5
1 Nu ni yaꞌa yukan na ti sa ni nandeokuñɨ Jesús ñuu Jerusalén, ti yukan nukuꞌun ɨɨn viko ka nasaꞌa yɨvɨ hebreo.
2 Ni iyo ɨɨn pila kaꞌnu nducha ñuu Jerusalén. Ni nani Betesda nuu yuꞌu ka kaꞌan yɨvɨ hebreo. Ni iyo uꞌun yuxeꞌe lulu nuu ka kɨvɨ yɨvɨ nuu nducha un. Kendo yajni yuꞌu ñuu, ti yuxeꞌe un ni nani Yuxeꞌe Nuu Ka Yaꞌa Rɨɨ.
3-4 Ti yukan kandatu kuaꞌa yɨvɨ ka kuꞌu. Kandatu yɨvɨ kuaa nduchi, yɨvɨ rengo jiin yɨvɨ tɨkuku.
5 Ti suni yukan katuu ɨɨn chaa ja ja ni kuu oko xiaꞌun uni kuiya kuꞌu da.
6 Ni jini Jesús nuu chaa un katuu da. Suni ni jini ya ja ja ni kuu naꞌan xaan kuꞌu da, ti ni jikajnuꞌun ya maa da:
―¿Kuni ra nduvaꞌa ra nu? ―ni kachi ya.
7 Ti ni kachi chaa kuꞌu un:
―Taa, kuni na, ko tu iyo ni ɨɨn chaa chindee saña. Ni ɨɨn yɨvɨ tu kii chindee i saña ja na kɨvɨ na nuu nducha un nuu kejaꞌa kanda. Chi taka jinu ja kuni kɨvɨ na, ti xnakan ja kɨvɨ ɨnga yɨvɨ ―ni kachi da.
8 Ti ni kachi Jesús jiin da:
―¡Ndokuñɨ! Nastuu yuu ra, ti kaka kuanoꞌon veꞌe ra ―ni kachi ya.
9 Ni ndoko da ni nastuu da yuu da, ti ni kejaꞌa jika da kuaꞌan da.
Yukan ni kuu ɨɨn sabado, kɨvɨ ka ndetatu yɨvɨ hebreo.
10 Ti chaa hebreo ka kuñaꞌnu un, ni ka kachi da jiin chaa ndaꞌu un:
―Kɨvɨ ndetatu kuu vijna, ti tu vaꞌa ja kundiso ra yuu ra kiꞌin ra jiin ―ni ka kachi da.
11 Ti ni kachi chaa ni nduvaꞌa un:
―Ɨɨn chaa ni saꞌa tajna saña yukan ni kachi da ja na kundiso na yuu na ti na kiꞌin na ―ni kachi da.
12 Ni ka jikajnuꞌun chaa un maa da:
―¿Nau chaa kuu ja ni kachi jini ra ja na nakiꞌin ra yuu ra ti kiꞌin ra nusa? ―ni ka kachi da.
13 Ti chaa ni nduvaꞌa un, tu ni jini da nau chaa kuu, chi vanuxia kuaꞌa xaan yɨvɨ kaꞌiin yukan, ti Jesús kuaꞌan ni ya.
14 Kuee ga sa ni ndejnaꞌan Jesús jiin da yuxeꞌe veñuꞌun kaꞌnu un, ti ni kachi ya jiin da:
―Ja ni nduvaꞌa ra vijna. Vijna na ti koto ma saꞌa ga ra kuachi. Chi nu na saꞌa tuku ra, yukan na ti kii ɨɨn nundoꞌo kaꞌnu xaan ga sɨkɨ ra ―ni kachi ya.
15 Yukan na ti kuaꞌan chaa un, ni jani da jnuꞌun nuu chaa hebreo ka kuñaꞌnu un:
―Jesús kuu ja ni saꞌa tajna saña ―ni kachi da.
16 Ti sɨkɨ ja ni saꞌa Jesús ɨɨn jniñu un kɨvɨ ndetatu, ja yukan kuu ja ni ka kejaꞌa ka jito uꞌu chaa hebreo ka kuñaꞌnu un Jesús, ti ka kuni kaꞌni da ya.
17 Ti ni kachi Jesús jiin da naa da:
―Na kachi ri nuu ra ja taka ni hora sajniñu Yandios. Maa Tata ri, sajniñu ya taka ni kɨvɨ. Ti suni siaꞌan sajniñu tu ruꞌu taka ni kɨvɨ ―ni kachi ya.
