19
Tuhan Yesus katumu satu tukang tagi bea, nama Sakeos
Ais Yesus dong maso iko kota Yeriko, ko dong mau jalan tarús. Di situ ada satu kapala tukang tagi bea kasi pamarenta Roma. Dia pung nama Sakeos, deng dia orang kaya. Waktu dia dengar Yesus ada mau lewat, ju dia kapingin lia sang Yesus. Ma dia sonde bisa dapa lia deng bae, tagal orang talalu banya makarubu sang Yesus, deng dia pung badan talalu pende. Andia ko dia lari-lari lebe dolo, ais nae pi atas satu pohon di jalan pung pinggir, yang Yesus mau lewat.*
Sampe di bawa itu pohon, ju Yesus lia pi atas. Ais Dia pange sang Sakeos bilang, “Sakeos! Mari, turun su! Capát, te ini hari beta mau manumpang di lu pung ruma.”
Sakeos taheran-heran. Ju dia turun capát-capát, ais bawa sang Yesus pi dia pung ruma. Dia pung hati sanáng mau mati. Ma ada banya orang mangomek bilang, “Cue! Sakeos ni, orang tar bae! Akurang ko Yesus maso pi manumpang di dia pung ruma?! Samua orang su tau na!”
Sampe di ruma ju, Sakeos badiri di Yesus pung muka, ais omong bilang, “Bapa Guru! Mulai ini hari beta bagi dua beta pung harta samua, ko kasi satu bagian pi orang malarat dong. Kalo beta parná tagi pajak lebe-lebe, beta bayar kambali sang dong ampa kali lipat.”
Yesus manyao bilang, “Bae. Ini hari Tuhan Allah su kasi salamat sang lu deng lu pung kelu samua, tagal lu parcaya sang Tuhan sama ke baꞌi Abraham. 10 Te Tuhan Allah utus sang Beta jadi Manusia Tulen di ini dunya. Beta datang ko cari orang yang su serong dari Tuhan pung jalan, ko kasi salamat sang dong.”
Carita soꞌal budak yang ator bae-bae dia pung tuan pung doi
(Mateos 25:14-30)
11 Itu waktu, ada banya orang yang iko dengar sang Yesus. Dong su mau deka-deka deng kota Yerusalem. Dong ju sangka Dia su mau kasi jalan Tuhan Allah pung parenta di situ, sama ke satu raja. Ais Yesus carita kasi sang dong satu umpama lai, 12 bilang, “Ada satu orang bésar. Dia mau barangkat pi luar negrí, ko dong lantik sang dia jadi raja. Ais itu, baru dia mau kambali lai jadi raja di dia pung negrí sandiri. 13 Waktu dia su siap mau jalan, dia pange dia pung orang karjá sapulu orang, ais kasi sang dong satu orang satu doi mas. Dia parenta bilang, ‘Bosong pake ini doi jadi modal. Te nanti kalo beta pulang, bosong lapor bosong su ontong barapa.’ Ais ju dia barangkat.
14 Ma dia pung rakyat dong binci sang dia. Jadi dong kirim utusan pi sana ko kasi tau bilang, ‘Botong sonde mau ini orang pegang parenta kasi botong.’
15 Biar bagitu ju, ma dong lantik sang dia di sana. Ais ju dia pulang. Sampe di dia pung ruma, ju dia pange ame itu orang karjá sapulu orang dong, ais tanya sang dong bilang, ‘Bosong su ontong barapa dari itu doi mas yang beta kasi sang bosong tu?’
16 Orang karjá partama lapor bilang, ‘Bapa raja! Beta su dapa ontong sapulu kali dari modal yang beta tarima!’
17 Ju raja kasi tau sang dia bilang, ‘Bagus! Lu ni, orang karjá yang bae. Tagal beta bisa parcaya sang lu deng hal kici dong, andia ko sakarang beta angka sang lu ko parenta sapulu kota.’
18 Tarús, orang karjá nomer dua lapor bilang, ‘Bapa raja! Beta dapa ontong lima doi mas dari modal yang beta tarima.’
19 Ais, itu raja puji sang dia bilang, ‘Bagus! Kalo bagitu, beta angka sang lu ko parenta lima kota.’
20 Ma orang karjá nomer tiga bawa pulang dia pung doi mas. Ais dia kasi tau bilang, ‘Ini bos pung doi! Beta bungkus, ais sambunyi sang dia bae-bae ko jang ilang. 21 Beta bekin bagitu, tagal beta taku. Beta tau bapa ni orang karás. Te bapa suka ame apa yang bukan bapa pung, deng ketu ame apa yang bapa sonde tanam.’
22 Dengar bagitu, ju raja masparak sang dia bilang, ‘Lu ni, kurang ajar! Lu pung omong su hukum lu pung diri sandiri. Lu kira beta ni orang karás, yang ame apa yang bukan beta pung, deng ketu apa yang beta sonde tanam. 23 Kalo bagitu, na, akurang ko lu sonde pi simpan ini doi di bank? Ko biar waktu beta pulang, beta bisa dapa dia pung bunga. Biar sadiki ju bae.’
24 Tarús, itu raja suru orang laen dong di situ bilang, ‘Ame dia pung doi tu, ko sarakan kasi orang karjá yang dapa ontong sapulu tadi.’
25 Ma dong protes bilang, ‘Pak! Itu orang su dapa cukup. Akurang ko mau ame dari orang yang pung sadiki, ko kasi tamba sang dia lai?’
