Godɨn Akam Inigha Izir Gumazim Samuel,
An Akɨnafarir Faragha Zuim
O
1 Samuel
Akar faragha zuim
Akɨnafarir kam, a gumazir dapaniba gɨvazir dughiamɨn otivizir biziba ko, Israelia uari atrivimɨn itir dughiamɨn faraghavɨra otozir bizibagh eghari. Akɨnafarir kamɨn danganir avɨriba, gumazir 3pla geghari. Samuel uabɨ Israelian gumazir dapanir abuananamɨn ike. Akɨnafarir kam uaghan Atrivim Sol geghari, a Israelian atrivir faraghavɨram otozim. Ezɨ Devitɨn eghaghanir avɨriba uaghan iti, kar, a tɨghar atrivimɨn otivamin dughiam.
Akɨnafarir kam, eghaghanir avɨriba iti, da pura eghaghanir kɨniba puvatɨ. Samuelɨn akɨnafarir faragha zuir kam, kamaghɨn en akaghasa, gumazim nɨghnɨzir gavgavim Godɨn ikɨva an apengan ikiam, egh a deraghvɨra ikiam. Egh an an akaba baraghan kogh, a ikuvigham. E deraghvɨra akar kamɨn ganam, God a isa Eli ganɨngi, a 1 Samuel 2:30ɨn aven iti. A ghaze, “Gumazir nan ziam fem, kɨ ziar ekiam a danɨngam. Gumazir na barazir puvatɨzim, kɨ bar anebɨragham.”
Akɨnafarir kamɨn, nɨghnɨzir pumuning kamaghɨn iti, Israelia atrivir tam ikiam, o puvatɨgham. Ikiavɨra Itir God a uabɨ guizbangɨra Israelian atrivim. Ezɨ Israelia ghaze, me uari atrivitam ikiam. Kamaghɨn amizɨ, God me bagha atrivir mam amɨsefe. God uabɨ Israelian atriviba ko gumazamiziba, bar moghɨra men afeziam, egha a uabɨ me gatifa. Atrivim ko gumazamiziba, me Godɨn apengan ikiamin dughiam, me deraghvɨra ikiam. Ezɨ gumazamizir an akaba batoziba, me osɨmtɨziba bativam.
Eli ko Samuelɨn eghaghanim
1
(Sapta 1--7)
Elkana uan adarazi ko Silon zui
Gumazir mam a iti, an ziam Elkana, an Efraimɨn anabamɨn gumazim, an Efraimɨn mɨghsɨar doziba itir nguibar ekiam Raman iti. Elkana a Jerohamɨn otarim, ezɨ Jeroham a Elihun otarim, Elihu a Tohun otarim, ezɨ Tohu a Sufɨn otarim, ezɨ Suf a Efraimɨn anabamɨn gumazir mam. Elkana amuir pumuning iti, Hana ko Penina. Penina boriba bati, ezɨ Hana otir puvatɨ.
Azeniba bar dar dughiar vamɨra, Elkana zurara uan nguibam ataghɨragha Silon nguibamɨn ghua, Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgaviba Bar Itimɨn ziam fava ofabagh ami. Dughiar kamɨn, Elin otarimning Hopni ko Finias, aning Ikiavɨra Itir Godɨn ofa gamir gumazimningɨn ikia, Silon nguibamɨn itir Godɨn Purirpenimɨn iti. Elkana zurara ofabagh amir dughiamɨn, a zurara asɨzim aghoregh an tuziba abɨgh dar akuaba isɨ, uan amuim Penina ko, otariba ko guiviba vaghvagh me danɨngam. Egha Elkana bar Hana gifongegha, bar an apangkufi. A fo, God an navim apuizɨ, a boriba batir puvatɨ. Arazir kam bangɨn, Elkana asɨzir tuzir ekiaba a ganɨdi. Amizir kamning, aning penemning, egha dughiabar aningɨn mav bizibar faraghɨvɨra mangasava ami. Ezɨ Hanan penem a gasɨghasɨghasa a dɨpova ghaze, Ikiavɨra Itir God Hanan navim apuizɨ, Penina osɨmtɨzim an navim danɨngasa, akar igharagha gariba ko aghumsɨzir akabar Hana gami.
