15
Krisi imeete mi imaŋga pa naala kek
1-2 O niom toŋmatiziŋ tio, nio aŋso aŋpei ŋgar tiom mini pa uruunu ambaiŋana ta aŋsoyaara piom ma kakan la kek na. Uruunu ambaiŋana tina, ta koozi kemendernder se, mi iwe zaala piom be Anutu ikamke yom. Tamen niom bela kikiskis sua ta muŋgu aŋsoyaara piom na. Kokena kezem, to urlaŋana tiom iur ŋonoono som.
Sua biibi kat ta muŋgu tikam pio, mi nio aŋkam piom ma keleŋ kek, ina ta kembei: Krisi, ni ikam murindi mi imeete pa sanaana kiti, kembei ta sua ki Merere iso na. Mi titwi i ma ka aigule iwe tel pa, to Anutu ipei i ma imaŋga pa naala. Ina tomini ito sua ta imbot pataaŋa kek na. Mi Petrus ire kati muŋgu, to naŋgaŋ kini pakan tire i. To aigule ta na, ipet kizin toŋmatiziŋ kiti 500 mi kwoono, mi tire i lup. Wal tana, kizin boozomen ta timbotmbot men i. Mi tomtom kizin tataŋa, na ra, timetmeete kek. To ni ipet ki Yems, mana ipet kizin ŋgoŋana ta boozomen. Mi ta imap pa na, ipet tio tomini mi aŋre kati. Ŋonoono, zaala ta aŋwe ŋgoŋana pa i, ina ipa ndel pa zaala kizin ŋgoŋana pakan. Nio aŋkemer kat pizin ŋgoŋana ki Krisi. Mi nio ambaiŋoŋ be zoŋ pa uraata ki ŋgoŋana na som. Pa muŋgu aŋseseeze Anutu wal kini matan. 10 Mi kampeŋana ki Anutu, ta itooro yo ma aŋwe kembei. Mi kampeŋana kini tana iwe koroŋ sorok som. Iur ŋonoono. Pa nio aŋbel uraata ma aŋlip pizin ŋgoŋana pakan. Mi nio som. Kampeŋana ki Anutu, ta imbotmbot raama yo mi ipombolmbol yo ma aŋkamam uraata. 11 Tana nio, som ŋgoŋana pakan, sombe amkam sua pizin tomtom, na amzzo sua ta tina. Mi ina sua ta muŋgu keleŋ mi kuurla na.
Anutu ko ipei zin wal urlaŋan ma timaŋga mini pa naala
12 Gorgori na, amzzoyaryaara sua ta kembei: “Anutu ipei Krisi ma imaŋga pa naala kek.” Kena parei ta tomtom tiom pakan tizzo sua kankaanaŋana ma tiso zin meeteŋan tirao be timaŋga mini som? 13 Kere. Sombe sua kizin tana ŋonoono, mi zin meeteŋan tirao be timaŋga mini som, na Krisi tomini, Anutu ipei i ma imaŋga som. 14 Mi sombe Anutu ipei Krisi ma imaŋga som, na sua ta amkamam pizin tomtom, ina koroŋ sorok. Mi urlaŋana tiom ta kembena. Ina koroŋ sorok. 15 Mi tina men som. Sombe Krisi imaŋga pa naala som, na niam taiŋgi wal pakamkaamŋoyam. Paso, ampombolmbol sorok sua pakaamŋana pa Anutu, mi amzzo ni ipei Krisi ma imaŋga pa naala kek. Tamen sombe sua tiom tana ŋonoono, mi zin meeteŋan tirao be timaŋga mini som, na Krisi tomini, Anutu ipei i ma imaŋga som. 16 Aŋso mini. Sombe zin meeteŋan tirao be timaŋga mini som, na Krisi tomini, Anutu ipei i ma imaŋga som. 17 Mi sombe Anutu ipei Krisi ma imaŋga som, na urlaŋana tiom koroŋ sorok, mi niom kombotmbot men raama sanaana tiom. 18 Mi zin wal ta tiurla ki Krisi mi timetmeete na, zin tomini tila len kek. 19 Iti tu'urur matanda pa maŋgaŋana kizin wal meeteŋan mi mbotŋana ki kar saamba tabe Krisi ikam piti i. Tamen sombe mbotŋana tana koroŋ ŋonoono som, mi urlaŋana kiti iuluulu iti pa mbotŋana kiti ta ki toono men, na ra, tembel ti kek. Wal ta boozomen ko lelen isaana piti ma ilip kat.