18 Ja siaꞌan ni kaꞌan Jesús, ti viꞌi ga ni ka nduku da nasa kaꞌni da ya, chi tu ni jandatu ya jnuꞌun kaꞌan ley ja kuu kɨvɨ ndetatu un, jiin suni ja ni kachi ya ja Tata maa ya kuu Yandios, chi siaꞌan ni skejnaꞌan ya maa ya jiin maa Yandios. Yukan kuu ja ka kuni da kaꞌni da Jesús.
Ndisojniñu Seꞌe Yandios
19 Ni kachi Jesús jini chaa hebreo ka kuñaꞌnu un:
―Na kachi ndaa ri nuu ra naa ra ja maa ri kuu Seꞌe Yandios, ti ni ɨɨn yɨvɨ tu kuu saꞌa ja saꞌa maa ya. Ti jandaa ndixia kuu yukan chi ruꞌu saꞌa ri taka ja saꞌa maa Tata ri.
20 Ti siaꞌan kuu ndixia chi mani Yandios jiin Seꞌe ya, ti xnaꞌan ya nuu Seꞌe ya taka ja saꞌa ya. Ti suꞌva ñaꞌnu ga jniñu xnaꞌan ya nuu seꞌe ya, ja undi so naa ini ra naa ra.
21 Chi Ɨɨn ni ka kuñaꞌnu ya kuu Seꞌe jiin Tata ya. Tata yo Yandios, naxndoto ya yɨvɨ nuu ñujiꞌi, ti nachaku tuku i. Ti suni siaꞌan saꞌa maa seꞌe ya, chi suni naxndoto ya yɨvɨ naa i nuu ñujiꞌi.
22 Jaꞌa kuu ja ɨɨn ni kuñaꞌnu ya kuu Seꞌe jiin Tata ya. So ja maa Tata yo Yandios tu xndichi ya kuachi sɨkɨ ni ɨɨn yɨvɨ, chi ni jaꞌa ya jniñu ñaꞌnu un nuu Seꞌe ya ja na xndichi ndaa kuɨtɨ ya sɨkɨ kuachi yɨvɨ naa i.
23 Siaꞌan ti na chiñuꞌun yɨvɨ Seꞌe Yandios naa i nanu ka chiñuꞌun i maa Yandios. Ko nu nau yɨvɨ tu nachiñuꞌun Seꞌe ya, suni siaꞌan tu nachiñuꞌun i Tata ya, vasu ɨɨn ni ka kuñaꞌnu ya jiin Seꞌe ya, chi maa Tata Yandios kuu ja ni taji ya Seꞌe ya ―ni kachi Jesús.
24 Ni siin Jesús kaꞌan ya ti ni kachi ya:
―Jandaa na kachi ri ja nu na chuꞌun ini yɨvɨ jnuꞌun kaꞌan ri, ti kandixia ndaa i ja maa Yandios ni taji ruꞌu, yukan na ti tu jnaꞌnu ndatu i. Vasu na kuu i ko tu kondoꞌo i nundoꞌo. Suꞌva ndɨvɨ i ndaꞌa maa Yandios ti yukan kuchaku i jiin ya ja kuu saa ni.
25 Jandaa na kachi ri ja jaa ɨɨn kɨvɨ ti kundaa nava ni kachi ri, ti kɨvɨ yukan ja ni jaa. Yɨvɨ ka chaku vijna, ka kuu i nanu ndɨyɨ, ko nu na chuꞌun ini i jnuꞌun kaꞌan Seꞌe Yandios, ti kandixia i naa i, yukan na ti ja ka yɨꞌɨ i ndaꞌa maa Yandios, ti ka jika i ichi ya. Tukaa ka kuu i nanu ndɨyɨ, chi suꞌva ja ni ka nachaku i kanchuku i jiin ya.
26 Siaꞌan saꞌa Yandios jiin Seꞌe ya vanuxia ɨɨn ni kuu seꞌe ya jiin maa ya. Ti kaꞌnu ɨɨn jniñu saꞌa Yandios chi saꞌa ya ja na kuchaku yɨvɨ naa i. Ti nanu saꞌa maa Yandios suni siukan saꞌa Seꞌe ya, chi saꞌa ya ja na kuchaku yɨvɨ naa i ja kuu saa ni.
27 Sɨkɨ ja ɨɨn ni kuu Yandios jiin Seꞌe ya, yukan kuu ja ni jaꞌa ya jniñu nuu Seꞌe ya, chi maa ya kuu maa Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ. Ti nanduku vindaa ya kuachi sɨkɨ yɨvɨ naa i nuu nasa iyo. Ti maa Seꞌe ya na kachi nau kuu yɨvɨ ni ka jnaꞌnu ndatu, ti nau kuu yɨvɨ ni ka nitaꞌu. Ti xndichi ndaa kuɨtɨ ya yɨvɨ naa i, chi maa ya kuu Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ, ti maa Tata ya ni jaꞌa jniñu un nuu ya.
