13
Rʉng Mong Mundrum Ei Nga Ik Ek
1-2 Ant tenda ei kʉn, Jisas murum manga ni, wak ropa mba, num Galili ei nga ʉldʉ ila, ik mbo endʉmba ei nga, murum kona ila wamp minal ok, num pelingina wamp nimbʉ, nu ʉldʉ ila mondpa kelpa, elim mba nu kanu kat titim kʉⱡ ila, rukʉr mba pol ila murum. Ila moⱡpa wamp mbʉ, ik minal mbo inditim. Ik ek mbʉ mint ropa nitim. Ik ek ti, ropa nimba mel, “Tʉnggʉt kʉn, wu ti pana ila wit mong mbo mundimp nimba purum. Wit mong mbʉ, mepa andpa ndanda ndupa munduⱡnga mat ni, nombuⱡa ʉldʉ ila titim nimbʉ, kʉi ndi ok norung. Wit mong mat, ku pol ila mana mba, mʉi wei wei etpa titim ila, tʉkrʉpa mʉlʉ ropa oⱡa urum. Wote ant ndi, oⱡa omba kʉndrʉm ei kʉn, kui nimba kurum. Ei nambuⱡ emel, ku pol ila pilkan mundʉmba, ei mel mon ei nga kurum. Wit mong mat, mana puⱡnga kumbʉⱡ nde ⱡʉmbʉⱡ rong mul mbʉ kʉn, rukʉrʉⱡa etpa oⱡa urum. Wote, rʉng mong mbʉ, ropa kurʉp ila inditim. Mong mat mʉi kai ila, mana purum mbʉ, mʉlʉ ropa kai mondpa oⱡa omba mong rorum. Mat mong 100, mat mong 60, mat mong 30 ropa pitim,” nitim. Ik ek kʉⱡ ropa pora ndupa ei nimba mel, “Kum nombuⱡa tem ndam, na ik nʉnt ei, pilik tʉi!” nitim.
Jisas Ik Mbʉ Namba Elinga Ek Ropa Nitim?
10 Wote, kitip kʉni wu, ni kʉⱡ ok, Jisas waldʉk nʉk mel, “Nim ndi, wamp mbʉ ik ek rokʉn, ik mbo endin ei, nambuⱡ emel en?” nʉtʉng. 11 Wote, Jisas ndi, nimba mel, “Enim Got ndi, muⱡ kona tʉpa mumuk rui uⱡ ei, ting ei nga ik mou ropa petʉm mbʉ nga pilpa kungʉndi nguⱡnga, pilik kun enmin. Wote, wamp wei mbʉ, ei mel mon. 12 Pilpa kungʉndi tʉpa moⱡum wamp ei, Got ndi, pilpa kungʉndi ou ndupa ngumba, wote wamp ti pilpa kungʉndi ei nga, numan ngui ngangʉm wamp ei, pilpa kungʉndi onunga, etpa tʉpa moⱡum kʉⱡ, Got ndi, elim rukʉr tʉmba. 13 Na ik ek puⱡi rop wamp mbʉ, ik mbo endʉnt. Ei nambuⱡ emel,
‘Kanmin ei wote, kandʉk mbi ndui nandʉnmin. Wote, kum tenmin ei, wote ik puⱡ ei, pilik kun iti natʉnmin,’ nitim.
14 Ei kʉn, Painui wu Aisaiya ndi, ik ti unt kor nga pai nomba nitim ei, ya wamp kʉⱡ kʉn omba kupa enim.
‘Enim kum tek pili piling, wote pilik kun iti nʉtʉng. Kandʉk kʉni kʉning, wote kandʉk kun iti nʉting. 15 Ei nambuⱡ emel, wamp mbʉ nga numan ei, piral ni nʉndʉtʉm, wote ik kum tek pili napʉnmin, wote mong raⱡ ndi, kʉni nakʉnmin. Muna uⱡ mbʉ mel iti natʉlina ndam, mong raⱡ ndi kandʉk poⱡ nduⱡina, kum raⱡ ndi, pilik kun etangina numan ei ndi, pilik ndoimp rondʉk, numan ropʉl rok, na wu Got ei kʉn, yant wangina, na ndi, wamp mbʉ etʉp tilmba!’ nitim.
16 Wote, enim na nga kitip kʉni wu kʉⱡ kai pilʉiya! En enim nga mong raⱡ ndi, kandʉk mbi ndʉnmin omba, enim nga kum raⱡ ila pilik mbi rondʉnmin. 17 Enim nʉmp ndoimp rondʉp nʉnt, unt kor nga Painui wu minal kʉn, Got nga wamp minal mbʉ, akup enim kanmin uⱡ mbʉ mel kʉnamʉn nʉk pʉtʉng ei, wote kʉni nakʉndrʉng. Omba akup, pʉnmʉn ik mbʉ mel pilamin nʉk pʉtʉng ei, wote pili napʉtʉng.