20 Tamen som! Pa Anutu ipei Krisi ma imaŋga pa naala kek. Ni ta iwe mataana pizin wal meeteŋan tabe timaŋga pa mbeŋ kaimer i. 21 Kere. Muŋgu tomtom tamen ta iwe zaala pa meeteŋana ma ipet. Mi ina raraate pa maŋgaŋana kizin wal meeteŋan. Tomtom tamen ta iwe zaala pa. 22 Koozi, tere iti tomtom ta toyooto pa Adam na, tamap ma temetmeete. Mi zin wal ta tisekap la ki Krisi i, na kaimer Anutu ko ipei zin ta boozomen ma timap timaŋga matan yaryaara. 23 Tamen tomtom ta boozomen bela tito nol kizin kizin. Krisi imaŋga muŋgu. Pa ni ta iwe mataana. Mi talala ma sombe ni imiili ma imar, tona zin wal kini kadoono timaŋga. 24 Tonabe toono swoono ipet, mi ni ipambiriizi koroŋ sananŋan ta bibip, mi mburanŋan, mi zanŋan na, ma tila len lup. Mi ipimiili koroŋ boozomen ta ni ikamam peeze pizin na, ma tila ki Tamaana Anutu mini. 25 Pa ni bela ikamam peeze ma irao ikoto ka koi bizin ta boozomen ma mburan imap kat, mi kumbuunu ise ŋguren. 26 Mi ka koi kaimer kana kat tabe ni ipambiriizi i ma ila lene i, ina meeteŋana. 27 Sua ki Anutu iso ta kembei: Anutu ko ikoto koroŋ ta boozomen, mi iur zin ma timap timbot la Krisi kopo mbarmaana. Ŋonoono, sua ti iso koroŋ ta boozomen ko timbot la Krisi kopo mbarmaana. Tamen iti tuute: Tamaana itunu, nako imbot la Krisi kopo mbarmaana som. 28 Sombe Anutu ikam uraata tana ma imap, mi koroŋ ta boozomen timbot la Krisi kopo mbarmaana lup, tona Lutuunu ko iur itunu ma imbot la Anutu kopo mbarmaana. Naso Anutu imboro koroŋ ta boozomen, mi koroŋ ta boozomen timap ma tito kat ni leleene.
29 Lak, sombe niom kuurla kembei zin meeteŋan tirao be timaŋga mini som, na parei ta wal tiom pakan tikamam yok be tiuulu zin wal meeteŋan? Sombe sua tiom tana ŋonoono, na kakamam mbulu tana paso? 30 Mi niam tomini, sombe sua tiom tana ŋonoono, na parei ta mazwaana ta boozomen ambadbaada sorok pataŋana pa Krisi zaana, mi amurur ituyam ila zaaba kwoono?
31 O niom toŋmatiziŋ tio, niom ta kakam yo ma niŋ ise paso, uraata tio iur ŋonoono piom ma kewe Merere kiti Yesu Krisi lene kek. Mi aŋso kat sua ŋonoono piom ta kembei: Aigule ta boozomen, nio aŋute som: Ko aŋbot, som aŋmeete? 32 Kere. Sombe aŋto ŋgar soroksorok kizin tomtom men pa uraata ta aŋkamam i, na uunu parei ta aŋzem ituŋ mi niamŋan zin buzur saŋsaŋŋan amporou su kar Epesus. Aŋbaada sorok pataŋana tana paso? Sombe zin wal meeteŋan tirao be timaŋga mini som, na toŋgo. Takanan ma tiwinin mi turu lende mboti ambaiŋana isu toono. Pa gaaga, malama, to temetmeete.
33 Wal pakan tipandelndel yom ndabok! Motoyom iŋgal ituyom. Tomtom ambaiŋana sa isombe igaaba zin wal sananŋan, inako tikeske i ma ni tomini, mbulu kini isaana. 34 Niom katalli irao. Kakam kat ŋgar mi kezem mbulu tiom sananŋana. Koyom miaŋ som? Pa nio aŋso kat yom ta kembei: Tomtom tiom pakan, zin tiute Anutu risa som kat.