28 Koto ma naa ini ra ɨɨn jnuꞌun kaꞌan ri jaꞌa sɨkɨ jniñu ndiso ri, ja ɨɨn ni kuu ri jiin Tata ri Yandios, chi nu na jaa kɨvɨ, ti taka ndɨyɨ ka ñunduji un kunisoꞌo i jnuꞌun kaꞌan Seꞌe ya.
29 Yukan na ti taka yɨvɨ ni ka saꞌa ja vaꞌa, nandoto i ti kunchuku i jiin Yandios. Ti taka yɨvɨ ni ka saꞌa ndevaꞌa un suni nandoto i, ko kɨvɨkoyo i nuu jnaꞌnu ndatu i naa i ―ni kachi Jesús.
Nasa nakuni yɨvɨ ja ndisojniñu Jesús
30 Ni siin Jesús kaꞌan ya jiin chaa hebreo ka kuñaꞌnu un, ti ni kachi ya:
―Siuku ndaa kuɨtɨ ri taka nava kuni maa Tata ri Yandios, chi tu iyo ni ɨɨn ja saꞌa ri ja kuu ini maa ri. Ti xndichi ndaa ri yɨvɨ naa i siaꞌan nava ni kachi maa Tata ri. Siaꞌan xndichi ri yɨvɨ, chi tu saꞌa ri nava kuu ini maa ri. Chi suꞌva siuku ri nava kuu ini maa ya, chi ja sɨkɨ yukan ni taji ya ruꞌu vaji ri nuu ñuyɨvɨ jaꞌa.
31 Ko nu na kaꞌan ri ja ndoꞌo ini maa ri, ti kaꞌan ri ja kusɨɨ ini ri, yukan na ti kachi ra ja tu nijniñu kuɨtɨ jnuꞌun kaꞌan ri, chi tu iyo ɨnga ja kuaꞌa jandaa jaꞌa ri.
32 Ko iyo ɨnga ja ndakuniꞌin ruꞌu ti kachi nau ja kuu ri, ti kaꞌan ndaa chaa un chi jini da ruꞌu. Ti jini ri ja iyo ndaa jnuꞌun kaꞌan chaa un ti niꞌin jniñu.
33 Maa ra naa ra, ni ka taji ra chaa ni ka jaꞌan kajnuꞌun Juan, chaa ni skuanducha un. Ti chaa un, ni kachi ndaa kuɨtɨ ni da ja kuu ruꞌu.
34 Ti vasu siaꞌan ko tu nandɨꞌɨ ri ja ɨnga yɨvɨ kachi nasa jniñu saꞌa ri. Siaꞌan kaꞌan ri ja na kundaa jnuꞌun ni kaꞌan Juan sɨkɨ maa ri nava na kandixia ra taka jnuꞌun ni kaꞌan da un, ti nava na kuu nama ra maa ra.
35 Saꞌa yo nanu Juan ni kuu da nanu ɨɨn ñuꞌun ja ni ndinchaa nuu ñuñaa, chi ni xnaꞌan ndaa da ichi Yandios nuu yɨvɨ. Ko jaku ni kɨvɨ ni ka chiñuꞌun ra jnuꞌun ni xnaꞌan da un. Vanuxia yukan ni kuu ɨɨn jniñu ni saꞌa da.
36 Ti kuaꞌa ni kuu ɨɨn jnuꞌun ni ndakuniꞌin Juan sɨkɨ maa ri. Ko kaꞌnu ga kuu jnuꞌun kaꞌan maa Tata ri jaꞌa ri, chi ni jaꞌa ya jniñu ñaꞌnu nuu ri. Yukan na ti kuni ndaa ra nau ja kuu ruꞌu, ti kuni ndaa ra ja maa Tata ri ni taji ya ruꞌu vaji ri, chi saꞌa ri jniñu ñaꞌnu ni jaꞌa ya nuu ri.
37 Tata ri ni taji ruꞌu, ti stuu kaji ya taka nau ja kuu ri. Ni kachi kaji ya nau ja kuu ruꞌu, vasu tu ni ka jini ra jiin nuu ra nuu Tata ri, ti ni tu ni ka jinisoꞌo ra ndusu yuꞌu maa ya. Ko jandaa kuu ja ni tu ka chuꞌun ini ra jnuꞌun kaꞌan Tata ri. Yukan kuu ja tu ka kandixia ra ja kaꞌan ɨɨn Chaa ni taji maa Tata yo Yandios.