Azeniba bar Penina arazir kamra Hana gami. Me zurara Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn ghua, Penina akar igharazibar Hana dɨpov a mɨkɨmtɨ, a bar pazavɨra uabɨ baragh aziam, kamaghɨn amizɨ a dagheba apir puvatɨ. Ezɨ Elkana kamaghɨn an azangsɨsi, “Hana, nɨ tizim bagha azi? Nɨ tizim bagha dagheba apir puvatɨ? Egha tizim bagha navim zuraram osei? Guizbangɨra, nɨ boritam batezir puvatɨ. Ezɨ kɨ fo, nɨ bar na gifonge, nɨ ti na gizɨn otarir 10pla bateghai, nɨ mɨghɨgha me gɨnɨghnɨghan koghai, egha nɨ na isa guam dafaghai.”
Hana Eli ko mɨgei
Dughiar mamɨn me Silon ikia amegha gɨvagha, Hana dɨkavigha ghua Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn azenan an damazimɨn mɨtɨ. Dughiar kamɨn ofa gamir gumazim Eli, uan dabirabim inigha Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn tiar akamɨn azenan, a gaperaghav iti. 10 Ezɨ Hana bar osemegha bar paza uabɨ baragha aziava, Ikiavɨra Itir God ko mɨgei. 11 +Egha Hana akar gavgavim Ikiavɨra Itir God ko anekɨra ghaze, “O Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgaviba Bar Itim, kɨ nɨn ingangarir amizim, nɨ nan ganɨva nan apangkuvasa, kɨ ifonge. Nɨ nan osɨmtɨzir kamɨn gan na gɨnɨghnɨgh. Ga uaning, nɨ na bakɨnɨghnɨghan markɨ. Egh nɨ otaritam na danightɨ, kɨ a isɨ nɨ danɨngightɨ a nɨn ingangarir gumazimɨn ikɨ mangɨ uan ovevem batogham. Eghtɨ bizir kamɨn ababanim bagh, me an dapanir arɨzim apɨran kogham.”
12 Hana dughiar ruarimɨn Ikiavɨra Itir God ko mɨgɨavɨra itima, Eli aperaghav ikia Hanan akatorimra gari. 13 Hana uan nɨghnɨzimɨn averara mɨgei. Eli an garima, a mɨgei moghɨn, akam akarava ami, egha a Hanan tiarim barazir puvatɨ. Eli ghaze, Hana ti dɨpar onganitam amegha ongani. 14 Egha Eli kamaghɨn a mɨgei, “Nɨ man dughiamɨn dɨpar onganiba apir arazir kam ategham? Nɨ dɨpenir kam ategh mangɨ. Nɨn onganir arazir kam gɨvaghtɨma, nɨ ua izɨ.”
15 Ezɨ Hana kamaghɨn an akam ikaragha ghaze, “Gumazir ekiam, kɨ dɨpar onganitam amezir puvatɨ, bar puvatɨ. Nan navim, osɨmtɨzim bar a itaragha uaghirima, kɨ bar oseme. Egha kɨ uan osɨmtɨzim isa Ikiavɨra Itir God ganɨga a ko mɨgei. 16 Nɨ kamaghɨn na gɨnɨghnɨghan markɨ, kɨ amizir kuram. Puvatɨ. Kɨ paza uabɨ baragha nan nɨghnɨziba bar ikufi. Kɨ arazir kam bagha Ikiavɨra Itir God ko mɨgeima nɨ nan gari.”
17 Eli mɨgɨrɨgɨar kam baregha kamaghɨn a mɨgei, “Guizbangɨra, nɨ navir amɨrizim inigh mangɨ. Eghtɨ Israelian God, bizir nɨ an azarazim a nɨ danɨngam.”