26 Ma itu raja manyao bilang, ‘Pikir bae-bae! Te orang yang pintar urus apa yang orang su parcaya kasi dia, nanti dia dapa tamba lai. Ma orang yang malas urus, nanti dong ame bekin abis apa yang dia pung. 27 Naa! Sakarang bosong pi tangkap beta pung musu dong yang sonde suka beta jadi raja di sini. Bawa sang dong datang di sini, ais bunu sang dong samua di beta pung muka. Pi su!’ ”
Tuhan Yesus maso pi kota Yerusalem
(Mateos 21:1-11; Markus 11:1-11; Yohanis 12:12-19)
28 Yesus carita abis ju, dong jalan tarús pi Yerusalem. Yesus ada jalan di muka. 29 Waktu su mau deka-deka deng dua kampong, andia Betfage deng Betania, yang ada di gunung Saitun pung pinggir, ju Dia suru Dia pung ana bua dua orang ko jalan lebe dolo. 30 Dia suru sang dong bilang, “Bosong dua pi kampong yang di muka tu. Nanti bosong dapa lia satu keledai ana ada taꞌika di situ. Orang balóm parná nae sang dia. Bosong buka dia pung tali ko hela bawa datang di sini. 31 Ma kalo ada yang tanya bilang, ‘Akurang ko bosong buka itu keledai pung tali?’ na, kasi tau sang dong bilang, ‘Botong pung Bos ada mau pake sang dia.’ ”
32 Ais dong dua pi, ju katumu itu keledai ana, sama ke Yesus pung omong. 33 Waktu dong ada lapás itu keledai ana pung tali, ju dia pung tuan tanya sang dong bilang, “Akurang ko bosong lapás ini binatang?”
34 Ju dong manyao bilang, “Botong pung Bos ada mau pake.” 35 Itu tuan tarima bae, ais dong dua hela bawa itu keledai ana pi sang Yesus. Dong buka dong pung salimut di itu keledai ana pung balakang. Ju dong kasi nae Yesus pi atas. 36 Orang banya ju ame dong pung salimut deng salendang, ais buka di jalan, ko sambut sang Yesus sama ke tarima orang bésar. 37 Waktu Dia mulai jalan turun dari gunung Saitun, ju itu orang banya deng Dia pung ana bua dong mulai baꞌeki puji-puji sang Tuhan Allah, tagal samua tanda kuasa yang dong su lia tu. 38 Dong baꞌeki bilang,
“Dia ni, Raja yang Tuhan Allah utus datang!
Tuhan Allah kasi berkat sang Dia!
Sakarang manusia su bisa badame deng Tuhan di sorga.
Puji sang Tuhan yang dudu parenta di langit yang paling tinggi.”
39 Ma ada orang Farisi di itu orang banya dong pung teng-tenga. Dong lapor sang Yesus bilang, “Bapa Guru! Togor ko dong jang batarea bagitu, te ini su talalu!”
40 Ma Yesus manyao bilang, “Hee! Beta kasi tau memang! Kalo ini orang dong tutu mulu, nanti batu dong yang puji sang Tuhan!”
Tuhan Yesus manangis kasi Yerusalem
41 Waktu dong su deka-deka maso Yerusalem, Yesus dapa lia itu kota, ju Dia manangis 42 bilang, “Aduu, orang Yerusalem, é! Beta mau ko ini hari bosong tarima dame yang Beta bawa. Ma tagal bosong sonde toe sang Tuhan, jadi sakarang su talambat. Itu dame su jao dari bosong. 43 Nanti bosong pung musu dong timbun tana kuliling kota pung tembok, ais dong maso saráng sang bosong. 44 Dong kasi rubu sang bosong pung kota rata deng tana, ais bunu bosong deng bosong pung ana-ana dong samua. Dong sonde kasi tenga satu batu badiri, tagal Tuhan su datang ko mau kasi salamat sang bosong, ma bosong sonde kanál sang Dia!”
Tuhan Yesus maso pi Ruma Sambayang Pusat
(Mateos 21:12-17; Markus 11:15-19; Yohanis 2:13-22)
45 Ais ju Yesus maso pi dalam Ruma Sambayang Pusat. Di itu ruma pung kintal, orang su bekin jadi pasar ko jual binatang korban. Lia bagitu ju, Yesus mulai usir kasi kaluar sang dong dari situ. 46 Dia masparak bilang, “Tuhan pung jubir su tulis memang bilang,
‘Beta kasi bangun ini Ruma,
ko samua orang bisa datang sambayang di sini.’
Ma bosong su bekin sang dia jadi parampok dong pung tampa bakumpul.”
47 Ais itu, tiap hari Yesus pi Ruma Sambayang Pusat ko ajar di situ. Ma kapala agama Yahudi pung bos-bos, guru agama deng tua-tua adat Yahudi dong cari-cari jalan ko mau bunu sang Dia. 48 Ma dong sonde dapa jalan, tagal itu orang banya dong talalu sanáng dengar Yesus pung omong.
* 19:4 Tulisan bahasa Yunani bilang ini pohon sukomorea. Jenis pohon itu sonde ada di Indonesia sablá timur. 19:10 Mateos 18:11 19:13 Tulisan bahasa Yunani bilang dia kasi dong, ‘10 mina’. Satu mina, andia 100 denari, ko, satu tukang pung gaji 100 hari karjá. 19:26 Mateos 13:12; Markus 4:25; Lukas 8:18 19:27 Mateos 25:14-30 19:35 Di sana, orang bésar nae kuda, ma orang kici nae keledai. Tuhan Yesus nae keledai tu, jadi tanda Dia pung randá hati. Di Sakaria 9:9, ju ada satu janji yang bilang orang Israꞌel pung raja nanti mau datang nae keledai. 19:38 Lagu Puji dong 118:26 19:46 Yesaya 56:7; Yeremia 7:11 19:47 Lukas 21:37