8
Parampuan dong yang iko sang Tuhan Yesus
Sonde lama lai, ju Yesus deng Dia pung ana bua dua blas orang, ada jalan kuliling pi kota-kota deng kampong-kampong di situ. Dia jalan kasi tau orang dong soꞌal Tuhan Allah pung parenta. Itu jadi kabar bae kasi sang dong. Dalam itu rombongan ada barapa parampuan yang iko ju. Ini parampuan dong ni, ada yang parná saki macam-macam, deng ada yang parná takaná setan. Ma Yesus su bekin bae sang dong samua. Macam ke Maria dari kampong Magdala. Dolu Yesus parná usir buang tuju setan kaluar dari dia. Ada ju Susana, deng mama Yohana. Mama Yohana ni, andia bapa Kusa pung bini. Kusa tu, kapala urusan di raja Herodes pung ruma jabatan. Deng masi ada banya parampuan laen yang jalan sama-sama deng Yesus dong. Ini parampuan dong pake dong pung doi sandiri ko tanggong Yesus dong pung ongkos di jalan.
Umpama soꞌal orang yang tanam bibit di tana macam-macam
(Mateos 13:1-9; Markus 4:1-9)
Satu kali, orang dong kaluar datang dari banya kampong ko cari sang Yesus. Waktu orang banya su bakumpul, ju Dia carita kasi sang dong satu umpama bilang, “Ada satu orang tani pi siram bibit di dia pung kabón. Bibit saparu jato di jalan. Waktu orang jalan di situ, dong inja-inja itu bibit dong. Ais burung datang ko toto bekin abis. Bibit saparu lai jato di tana babatu. Itu bibit mulai banupuk, ma dong layu buang, tagal kurang aer. Bibit saparu yang laen jato di tampa baduri. Ma waktu itu bibit dong mulai banupuk, pohon baduri dong gepe kasi mati sang dong. Ma bibit yang laen lai, jato kaná di tana isi yang subur. Dong banupuk, ais tumbu jadi bésar sampe babua. Itu bibit dong kasi bale hasil saratus kali.”
Carita abis bagitu, ju Yesus konci itu umpama, ais omong deng suara karás bilang, “Bosong yang ada pasang talinga, na, pikir ame bae-bae!”
Tuhan Yesus kasi tau kanapa Dia suka pake umpama
(Mateos 13:10-17; Markus 4:10-12)
Ais ju Yesus pung ana bua dong tanya itu umpama pung arti.
10 Dia manyao bilang, “Bagini! Tagal bosong su iko batúl-batúl Tuhan Allah pung mau-mau, andia ko Beta buka taráng-taráng ko bosong tau, karmana Tuhan mau parenta Dia pung orang dong. Ma orang laen dong sonde mau toe Tuhan pung mau-mau. Andia ko Beta ajar sang dong pake umpama sa. Te Tuhan pung jubir su tulis memang soꞌal ini orang dong bilang,
‘Dong su lia,
ma sonde mau mangarti.
Dong su dengar,
ma sonde mau tau.’ ”
Tuhan Yesus kasi tau itu umpama bibit pung arti
(Mateos 13:18-23; Markus 4:13-20)
11 Ju Yesus kasi tau itu umpama pung arti bilang, “Bibit tu, andia Tuhan Allah pung Kata-kata. 12 Bibit yang jato di jalan tu, andia orang yang dengar Tuhan pung Kata-kata, ma ais setan dong pung bos datang rampas bawa itu Kata-kata dari dong pung hati. Deng bagitu, dong sonde parcaya sang Tuhan, deng sonde dapa salamat. 13 Bibit yang jato di tana babatu tu, andia orang yang dengar Tuhan pung Kata-kata deng sanáng. Ma dong pung akar sonde maso dalam-dalam. Dong mulai parcaya, ma kalo susa su nae kaná sang dong, dong gampang jato. 14 Bibit yang jato pi tampa baduri tu, andia orang yang dengar deng tarima Tuhan pung Kata-kata. Ma sonde lama ju, dong lupa buang itu Kata-kata, te dong lebe barepot deng dong pung urusan sandiri sa, deng dong pung harta macam-macam, deng mau idop sanáng-sanáng sa. Andia ko, dong pung parcaya tu, sonde ada pung hasil apa-apa. 15 Ma bibit yang jato di tana isi yang subur tu, andia orang yang pung hati bae deng hati lurus. Waktu dong dengar Tuhan Allah pung Kata-kata, ju dong taro bae-bae dalam hati. Deng bagitu, dong parcaya tarús, deng bekin banya hal yang bae.”