18 Ezɨ Hana kamaghɨn Eli mɨgei, “Gumazir ekiam, ga uaning, kɨ nɨn ingangarir amizim. Kɨ kamaghsua, nɨ zurara navir aghuim nan ikɨ.” A mɨkemegha gɨvagha ghuava amegha, gɨn uam oseir puvatɨ.
Hana otarim bategha a isa God ganɨngi
19 Elkana uan amuimning ko boriba, me dɨmagarimɨn Silon akuima, amɨnim tirazɨma, me mɨzaraghara dɨkavigha Ikiavɨra Itir Godɨn ziam fe. Me an ziam fegha gɨvagha, uamategha uan dɨpenim bagha Raman nguibamɨn ghue. Ezɨ Elkana, uan amuim Hana koma akui. Ezɨ Ikiavɨra Itir God, Hanan azangsɨzim ginɨrɨgha a ikara. 20 Dughiar mong otevimɨn gɨn, Hana navim asegha otarim bate. Egha ghaze, “Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn azarazɨma, a borir kam na ganɨngi. Ezɨ kɨ ziam Samuel a gatɨ.”*
Hana Samuel isa God ganɨdi
21 Arazir kamɨn gɨn, Elkana ko an dɨpenimɨn itir adarasi, Silon nguibamɨn ghu, egha azeniba bar me ofa gami moghɨn damuasa. Egh a uaghan Ikiavɨra Itir God ko dɨkɨrɨzir akam bagh, ofa damuam. 22 Ezɨ Hana me ko zuir puvatɨgha kamaghɨn uan pam mɨgei, “Borim tong ekevegh gɨvagh otem ateghtɨ, kɨ a inigh Ikiavɨra Itir God danɨngam. Eghtɨ a Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn ikɨ mamaghɨra ikiam.”
23 Ezɨ Elkana kamaghɨn Hana mɨgei, “Nɨ mamaghɨn deragh damusɨ, nɨ nguibamra ikɨ mangɨtɨ borim otem ategham. Eghtɨ Ikiavɨra Itir God nɨn akar dɨkɨrɨzim damightɨ a guizbangɨra otogham, mati a mɨkemezɨ mokɨn.” Ezɨ Hana nguibamɨn ikia deraghavɨra uan borim gamua a geghufi.
24 Ezɨ gɨn borim otem ategha gɨvazɨ, Hana a inigha, bizir kaba sara inigha Ikiavɨra Itir God bagh ofa damuasa Silon nguibamɨn itir Purirpenimɨn zui. Bizir kaba, bulmakaun apurir igiar, azenir 3pla itim ko, 10 kilogrem plaua ko, beghiar me memen inimɨn isamigha, wainɨn dɨpam a gurizɨ a itim. A bizir kaba inigha Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn zui. Dughiar kamɨn, Samuel, otarir aghɨrimra iti, a tɨghar gumazir igiamɨn otivam. 25 Me otogha gɨvagha, bulmakaun apurir igiar kam mɨsuegha gɨvagha, otarim inigha Eli bagha zui. 26 Egha Hana kamaghɨn Eli mɨgei, “O, nan gumazir aruam, nɨ na gɨfoghavɨra iti, o puvatɨ? Kɨ amizir kam, faragha nɨn boroghɨn kagh tughav ikia Ikiavɨra Itir God ko mɨgei. 27 Kɨ otarir kam uabɨ danɨngasa Ikiavɨra Itir God ko mɨgɨa an azangsɨsi, ezɨ a nan azangsɨzim ikara. 28 Kamaghɨn amizɨ, kɨ a isa Ikiavɨra Itir God ganɨdi. Eghtɨ an ikɨrɨmɨrim zurara Ikiavɨra Itir God baghvɨra ikɨ an ingangarim damuam.”
Egha me dapaniba avigha Ikiavɨra Itir Godɨn ziam fe.
+ 1:11 Dɨboboniba 6:5 * 1:20 Hibrun akamɨn ziar kam, “Samuel,” an mɨngarim mong mɨgɨrɨgɨar otevir kamɨn mɨn ghu, “Azaragh.”