Rʉng Mong Mundi Ik Ek Kʉⱡ Nga Puⱡ Ei Nimba Ngurum.
18 “Kum tek pilʉi! Rʉng mong mundi ik ek ei nga, puⱡ ei pilik, kun itʉiya! 19 Mat ndi, tʉpa mumuk rui uⱡ ei nga, nombuⱡa rung ik ei, pilik ndoimp rundi nandʉrmin mbʉ, wit mong mat, nombuⱡa mam ila mana purum ei mel, Got nga ik ei, mundmong ila mbo mundʉk pendʉtmin ei, wu kit ei ndi, omba tʉpa ropa wei ai endʉtʉm ei mel kapⱡa.
20 Omba rʉng mong mat, ku pol titim mʉi mbila mana purum ei, Got nga ik ei pʉtmʉn ei kʉn, mint numan kai ndi, kurmin ei mel. 21 Wote, pʉtmʉn ik ei, puⱡ pilkan etpa, roⱡ pi napʉrʉm. Ui mat kʉn wamp ei, Got nga ik pʉtʉm uⱡ ila wamp mat ndi, ei rok kongundʉk. Wote, mbun kandʉk tʉk ngʉk etmin ei kʉn, Got nga ik ei tʉk mbuⱡ ngurmin. 22 Wote, rʉng mong mat ni, nde rong murum mbila, mana puⱡnga ndi, rong mul kʉⱡ ndi, ropa kurʉp ila inditim ei, tʉpa mumuk rui uⱡ ei nga, nombuⱡa rung ik ei pili pʉtmʉn. Wote, kʉng orunga mel mbʉ, kel rondʉk, kng mel mbʉ nga kom pendʉk etmin uⱡ ei ndi, Got nga ik mong ei, ropa kurʉp ila enduⱡnga, mong rui narʉrʉm. 23 Omba, wit mong mʉi kai ila mʉlʉ ropa kai itim ei, wamp ti, nombuⱡa rung ik ei, pilpa ndoimp rondrum ei ndi, mong ropa 100, mat ropa 60, omba mat ropa 30 endʉtʉm,” nitim.
Pana Eta Purum Ei Nga Ik Ek Ti
24 Wote Jisas ndi, ik ek ti ku kitip kʉni wu ni kʉⱡ, ku ropa ngumba nimba mel, “Muⱡ ila tʉpa mumuk rui uⱡ wu ti, ei ya ei mel kapⱡa, wu ti, elim nga pana ila, wit mong kai mat mundrum.
25 “Rumbʉⱡ roⱡnga wamp pʉkʉ ur petʉng ni kʉn, pana puⱡ wu ei nga, el rui wu ti ndi, wit rʉng mundpa pinditim pol nimbila, eta kit mong mbʉ, mbo mundpa pendpa purum. 26 Wote wit nimbʉ, mʉlʉ ropa mong kokila romba elinga, eta kit ni kʉⱡ, kunda oⱡa urum.
27 “Wu ni nga kongun wamp mbʉ ndi nʉk mel, ‘Wu Nuim ye! Pana ila wit mong kai mbʉ nga, mint mbo mundrʉn. Ni wote, eta kit mat kunda oⱡa onmʉn ei, nant ila pitim mbʉ onum nda?’ nʉk waldʉtʉng. 28 Ni kʉn, pana puⱡ wu ei ndi, punt ropa nimba mel, ‘Ei el rui wu ti ndi omba itim,’ nitim. Wote kongun wamp nimbʉ ndi, int nduk nʉk mel, ‘Tʉn mbun eta mbʉ rʉnggʉⱡpʉn mundamin nʉkʉn pʉn muna mon?” nʉk waldʉtʉng. 29 Wote, pana puⱡ wu ei ndi, punt ropa nimba mel, ‘Mon nʉnt. Ei nambuⱡ emel, eta kʉⱡ rʉnggʉⱡmin nʉk itangina mel, wit mat pendpa rʉnggʉⱡpa oⱡa omba, ei nga mon,’ nʉnt. 30 ‘Kandʉk kont itangina, eta mbʉ kʉn, wit mbʉ kʉn kunda oⱡa wangina, wit ropa rangga rʉngmin ui ei kʉn, tʉpʉn elpa elpa itmin. Ei kʉn, wit rangʉng wamp mbʉ kundʉp, eta mbʉ kuimp tek runggulk, ot rok tek ndip kʉⱡeing. Wote, wit rʉng mbʉ tʉk tenda etʉk mek pok, na nga wit rʉng tet manga ila tindʉi nimp!’ ” nitim.