Umpama soꞌal tutu lampu pake pareu tana
(Markus 4:21-25)
16 Ais Yesus omong lai bilang, “Sonde mungkin orang kasi manyala lampu teꞌoek, ais tutu ame deng pareu tana. Deng sonde ada orang yang taro lampu pi kolong koi. Te kalo bekin bagitu, na, orang sonde bisa dapa lia dia pung taráng lai. Lampu yang ada pung guna, andia yang ada taro di tampa tinggi, ko biar dia pung cahaya kasi taráng orang yang maso datang. 17 Samua yang tasambunyi sakarang, nanti jadi kantara. Deng samua hal yang orang sonde tau sakarang, nanti orang dapa tau.
18 Jadi bosong musti pikir ame bae-bae ini hal dong. Orang yang mau cari tau batúl-batúl Tuhan pung mau, dia tamba pintar. Ma orang yang sonde pusing deng Tuhan pung mau, dia tamba bodo.”
Tuhan Yesus pung kelu yang batúl dong
(Mateos 12:46-50; Markus 3:31-35)
19 Satu kali, Yesus ada sibuk deng orang banya dong. Ju Dia pung mama deng adi-adi dong datang ko mau katumu deng Dia. Ma dong sonde bisa deka-deka deng Dia, tagal orang talalu banya. 20 Ju ada orang pi kasi tau sang Yesus bilang, “Bapa! Bapa pung mama deng adi-adi dong ada di luar. Dong ada mau katumu deng Bapa.”
21 Ju Dia manyao bilang, “Hoo! Ma bagini. Beta pung mama deng sodara yang batúl dong, andia orang yang dengar Tuhan Allah pung Kata-kata, ais bekin iko.”
Tuhan Yesus bekin tadó angin ribut
(Mateos 8:23-27; Markus 4:35-41)
22 Satu kali, Yesus ajak Dia pung ana bua dong bilang, “Mari kotong nae parahu, ko pi dano pung sablá.” Ju dong nae parahu satu, ko dong mulai star. 23 Waktu dong ada balayar, Yesus tidor. Sonde lama ju, angin ribut datang. Galombang puku maso dalam parahu. Ju dong su mau calaka.
24 Lia bagitu, ju ana bua dong kasi bangun sang Yesus bilang, “Bos! Bos, é! Bangun ko tolong dolo! Kotong su mau mati tanggalám ni!”
Ju Yesus bangun. Ais Dia togor itu angin deng galombang bilang, “Barenti su!” Ju galombang deng angin jadi tadó memang.
25 Ais Dia togor sang Dia pung ana bua dong bilang, “Akurang ko bosong masi balóm parcaya sang Beta ju?”
Dong taku deng heran. Ju dong batanya satu deng satu bilang, “Awii! Yesus ni, sapa? Karmana ko Dia bisa parenta angin deng galombang, ko dong iko Dia pung mau?”
Tuhan Yesus usir setan dari orang gila
(Mateos 8:28-34; Markus 5:1-20)
26 Sonde lama ju dong sampe di daꞌera Gerasa, di dano Galilea pung sablá.* 27-29 Di situ ada satu orang yang su lama takaná setan dong. Dia sonde ada pung ruma, deng dia cuma tenga di kuburan sa. Tiap hari dia pal pi-datang deng talanjang bulat sa. Te setan dong parenta sang dia tarús-tarús. Orang su ika sang dia ulang kali pake rante deng galáng besi, ma dia kasi putus buang sa. Ais setan dong maen paksa dia ko lari pi tampa sunyi.