38 Ni tu ka chuꞌun ini ra jnuꞌun ni kaꞌan Tata ri. Ti ni tu ka kandixia ra Ɨɨn ja ni taji maa ya. Tu ka kandixia ra, chi tu ka jantaꞌu ra jnuꞌun kaꞌan maa Tata ri.
39 Ka skuaꞌa xaan ra tutu ii Yandios ja ni ka chaa yɨvɨ janaꞌan. Ka skuaꞌa xaan ra tutu un, chi ka ndoꞌo ini ra ja jiin yukan ti na nitaꞌu ra ja kunchuku ra jiin ya ja kuu saa ni. Ko maa tutu un kuu ja kaꞌan ndaa sɨkɨ ri.
40 Ti roꞌo tu ka kuni kuɨtɨ ra kandixia ra ruꞌu nava na ndɨvɨ ra ndaꞌa Yandios ti kunchuku ra jiin ya. Ko ni ka kuu niꞌin xaan tonto ini ra, chi tu ka kuni kandixia ra ruꞌu naa ra ―ni kachi Jesús.
41 Ni siin Jesús kaꞌan ya ti ni kachi ya:
―Tu nandɨꞌɨ ri ja kuaꞌa ra ja yɨñuꞌun ruꞌu. Ni tu nduku ri ja kaꞌan yɨvɨ ja kuñaꞌnu ri nu tu iyo ndaa ini i.
42 Ko ruꞌu chi jini vaꞌa ri nasa kaa undi ini jnuni ra. Ti jini ndaa ri ja tu ka iyo ini ra ja chiñuꞌun ra Yandios, ti jini vaꞌa ri chi yɨjiyo ndeꞌe ri roꞌo naa ra.
43 Jini ri ja tu ka jantaꞌu ra ruꞌu. Ko maa ri kuu, ni chaa ri nuu ñuyɨvɨ jaꞌa ti ndaku niꞌin ri jnuꞌun kaꞌan Tata ri Yandios. Nu na nakuni ra ruꞌu, ti suni siaꞌan nakuni ra nasa kaa Yandios. Ko sa ti nakuni ra ruꞌu, ti suni nakuni ra ja kuñaꞌnu Yandios nuu tendɨꞌɨ ja iyo. Ti vasu siaꞌan kuu, ko tu ka jantaꞌu ra ruꞌu. Ko nu na kii ɨnga chaa, ti ndakuniꞌin da nanu maa da, ti va kuantaꞌu ni ra chaa yukan.
44 Yukan kuu ja tu kuu nasa kandixia ra ruꞌu, chi niꞌin xaan ka ñukuu ini ra ja na kuantaꞌu ɨɨn yɨvɨ roꞌo, ti ansu ja na kuantaꞌu maa Yandios roꞌo naa ra. Viꞌi ga ka nakutu ini ra ja, nakuaꞌa ja yɨñuꞌun nuu jnaꞌan maa ra, ko tu ka nakutu ini ra ja na nakuantaꞌu maa Yandios roꞌo naa ra. Yukan kuu ja tu kuu nasa kandixia ra ruꞌu.
45 Ti vasu siaꞌan iyo, ko tu kani ini ra ja kankuachi ri sɨkɨ ra nuu Tata yo Yandios. Ko ley ni jaꞌa Yandios nuu Moisés, yukan kuu ja kankuachi sɨkɨ ra naa ra. Ti jandaa ndixia kuu, chi vasu ka ndoꞌo ini ra ja ka iyo ndoo ra nuu Yandios, ko so ja ka siuku ra ley Moisés ti ka ndoꞌo ini ra siaꞌan. Ko jiin yukan ti ja kankuachi Moisés sɨkɨ ra naa ra.
46 Ko nu ka kandixia ndaa ra jnuꞌun Moisés, ti suni kandixia ndaa ra ruꞌu niku. Chi vanua undi na janaꞌan xaan ni chaa da tutu nuu kaꞌan sɨkɨ ruꞌu ja chaa ri nuu ñuyɨvɨ kɨvɨ vijna.
47 Ko roꞌo tu ka ñukuu ndaa ini ra jnuꞌun ni chaa Moisés. Yukan kuu ja tu kuu nasa kandixia ra jnuꞌun kaꞌan ri vijna. Tu kuu kuɨtɨ ―ni kachi Jesús jini chaa hebreo ka kuñaꞌnu un.
Ni jaꞌa Jesús ja ni ka yaji uꞌun mil yɨvɨ
(Mt. 14.13‑21; Mr. 6.30‑44; Lc. 9.10‑17)