Jisas Ndi, Nde Mastat
Mong Ei Mel Nimba Ik Ek
Ti Rurum
31 Jisas ndi, ik ek ti ropa nimba mel, “Muⱡ ila tʉpa mumuk rui uⱡ ei ya ei mel kapⱡa. Wu ti nde mastat mong mat mepa mba elim nga pana ila mbo mundrum. 32 Nde wei mbʉ nga mong mbʉ wei, ya mastat mong ei mel wei kʉⱡ, wote mʉlʉ ropa oⱡa orum ei kʉn, pana ila kim na rʉng wei mbʉ, ropa mana ndupa mastat ei oⱡa purum. Wote oⱡa omba mam etʉm ei kʉn, kʉi mbʉ ndi, nde puⱡa mbila mi manga rok pek etmin,” nitim.
Yis Nga Ik Ek Ei Rurum
33 Ik ti, ek ropa nimba mel, “Got nga wamp tʉpa mumuk rui uⱡ ei ya ei mel kapⱡa. Amp ti ndi, plawa ila yis mundpa ropʉl mapʉl ropa, nu mundpa telinga, plawa ei mepa oⱡa orum ei mel,” nitim.
34 Jisas ndi, wamp nimbʉ kʉn, ik ek mbʉ mint, ropa kundpa nitim. Ik ti kʉn, para ndupa mbo indi nʉndʉtʉm mon! Ik mbʉ pora, ek mint ropa kundpa nitim. 35 I itim uⱡ kʉⱡ, painui wu Aisaiya nga ik nitim kʉⱡ, etʉp kupa indimp nimba nitim,
“Na ik kundʉp nimp etʉp ik ek mint rop nimp, muⱡ mʉi raⱡ iti nʉti kʉn, ik mo ropa titim mbʉ, ndupa para ndup nimp,” nitim.
Jisas Pana Eta Mel Ik Ek Kat Rurum Ni Nga Nimba Mot Ndurum
36 Wote, Jisas wamp num morung nimbʉ, kelik pʉi nimba mundpa, manga ila murʉk purum ni kʉn, elim nga kitip kʉni wu ni kʉⱡ ndi, akil tek ok nʉk mel, “Pana eta ei mel ik ek ron ni nga puⱡ ei, tʉn kundkʉn ni,” nʉtʉng.
37 Jisas ndi, punt ropa pendpa nimba mel, “Rʉng mong kai mbʉ mundrum wu ei, ‘Na Muⱡʉl Wu Kupa’ ei mel. 38-39 Pana kuta ei, ya mʉi kona ei mel, rʉng mbo kai kʉⱡ ei, Got nga tʉpa mumuk rui uⱡ ila wamp mormun ei mel, pana eta ei, Seitan ei nga wamp mbʉ mel, el rui wu ti, eta kit kʉⱡ, mepa omba mundrum wu ei, Seitan. Rʉng poⱡ roⱡnga ranggʉrʉng ei, muⱡ mʉi raⱡ pora nimba ei mel, rʉng ranggʉrʉng wamp mbʉ, anggelo mbʉ mel.
40 “Wote eta mbʉ, tʉk mʉk rok, ndip pol etʉk, ndip karmin ei mel ku, muⱡ mʉi raⱡ pora nim ei kʉn, uⱡ ei mel ku pemba. 41-42 Muⱡʉl Wu Kupa ei ndi, elim nga anggelo mbʉ, tʉpa mundangga, Got nga tʉpa mumuk rui wamp mormin mbʉ nga mat ndi, wamp mat kʉn ⱡawa etmin. Wote, wamp mat uⱡ kit etmin mbʉ kʉn, anggelo mbʉ ndi, aprʉk ekit tʉk rok, ndip kona ku mel, kundpa moⱡum ila mundangina, gu konggilik gʉkʉr tʉk, ka rom rok muⱡing. 43 Ei kʉn, Got nga kindmant endʉtmin wamp mbʉ, en enim nga tipam kʉnt ei nga tʉpa mumuk rui kona ila, kona ant na, rʉⱡang purum ni mel, rʉⱡang ti ku pangga muⱡing. Ei kʉn, enim kum nombuⱡa tem ndam, na nʉnt ik ei, kum tek pilʉi!” nitim.
Jisas Ndi, Mel Kai Mat Mou Rok Pendʉtʉng Mel Nimba Ik Ek Ti Rurum
44 “Got nga muⱡ kona ila wamp tʉpa mumuk rui uⱡ ei, mel kai mat kongun kona tila mou rok pendʉtʉng. Ei kʉn, wu ti ndi, kandpa tʉpa numan ndi koⱡpa, wote mel mbʉ mʉi akpa, mou ropa pendpa. Wote mba, elim nga tepa morum mel mbʉ, rarʉp ropa ku tʉpa, wote ku mbʉ mepa yant mba kongun kona ei, rop ropa titim ei mel.