Sombe zin meeteŋan timaŋga mini, nako kulin pareiŋan?
35 Tomtom sa ko iwi yo ma iso: “Sombe Anutu ipei zin meeteŋan ma timaŋga mini, nako ka zaala parei? Mi so timaŋga, nako kulin pareiŋan?”
36 Nu kankaanaŋom! Sombe tapaaza koroŋ sa, na bela koroŋ tana isula toono ma kuliini tana ibuuzu, tona ipiyooto popoŋana ma ise. 37 Mi sombe tapaaza kini wit, som koroŋ toro sa ta kembei, na putuunu ta tapaaza na, ruŋguunu raraate pa popoŋana ta ise pa kaimer i som. 38 Pa Anutu ikam ma kini iweniwen mi koroŋ putunputun tipiyotyooto namannaman ma runrun ma ŋonon matakiŋa. Tito ni itunu leleene tau.
39 Koroŋ ta timbotmbot su toono na, ruŋgun ndelndelŋa. Iti tomtom, ruŋgundu ta. Mi zin mbili ma buzur na, ruŋgun toro. Mi man na, ruŋgun toro. Mi ye ta kembena, ruŋgun toro.
40 Koroŋ ta timbotmbot na, pakan ki toono, mi pakan na koroŋ saamba kan. Koroŋ saamba kan tipa ndel pa koroŋ toono kan. 41 Mi zoŋ azuŋka kini ipa ndel pa puulu. Mi pitik ta kembena. Azuŋka kizin ipa ndel pa zoŋ ma puulu. Mi pitik ta boozomen raraate som. Pitik pakan, azuŋka kizin ilip.
42 Ina raraate men pizin wal meeteŋan tabe timaŋga i. Sombe titwi iti ma tusula toono, na kulindi ibuuzu. Mi sombe Anutu ipei iti ma tamaŋga mini, inako ikam lende kulindi toro. Kulindi popoŋana tana ko irao isaana na som. 43 Kulindi ta titwi sula toono, ina koroŋ sorok. Tamen kaimer, sombe Anutu ipei iti ma tamaŋga mini, inako kulindi ndabokŋana kat mi ka azuŋka biibi. Kulindi ta titwi sula toono na, mburaana biibi som. Mi so Anutu ipei iti ma tamaŋga mini, inako mburanda biibi. 44 Mi kulindi ta titwi sula toono na, koroŋ ki toono. Mi sombe Anutu ipei iti ma tamaŋga mini, inako kulindi ambai pa mbotŋana tabe takam su kar saamba i.
45 Sua ki Merere iso ta kembei: Adam, ta tomtom mataana kana na, Anutu iuri ma imaŋga mataana iyaryaara. Mi Adam kaimer kana * na, ni bubuŋana ta irao ikam ti ma tombot matanda yaryaara. 46 Tana mbotŋana ta ki Bubuŋana i tabe takam su kar saamba, ina imuuŋgu som. Pa mbotŋana ki toono ta ipet muŋgu, mana mbotŋana ta ki Bubuŋana i. 47 Adam mataana kana na, Anutu imbuuzi pa toono. Tana ni tomtom toono kana men. Mi Adam ta iwe ru pa na, ni imar pa kar saamba. 48 Wal toono kan na, zin kembei tomtom ta Anutu imbuuzi pa toono na. Mi zin wal tabe tila pa kar saamba i, nako tiwe kembei Ni ta imar pa saamba na. 49 Iŋgi iti ruŋgundu ma mbotŋana kiti kembei tomtom ta ipet pa toono na. Mi kaimer, nako ruŋgundu ma mbotŋana kiti iwe kembei Ni ta imar pa saamba na.
50 O niom toŋmatiziŋ tio, nio aŋso kat piom ta kembei: Kulindi ta ki toono ti, ina irao be ikam mbotŋana ta ki kar saamba i na som. Bela itoori, to irao ikam mbotŋana tana. Pa kar saamba ramaki ka koroŋ ta boozomen na, tizanzaana som. Tana koroŋ ta izanzaana i, ina irao ikam mbotŋana ta ki kar saamba i na som.