Waktu Yesus dong turun dari parahu, itu orang gila datang sang Dia. Itu orang batarea, ais buang diri di Yesus pung kaki. Tarús Yesus parenta bilang, “Weh, setan! Kaluar dari ini orang!”
Ju itu orang gila batarea bilang, “Woi! Jang ganggu sang beta! Te beta tau Lu ni, Yesus, Tuhan Allah yang Paling Tinggi pung Ana! Lu jang siksa sang beta!”
30 Yesus tanya sang dia bilang, “Lu pung nama sapa?”
Ju itu setan manyao bilang, “Legion, te botong ada banya, tingka ke tantara ribu-ribu.” Dia bilang bagitu, tagal ada banya setan yang maso tenga di dia pung diri.
31 Itu setan dong maen minta tarús sang Yesus ko jang suru sang dong pi Lobang Siksa, andia tampa tahan kuasa jahat dong.
32 Ma deka-deka di situ, ada babi satu kalompok bésar yang ada doꞌi-doꞌi tana ko cari makan di gunung pung pinggir. Ju itu setan dong minta sang Yesus bilang, “Suru sa ko botong maso pi dalam itu babi dong!” Ju Yesus ia bae. 33 Ais, itu setan dong kaluar kasi tenga itu laki-laki, ju dong maso pi dalam itu babi dong. Itu babi dong samua jadi gila, tarús dong lari tabodo-bodo turun dari itu gunung, ko jato pi dalam dano. Ju dong samua mati tanggalám.
34 Lia bagitu ju, tukang jaga babi dong lari pi kuliling kampong-kampong di situ, ju dong carita samua-samua. 35 Dengar dong pung carita bagitu, orang banya dong kaluar pi itu tampa. Dong mau lia sandiri apa yang su jadi. Sampe di situ, ju dong dapa lia itu orang yang takaná setan ada dudu tanáng-tanáng deka Yesus pung kaki. Dia su pake pakean, deng dia su sonde gila lai. Lia bagitu, ju dong samua jadi taku. 36 Ais orang-orang yang tadi dapa lia itu parkara, kasi tau orang yang baru datang dong karmana ko itu orang gila su jadi bae kambali. 37 Ju orang Gerasa samua yang tenga di itu daꞌera dong, minta sang Yesus ko Dia jalan kasi tenga sang dong, te dong samua ada taku mau mati.
Ju Yesus dong pi nae dalam parahu, ko mau pulang kambali pi dano Galilea pung sablá.
38 Ma itu orang yang tadi takaná setan tu, maen noki-noki sang Yesus bilang, “Bapa! Biar ko beta iko deng Bapa ju!”
Ma Yesus balas bilang, 39 “Bagini sa! Lebe bae lu pulang pi lu pung kelu dong, ko carita sang dong soꞌal Tuhan Allah pung bae, yang Dia su bekin kasi sang lu.”
Ais, itu orang pi kuliling itu kota, ju dia carita kasi samua orang soꞌal Yesus bekin bae sang dia.
Tuhan Yesus kasi idop kambali Yairus pung ana nona, deng bekin bae parampuan yang saki dara loos
(Mateos 9:18-26; Markus 5:21-43)
40 Ais ju Yesus dong balayar pulang pi dano Galilea pung sablá. Waktu dong turun dari parahu, orang banya dong su tunggu-tunggu sang Dia. Dong datang makarubu ko mau sambut sang Dia. 41-42 Di situ ju, ada satu orang, nama Yairus. Dia tu, kapala ruma sambayang di itu kota. Dia pung ana, cuma satu biji sa; ana nona, umur dua blas taon. Sakarang itu nona ada saki karás amper mati. Waktu Yairus lia Yesus pung datang, dia pi tikam lutut di Yesus pung muka. Dia minta ko Yesus datang di dia pung ruma, ko tolong sang dia pung ana nona.
