tu mõktu xupep 'ũyãy pet tu'.
'Iyamet tek-tok 'ãxet'ax Yoãm put
57 'Ãmnĩy xohix nõg 'ĩhã 'Iyamet tek-tok put, ha' pit, 58 ha' xape xop xix tikmũ'ũn te' yĩmap hã' pip te' xupak, tu Topa te nõmhã hãmmax mĩy yũmmũg, ha 'Iyamet kuxa hittup xix tikmũ'ũn.
59 Tikmũ'ũn nũn, 'ãmnĩy te 7 nõg 'ĩhã' nũn, 'Iyamet pet ha' nũn, nũy 'ũk-tok pit yãy xax xak kutõgnãg, tu' xuxet'ax mĩy putup Yakanit, 'ũtak 'ãxet'ax hã xanãp-tup, 60 pãyã' tut tep-tup nõg, tu:
—'Ãmhok, kaxĩy hok! 'Ãte' xuxet'ax mĩy'ax yãy xe'e tu Yoãm. Kaxĩy.
61 Ha tikmũ'ũn te:
—Putep xuktux? Yoãm te xĩy? 'Ãxape 'ũm 'ãxet'ax Yoãm? 'Ap xip'ah. Teptu' xuxet'ax mĩy putup Yoãm? 'Ũ 'ũm te nõ Yoãm? Kaxĩy.
62 Tu' yĩm xix, pu Yakanit tek-tok 'ãxet'ax yũmmũgã',
63 ha Yakanit kax'ãmi putup, yĩy tik 'ũm te tappet tu' hõm, xix tappet kup, ha Yakanit kax'ãmi', hu: “'Ũxuxet'ax pi' Yoãm.” Kaxĩy. Ha tikmũ'ũn kuxa te' yẽy. 64 Hãpxip 'ohnãg 'ĩhã Yakanit yõyxõg pu'uk, tu hãm'ãktux, tu Topa max 'ãktux, hu:
—'Ũmax Topah. Kaxĩy.
65 Ha tikmũ'ũn te Yakanit pet tu' yĩmap hã' pip, tu kuxãnõg, tu tikmũ'ũn pu' xuktux, tu Yonex yõg hãm xanep tu tikmũ'ũn pip xop pu' xuktux, ha' xohix te nõmhã yũmmũg, 66 hu' kuxa te' yẽy, tu hãmpe'paxex, hu:
—Kakxop xe'e', tu' tuk kux, 'ĩhã tik xexka putup. Kaxĩy.
Yã Topa te nõm ka'ogãhã', tu nũ mũtik tihi'.
Yakanit te Topa pupi hãm'ãktux
67 Ha' tak Yakanit te Topa Koxuk hã nũ' xip, tu Topa pupi hãm'ãktux, hu:
68 —'Ãpu yũmũ'ãte Topa max 'ãktux, yã 'Iyaet yõg Topa max,
tu' nũn, nũy yãy yõg tikmũ'ũn mõy pu mõg,
69 tu tik xe'ẽgnãg yãykutnãhã', tu nũ' kutnãhã',
ha' ka'ok, hamũn yã mõnãxop Namix hã mõkputox,
tu yũmũg yõg tikmũ'ũn mõy gãy xop kopah, 'ũmõg.
70 Hõmã, hãmyãxatamuk xohix 'ĩhã' Topa te tik max xop yĩymõgãtux,
puyĩy yãy pupi hãm'ãktux, pũyĩy mõnãyxop pu hãm'ãktux,
tu Topa te' mõy putup 'ãktux,
71 tu Topa te hãm'ãktux xex 'ãktux, hu:
Topa te 'ãmõy putup gãy xop kopah,
nõm xop te 'ãxop putup nõg. Kaxĩy.
72 Topa te mõnãyxop kuxa ka', tu yãy yõg hãm'ãktux xex,
tu' pa'ax max xutĩgãhã',
73 tu mõnãyxop hittap 'Amanãm mũtik hãm'ãktux,
tu nõm pu hãm'ãktux xex,
yã yãy 'ãxet'ax hã hãm'ãktux xex,
74 nũy gãyxop kopa yũmũg mõy, pu Topa keppa yũmũk pip,
nũy 'ãktettex, nũy Topa pu hãpxopmã', tu' yĩpkutuk 'ohnãg,
75 'ũyĩy hãmyok mĩy, 'ũyĩy tu max xe'ẽgnãg, Topa putuk,
yũmũg hi'ax tox hã yũmũg max, mõg kuma' mõg.
76 Ha 'ãmũn, xõnnũ', 'ãxuxet'ax nõy mĩy putup, hu:
Topa xe'ẽgnãg pupi hãm'ãktux'ax. Kaxĩy.
Xate Topa keppa 'ãmõg, nũy 'ũyõg putat max mĩy,
77 nũy yõg tikmũ'ũn pu hãm'ãktux, hu:
“Topa te 'ãkuxa kummuk xit, nũy kuxa max tat 'ũyãnãn tu',
tu 'õg kummuk mĩy'ax xaxogãp-tup, pu tu kux.”
78 Yã Topa te yãy yõg tikmũ'ũn kuxa ka',
hu tik nũ'kutnãhã', ha yũmũg ha' nũn,
tu yũmũg yũmmũgãhã'.
79 Tu' nũn putup, tu hãmyũmmũg hã tikmũ'ũn kuxa hittupmãhã',
tu tikmũ'ũn te hãpkoxtap ta ka' mãm xop pu hãptupmãhã',
ha kaxĩy Topa te yãy yõg putat yũmmũgãhã',
tu yũmũg kuxa mãmmãhã'. Ta tu' kux. Kaxĩy.
80 Ha Yakanit kutok pit 'ũtuk, tu mõktu xiptap ka'ok, tu' tuk kux, tu hãm panip xexka kopa' xip, tu mõktu' xupep, pu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn pẽnã'.