Mel Ronduⱡ Eng Nui Ei Nga Ik Ek
45 “Wote uⱡ ti, muⱡ kona wamp tʉpa mumuk rui uⱡ ei, wu ti ndi, ku eng nui mat andpa kʉrʉrʉm ni mel kapⱡa. 46 Wote, kurpa andpa mel ronduⱡ eng nui ei, kandpa tʉtʉm ei kʉn, int mba elim nga mel kai tepa morum mbʉ, mepa mba ku moni tʉpa ku moni mbʉ ndi, mepa yant omba, mel ronduⱡ eng nui ei, rarʉp ropa tʉmba ei mel kapⱡa.
Oma Wal Ei Nga Ik Ek
47 “Omba uⱡ ti, muⱡ ila wamp tʉpa mumuk rui uⱡ ei, ya ei mel, oma wal mundi wu mat ndi, oma wal mbʉ, num ila pendʉk, oma mbo elpa elpa mbʉ nga imp molk, tʉtmʉn ei mel kapⱡa. 48 Oma wal ei oma ndi, peka rurum ei kʉn, ʉldʉ ila ekit tʉk tek, oma mbʉ aprʉk tʉk, elpa elpa etmin. Oma kai mbʉ tʉk wal ila rakilik, oma kit mbʉ, rok mundʉk ketmin. 49 Muⱡ mʉi raⱡ pora nim ei kʉn, uⱡ ei mel ku etmba. Anggelo mbʉ ndi, ekit pok, uⱡ kit eng wamp mbʉ, aprʉk tʉk elpa mondʉk uⱡ kai etmin wamp mbʉ, aprʉk tʉk tila mondʉk iting. 50 Uⱡ kit iti wamp mbʉ rok tʉk, ndip ila rok mundangina, ka etʉk, gu konggilik, gʉkʉr tʉk muⱡing.
51 Jisas ndi, nimba mel, “Enim ik mbo endʉnt mbʉ, pilik kun enmin muna mon?” nimba waldilinga. Wote, wu kʉⱡ ndi, nʉk mel, “Pilpʉn kun enmin,” nʉtʉng. 52 Wote, Jisas ndi, punt ropa nimba mel, “I pilik kun enmin pʉnt ei kʉn, mi ik mbo wu na ti ndi, muⱡ ila wamp tʉpa mumuk rui uⱡ ei nga kitip kʉni wu kandpa, kongun etʉm. Wu ti ndi, elim nga wal kum ila, elim nga mel unt nga, kont nga mbʉ pora, apʉtpa tʉpa, ekit ndurum ni mel kapⱡa,” nitim.
Nasaret Wamp Mbʉ Ndi, Jisas Tʉk Mbuⱡ Ngorung
53-54 Wote Jisas ni, ik ek nimbʉ pora ndupa, murum kona ni wak ropa, elim nga mʉi mang kona ila mba, atinga manga ila moⱡpa, ik mbo inditim. Ik pʉtʉng wamp nimbʉ ndi, pilik min ngʉn mundʉk nʉk mel, “Wu ei pilpa, kongundpa ni, ik na, uⱡ rʉpndi ronduⱡ na mbʉ, etpa pilpa titim mel nant nda?” nʉtʉng. 55-56 “Elim nga puⱡ ei, tʉn pilpʉn mormun ye? Elim wu kamnda ei nga kangʉm ant ko! Mam amp Mariya nʉmp pʉnmʉn ye? Jeims, Josep, Saimon, Juras min kʉⱡ, elim nga ʉngʉnʉl, wote elim nga amp kimʉnʉl mbʉ kep, ya tʉn nga kona ila mormun ant ko! Uⱡ mbʉ nam ndi, mbo inditim nda?” nʉtʉng. 57 Ik kʉⱡ mel nʉk pilik, Jisas nga itim uⱡ mbʉ, tʉk mbuⱡ ngorung. Ni kʉn, Jisas ndi, kandpa nimba mel, “Painui wu ti, kona elpa mbila, elim tʉk ou ndurmin. Wote, elim nga mang kona ila kep, elim nga wamp mema tenda mbʉ ndi kep, elim tʉk pei mondʉrmin,” nitim.
58 Wu ei, uⱡ rʉpndi mat, Nasaret wamp mbʉ kʉn, etpa ora ndui nʉndrʉm. Ei nambuⱡ emel, elim ni, mondʉk pili napʉtʉng.