Waktu Yesus manyao ia sang dia, ju dong jalan pi Yairus pung ruma. Ma orang banya dong ju tar sampat ko mau iko ju. Andia ko dong jalan baseti-baseti.
43 Ada satu parampuan ju yang jalan iko deng dong. Dia pung datang bulan sonde tau barenti batúl su dua blas taon. Dia su kasi abis dia pung doi deng harta dong, ko pake bayar kasi dokter dong. Ma sonde ada yang bisa bekin bae sang dia. Dia pung panyaki tu, maen foe tarús. 44 Ju dia datang deka-deka sang Yesus dari Dia pung balakang. Ais dia sonto ame Yesus pung ujung baju. Waktu dia sonto abis, ju dia pung dara loos barenti memang.
45 Takuju Yesus badiri, ais Dia tanya bilang, “Sapa yang ada sonto sang Beta ni?”
Ma sonde ada satu orang yang mangaku ju. Ais Petrus bilang, “Bos lai, ju! Ko orang banya ada jalan baseti bagini! Dong su, yang maen batola dari balakang.”
46 Ma Yesus bilang sang dia, “Sonde! Tadi Beta rasa ada kuasa yang kaluar dari Beta. Jadi Beta tau ada satu orang yang sangaja sonto sang Beta.”
47 Waktu itu parampuan sadar kalo dia sonde bisa sambunyi, ju dia taku mau mati. Dia gamatar, ko tikam lutut di Yesus. Ais dia carita dia pung akar masala di muka orang dong samua. Tarús dia kasi tau bilang, pas dia sonto sang Yesus, ju dia bae memang.
48 Ais Yesus omong sang dia bilang, “Susi! Lu su jadi bae, tagal lu parcaya sang Beta. Pulang ruma deng dame su!”
49 Waktu Yesus masi baꞌomong deng itu parampuan, ju Yairus pung orang satu datang kasi tau sang dia bilang, “Aduu, Bapa, é! Bapa pung ana su sonde ada lai! Dia su mati, jadi sonde usa bekin repot lai sang Bapa Guru.”
50 Ma waktu Yesus dapa dengar itu orang pung laporan, ju Dia bilang sang Yairus, “Bu! Tanáng sa! Jang kawatir! Parcaya sang Tuhan Allah sa. Dia yang kasi salamat sang bu pung ana.”
51-53 Waktu dong sampe di Yairus pung ruma, orang dong su ponu di situ. Dong ada manangis makarereu. Ju Yesus togor sang dong bilang, “Bosong barenti manangis su! Ini ana sonde mati. Dia cuma tidor sa!”
Ma orang dong cuma katawa bengko mulu sang Dia sa, te dong yang su lia sandiri itu ana pung putus napas. Ais ju Yesus minta itu ana nona pung mama-bapa, Petrus, Yohanis, deng Yakobis, maso pi dalam sama-sama deng Dia. Yang laen dong Dia suru tunggu di luar sa.
54 Dong maso, ju Yesus pegang itu ana pung tangan, deng pange bilang, “Nona! Bangun suda!” 55 Takuju sa, itu ana idop kambali, abis dia bangun memang. Ais Yesus suru itu nona pung mama bilang, “Kasi ini ana makan doo!” 56 Itu nona pung mama-bapa heran mau mati. Ma Yesus kasi inga sang dong, ko jang kasi tasiar itu kabar pi orang dong.
8:3 Mateos 27:55-56; Markus 15:40-41; Lukas 23:49 8:10 Yesaya 6:9-10 8:16 Mateos 5:15; Lukas 11:33 8:17 Mateos 10:26; Lukas 12:2 8:18 Mateos 25:29; Markus 4:25; Lukas 19:26 * 8:26 Tulisan bahasa Yunani yang paling bae tulis bilang, ‘Gerasa’. Ada tulisan saparu yang tulis bilang, ‘Gadara’. Deng ada saparu lai yang tulis bilang, ‘Gergesa’. 8:43 Tulisan bahasa Yunani saparu sonde tulis “Dia su kasi abis dia pung doi deng harta dong, ko pake bayar kasi dokter dong.”