Meeteŋana mburaana kola imap
51-52 Keleŋ. Iŋgi be aŋso yom pa koroŋ ta muŋgu ike, mi iŋgi Anutu iswe ma ipet mat kek. Iti ta boozomen ko temetmeete som. Pa sombe mbeŋ kaimer ipet, mi twiiri kaimer kana itaŋ, nako bil pa tamen mi Anutu itooro iti lup. To zin meeteŋan ko timaŋga raama kulin munŋaana ta irao isaana mini som. Mi iti ta matanda yaryaara i na, Anutu ko itooro iti tomini. 53-54 Pa kulindi ta izanzaana ma imeete i, bela itooro ma iwe koroŋ ndabokŋana ta irao isaana mini som. Mi bela iwe koroŋ mata yaryaaraŋana ta irao imeete mini som. Mbulu tana iso ipet, to Anutu sua kini iur ŋonoono. Sua ta kembei: “Anutu, ni ilip kek. Pa ipambiriizi meeteŋana ma imap kat.”
55 O meeteŋana, mburom iŋgoi? Nu rao lip na som!
O meeteŋana, nu lem izi iŋgoi tabe ŋgal zin tomtom pa i? Som. 56 Pa izi ki meeteŋana na, sanaana. Mi sanaana ikamam mburaana la ki tutu. 57 Tamen iti tapakur Anutu mi lelende ambai pini! Pa Merere kiti Yesu Krisi ndomoono piti, tana ni ikamam ti ma tiliplip pa zin koroŋ tana.
58 Tana niom toŋmatiziŋ tio ta leleŋ piom ilip na, kemender mbolŋana. Kezem kosa sa ma itok yom pepe. Mi motoyom siŋsiŋ pa uraata ki Merere pa mazwaana ta boozomen. Pa niom kuute: Uraata ta kakamam pini na, kakamam sorok som. Kola iur ŋonoono.
15:1-2 Ro 1:16+; 1Kor 3:5+; Ga 1:11+, 3:4 15:3 Yesa 53:5+; Ga 1:4,12; 1Pe 2:24 15:4 Mbo 16:8+; Lu 24:26,46 15:5 Mk 16:14; Lu 24:34+; Yo 20:19 15:7 Ŋgo 1:3+ 15:8 Ŋgo 9:3+; 1Kor 9:1 15:9 Ŋgo 8:3, 9:1; Ga 1:13; Ep 3:8; 1Tim 1:13+ 15:10 Ro 15:18+; 1Kor 3:10; 2Kor 11:5,23; Pil 2:13 15:15 Ŋgo 2:24,32+, 4:33, 5:32, 13:30 15:16 Ro 8:11; 1Tes 4:14 15:18 1Tes 4:14 15:20 Ŋgo 26:23; Kol 1:18; 1Pe 1:3; Tur 1:5 15:21 Yo 11:25; Ro 5:12+ 15:23 1Tes 4:15+; Tur 20:5 15:25 Mbo 110:1; Mt 22:44 15:26 Tur 20:14, 21:4 15:27 Mbo 8:6; Mt 28:18; Ibr 2:8; 1Pe 3:22 15:28 1Kor 3:23; Pil 3:21 15:30 Ro 8:36; 2Kor 11:26 15:31 Ro 8:36; 2Kor 4:10+ 15:32 Ŋgo 19:23+; 2Kor 1:8 15:34 Ro 13:11+; 1Kor 6:5; Ep 5:14; 1Tes 4:5 15:36 Yo 12:24 15:42 Mt 13:43 15:43 Pil 3:20+; Kol 3:4 * 15:45 Adam kaimer kana na, Krisi tau. Mi ves 47 ipaati be Adam ta iwe ru pa na. 15:45 Un 2:7; Yo 5:21, 6:33,39-54,63; Ro 5:15+ 15:47 Un 3:19; Yo 3:13,31 15:49 Un 5:3; Ro 8:29+; 1Yo 3:2 15:50 Yo 3:5+ 15:51-52 Mt 24:31; Pil 3:21; 1Tes 4:15+ 15:53-54 Yesa 25:8; 2Kor 5:4; Ibr 2:14+; Tur 20:14 15:55 Hos 13:14 15:56 Un 3:3; Ro 3:19,20, 4:15, 5:12+, 7:5,13 15:57 Ro 8:37; 2Kor 2:14; 1Yo 5:4+ 15:58 1Kor 3:8; 2Pe 3:14; Tur 14:13